ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਈਰਾਨ ਮਿਲਕੇ ਕੱਚੇ ਤੇਲ ਦੇ ਭੁਗਤਾਨ 'ਚ ਰਾਹਤ ਦਵਾਉਣ ਦੇ ਨਵੇਂ ਤਰੀਕੇ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਅਰਬ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਕੱਚਾ ਤੇਲ ਖਰੀਦਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਤੇਹਰਾਨ ਦਾ ਸੱਦਾ ਹੈ ਕਿ ਚਾਵਲ ਅਤੇ ਵਸਤੂਆਂ ਦੇ ਆਯਾਤ ਤੋਂ ਇਸਨੂੰ ਐਡਜਸਟ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ। ਇਸਦੇ ਬਾਅਦ ਜੋ ਭੁਗਤਾਨ ਬੱਚ ਜਾਵੇ ਉਸਦਾ ਪੇਮੈਂਟ ਯੂਰੋ 'ਚ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ।
ਹੁਣ ਯੂਰੋ 'ਚ ਹੋ ਰਿਹਾ ਪੂਰਾ ਭੁਗਤਾਨ
ਹੁਣ ਭਾਰਤ ਦੀ ਰਿਫਾਈਨਰੀ ਕੱਚੇ ਤੇਲ ਦੇ ਆਯਾਤ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਬੈਂਕਿੰਗ ਚੈਨਲ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ ਯੂਰੋ 'ਚ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਭੁਗਤਾਨ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਯੂਰੋਪੀ ਬੈਂਕ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ 'ਚ ਈਰਾਨ ਨੇ ਇਕ ਰਸਮੀ ਸੱਦਾ ਇਸ ਸੰਬੰਧ 'ਚ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਸੱਦਾ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਦੇ ਕੋਲ ਆਇਆ ਹੈ, ਜੋ ਇਸਦੇ ਲਈ ਮਕੈਨਿਜ਼ਮ ਸੁਝਾਏਗਾ। ਇਸਦੇ ਲਈ ਆਰਬੀਆਈ ਸਰਕਾਰ ਤੋਂ ਸਲਾਹ ਲਵੇਗਾ।
ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ 'ਚ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ ਗੱਲਬਾਤ
ਇਸ ਭੁਗਤਾਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਦੋਵੇਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਈਰਾਨ 'ਚ ਇਕ ਮਹੀਨਾ ਪਹਿਲਾਂ ਗੱਲਬਾਤ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਈਰਾਨ ਇਸੇ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਕੱਚੇ ਤੇਲ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਤੁਰਕੀ ਲੈਂਦਾ ਹੈ।
2016 'ਚ ਈਰਾਨ ਵਲੋਂ ਖਤਮ ਹੋਈ ਸੀ ਆਰਥਕ ਨਾਕੇਬੰਦੀ
ਅਮਰੀਕਾ ਸਹਿਤ ਕਈ ਪੱਛਮ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਈਰਾਨ 'ਤੇ ਆਰਥਕ ਨਾਕੇਬੰਦੀ ਨੂੰ 2016 'ਚ ਹੀ ਖਤਮ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਸਦੇ ਬਾਅਦ ਹੀ ਭਾਰਤੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਈਰਾਨ ਨੂੰ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰ ਪਾਈ ਸੀ। ਭਾਰਤ ਦੀ ਮੰਗਲੌਰ ਰਿਫਾਇਨਰੀ, ਐਸਸਾਰ ਆਇਲ, ਇੰਡੀਅਨ ਆਇਲ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ ਨੇ ਈਰਾਨ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਦੇ ਚਲਦੇ 55 ਫੀਸਦੀ ਭੁਗਤਾਨ ਰੋਕ ਰੱਖਿਆ ਸੀ, ਜਿਸਨੂੰ ਇਹ ਰੋਕ ਖਤਮ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਅਦ ਯੂਰੋ 'ਚ ਚੁਕਦਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਬਾਕੀ 45 ਫੀਸਦੀ ਭੁਗਤਾਨ ਈਰਾਨ ਨੂੰ ਰੁਪਏ 'ਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਹਾਲ 'ਚ ਭਾਰਤ ਦੌਰੇ 'ਤੇ ਆਏ ਸਨ ਈਰਾਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ
ਈਰਾਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਹਸਨ ਰੂਹਾਨੀ ਨੇ ਹਾਲ ਹੀ 'ਚ ਭਾਰਤ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸ 'ਚ ਕੱਚੇ ਤੇਲ ਦੇ ਆਯਾਤ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ 'ਤੇ ਸਹਿਮਤੀ ਬਣੀ ਹੈ। ਅਗਲੇ ਸਾਲ 'ਚ ਈਰਾਨ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਰੋਜ਼ਾਨਾ 5 ਲੱਖ ਬੈਰਲ ਕੱਚੇ ਤੇਲ ਦਾ ਨਿਰੀਆਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕਰੇਗਾ। ਪੂਰੇ ਸਾਲ 'ਚ ਇਹ ਨਿਰੀਆਤ ਲਗਭਗ 25 ਮਿਲੀਅਨ ਬੈਰਲ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਹ ਸਾਲ 2017 - 18 ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ 35 ਫੀਸਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਸਾਲ ਭਾਰਤ ਈਰਾਨ ਤੋਂ ਕਰੀਬ 18.5 ਮਿਲੀਅਨ ਬੈਰਲ ਕੱਚਾ ਤੇਲ ਖਰੀਦੇਗਾ। ਭਾਰਤ ਨੇ ਸਾਲ ਦੇ ਦੌਰਾਨ 2016 - 17 ਦੇ ਦੌਰਾਨ 214 ਮਿਲੀਅਨ ਬੈਰਲ ਕੱਚੇ ਤੇਲ ਦਾ ਆਯਾਤ ਕੀਤਾ ਸੀ।
