ਰਿਆਦ : ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਕਾਰ ਦੀ ਡਰਾਇਵਿੰਗ 'ਤੇ ਲੱਗੀ ਦਹਾਕੇ ਪੁਰਾਣੀ ਪਤਬੰਧੀ ਹਟਾਉਣ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਨਾਲ ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਜਬਰਦਸਤ ਉਤਸ਼ਾਹ ਹੈ ਅਤੇ ਜਿਆਦਾਤਰ ਔਰਤਾਂ ਡਰਾਇਵਿੰਗ ਸੀਟ 'ਤੇ ਬੈਠਣ ਦੀ ਬੇਸਬਰੀ ਨਾਲ ਉਡੀਕ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਕਦਮ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਵਿਚ ਵੱਡਾ ਬਦਲਾਅ ਲਿਆਏਗਾ।
ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਸ਼ਾਸਨ ਦੀ ਨੀਤੀ ਵਿਚ ਇਸ ਵੱਡੇ ਬਦਲਾਅ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਸਤੰਬਰ ਵਿਚ ਹੋਈ ਸੀ ਜਦੋਂ ਸਾਊਦੀ ਕਿੰਗ ਸਲਮਾਨ ਬਿਲ ਅਬਦੁੱਲਾ ਅਲ ਸਾਦ ਨੇ ਇਸ ਲਕਸ਼ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸਿਕ ਆਦੇਸ਼ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਸਾਲ ਜੂਨ ਤੋਂ ਜਦੋਂ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਕਾਰ ਦੀ ਡਰਾਇਵਿੰਗ ਲਈ ਦਰਵਾਜੇ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਖੁੱਲ ਜਾਣਗੇ ਤਾਂ ਬਦਲਾਅ ਦੀ ਇਹ ਪਹਿਲ ਆਪਣੇ ਅੰਜਾਮ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਜਾਵੇਗੀ।
ਉਮੀਦ ਦੀ ਇਕ ਨਵੀਂ ਕਿਰਨ
ਇਕ ਨੌਜਵਾਨ ਫਰੀਲਾਂਸ ਟਰਾਂਸਲੇਟਰ ਵਾਦ ਇਬ੍ਰਾਹਿਮ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਇਕ ਇਤਿਹਾਸਿਕ ਕਦਮ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਨੇ ਸਾਡੇ ਜੀਵਨ ਵਿਚ ਉਮੀਦ ਦੀ ਇਕ ਨਵੀਂ ਕਿਰਨ ਭਰਨ ਦਾ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਸਾਨੂੰ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦਾ ਅਨੁਭਵ ਵੀ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੋਣ ਦਾ ਵੀ। ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਵਿਚ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਕੁਲ ਜਨਸੰਖਿਆ ਦਾ 45 ਫ਼ੀਸਦੀ ਹੈ। ਵਾਦ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਇਕ ਨੌਜਵਾਨ ਸਾਊਦੀ ਮਹਿਲਾ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਮੈਂ ਬਹੁਤ ਖੁਸ਼ ਹਾਂ ਅਤੇ ਇਸ ਬਦਲਾਅ ਦੀ ਬੇਸਬਰੀ ਨਾਲ ਉਡੀਕ ਕਰ ਰਹੀ ਹਾਂ। ਮੈਨੂੰ ਭਰੋਸਾ ਹੈ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਬਾਕੀ ਔਰਤਾਂ ਵੀ ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਸੋਚਦੀਆਂ ਹੋਣਗੀਆਂ। ਵਾਦ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਰਿਆਦ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮਨੁੱਖਤਾ ਫੋਰਮ ਵਿਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਪਿਛਲੇ ਹਫ਼ਤੇ ਹੀ ਆਯੋਜਿਤ ਹੋਇਆ।
ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਕਾਰ ਦੀ ਡਰਾਇਵਿੰਗ ਦੀ ਛੂਟ ਦੇਣ ਦੇ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਨਾਲ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਦਾ ਖਰਚ ਵੀ ਘਟੇਗਾ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਰੋਜਗਾਰ ਦੇ ਨਵੇਂ ਮੋਕਿਆਂ ਦਾ ਵੀ ਸਿਰਜਣ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਕਦਮ ਨਾਲ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਮਾਲੀ ਹਾਲਤ ਨੂੰ ਵੀ ਮਜਬੂਤੀ ਮਿਲੇਗੀ। ਵਾਦ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਬਦਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਹਿਲਾਂ ਦਾ ਸਮਾਜ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ ਸੀ ਪਰ ਅਸੀਂ ਇਸਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਹੁਣ ਅਸੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਬਦਲਾਅ ਲਈ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖੁੱਲ ਗਏ ਹਾਂ।
ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਹਿੱਤ ਵਿਚ ਲਏ ਗਏ ਇਸ ਫੈਸਲੇ ਨੂੰ ਕਰਾਉਨ ਪ੍ਰਿੰਸ ਮੁਹੰਮਦ ਬਿਨ ਸਲਮਾਨ ਦੇ ਵੱਡੇ ਸਮਾਜਕ - ਆਰਥਕ ਸੁਧਾਰਾਂ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕਰਾਉਸ ਪ੍ਰਿੰਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਨਿਰਜਨ 2030 ਦੇ ਤਹਿਤ ਇਕ ਨਵੇਂ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਦੀ ਪ੍ਰਕਲਪਨਾ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਤਹਿਤ ਸਾਊਦੀ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਵਿਚ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਭਾਗੀਦਾਰੀ ਵਧਾਉਣ ਦੇ ਉਪਾਅ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ।
ਹੁਣ ਕੰਮਕਾਜੀ ਔਰਤਾਂ 22 ਫ਼ੀਸਦੀ ਹਨ, ਪਰ ਇਸਨੂੰ 30 ਫ਼ੀਸਦੀ ਤੱਕ ਲੈ ਜਾਣ ਦਾ ਇਰਾਦਾ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਮਕਸਦ ਤੇਲ ਦੀ ਜਾਇਦਾਦ ਨਾਲ ਧਨੀ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਨੂੰ ਆਰਥਕ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤੇਲ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰਤਾ ਦੇ ਦਾਇਰੇ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕੱਢਣਾ ਹੈ। ਇਕ ਮਾਰਕਿਟ ਐਨਾਲਿਸਟ ਅਰੀਜ ਅਲਹੁਸਨ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਡਰਾਇਵਿੰਗ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਦੇਣਾ ਇਕ ਵੱਡੀ ਗੱਲ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਸੁਪਨਾ ਇਕ ਅਜਿਹੇ ਸਮੇਂ ਸਾਕਾਰ ਹੋਇਆ ਹੈ ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਇਸਦੀ ਉਮੀਦ ਹੀ ਛੱਡ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਸੱਚ ਤਾਂ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਕੰਮ ਬਹੁਤ ਪਹਿਲਾਂ ਹੋ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਸੀ। ਹੁਣ ਮੈਂ ਸਹੀ ਮਾਇਨੇ ਵਿਚ ਆਤਮਨਿਰਭਰ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹਾਂ।
ਤਿੰਨ ਦਿਨਾਂ 'ਚ ਇਕ ਲੱਖ 65 ਹਜਾਰ ਨੇ ਡਰਾਇਵਿੰਗ ਸਕੂਲ 'ਚ ਕੀਤਾ ਆਵੇਦਨ
ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਦੇ ਡਰਾਇਵਿੰਗ ਸਕੂਲਾਂ ਵਿਚ ਆਵੇਦਨਾਂ ਦਾ ਹੜ੍ਹ ਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਅਣਗਿਣਤ ਔਰਤਾਂ ਆਪਣੇ ਰਜਿਸਟੇਰਸ਼ਨ ਕਰਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਆਨਲਾਇਨ ਰਜਿਸਟਰੇਸ਼ਨ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਤਿੰਨ ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੀ ਪਹਿਲਾਂ ਡਰਾਇਵਿੰਗ ਸਕੂਲ ਵਿਚ ਇਕ ਲੱਖ 65 ਹਜਾਰ ਆਵੇਦਨ ਆ ਗਏ।
ਜੇਕਰ ਹਾਲ ਦੇ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਇਹ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਦੀ ਬਦਲਦੀ ਤਸਵੀਰ ਨੂੰ ਸਾਫ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵੇਖਿਆ ਅਤੇ ਸਮਝਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸਨੂੰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਵੀ ਸਮਝਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪਹਿਲਾਂ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਵਿਚ ਔਰਤਾਂ ਨੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ 2012 ਦੇ ਓਲੰਪਿਕ ਗੇਮਸ ਵਿਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ ਸੀ। ਇਸਦੇ ਇਲਾਵਾ ਦਸੰਬਰ 2015 ਵਿਚ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਨੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਵੋਟਿੰਗ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਦਿੱਤਾ।
ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸਿਕ ਫ਼ੈਸਲੇ
ਲਗਾਤਾਰ ਬਦਲ ਰਹੇ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਨੇ ਸਤੰਬਰ 2017 ਵਿਚ ਇਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਵੱਡਾ ਅਤੇ ਇਤਿਹਾਸਿਕ ਫ਼ੈਸਲਾ ਲੈਂਦੇ ਹੋਏ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਡਰਾਇਵਿੰਗ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਦਿੱਤਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਅਧਿਕਾਰ ਠੀਕ ਮਾਇਨੇ ਵਿਚ 2018 ਤੋਂ ਲਾਗੂ ਹੋਣਾ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਤਰਫ ਕਦਮ ਵਧਾਉਣਾ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਵਿਚ ਹੋ ਰਹੇ ਵੱਡੇ ਸੁਧਾਰਾਂ ਨੂੰ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਦਿਖਾਇਆ ਜਰੂਰ ਹੈ। ਉਥੇ ਹੀ ਜੇਕਰ ਕੁਝ ਸਾਲ ਪਿੱਛੇ ਚਲੇ ਜਾਓ ਤਾਂ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਡਰਾਇਵਿੰਗ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਮੰਗਣ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜੇਲ੍ਹ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।
