9 ਹਜਾਰ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੇ ਫਰਾਡ ਅਤੇ ਮਨੀ ਲਾਂਡਰਿੰਗ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਵਿੱਚ ਵਾਂਟੇਡ ਵਿਜੇ ਮਾਲਿਆ ਦੇ ਹਵਾਲਗੀ ਲਈ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੀ ਅਦਾਲਤ ਵਿੱਚ ਸੁਣਵਾਈ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਇੱਕ ਸਮਾਂ ਕਿੰਗ ਆਫ ਗੁਡ ਟਾਈਮਸ ਕਹੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਮਾਲਿਆ ਜਿਸ ਕੰਪਨੀ ਨੂੰ ਖਰੀਦ ਕੇ ਬਰਬਾਦ ਹੋਏ, ਉਹ ਹੁਣ ਫਿਰ ਤੋਂ ਉਡਾਣ ਭਰਨ ਵਾਲੀ ਹੈ।
ਇਸ ਗਲਤੀ ਨੇ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਮਾਲਿਆ ਨੂੰ ਬਰਬਾਦ
ਮਾਲਿਆ ਨੇ 2007 ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਲਓ ਕਾਸਟ ਐਵਿਏਸ਼ਨ ਕੰਪਨੀ ਏਅਰ ਡੇੱਕਨ ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਸਦੇ ਲਈ 30 ਕਰੋੜ ਡਾਲਰ ਦੀ ਭਾਰੀ ਰਕਮ ਖਰਚ ਕੀਤੀ ਗਈ, ਜੋ ਉਸ ਸਮੇਂ ਲੱਗਭੱਗ 1, 200 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ (2007 ਵਿੱਚ 1 ਡਾਲਰ ਲੱਗਭੱਗ 40 ਰੁਪਏ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਸੀ) ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਕੰਪਨੀ ਏਅਰ ਡੇੱਕਨ ਨੂੰ ਖਰੀਦਣ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਦੇ ਲਕਸ਼ ਨੂੰ ਹਾਸਲ ਨਹੀਂ ਕਰ ਪਾਈ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਉੱਚੀ ਕਾਸਟ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਜਿਉਂ ਦੀ ਤਿਉਂ ਬਣੀ ਰਹੀ। ਆਰਥਿਕ ਵਜ੍ਹਾ ਨਾਲ 2012 ਵਿੱਚ ਇਸਦਾ ਸੰਚਾਲਨ ਰੋਕ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਹੁਣ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਰਿਜਨਲ ਕਨੈਕਟਿਵਿਟੀ ਸਕੀਮ (ਆਰਸੀਐਸ) ਦੇ ਤਹਿਤ ਇਸਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
1400 ਰੁਪਏ ਦਾ ਹੋਵੇਗਾ ਟਿਕਟ
ਪ੍ਰਧਾਨਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਹੋਈ ਉਡਾਣ ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਤਹਿਤ ਨਾਸਿਕ ਤੋਂ ਮੁੰਬਈ ਲਈ ਜਹਾਜ਼ ਸੇਵਾ 23 ਦਸੰਬਰ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਟਰਾਇਲ 20 ਦਸੰਬਰ ਨੂੰ ਲਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। 40 ਮਿੰਟ ਦੇ ਇਸ ਸਫਰ ਲਈ 1400 ਰੁਪਏ ਦਾ ਟਿਕਟ ਹੋਵੇਗਾ। ਲੱਕੀ ਪੈਸੇਂਜਰਸ ਨੂੰ ਸਿਰਫ 1 ਰੁਪਏ ਵਿੱਚ ਸਫਰ ਕਰਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲੇਗਾ।
ਇਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਵੇਗੀ ਸੇਵਾ
ਉਡਾਣ ਮੁੰਬਈ, ਦਿੱਲੀ, ਕਲਕੱਤਾ ਅਤੇ ਸ਼ਿਲਾਂਗ ਲਈ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰ ਨੂੰ ਜੋੜਨਗੇ। ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਉਡਾਣ ਦਾ ਕਿਰਾਇਆ ਇੱਕ ਘੰਟੇ ਦੇ ਸਫਰ ਲਈ 2, 500 ਹੋਵੇਗਾ। ਨਾਸਿਕ - ਮੁੰਬਈ ਫਲਾਇਟ ਦਾ ਕਿਰਾਇਆ 1, 400 ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਵੇਗਾ। ਜਨਵਰੀ ਤੱਕ ਨਵੀਂ ਉਡਾਨਾਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਣਗੀਆਂ ਜੋ ਦਿੱਲੀ ਤੋਂ ਆਗਰਾ, ਸ਼ਿਮਲਾ, ਲੁਧਿਆਣਾ, ਪੰਤਨਗਰ, ਦੇਹਰਾਦੂਨ ਅਤੇ ਕੁੱਲੂ ਨੂੰ ਜੋੜੇਗੀ।
ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਫੇਲ੍ਹ ਹੋ ਗਈ ਮਾਲਿਆ ਦੀ ਸਟਰੈਟਜੀ
ਮਾਲਿਆ ਭਲੇ ਹੀ ਏਅਰ ਡੇੱਕਨ ਨੂੰ ਖਰੀਦਣ ਵਿੱਚ ਕਾਮਯਾਬ ਰਹੇ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਇਸਦੇ ਮਾਧਿਅਮ ਨਾਲ ਕਿੰਗਫਿਸ਼ਰ ਨੂੰ ਮਜਬੂਤੀ ਦੇਣ ਦੀ ਸਟਰੈਟਜੀ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਫੇਲ ਹੋ ਗਈ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਮਾਲਿਆ ਨੇ ਦੋਨਾਂ ਏਅਰਲਾਇੰਸ ਦਾ ਵਿਲਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਫਿਰ ਏਅਰ ਡੇੱਕਨ ਦਾ ਨਾਮ ਬਦਲਕੇ ਕਿੰਗਫਿਸ਼ਰ ਰੈਡ ਹੋ ਗਿਆ, ਜੋ ਪ੍ਰੀਮਿਅਮ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਲੋਅ ਕਾਸਟ ਸੇਵਾਵਾਂ ਵੀ ਦੇਣ ਲੱਗੀ। ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਕੰਪਨੀ ਇੱਕ ਹੀ ਬਰਾਂਡ ਕਿੰਗਫਿਸ਼ਰ ਦੇ ਤਹਿਤ ਲੋਅ ਕਾਸਟ ਅਤੇ ਪ੍ਰੀਮਿਅਮ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੋਵੇਂ ਦੇਣ ਲੱਗੀ।
ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਲੋਅ ਕਾਸਟ ਐਵੀਏਸ਼ਨ ਮਾਡਲ ਨੂੰ ਲਿਆਉਣ ਵਾਲੇ ਅਤੇ ਏਅਰ ਡੇੱਕਨ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ ਕੈਪਟਨ ਗੋਪੀਨਾਥ ਨੇ ਇੱਕ ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਸੀ, ਮਾਲਿਆ ਦਾ ਇੱਕ ਬਰਾਂਡ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਸੰਭਾਵਿਕ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਚੰਗਾ ਸੀ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਾਰੇ ਘਰੇਲੂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਨੂੰ ਲੋਅ - ਕਾਸਟ ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੇਵਾਵਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰੀਮਿਅਮ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਸੀ। ਗੋਪੀਨਾਥ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ, ਇੱਕ ਬਰਾਂਡ ਦੀਆਂ ਦੋਵੇਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਅੰਤਰ ਵੀ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਬਸ ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਲੱਗੀਆਂ।
ਲੋਅ ਕਾਸਟ ਸਰਵਿਸ ਦੇ ਵੱਲ ਜਾਣ ਲੱਗੇ ਗਾਹਕ
ਗੋਪੀਨਾਥ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ, ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਸਿੱਧੇ ਰੂਪ ਤੋਂ ਕਿੰਗਫਿਸ਼ਰ ਦੀਆਂ ਦੋਵੇਂ ਸਰਵਿਸਜ ਦੇ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਮੌਜੂਦਾ ਕਸਟਮਰ ਬੇਸ ਨੂੰ ਖੋਹਣ ਲਈ ਹੋੜ ਹੋਣ ਲੱਗੀ। ਇਸਤੋਂ ਕਿੰਗਫਿਸ਼ਰ ਉੱਤੇ ਦੋਹਰੀ ਮਾਰ ਪਈ। ਪਹਿਲੀ ਕਿੰਗਫਿਸ਼ਰ ਦੇ ਇਕੋਨਾਮੀ ਪੈਸੇਂਜਰਸ ਨੇ ਕਿੰਗਫਿਸ਼ਰ ਰੇਡ ਦੇ ਵੱਲ ਰੁਖ਼ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ, ਜਿੱਥੇ ਸੁਵਿਧਾਵਾਂ ਕਾਫ਼ੀ ਹੱਦ ਤੱਕ ਸਮਾਨ ਸਨ, ਪਰ ਕਾਸਟ ਘੱਟ ਸੀ। ਪਰ ਜਦੋਂ ਮਾਲਿਆ ਨੇ ਕਿੰਗਫਿਸ਼ਰ ਰੇਡ ਦੇ ਕਿਰਾਏ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਕਸਟਮਰ ਇੰਡਿਗੋ ਜਾਂ ਸਪਾਇਸਜੈਟ ਵਰਗੀ ਲੋਅ ਕਾਸਟ ਏਅਰਲਾਇੰਸ ਦੇ ਵੱਲ ਰੁਖ਼ ਕਰਨ ਲੱਗੇ।
ਆਖ਼ਿਰਕਾਰ ਬੰਦ ਹੋ ਗਈ ਕਿੰਗਫਿਸ਼ਰ
ਗੋਪੀਨਾਥ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ, ਮਾਲਿਆ ਨੇ ਇੱਕ ਹੋਰ ਗਲਤ ਫੈਸਲਾ ਲਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, ਮਾਲਿਆ ਨੇ ਏਅਰ ਡੇੱਕਨ ਦੇ ਨਾਲ ਗੋਦ ਲਏ ਹੋਏ ਬੇਟੇ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਿਵਹਾਰ ਕੀਤਾ। ਵਿਲਾ ਦੇ ਬਾਅਦ ਮਾਲਿਆ ਨੂੰ ਉਮੀਦ ਸੀ ਕਿ ਏਅਰ ਡੇੱਕਨ ਦੇ ਕਸਟਮਰ ਕਿੰਗਫਿਸ਼ਰ ਦੇ ਵੱਲ ਰੁਖ਼ ਕਰਨਗੇ ਪਰ ਇਸਦਾ ਉਲਟ ਹੋਣ ਲੱਗਾ। ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ ਏਅਰ ਡੇੱਕਨ (ਕਿੰਗਫਿਸ਼ਰ ਰੇਡ) ਦੇ ਕਸਟਮਰ ਦੂਜੀ ਲੋਅ ਕਾਸਟ ਏਅਰਲਾਇੰਸ ਦੇ ਵੱਲ ਰੁਖ਼ ਕਰਨ ਲੱਗੇ। ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਅਕਤੂਬਰ 2012 ਵਿੱਚ ਕਿੰਗਫਿਸ਼ਰ ਏਅਰਲਾਇੰਸ ਬੰਦ ਹੋ ਗਈ।
