
90% ਨਸ਼ੇ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਆਏ ਸਾਹਮਣੇ, ਸਾਲ 2013 ਤੋਂ 2019 ਦੇ ਅੰਕੜੇ ਆਏ ਸਾਹਮਣੇ
Drug News: ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ - ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਸਰਹੱਦ ਨਾਲ ਲੱਗਦੇ ਅੱਠ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਸਿਰਸਾ, ਫ਼ਤਿਹਾਬਾਦ, ਪੰਚਕੂਲਾ, ਅੰਬਾਲਾ, ਯਮੁਨਾਨਗਰ, ਕੁਰੂਕਸ਼ੇਤਰ, ਕੈਥਲ ਅਤੇ ਹਿਸਾਰ ਵਿਚ ਪਿਛਲੇ ਪੰਜ ਸਾਲਾਂ ਵਿਚ ਨਸ਼ਿਆਂ ਦੇ 86.7٪ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ। ਸਿਹਤ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਮੰਨਿਆ ਕਿ ਸਰਹੱਦ ਪਾਰ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਵਾਹਨਾਂ 'ਤੇ ਜਾਂਚ ਦੀ ਘਾਟ ਇੱਥੇ ਨਸ਼ਿਆਂ ਦੀ ਉਪਲਬਧਤਾ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਸੀ।
ਸਿਹਤ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ ਸਾਲ 2013 ਤੋਂ 2019 ਦਰਮਿਆਨ ਸੂਬੇ ਵਿਚ ਨਸ਼ਿਆਂ ਦੀ ਆਦਤ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ 14.8 ਲੱਖ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਓਪੀਡੀ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕੀਤਾ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ 12.9 ਲੱਖ ਇਨ੍ਹਾਂ ਅੱਠ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੰਚਕੂਲਾ (1,63,938), ਕੈਥਲ (88,149), ਹਿਸਾਰ (58,147), ਫਤਿਹਾਬਾਦ (39,215), ਕੁਰੂਕਸ਼ੇਤਰ (15,585), ਯਮੁਨਾਨਗਰ (12,100) ਅਤੇ ਅੰਬਾਲਾ (7,708) ਹਨ। ਮਾਹਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿਚ ਨਸ਼ਿਆਂ ਦੀ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਸਪਲਾਈ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਉਪਾਵਾਂ ਦੀ ਘਾਟ ਹੈ।
ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਹਰਿਆਣਾ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਨਾਰਕੋਟਿਕ ਡਰੱਗਜ਼ ਐਂਡ ਸਾਈਕੋਟ੍ਰੋਪਿਕ ਸਬਸਟੈਂਸ (ਐਨਡੀਪੀਐਸ) ਐਕਟ ਤਹਿਤ 3,757 ਐਫਆਈਆਰ ਦਰਜ ਕੀਤੀਆਂ ਸਨ ਅਤੇ 5,350 ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਬਰਾਮਦ ਕੀਤੇ ਗਏ ਨਸ਼ੀਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਵਿਚ 33,602 ਕਿਲੋ ਭੁੱਕੀ, 4,950 ਕਿਲੋ ਗਾਂਜਾ, 590 ਕਿਲੋ ਚਰਸ, 235 ਕਿਲੋ ਮੋਰਫਿਨ, 310 ਕਿਲੋ ਅਫੀਮ, 42 ਕਿਲੋ ਸਲਫਾ, 34 ਕਿਲੋ ਹੈਰੋਇਨ ਅਤੇ 5 ਕਿਲੋ ਹਸ਼ੀਸ਼ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਸਿਰਸਾ ਨੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ 582 ਮਾਮਲੇ ਦਰਜ ਕੀਤੇ ਅਤੇ 766 ਨਸ਼ਾ ਤਸਕਰਾਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤਾ, ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਫਰੀਦਾਬਾਦ (352 ਐਫਆਈਆਰ ਅਤੇ 438 ਗ੍ਰਿਫਤਾਰੀਆਂ) ਅਤੇ ਗੁੜਗਾਓਂ (263 ਕੇਸ ਅਤੇ 336 ਗ੍ਰਿਫਤਾਰੀਆਂ) ਦਾ ਨੰਬਰ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਸੂਬੇ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ, ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਮੁਹਿੰਮਾਂ ਅਤੇ ਮੁੜ ਵਸੇਬਾ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਨੂੰ ਤਰਜੀਹ ਦੇਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਕਾਂਗਰਸ ਵਿਧਾਇਕ ਨੀਰਜ ਸ਼ਰਮਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਨਸ਼ਾ ਛੁਡਾਊ ਕੇਂਦਰਾਂ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਨਸ਼ਿਆਂ ਦੀ ਦਲਦਲ 'ਚ ਫਸੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਹਾਇਤਾ ਅਤੇ ਇਲਾਜ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ।
ਮਾਹਰਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਨਸ਼ਿਆਂ ਦੀ ਉਪਲੱਬਧਤਾ ਵਿਚ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੀ ਦੁਰਵਰਤੋਂ ਆਮ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। "ਇਹ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨੌਜਵਾਨ ਬਾਲਗ ਨਸ਼ਿਆਂ ਦੀ ਦੁਰਵਰਤੋਂ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ, ਜਾਂ ਤਾਂ ਇਸ ਲਈ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ 'ਰੁਝਾਨ' ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਲੋਕ ਵੀ ਅਜਿਹਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਹ ਇਸ ਨੂੰ ਵਧੇਰੇ ਸਵੀਕਾਰਯੋਗ ('ਠੰਡਾ') ਹੋਣ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਸਮਝਦੇ ਹਨ, ਜਾਂ ਕਈ ਵਾਰ ਤਣਾਅ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਦੇ ਤਰੀਕੇ ਵਜੋਂ।
ਫੋਰਟਿਸ ਹਸਪਤਾਲ ਦੀ ਸਲਾਹਕਾਰ ਮਨੋਚਿਕਿਤਸਕ (ਮਾਨਸਿਕ ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਵਿਵਹਾਰ ਵਿਗਿਆਨ) ਡਾ. ਸ਼ੰਭਵੀ ਜੈਮਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਬਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਜੋਖ਼ਮਾਂ ਨੂੰ ਮਹੱਤਵ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਤਾਂ ਮਾਮਲੇ ਹੋਰ ਵਧਣਗੇ। ਸੀਨੀਅਰ ਸਿਹਤ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਹਰਿਆਣਾ 'ਚ ਨਸ਼ਿਆਂ ਦੇ ਮਾਮਲਿਆਂ 'ਚ ਵਾਧੇ ਦੇ ਕਈ ਕਾਰਨ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ 'ਚ ਪੈਡਲਰਾਂ ਵੱਲੋਂ ਹਮਲਾਵਰ ਮਾਰਕੀਟਿੰਗ, ਤਣਾਅ, ਸਾਥੀਆਂ ਦਾ ਦਬਾਅ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰਕ ਝਗੜੇ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹੋਣਾ ਵੀ ਇਸ ਵਾਧੇ ਦਾ ਇਕ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ ਹੈ। ਰਾਜ ਇਸ ਮੁੱਦੇ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ਕਈ ਉਪਾਅ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਸਾਰੇ ਮੈਡੀਕਲ ਕਾਲਜਾਂ ਵਿੱਚ ਨਸ਼ਾ ਛੁਡਾਊ ਕੇਂਦਰ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨਾ। ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਕੁੱਲ 23 ਅਜਿਹੇ ਕੇਂਦਰ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ 18 ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਚਲਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਜਦਕਿ ਪੰਜ ਸਾਡੀ ਸਹਾਇਤਾ ਨਾਲ ਰੈੱਡ ਕਰਾਸ ਦੇ ਅਧੀਨ ਹਨ। 25 ਹੋਰ ਥਾਵਾਂ ਦੀ ਚੋਣ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਨਸ਼ਾ ਛੁਡਾਊ ਕੇਂਦਰ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ। ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਜੇਲ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਅਜਿਹੇ ਕੇਂਦਰ ਹਨ, ਅਤੇ ਪੀਜੀਆਈ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਵਿਚ ਡਾਕਟਰਾਂ ਨੂੰ ਸਿਖਲਾਈ ਦੇ ਰਹੇ ਹਾਂ।