ਲਾਪਤਾ ਹੋਈਆਂ ਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ 50 ਸਮਾਰਕਾਂ, UP 'ਚ ਗਿਣਤੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ

By : KOMALJEET

Published : Jan 2, 2023, 1:35 pm IST
Updated : Jan 2, 2023, 1:35 pm IST
SHARE ARTICLE
Representative
Representative

ਕੇਂਦਰ ਨੇ ਸੰਸਦੀ ਕਮੇਟੀ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਜਾਣਕਾਰੀ

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ : ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ 50 ਸਮਾਰਕਾਂ ਗਾਇਬ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਇਸ ਬਾਰੇ ਸੰਸਦ ਵਿੱਚ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਭਾਰਤ ਦੇ 3,693 ਕੇਂਦਰੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਸਮਾਰਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 50 ਗਾਇਬ ਹੋ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ 8 ਦਸੰਬਰ ਨੂੰ ਕਿਹਾ, '...ਇਹ ਗੰਭੀਰ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਸਰਵੇਖਣ (ਸਭਿਆਚਾਰ ਮੰਤਰਾਲੇ) ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਹੇਠ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮਹੱਤਵ ਦੇ ਕਈ ਸਮਾਰਕ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਅਲੋਪ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ।

ਇਹ ਸਮਾਰਕ ਸ਼ਹਿਰੀਕਰਨ, ਜਲ ਭੰਡਾਰਾਂ ਅਤੇ ਡੈਮਾਂ ਦੇ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਡੁੱਬਣ ਕਾਰਨ ਗੁਆਚ ਗਏ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਕੁਝ ਸਮਾਰਕ ਸਥਾਨ ਨਾ ਮਿਲਣ ਅਤੇ ਸੰਘਣੇ ਜੰਗਲਾਂ ਵਿੱਚ ਨਾ ਮਿਲਣ ਕਾਰਨ ਗਾਇਬ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਲਾਪਤਾ ਸਮਾਰਕਾਂ ਵਿੱਚ 11 ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਲਾਪਤਾ ਸਮਾਰਕਾਂ ਵਿੱਚ ਦਿੱਲੀ ਅਤੇ ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਦੋ-ਦੋ ਸਮਾਰਕ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।

ਇਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਆਸਾਮ, ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ, ਅਰੁਣਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਉੱਤਰਾਖੰਡ ਦੇ ਸਮਾਰਕਾਂ ਦੇ ਨਾਂ ਵੀ ਇਸ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਭਾਰਤੀ ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਸਰਵੇਖਣ (ਏਐਸਆਈ) ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 14 ਸਮਾਰਕ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਸ਼ਹਿਰੀਕਰਨ ਕਾਰਨ ਗੁਆਚ ਗਏ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ 12 ਜਲ ਭੰਡਾਰਾਂ ਜਾਂ ਡੈਮਾਂ ਕਾਰਨ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਡੁੱਬ ਗਏ ਹਨ ਅਤੇ ਬਾਕੀ 24 ਦਾ ਟਿਕਾਣਾ ਲੱਭਣਾ ਅਸੰਭਵ ਹੈ।

ਸਮਾਰਕ ਕਿਉਂ ਗਾਇਬ ਹੋ ਗਏ?

ਇੱਕ ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਈ ਸਮਾਰਕ ਸ਼ਿਲਾਲੇਖਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕੋਈ ਪੱਕਾ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਹਿਲਾਏ ਜਾਂ ਖਰਾਬ ਹੋ ਸਕਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਲੱਭਣਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। 1930, 40 ਅਤੇ 50 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਸਮਾਰਕਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਅਤੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇ ਦਹਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਣ ਦੀ ਬਜਾਏ ਨਵੇਂ ਸਮਾਰਕਾਂ ਦੀ ਖੋਜ ਕਰਨ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।

ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਅਨੁਸਾਰ, 'ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੀਆਂ ਸਰਕਾਰਾਂ ਦੀ ਤਰਜੀਹ ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਸਨ, ਇਸ ਲਈ ਵਿਰਾਸਤ ਨੂੰ ਵੀ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਹੁਣ ਵੀ, ਵੱਡੀਆਂ-ਛੋਟੀਆਂ ਸਮਾਰਕਾਂ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਦੀ ਘਾਟ ਕਾਰਨ ਲੁਪਤ ਹੋਣ ਦੀ ਕਗਾਰ 'ਤੇ ਹਨ।' 2013 ਵਿੱਚ, ਕੰਪਟਰੋਲਰ ਅਤੇ ਆਡੀਟਰ ਜਨਰਲ ਨੇ 92 ਸਮਾਰਕਾਂ ਨੂੰ 'ਲਾਪਤਾ' ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ। ਸੰਸਦੀ ਕਮੇਟੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕੈਗ ਦੁਆਰਾ ਲਾਪਤਾ ਐਲਾਨੇ ਗਏ 92 ਸਮਾਰਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 42 ਦੀ ਪਛਾਣ ਏਐਸਆਈ ਦੇ ਯਤਨਾਂ ਰਾਹੀਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ ਪਰ ਬਾਕੀ 50 ਸਮਾਰਕ ਗਾਇਬ ਹਨ।

SHARE ARTICLE

ਏਜੰਸੀ

Advertisement

Amritsar Encounter : ਪੰਜਾਬ 'ਚ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਸੀ ਗੈਂਗਵਾਰ, ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਪਹੁੰਚ ਗਈ ਪੁਲਿਸ, ਚੱਲੀਆਂ ਠਾਹ-ਠਾਹ ਗੋਲੀਆਂ

17 Aug 2025 9:53 PM

Punjab Latest Top News Today | ਦੇਖੋ ਕੀ ਕੁੱਝ ਹੈ ਖ਼ਾਸ | Spokesman TV

17 Aug 2025 9:52 PM

Punjab Latest Top News Today | ਦੇਖੋ ਕੀ ਕੁੱਝ ਹੈ ਖ਼ਾਸ | Spokesman TV | LIVE | Date 16/08/2025 Rozana S

16 Aug 2025 9:55 PM

Flood In Punjab : ਡੁੱਬ ਗਿਆ ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਇਹ ਪੂਰਾ ਇਲਾਕਾ, ਦੇਖੋ ਕਿਵੇਂ ਲੋਕਾਂ ‘ਤੇ ਆ ਗਈ ਮੁਸੀਬਤ, ਕੋਈ ਤਾਂ ਕਰੋ ਮਦਦ

16 Aug 2025 9:42 PM

Brother Died hearing Brother Death news: ਤਿੰਨ ਸਕੇ ਭਰਾਵਾਂ ਨੂੰ ਪਿਆ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ

11 Aug 2025 3:14 PM
Advertisement