ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ 'ਚ 2014 ਵਿਚ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਵਿਚ ਅੰਦਾਜ਼ਨ ਰੂਪ ਤੋਂ 75 ਲੱਖ ਬੈਚਲਰ ਡਿਗਰੀਆਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਜਿਆਦਾ, ਇੱਕ ਚੌਥਾਈ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਖੋਜ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਖਰਚ ਦੇ ਲਿਹਾਜ਼ ਤੋਂ ਅਮਰੀਕਾ ਪਹਿਲੇ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਹੈ। 

ਨੈਸ਼ਨਲ ਸਾਇੰਸ ਫਾਉਂਡੇਸ਼ਨ ਦੀ ਵਾਰਸ਼ਿਕ ‘ਸਾਇੰਸ ਐਂਡ ਇੰਜੀਨਿਅਰਿੰਗ ਇੰਡੀਕੇਟਰਸ 2018’ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਇੰਜੀਨਿਅਰਿੰਗ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਚੀਨ ਨੇ ਗ਼ੈਰ-ਮਾਮੂਲੀ ਰਫ਼ਤਾਰ ਤੋਂ ਵਿਕਾਸ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਤਕਨੀਕੀ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਵੀ ਸਿਖਰ ਉਤੇ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਖੇਤਰ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਵਿਚ ਉਸਦੀ ਸੰਸਾਰਕ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ ਘੱਟ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿ ਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ਾਂ, ਖਾਸਕਰ ਚੀਨ ਦੀ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ ਵੱਧ ਰਹੀ ਹੈ।   

ਸਭ ਤੋਂ ਤਾਜ਼ਾ ਅੰਦਾਜ਼ਨ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ, ਸਾਲ 2014 ਵਿਚ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਚ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਇੰਜੀਨਿਅਰਿੰਗ ਵਿਚ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪੀ.ਐੱਚ.ਡੀ ਡਿਗਰੀਆਂ (40,000) ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ। ਇਸ ਦੇ ਬਾਅਦ ਚੀਨ (34,000), ਰੂਸ(19,000), ਜਰਮਨੀ(15,000), ਬ੍ਰਿਟੇਨ (14,000) ਅਤੇ ਭਾਰਤ (13,000) ਦਾ ਕ੍ਰਮ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਸਾਲ 2014 ਵਿੱਚ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿਚ ਦਰਜੇਦਾਰ ਪੱਧਰ ਉਤੇ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ 75 ਲੱਖ ਡਿਗਰੀਆਂ ਵਿਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ 25 ਫ਼ੀਸਦੀ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਬਾਅਦ ਚੀਨ (22 ਫ਼ੀਸਦੀ), ਯੂਰੋਪੀ ਸੰਘ (12 ਫ਼ੀਸਦੀ) ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ(10 ਫ਼ੀਸਦੀ) ਆਉਂਦੇ ਹਨ। 

ਅੰਦਾਜ਼ਨ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਖੇਤਰ ਵਿਚ 2015 ਵਿਚ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ 496 ਅਰਬ ਡਾਲਰ (26 ਫ਼ੀਸਦੀ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ) ਖਰਚ ਕੀਤੇ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਬਾਅਦ ਚੀਨ ਨੇ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ 408 ਅਰਬ ਡਾਲਰ (21 ਫ਼ੀਸਦੀ) ਖਰਚ ਕੀਤੇ। ਸਾਲ 2000 ਤੋਂ ਅੰਦਾਜ਼ਨ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਉਤੇ ਚੀਨ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਖਰਚ ਹਰ ਸਾਲ ਔਸਤਨ 18 ਫ਼ੀਸਦੀ ਦੀ ਦਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਖਰਚ ਵਿਚ ਕੇਵਲ ਚਾਰ ਫ਼ੀਸਦੀ ਦਾ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ।