ਤਾਜ਼ਾ ਵਿਵਾਦ ਪਣਬਿਜਲੀ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਭਾਰਤ ਚਿਨਾਬ ਨਦੀ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ : ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਚ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਕਈ ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਦੀ ਭਾਲ ਵਿਚ ਮੀਲਾਂ ਪੈਦਲ ਤੁਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਕਿਸੇ ਇਕ ਪਿੰਡ ਜਾਂ ਸ਼ਹਿਰ ਦੀ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਹੈ ਸਗੋਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਕਈ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿਚ ਅਜਿਹਾ ਨਜ਼ਾਰਾ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਵੀ ਸਰਕਾਰੀ ਖੋਜਾਂ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲਗਾ ਹੈ ਕਿ ਤਿੰਨ ਚੌਥਾਈ ਲੋਕਾਂ ਕੋਲ ਘਰਾਂ ਵਿਚ ਪੀਣ ਲਈ ਸਾਫ ਪਾਣੀ ਵੀ ਉਪਲਬਧ ਨਹੀਂ ਹੈ।
Bloomberg
ਦੇਸ਼ ਦਾ 70 ਫ਼ੀ ਸਦੀ ਪਾਣੀ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਿਤ ਹੋ ਚੁੱਕਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਦੀਆਂ ਸੁੱਕ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ ਵਿਚ ਕੱਟੜ ਵਿਰੋਧੀ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਚਕਾਰ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਵਿਵਾਦ ਹੋਰ ਡੂੰਘਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਦੋਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਪਿਛਲੇ 71 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਤਿੰਨ ਵੱਡੇ ਯੁੱਧ ਲੜੇ ਜਾ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਬਲੂਮਬਰਗ ਨੇ ਇਸ 'ਤੇ ਵਿਸਤਾਰ ਨਾਲ ਰੀਪੋਰਟ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ।
The world Bank
ਦੋਨੋ ਦੇਸ਼ ਲਗਾਤਾਰ ਇਕ ਦੂਜੇ 'ਤੇ ਸਿੰਧੂ ਜਲ ਸੰਧੀ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਦਾ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਗਾਉਂਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਦੱਸ ਦਈਏ ਕਿ ਵਿਸ਼ਵ ਬੈਂਕ ਦੀ ਵਿਚੋਲਗੀ ਵਿਚ 19 ਸਤੰਬਰ 1960 ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਚਕਾਰ ਪਾਣੀ 'ਤੇ ਇਕ ਸਮਝੌਤਾ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇਸ ਨੂੰ ਹੀ 1960 ਦੀ ਸਿੰਧੂ ਜਲ ਸੰਧੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਤਾਜ਼ਾ ਵਿਵਾਦ ਪਣਬਿਜਲੀ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਭਾਰਤ ਚਿਨਾਬ ਨਦੀ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।
Sindhu river
ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਮੁਤਾਬਕ ਇਹ ਸੰਧੀ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਪਾਣੀ ਦੀ ਸਪਲਾਈ 'ਤੇ ਅਸਰ ਪਵੇਗਾ। ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਇਮਰਾਨ ਖਾਨ ਵੱਲੋਂ ਜਾਂਚ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੀ ਇਕ ਟੀਮ ਇਸ ਥਾਂ 'ਤੇ ਭੇਜੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੇ ਨਿਰਮਾਣ ਦੇ ਕੰਮ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਰੱਖੇ ਜਾਣ ਦੀ ਵਚਨਬੱਧਤਾ ਪ੍ਰਗਟਾਈ ਹੈ।
Michael Kugelman
ਬਲੂਮਬਰਗ ਦੀ ਰੀਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਵਾਸ਼ਿੰਗਟਨ ਦੇ ਵੁਡਰੋ ਵਿਲਸਨ ਸੈਂਟਰ ਵਿਚ ਸਾਊਥ ਏਸ਼ੀਆ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਐਸੋਸੀਏਟ ਮਾਈਕਲ ਕੁਗੇਲਮੈਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਤਣਾਅ ਬੇਸ਼ਕ ਵਧੇਗਾ ਅਤੇ ਅਜਿਹੇ ਵਿਚ ਸਿੰਧੂ ਜਲ ਸੰਧੀ ਦਾ ਇਹ ਸੱਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਟੈਸਟ ਵੀ ਸਾਬਤ ਹੋਵੇਗਾ। ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ ਵਿਚ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਸਥਿਰ ਹਨ ਅਤੇ ਕੁਝ ਹੱਦ ਤੱਕ ਹਾਂਪੱਖੀ ਵੀ ਹਨ।
