ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ 5.4 ਲੱਖ ਕੁਇੰਟਲ ਤੋਂ ਇਸ ਵਾਰ 2.3 ਲੱਖ ਕੁਇੰਟਲ ਰਹਿ ਗਈ ਪੈਦਾਵਾਰ
ਬਠਿੰਡਾ: ਇਸ ਸਾਲ ਪੰਜਾਬ ਦੀਆਂ ਅਨਾਜ ਮੰਡੀਆਂ ਵਿਚ ਆਈ ਲਗਭਗ 61 ਫ਼ੀ ਸਦੀ ਕਪਾਹ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਸਮਰਥਨ ਮੁੱਲ (ਐਮਐਸਪੀ) ਤੋਂ ਘੱਟ ਖ਼ਰੀਦੀ ਗਈ। ਕੁਝ ਸਟਾਕ 3,000 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕੁਇੰਟਲ ਤਕ ਘੱਟ ਵਿਚ ਵੇਚੇ ਗਏ ਸਨ, ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪੰਜਾਬ ਰਾਜ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਮਾਰਕੀਟਿੰਗ ਬੋਰਡ ਦੁਆਰਾ ਸਾਂਝੇ ਕੀਤੇ ਗਏ ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ ਹੈ। ਕਪਾਹ ਦੇ ਦਰਮਿਆਨੇ ਸਟੈਪ ਲਈ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਸਮਰਥਨ ਮੁੱਲ 7,710 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕੁਇੰਟਲ ਅਤੇ ਲੰਬੇ ਸਟੈਪਲ ਲਈ 8,110 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕੁਇੰਟਲ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਆਮ ਤੌਰ ’ਤੇ ਉਗਾਈ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਕਪਾਹ ਦਾ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਸਮਰਥਨ ਮੁੱਲ 8010 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕੁਇੰਟਲ ਹੈ। ਕਪਾਹ ਖ਼ਰੀਦ ਸੀਜ਼ਨ ਹਰ ਸਾਲ 1 ਅਕਤੂਬਰ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਾਲ, ਰਾਜ ਵਿਚ ਕਪਾਹ ਦੀ ਆਮਦ ਵੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਘਟ ਗਈ, ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ 5.4 ਲੱਖ ਕੁਇੰਟਲ ਤੋਂ ਇਸ ਵਾਰ 2.3 ਲੱਖ ਕੁਇੰਟਲ ਰਹਿ ਗਈ। ਇਨ੍ਹਾਂ 2.3 ਲੱਖ ਕੁਇੰਟਲ ਵਿਚੋਂ, 35,348 ਕੁਇੰਟਲ ਕਪਾਹ ਭਾਰਤੀ ਕਾਟਨ ਨਿਗਮ (339) ਦੁਆਰਾ ਅਤੇ 1.95 ਲੱਖ ਕੁਇੰਟਲ ਨਿੱਜੀ ਵਪਾਰੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਖ਼ਰੀਦੀ ਗਈ ਸੀ। ਕੁੱਲ ਮਿਲਾ ਕੇ, 1.4 ਲੱਖ ਕੁਇੰਟਲ ਕਪਾਹ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਸਮਰਥਨ ਮੁੱਲ ਤੋਂ ਘੱਟ ਖ਼ਰੀਦੀ ਗਈ। ਫਸਲ ਨੂੰ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ 7,860 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕੁਇੰਟਲ ਅਤੇ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 3,000 ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਕੁਇੰਟਲ ਤਕ ਦੀ ਕੀਮਤ ਮਿਲੀ। ਸੀਸੀਆਈ ਦੁਆਰਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਖ਼ਰੀਦਦਾਰੀ ਦੀ ਅਣਹੋਂਦ ਵਿਚ, ਨਿੱਜੀ ਵਪਾਰੀਆਂ ਨੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਖਰੀਦਦਾਰੀ ਕੀਤੀ।
ਇਸ ਸਾਲ ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ 1.19 ਲੱਖ ਹੈਕਟੇਅਰ ਜ਼ਮੀਨ ’ਤੇ ਕਪਾਹ ਉਗਾਈ ਗਈ ਸੀ, ਪਰ ਕੁਝ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿਚ ਹੜ੍ਹਾਂ ਕਾਰਨ ਫ਼ਸਲ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਿਆ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ, 99,700 ਹੈਕਟੇਅਰ ਜ਼ਮੀਨ ’ਤੇ ਕਪਾਹ ਉਗਾਈ ਗਈ ਸੀ। ਇਕ ਦਹਾਕਾ ਪਹਿਲਾਂ ਤਕ, ਕਪਾਹ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਦੀ ਖਪਤ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਝੋਨੇ ਦਾ ਵਿਕਲਪ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਮੁੱਖ ਤੌਰ ’ਤੇ ਦੱਖਣੀ ਮਾਲਵਾ ਵਿਚ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਚਿੱਟੇ ਸੋਨੇ ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਣ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, 2015 ਵਿਚ ਫ਼ਸਲ ’ਤੇ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਚਿੱਟੀ ਮੱਖੀ ਦੇ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਕਪਾਹ ਦੀ ਖੇਤੀ ਨੇ ਅਪਣੀ ਚਮਕ ਗੁਆਉਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿਤੀ ਅਤੇ ਸਿਰਫ 1 ਲੱਖ ਹੈਕਟੇਅਰ ਦੇ ਨੇੜੇ ਰਹਿ ਗਈ। ਸੀਸੀਆਈ ਨੇ 2025-26 ਦੇ ਸੀਜ਼ਨ ਤੋਂ ਪਾਰਦਰਸ਼ਤਾ ਲਈ ਇਕ ਐਪ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਕਪਾਸ ਕਿਸਾਨ ਐਪ ਦਾ ਨਾਮ ਦਿਤਾ ਗਿਆ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਇਸ ਨੂੰ ਕਪਾਹ ਦੀ ਖ਼ਰੀਦ ਲਈ ਲਾਜ਼ਮੀ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿਚ ਆਧਾਰ-ਅਧਾਰਤ ਰਜਿਸਟਰੇਸ਼ਨ ਐਪ ’ਤੇ ਰਜਿਸਟਰ ਕਰਨ ਵਿਚ ਮੁਸ਼ਕਲ ਆਈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਸੀਸੀਆਈ ਸੀਜ਼ਨ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਖਰੀਦਦਾਰੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਿਹਾ। ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਮਾਲੀਆ ਜਾਂ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਮਾਣਤ ਜਾਇਜ਼ ਜ਼ਮੀਨੀ ਰਿਕਾਰਡ ਅਤੇ ਕਪਾਹ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰਾਂ ਦੇ ਵੇਰਵੇ ਅਪਲੋਡ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਕਿਸਾਨ ਆਪਣੇ ਮੋਬਾਈਲ ’ਤੇ ਸਵੈ-ਰਜਿਸਟਰੇਸ਼ਨ ਲਈ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਸੀਸੀਆਈ ਨੇ ਸਾਰੀਆਂ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਉਪਜ ਬਾਜ਼ਾਰ ਕਮੇਟੀਆਂ (ਏਪੀਐਮਸੀ) ਨੂੰ ਨਵੀਂ ਡਿਜੀਟਲ ਰਜਿਸਟਰੇਸ਼ਨ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿਤੀ। ਸੀਸੀਆਈ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਨਾਮ ਨਾ ਦੱਸਣ ਦੀ ਸ਼ਰਤ ’ਤੇ ਦਸਿਆ ਕਿ ਨਿਗਮ ਕਪਾਸ ਕਿਸਾਨ ਐਪ ਰਾਹੀਂ ਰਜਿਸਟਰ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਤੋਂ ਸੀਮਾ ਦੇ ਅੰਦਰ ਨਮੀ ਵਾਲੀ ਖ਼ਰੀਦਦਾਰੀ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਰਾਜ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਰਿਕਾਰਡਾਂ ਦੀ ਤਸਦੀਕ ਕੀਤੀ ਗਈ।
