ਦੱਸ ਦਈਏ ਕਿ ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਸਾਲ 2020 ਤੋਂ ਇੰਟਰਨੈੱਟ 'ਤੇ ਮੌਜੂਦ ਹੈ। ਹੁਣ ਪੁਰਾਣੇ ਵੀਡੀਓ ਨੂੰ ਹਾਲੀਆ ਦੱਸ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਗੁੰਮਰਾਹ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
Claim
ਮੌਨਸੂਨ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਦਸਤਕ ਮਗਰੋਂ ਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਕਈ ਪਾਸੇ ਭਾਰੀ ਮੀਂਹ ਤੇ ਹੜ੍ਹ ਵਰਗੇ ਹਾਲਾਤ ਵੇਖੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਹੁਣ ਇਸੇ ਵਿਚਕਾਰ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਵਾਇਰਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜਿਸਦੇ ਵਿਚ ਭਾਰੀ ਪਾਣੀ ਦੇ ਭਰਾਵ ਅਤੇ ਹੜ੍ਹ ਵਰਗੇ ਹਾਲਾਤਾਂ ਨੂੰ ਵੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਵਾਇਰਲ ਹੋ ਰਿਹਾ ਵੀਡੀਓ ਹਾਲੀਆ ਹੈ ਅਤੇ ਮੁੰਬਈ ਤੋਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ।
X ਯੂਜ਼ਰ Jayant Bhandari ਨੇ 10 ਜੁਲਾਈ 2024 ਨੂੰ ਵਾਇਰਲ ਵੀਡੀਓ ਸਾਂਝਾ ਕਰਦਿਆਂ ਲਿਖਿਆ, "Under the British, Mumbai (then known as Bombay) was one of the greatest cities in the world, with well-planned drainage and beautiful buildings. This is what happened to it under the rule of Indians."
Under the British, Mumbai (then known as Bombay) was one of the greatest cities in the world, with well-planned drainage and beautiful buildings. This is what happened to it under the rule of Indians. pic.twitter.com/23VTYj450m
— Jayant Bhandari (@JayantBhandari5) July 9, 2024
ਦੱਸ ਦਈਏ ਕਿ ਇਸ ਵੀਡੀਓ ਨੂੰ ਕੇਰਲ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਿਕ X ਅਕਾਊਂਟ ਵੱਲੋਂ ਵੀ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
Vikas comes in particles and waves.
— Congress Kerala (@INCKerala) July 10, 2024
The first video illustrates the particulate nature of Vikas observed in Bihar. The wavy nature of Vikas was seen in Mumbai. pic.twitter.com/EXdsL0ASx1
ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਸਪੋਕਸਮੈਨ ਨੇ ਆਪਣੀ ਪੜਤਾਲ ਵਿਚ ਪਾਇਆ ਕਿ ਵਾਇਰਲ ਹੋ ਰਿਹਾ ਵੀਡੀਓ ਪੁਰਾਣਾ ਹੈ। ਦੱਸ ਦਈਏ ਕਿ ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਸਾਲ 2020 ਤੋਂ ਇੰਟਰਨੈੱਟ 'ਤੇ ਮੌਜੂਦ ਹੈ।
Investigation
ਪੜਤਾਲ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਰਦਿਆਂ ਅਸੀਂ ਸਭਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਸ ਵੀਡੀਓ ਦੇ ਕੀਫ਼੍ਰੇਮਸ ਕੱਢੇ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰਿਵਰਸ ਇਮੇਜ ਸਰਚ ਕੀਤਾ।
"ਵਾਇਰਲ ਵੀਡੀਓ ਪੁਰਾਣਾ ਹੈ"
ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਕਈ ਪੁਰਾਣੇ ਪੋਸਤਾ 'ਤੇ ਸਾਂਝਾ ਮਿਲਿਆ। X ਯੂਜ਼ਰ "Godman Chikna" ਨੇ 5 ਅਗਸਤ 2020 ਨੂੰ ਵਾਇਰਲ ਵੀਡੀਓ ਸਾਂਝਾ ਕਰਦਿਆਂ ਲਿਖਿਆ, "Don't step out of your house unless you know how to swim. #Girgaon #MumbaiRains"
Don't step out of your house unless you know how to swim. #Girgaon #MumbaiRains pic.twitter.com/61RbT6JGek
— Godman Chikna (@Madan_Chikna) August 5, 2020
ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਲਾਈਮੇਟ ਐਕਟੀਵਿਸਟ ਦਿਸ਼ਾ ਰਵੀ ਨੇ ਇਸ ਵੀਡੀਓ ਨੂੰ 7 ਅਗਸਤ 2020 ਨੂੰ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ ਸੀ ਅਤੇ ਲਿਖਿਆ ਸੀ, "Mumbai is the 4th flood that India had to face in the past 2 months. Remember that this is the result of coastal reclamation, remember that the government enabled this & this will be easier with the EIA2020. This is why we strike"
Mumbai is the 4th flood that India had to face in the past 2 months. Remember that this is the result of coastal reclamation, remember that the government enabled this & this will be easier with the EIA2020. This is why we strike#WithdrawEIA2020 @Fridays4future @GretaThunberg pic.twitter.com/7VTS2MlNat
— Disha Ravi ??? (@disharavii) August 7, 2020
"ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਸਪੋਕਸਮੈਨ ਇਸ ਵੀਡੀਓ ਦੀ ਅਸਲ ਮਿਤੀ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਵੀਡੀਓ ਸਾਲ 2020 ਤੋਂ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਮੌਜੂਦ ਹੈ ਅਤੇ ਹਰ ਸਾਲ ਸਮਾਨ ਦਾਅਵੇ ਨਾਲ ਵਾਇਰਲ ਹੁੰਦਾ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ।"
Conclusion
ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਸਪੋਕਸਮੈਨ ਨੇ ਆਪਣੀ ਪੜਤਾਲ ਵਿਚ ਪਾਇਆ ਕਿ ਵਾਇਰਲ ਹੋ ਰਿਹਾ ਵੀਡੀਓ ਪੁਰਾਣਾ ਹੈ। ਦੱਸ ਦਈਏ ਕਿ ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਸਾਲ 2020 ਤੋਂ ਇੰਟਰਨੈੱਟ 'ਤੇ ਮੌਜੂਦ ਹੈ।
Result: Misleading
Our Sources:
Tweet Of Godman Chikna Shared On 5 August 2020
Tweet Of Disha Ravi Shared On 5 August 2020
ਕਿਸੇ ਖਬਰ 'ਤੇ ਸ਼ੱਕ? ਸਾਨੂੰ ਭੇਜੋ ਅਸੀਂ ਕਰਾਂਗੇ ਉਸਦਾ Fact Check... ਸਾਨੂੰ Whatsapp ਕਰੋ "9560527702" 'ਤੇ ਜਾਂ ਸਾਨੂੰ E-mail ਕਰੋ "factcheck@rozanaspokesman.com" 'ਤੇ
