ਆਰਥਕ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਇਕ ਨਵੀਂ ਪਹੁੰਚ ਦੀ ਮੰਗ
ਦਾਵੋਸ: ਮੌਜੂਦਾ ਆਰਥਕ ਅਤੇ ਭੂ-ਸਿਆਸੀ ਝਟਕਿਆਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ 2030 ਤਕ ਗਲੋਬਲ ਆਰਥਕ ਵਿਕਾਸ ਦਰ ਤਿੰਨ ਦਹਾਕਿਆਂ ਦੇ ਸੱਭ ਤੋਂ ਹੇਠਲੇ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਆਉਣ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਹੈ। ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਇਕ ਰੀਪੋਰਟ ’ਚ ਇਹ ਗੱਲ ਕਹੀ ਗਈ। ਵਿਸ਼ਵ ਨੇਤਾਵਾਂ ਦੀ ਸਾਲਾਨਾ ਬੈਠਕ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ‘ਫਿਊਚਰ ਆਫ ਗ੍ਰੋਥ’ 2024 ਰੀਪੋਰਟ ਜਾਰੀ ਕਰਦਿਆਂ ਵਰਲਡ ਇਕਨਾਮਿਕ ਫੋਰਮ (ਡਬਲਯੂ.ਈ.ਐੱਫ.) ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੰਦੀ, ਜਲਵਾਯੂ ਸੰਕਟ ਅਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਸਮਾਜਕ ਇਕਰਾਰਨਾਮਿਆਂ ਸਮੇਤ ਕਈ ਆਪਸ ਵਿਚ ਜੁੜੀਆਂ ਗਲੋਬਲ ਚੁਨੌਤੀਆਂ ਨੂੰ ਵਧਾ ਰਹੀ ਹੈ, ਜੋ ਸਾਂਝੇ ਤੌਰ ’ਤੇ ਗਲੋਬਲ ਵਿਕਾਸ ਵਿਚ ਤਰੱਕੀ ਨੂੰ ਉਲਟਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।
ਰੀਪੋਰਟ ਵਿਚ ਆਰਥਕ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਇਕ ਨਵੀਂ ਪਹੁੰਚ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ ਜੋ ਗੁਣਵੱਤਾ ਦੀ ਪਰਖ ਦੇ ਨਾਲ ਲੰਮੀ ਮਿਆਦ ਦੀ ਸਥਿਰਤਾ ਅਤੇ ਇਕੁਇਟੀ, ਗਤੀ ਅਤੇ ਕੁਸ਼ਲਤਾ ਨੂੰ ਸੰਤੁਲਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ। 107 ਅਰਥਵਿਵਸਥਾਵਾਂ ’ਚ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਮਿਆਰ ਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਰੀਪੋਰਟ ’ਚ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਉੱਚ ਆਮਦਨ ਵਾਲੀਆਂ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾਵਾਂ ਨਵੀਨਤਾ ਅਤੇ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ’ਤੇ ਸੱਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਦਕਿ ਘੱਟ ਆਮਦਨ ਵਾਲੀਆਂ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾਵਾਂ ਸਥਿਰਤਾ ’ਤੇ ਸੱਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ।
ਡਬਲਯੂ.ਈ.ਐਫ. ਦੀ ਮੈਨੇਜਿੰਗ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਸਾਦੀਆ ਜ਼ਾਹਿਦੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, ‘‘ਵੱਡੀਆਂ ਚੁਨੌਤੀਆਂ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ਗਲੋਬਲ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਬਹਾਲ ਕਰਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੋਵੇਗਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਸਿਰਫ ਵਿਕਾਸ ਕਾਫ਼ੀ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ।’’
ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਰੀਪੋਰਟ ’ਚ ਆਰਥਕ ਵਿਕਾਸ ਦਾ ਮੁਲਾਂਕਣ ਕਰਨ ਦਾ ਇਕ ਨਵਾਂ ਤਰੀਕਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਲੰਮੀ ਮਿਆਦ ਦੀ ਸਥਿਰਤਾ, ਲਚਕੀਲੇਪਣ ਅਤੇ ਨਿਰਪੱਖਤਾ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਭਵਿੱਖ ਲਈ ਨਵੀਨਤਾ ਦੇ ਨਾਲ ਕੁਸ਼ਲਤਾ ਨੂੰ ਸੰਤੁਲਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਡਬਲਯੂ.ਈ.ਐਫ. ਨੇ ਅਪਣੀ ‘ਫਿਊਚਰ ਆਫ ਗ੍ਰੋਥ’ ਪਹਿਲ ਵੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ। ਦੋ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਇਸ ਪਹਿਲ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਸੰਤੁਲਿਤ ਵਿਕਾਸ, ਨਵੀਨਤਾ, ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ, ਸਥਿਰਤਾ ਆਦਿ ਲਈ ਸੱਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਰਸਤਿਆਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨ ’ਚ ਵਿਸ਼ਵ ਭਰ ਦੇ ਨੀਤੀ ਨਿਰਮਾਤਾਵਾਂ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਆਰਥਕ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਇਕ ਨਵਾਂ ਰਾਹ ਤਿਆਰ ਕਰਨਾ ਹੈ।
ਰੀਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਦੇਸ਼ ਵਿਕਾਸ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਜੋ ਨਾ ਤਾਂ ਟਿਕਾਊ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਸਮਾਵੇਸ਼ੀ ਹੈ। ਨਵੀਨਤਾ ਕਰਨ ਜਾਂ ਲਾਭ ਲੈਣ ਦੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਯੋਗਤਾ ਸੀਮਤ ਹੈ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਝਟਕਿਆਂ ਪ੍ਰਤੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਯੋਗਦਾਨ ਅਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰੀ ਨੂੰ ਘਟਾਉਂਦੀ ਹੈ।
ਮੁੱਖ ਅਰਥ ਸ਼ਾਸਤਰੀਆਂ ਨੇ 2024 ’ਚ ਆਲਮੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੋਣ ਦੀ ਪੇਸ਼ਨਗੋਈ ਕੀਤੀ : ਡਬਲਯੂ.ਈ.ਐਫ. ਸਰਵੇਖਣ
ਦਾਵੋਸ: ਮੁੱਖ ਅਰਥਸ਼ਾਸਤਰੀਆਂ ਦੇ ਇਕ ਸਰਵੇਖਣ ’ਚ 2024 ’ਚ ਗਲੋਬਲ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਦੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੋਣ ਅਤੇ ਭੂ-ਆਰਥਕ ਵੰਡ ’ਚ ਤੇਜ਼ੀ ਆਉਣ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵ ਆਰਥਕ ਮੰਚ (ਡਬਲਯੂ.ਈ.ਐੱਫ.) ਦੀ ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ‘ਮੁੱਖ ਅਰਥਸ਼ਾਸਤਰੀ ਆਊਟਲੁੱਕ’ ਰੀਪੋਰਟ ਵਿਚ ਹੋਰ ਆਰਥਕ ਅਨਿਸ਼ਚਿਤਤਾ ਦੀ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਗਲੋਬਲ ਆਰਥਕ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹਨ। ਰੀਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਗਲੋਬਲ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਤੰਗ ਵਿੱਤੀ ਸਥਿਤੀਆਂ, ਭੂ-ਸਿਆਸੀ ਤਣਾਅ ਅਤੇ ਜਨਰੇਟਿਵ ਆਰਟੀਫਿਸ਼ੀਅਲ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ (ਏ.ਆਈ.) ’ਚ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਤਰੱਕੀ ਨਾਲ ਜੂਝ ਰਹੀ ਹੈ।
ਅੱਧੇ ਤੋਂ ਵੱਧ (56 ਫੀ ਸਦੀ) ਮੁੱਖ ਅਰਥਸ਼ਾਸਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਸਾਲ ਗਲੋਬਲ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਸਥਿਰ ਰਹੇਗੀ ਜਾਂ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੋਵੇਗੀ, ਜਦਕਿ 43 ਫੀ ਸਦੀ ਨੂੰ ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸਥਿਰ ਰਹੇਗੀ ਜਾਂ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੋਵੇਗੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਦਖਣੀ ਏਸ਼ੀਆ ਅਤੇ ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਲਈ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।
ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਅਰਥਸ਼ਾਸਤਰੀ 2024 ’ਚ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਮੱਧਮ ਵਿਕਾਸ ਦੀ ਉਮੀਦ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਚੀਨ ਇਕ ਅਪਵਾਦ ਵਜੋਂ ਉਭਰਿਆ ਜਿੱਥੇ 69 ਫ਼ੀ ਸਦੀ ਅਰਥਸ਼ਾਸਤਰੀ ਮੱਧਮ ਵਿਕਾਸ ਦੀ ਉਮੀਦ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਕਮਜ਼ੋਰ ਖਪਤ, ਘੱਟ ਉਦਯੋਗਿਕ ਉਤਪਾਦਨ ਅਤੇ ਜਾਇਦਾਦ ਬਾਜ਼ਾਰ ਦੀਆਂ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੈ ਜੋ ਮਜ਼ਬੂਤ ਤਬਦੀਲੀ ਦੀਆਂ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਮੁੱਖ ਅਰਥਸ਼ਾਸਤਰੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਦੀ ਰੀਪੋਰਟ ਮੌਜੂਦਾ ਆਰਥਕ ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੀ ਅਨਿਸ਼ਚਿਤ ਪ੍ਰਕਿਰਤੀ ਨੂੰ ਰੇਖਾਂਕਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਾਲ ’ਚ ਗਲੋਬਲ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਦੀ ਲਚਕੀਲੇਪਣ ਦੀ ਪਰਖ ਜਾਰੀ ਰਹੇਗੀ।
