ਅਡਾਨੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕੰਪਨੀਆਂ ਕਿਉਂ ਰਹਿ ਗਈਆਂ ਪਿੱਛੇ
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਏਸ਼ੀਆ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਹਵਾਈ ਅੱਡਾ ਗ੍ਰੇਟਰ ਨੋਇਡਾ ਵਿੱਚ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜ਼ਿਊਰਿਖ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਅਤੇ ਨੋਇਡਾ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਏਅਰਪੋਰਟ ਲਿਮਟਿਡ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀ, ਜਿਹੜੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਇਸ ਏਅਰਪੋਰਟ ਨੂੰ ਬਣਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਨੇ ਇਸ ਤੇ ਸਹਿਮਤੀ ਬਣਾ ਲਈ ਹੈ ਅਤੇ ਸਮਝੌਤੇ 'ਤੇ ਦਸਤਖਤ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਜ਼ਿਊਰਿਖ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਕਰਮਚਾਰੀ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਭਾਰਤ ਆ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ‘ਤੇ ਕੰਮ ਵੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਕਦੋਂ ਤੱਕ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣਗੀਆਂ ਇੱਥੋਂ ਉਡਾਣਾਂ
ਨੋਇਡਾ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਏਅਰਪੋਰਟ ਲਿਮਟਿਡ ਅਤੇ ਸਵਿਸ ਕੰਪਨੀ ਜ਼ਿਊਰਿਖ ਏਅਰਪੋਰਟ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਏਜੀ ਦਰਮਿਆਨ ਸਮਝੌਤੇ 'ਤੇ ਬੁੱਧਵਾਰ ਨੂੰ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਗੌਤਮ ਬੁੱਧ ਨਗਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਜੇਵਾਰ ਵਿਖੇ ਏਸ਼ੀਆ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਅੰਤਰ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ਦੀ ਉਸਾਰੀ ਲਈ ਹਸਤਾਖਰ ਕੀਤੇ ਗਏ। ਇਸ ਸਮਝੌਤੇ ਨਾਲ ਜਵਰ ਤੋਂ 2023 ਤੱਕ ਉਡਾਣਾਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ। ਜ਼ਿਊਰਿਖ ਕੰਪਨੀ ਦਾ ਵਫ਼ਦ ਕੁਝ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਭਾਰਤ ਆਇਆ ਸੀ।
ਕਿਉਂ ਹੋਈ ਦੇਰੀ
ਯਮੁਨਾ ਐਕਸਪ੍ਰੈਸ ਵੇਅ ਦੇ ਮੁੱਖ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਅਧਿਕਾਰੀ ਅਰੁਣ ਵੀਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਜ਼ਿਊਰਿਖ ਏਅਰਪੋਰਟ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਏਜੀ ਨੇ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ਦੀ ਉਸਾਰੀ ਲਈ ਯਮੁਨਾ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਏਅਰਪੋਰਟ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਲਿਮਟਿਡ ਦੇ ਨਾਮ ਹੇਠ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਮਕਸਦ ਵਾਲੀ ਕੰਪਨੀ ਬਣਾਈ ਹੈ। ਇਸ ਕੰਪਨੀ ਅਤੇ ਨੋਇਡਾ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਏਅਰਪੋਰਟ ਲਿਮਟਿਡ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ਦੀ ਉਸਾਰੀ ਲਈ ਇਕ ਸਮਝੌਤਾ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਕਾਰਨ ਆਨਲਾਈਨ ਪ੍ਰੈਸ ਕਾਨਫਰੰਸ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।
ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਆਮਦਨੀ ਲਈ ਬੋਲੀ ਲਗਾਉਣ ਵਾਲੀ ਕੰਪਨੀ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ ਮੌਕਾ
ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸੀਨੀਅਰ ਅਧਿਕਾਰੀ ਮੌਜੂਦ ਸਨ ਅਤੇ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਨਧੀਆਂ ਨੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ। ਸਿੰਘ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮਲੇਸ਼ੀਆ ਅਤੇ ਸਵਿਟਜ਼ਰਲੈਂਡ ਤੋਂ ਜ਼ਿਊਰਿਖ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀ ਵੀ ਇਸ ਸਮਝੌਤ ਵਿੱਚ ਆਨਲਾਈਨ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਏ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਵੱਡੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੇ ਜੇਵਰ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ਦੀ ਉਸਾਰੀ ਲਈ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ ਸੀ ਪਰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮਾਲੀਆ ਬੋਲੀ ਲਗਾਉਣ ਨਾਲ ਜ਼ਿਊਰਿਖ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ਨੇ ਨੋਇਡਾ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ਦੇ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟ ਨੂੰ ਤਕਰੀਬਨ 29,500 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਰਾਸ਼ੀ ਨਾਲ ਹਾਸਲ ਕਰ ਲਿਆ।
ਅਡਾਨੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕੰਪਨੀਆਂ ਕਿਉਂ ਰਹਿ ਗਈਆਂ ਪਿੱਛੇ
ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਪ੍ਰਤੀ ਯਾਤਰੀ 4 00.97 ਰੁਪਏ ਦੇ ਮਾਲੀਏ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਨ ਦਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਦਿੱਤਾ, ਜਦੋਂਕਿ ਅਡਾਨੀ ਐਂਟਰਪ੍ਰਾਈਜਜ਼ ਲਿਮਟਿਡ ਨੇ 360 ਰੁਪਏ, ਦਿੱਲੀ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਏਅਰਪੋਰਟ ਲਿਮਟਿਡ ਨੂੰ 351 ਅਤੇ ਐਂਕਾਰਜ ਇਨਫਰਾਸਟਰੱਕਚਰ ਇਨਵੈਸਟਮੈਂਟ ਹੋਲਡਿੰਗ ਲਿਮਟਿਡ ਨੂੰ ਪ੍ਰਤੀ ਯਾਤਰੀ ਮਾਲੀਆ 205 ਰੁਪਏ ਦਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਨ ਦੀ ਬੋਲੀ ਲਗਾਈ ਗਈ ਸੀ। ਸਿੰਘ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਛੇ ਜੁਲਾਈ 2017 ਨੂੰ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। 5 ਅਕਤੂਬਰ 2017 ਨੂੰ, ਗ੍ਰਹਿ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਇਤਰਾਜ਼ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਦਿੱਤਾ।
ਹੁਣ ਕੀ ਹੋਇਆ
29 ਦਸੰਬਰ 2017 ਨੂੰ, ਯਮੁਨਾ ਅਥਾਰਟੀ ਨੇ ਸਲਾਹਕਾਰ ਕੰਪਨੀ ਦੀ ਚੋਣ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ 11 ਜਨਵਰੀ 2018 ਨੂੰ, ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ਦੀ ਉਸਾਰੀ ਲਈ ਕੋਈ ਨਾਰਾਜ਼ਗੀ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਅਤੇ 23 ਅਪ੍ਰੈਲ 2018 ਨੂੰ, ਸ਼ਹਿਰੀ ਹਵਾਬਾਜ਼ੀ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਸਿਧਾਂਤਕ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਸੀ।
ਸਿੰਘ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ 30 ਅਕਤੂਬਰ, 2018 ਨੂੰ ਜ਼ਮੀਨ ਲੈਣ ਬਾਰੇ ਨੋਟੀਫਿਕੇਸ਼ਨ (ਧਾਰਾ 11) ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਨੂੰ 7 ਮਈ, 2019 ਨੂੰ ਗਲੋਬਲ ਬੋਲੀ ਲੈਣ ਲਈ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਹ ਨਿਲਾਮੀ 29 ਨਵੰਬਰ 2019 ਨੂੰ ਖੁੱਲੀ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਊਰਿਖ ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਬੋਲੀ ਲਗਾਈ ਸੀ।
ਸਾਲ 2023 ਵਿਚ ਬਣ ਕੇ ਤਿਆਰ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ
ਯਮੁਨਾ ਐਕਸਪ੍ਰੈਸ ਵੇਅ ਦੇ ਮੁੱਖ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ 18 ਮਈ 2020 ਨੂੰ, ਜ਼ਿਊਰਿਖ ਕੰਪਨੀ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਮਕਸਦ ਵਾਲੀ ਕੰਪਨੀ ਨੂੰ ਹਰੀ ਝੰਡੀ ਮਿਲੀ। 2 ਜੁਲਾਈ, 2020 ਨੂੰ, ਕੋਰੋਨਾ ਵਾਇਰਸ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੇ ਕਾਰਨ ਸਮਝੌਤੇ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਤਰੀਕ ਮੁਲਤਵੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਅੱਜ ਇਸ ਲਈ ਇਕ ਸਮਝੌਤਾ ਹੋਇਆ। ਉਹਨਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਚਾਰ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨੋਇਡਾ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਏਅਰਪੋਰਟ ਲਿਮਟਿਡ ਵਿੱਚ ਸਹਿਭਾਗੀ ਹਨ।
ਰਾਜ ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਨੋਇਡਾ ਅਥਾਰਟੀ ਦੀ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ 37. 5 ਅਤੇ 35.5 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹੈ। ਗ੍ਰੇਟਰ ਨੋਇਡਾ ਅਤੇ ਯਮੁਨਾ ਅਥਾਰਟੀ ਦੀ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ 12.5 ਅਤੇ 12.5 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਹੈ। ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਅੱਜ ਹੋਏ ਸਮਝੌਤੇ ਨਾਲ ਜੇਵਰ ਤੋਂ ਉਡਾਣ 2023 ਤੱਕ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ।