ਦੁਨੀਆ ਵਿਚ ਸ਼ਾਇਦ ਹੀ ਕੋਈ ਅਜਿਹਾ ਵਿਅਕਤੀ ਹੋਵੇ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਨਹੀਂ ਆਈ ਹੋਵੇਗੀ...
ਸਰਦੀ, ਜ਼ੁਕਾਮ ਅਤੇ ਗਲੇ ਵਿਚ ਜਲਨ ਇਕ ਆਮ ਰੋਗ ਹੈ। ਦੁਨੀਆ ਵਿਚ ਸ਼ਾਇਦ ਹੀ ਕੋਈ ਅਜਿਹਾ ਵਿਅਕਤੀ ਹੋਵੇ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਨਹੀਂ ਆਈ ਹੋਵੇਗੀ। ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿਚ ਇਸ 'ਤੇ ਅਨੇਕਾਂ ਖੋਜਾਂ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ, ਪਰ ਹੁਣ ਤਕ ਇਸ ਦਾ ਕੋਈ ਇਲਾਜ ਜਾਂ ਕਾਰਨ ਸਾਹਮਣੇ ਨਹੀਂ ਆਇਆ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ ਸਰਦੀ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਜੋ ਵੀ ਇਲਾਜ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਉਸ ਤੋਂ ਬਲਗ਼ਮ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਨਹੀਂ ਨਿਕਲ ਪਾਉਂਦਾ ਅਤੇ ਫਿਰ ਇਹੀ ਅੱਗੇ ਚੱਲ ਕੇ ਅਨੇਕਾਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦਾ ਹੈ।
ਸਰਦੀ, ਜ਼ੁਕਾਮ ਦਾ ਇਲਾਜ ਨਾ ਖੋਜ ਪਾਉਣ ਦੀ ਇਕ ਵਜ੍ਹਾ ਇਹ ਵੀ ਹੈ ਕਿ ਅੱਜ ਤਕ ਕੋਈ ਇਹ ਨਹੀਂ ਦੱਸ ਸਕਿਆ ਕਿ ਅਖੀਰ ਸਰਦੀ, ਜ਼ੁਕਾਮ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਨਾਲ ਗਲੇ ਵਿੱਚ ਜਲਨ ਕਿਉਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਜੋ ਬਲਗ਼ਮ ਸਰੀਰ ਤੋਂ ਨੱਕ ਦੇ ਰਸਤੇ ਨਿਕਲਦਾ ਹੈ ਉਹ ਕਿਉਂ, ਕਿਵੇਂ ਅਤੇ ਕਿੱਥੇ ਬਣਦਾ ਹੈ। ਸਾਹ ਦੇ ਜਰੀਏ ਸਰੀਰ ਵਿਚ ਗਏ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਅਤੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਬਲਗ਼ਮ ਬਣ ਕੇ ਮੌਸਮ ਵਿਚ ਹੋਏ ਬਦਲਾਅ ਦੇ ਕਾਰਨ ਨੱਕ ਵਗਣ ਅਤੇ ਖੰਘ ਆਉਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਸਰਦੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਐਲੋਪੈਥੀ ਚਿਕਤੀਸਾ ਦੇ ਮੁਤਾਬਿਕ, ਨੱਕ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਜੋ ਕੋਸ਼ਕਾਵਾਂ ਹੁੰਦੀ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਸੰਕਰਮਣ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਕੁਝ ਕੋਸ਼ਕਾਵਾਂ ਮਰ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਬਲਗ਼ਮ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਪਰਿਵਰਤਿਤ ਹੋ ਕੇ ਨੱਕ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਦੇ ਵੱਲ ਵਗਣ ਲੱਗ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।
ਬਲਗ਼ਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਸਲੀ ਵਜ੍ਹਾ: ਚਿਕਿਤਸਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਗਿਆਵਾਂ ਦੇ ਮੁਤਾਬਿਕ, ਸਰਦੀ, ਜ਼ੁਕਾਮ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਸਰੀਰ ਤੋਂ ਜੋ ਬਲਗ਼ਮ ਨਿਕਲਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਾਨੂੰ ਸਰੀਰ ਦੀ ਕਾਰਜ ਰਚਨਾ ਅਤੇ ਪਾਚਨ ਕਿਰਿਆ ਦੇ ਬਾਰੇ ਵਿਚ ਬਾਰੇ ਵਿਚ ਸਮਝਣਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਸਰੀਰ ਸਾਡੇ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੇ ਗਏ ਭੋਜਨ ਨਾਲ ਸ਼ੂਗਰ ਅਤੇ ਹੋਰ ਐਸਿਡ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਲੀਵਰ ਵਿੱਚ ਜਾ ਕੇ ਜਮਾਂ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਫਿਰ ਲੀਵਰ ਸਰੀਰ ਵਿਚ ਉਹ ਨੂੰ ਬਾਲਣ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਖ਼ੂਨ ਦੇ ਰਸਤੇ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਇਹ ਸ਼ੂਗਰ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਨੂੰ ਚਲਾਉਣ ਵਾਲੇ ਬਾਲਣ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਸਤੇਮਾਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਅਸੀਂ ਜਦੋਂ ਵੀ ਕੋਈ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਉਹ ਬਾਲਣ ਜਲਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਜਲਨ ਲਈ ਆਕਸੀਜਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਸਾਹ ਦੁਆਰਾ ਫੇਫੜਿਆਂ ਤੱਕ ਖ਼ੂਨ ਦੇ ਮਾਧਿਅਮ ਤੋਂ ਪੁੱਜਦੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਵਾਤਾਵਰਨ ਇੰਨਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਿਤ ਹੈ ਕਿ ਸਾਹ ਲੈਣ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਆਕਸੀਜਨ ਦੇ ਨਾਲ ਧੂੜ, ਧੂੰਆਂ ਅਤੇ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਸਰੀਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਚਲੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਬਾਲਣ ਜਲਨ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਦੋ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦਾ ਕੂੜਾ ਬਣਦਾ ਹੈ, ਕਾਰਬਨ ਡਾਈਆਕਸਾਈਡ ਤਾਂ ਦੂਜਾ ਧੂੜ, ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਅਤੇ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਦਾ ਕੂੜਾ।
ਕਾਰਬਨ ਡਾਈਆਕਸਾਈਡ ਅਤੇ ਛੋਟੇ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਤਾਂ ਸਾਹ ਦੇ ਨਾਲ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਪਰ ਧੂੜ, ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਅਤੇ ਵੱਡੇ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਤੋਂ ਬਣਿਆ ਕੂੜਾ ਖ਼ੂਨ ਅਤੇ ਗੁਰਦਿਆਂ ਦੇ ਜਰੀਏ ਪੇਸ਼ਾਬ ਅਤੇ ਮਲ ਦੇ ਰਸਤੇ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕੁਝ ਫੇਫੜਿਆਂ ਨਾਲ ਚਿਪਕ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਕੂੜਾ ਤਕ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਹੀਂ ਨਿਕਲਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਤਕ ਸਾਡੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦੀ ਕਮੀ ਪੂਰੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ। ਇਸ ਦਾ ਫੇਫੜਿਆਂ ਤੋਂ ਚਿਪਕਾ ਹੋਇਆ ਹਿੱਸਾ ਸਰਦੀ ਹੋਣ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਬਣਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਪੇਸ਼ਾਬ ਅਤੇ ਮਲ ਦੇ ਰਸਤੇ ਵੀ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਜਾਂ ਖ਼ੂਨ ਦੀ ਕਮੀ ਹੋਣ 'ਤੇ ਇਹ ਨਹੀਂ ਨਿਕਲ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉੱਥੇ ਸੜ ਕੇ ਬਲਗ਼ਮ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਰੀਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਜਮਾਂ ਹੋਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।
ਕਿਉਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਗਲੇ ਵਿਚ ਜਲਨ: ਸਰੀਰ ਵਿਚ ਜ਼ਰੂਰਤ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਬਲਗ਼ਮ ਉੱਤੇ ਗਲੇ ਵਿਚ ਦਰਦ ਜਾਂ ਜਲਨ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਕਦੇ – ਕਦੇ ਬੁਖ਼ਾਰ ਵੀ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਖਾਨਾ ਖਾਣਾ ਘੱਟ ਜਾਂ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਾਂ। ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਅਸੀਂ ਖਾਣਾ ਖਾਣਾ ਬੰਦ ਜਾਂ ਘੱਟ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਸਾਡੇ ਦਿਮਾਗ਼ 'ਤੇ ਮੌਸਮ ਦਾ ਦਬਾਅ ਵਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨੱਕ ਰੁੜ੍ਹਾਂ ਲੱਗਦੀ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ ਬਲਗ਼ਮ ਵੀ ਨੱਕ ਦੇ ਰਸਤੇ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲ਼ਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਕਫ਼ ਵੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਅਸੀਂ ਸਰੀਰ ਦੇ ਕੰਮ ਵਿਚ ਰੁਕਾਵਟ ਪਾ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਉਹ ਪਰਿਕ੍ਰੀਆ ਉੱਥੇ ਹੀ ਰੁਕ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਉਹ ਬਲਗ਼ਮ ਬਾਹਰ ਨਹੀਂ ਨਿਕਲਦਾ ਹੈ, ਤਦ ਤੱਕ ਸਰਦੀ, ਜ਼ੁਕਾਮ ਜਾਂ ਗਲੇ ਵਿੱਚ ਜਲਨ ਬਣੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ।
ਡਾਕਟਰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ: ਸਰਦੀ ਜਾਂ ਜ਼ੁਕਾਮ ਹੋਣ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਮੌਸਮ ਦਾ ਬਦਲਣਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਛਾਤੀ ਵਿੱਚ ਠੰਡੀ ਹਵਾ ਪੁੱਜਣ ਉੱਤੇ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਸਰਦੀ ਦੇ ਮੌਸਮ ਵਿਚ ਹਵਾ ਵਿਚ ਨਮੀ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਕਾਫ਼ੀ ਘੱਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੇ ਨਾਲ ਸਾਹ ਲੈਣ ਉੱਤੇ ਸਾਡਾ ਛਾਤੀ ਅਤੇ ਸਵਾਸ ਨਲੀ ਟਾਈਟ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਸਾਹ ਦੇ ਨਾਲ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਗਏ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਅਤੇ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਬਣਦੇ ਹਨ, ਭਾਰੀ ਹੋਣ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਨਾਲ ਉਹ ਕਾਰਬਨ ਡਾਈਆਕਸਾਈਡ ਦੇ ਨਾਲ ਨਿਕਲ ਨਹੀਂ ਪਾਉਂਦੇ। ਜਿੱਥੇ ਤੱਕ ਸਰਦੀ, ਜ਼ੁਕਾਮ ਤੋਂ ਬਚਣ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ, ਮੁੱਖ ਰੂਪ ਨਾਲ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਵੱਧ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਉਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਮੱਸਿਆ ਵਧਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।
