
ਇਹ ਸਾਰੇ ਖੇਤਰ ਪੂਰਬੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ।
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: 15 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਹਰ ਸਾਲ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਦਿਵਸ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਦੇ ਹਰ ਕੋਨੇ ਵਿਚ ਜਸ਼ਨ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਅੱਜ ਵੀ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਕੁੱਝ ਸ਼ਹਿਰ ਅਜਿਹੇ ਹਨ ਜਿੱਥੇ 15 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ 18 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਦਿਵਸ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਇਹਨਾਂ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਦੇ ਆਜ਼ਾਦ ਹੋਣ ਦੀ ਦਿਲਚਸਪ ਕਹਾਣੀ ਹੈ।
Independence Day
12 ਅਗਸਤ 1947 ਨੂੰ ਪੱਛਮ ਬੰਗਾਲ ਦੇ ਨਾਦੀਆ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿਚ ਰੇਡੀਓ ਤੇ ਪੜ੍ਹੀ ਗਈ ਖ਼ਬਰ ਵਿਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਨਦਿਆ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਰੇਡੀਓ 'ਤੇ ਇਸ ਖ਼ਬਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਹਿੰਦੂ-ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਨਾਦੀਆ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਇਕ ਬਗਾਵਤ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ। ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ਦੇ ਨਾਦੀਆ ਜ਼ਿਲੇ ਵਿਚ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨਿਕ ਗਲਤੀ ਹੋਈ ਸੀ। ਇਹ ਗਲਤੀ ਸਰ ਰੈਡਕਲਿਫ ਨੇ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਜਿਸਨੇ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਚਾਲੇ ਵੰਡ ਦੀ ਲਕੀਰ ਖਿੱਚੀ ਸੀ।
ਰੈਡਕਲਿਫ ਨੇ ਗਲਤ ਨਕਸ਼ਾ ਬਣਾਇਆ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਨਾਦੀਆ ਜ਼ਿਲੇ ਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਨਾਦੀਆ ਵਿਚ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾਨਗਰ ਸਦਰ, ਮੇਹਰਪੁਰ, ਕੁਸ਼ਤੀਆ, ਚੁਆਡਾਂਗਾ ਅਤੇ ਰਾਣਾਘਾਟ ਵਿਚ ਪੰਜ ਉਪ-ਮੰਡਲ ਸਨ। ਇਹ ਸਾਰੇ ਖੇਤਰ ਪੂਰਬੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਇਹ ਖ਼ਬਰ ਫੈਲਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਨਾਦੀਆ ਵਿਚ ਦੰਗੇ ਹੋਏ। ਇਲਾਕੇ ਵਿਚ ਦੋ ਦਿਨਾਂ ਤੋਂ ਭਿਆਨਕ ਲੜਾਈ ਚੱਲੀ ਸੀ।
Independence Day
ਲੋਕ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਵਿਚ ਸੜਕਾਂ 'ਤੇ ਉਤਰ ਆਏ ਸਨ। ਇਲਾਕੇ ਦੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਨੇ ਦੋ ਦਿਨਾਂ ਤੋਂ ਘਰਾਂ ਵਿਚ ਚੁੱਲ੍ਹਾ ਨਹੀਂ ਬਾਲਿਆ ਸੀ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਨਾਦੀਆ ਜ਼ਿਲੇ ਦੇ ਮੁਸਲਮਾਨ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਤੋਂ ਖ਼ੁਸ਼ ਸਨ। ਮੁਸਲਿਮ ਲੀਗ ਦੇ ਕੁਝ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਮਰਥਕਾਂ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਕ੍ਰਿਸ਼ਣਾਗਰ ਪਬਲਿਕ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਵਿਖੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਝੰਡੇ ਲਹਿਰਾਏ।
ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੇ ਰੈਲੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਜ਼ਿੰਦਾਬਾਦ ਦੇ ਨਾਅਰੇਬਾਜ਼ੀ ਕੀਤੀ। ਪਰ ਨਾਦੀਆ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿਚ ਸਥਿਤੀ ਇੰਨੀ ਖਰਾਬ ਹੋ ਗਈ ਕਿ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਬਗਾਵਤ ਇੰਨੀ ਵੱਧ ਗਈ ਅਤੇ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਵਾਪਸ ਲੈਣਾ ਪਿਆ। ਜਦੋਂ ਨਾਦੀਆ ਜ਼ਿਲੇ ਵਿਚ ਬਗ਼ਾਵਤ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਆਖ਼ਰੀ ਵਾਇਸਰਾਏ, ਲਾਰਡ ਮਾਂਊਟਬੈਟਨ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚੀ ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ ਰੈਡਕਲਿਫ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਗਲਤੀ ਸੁਧਾਰਨ ਦਾ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤਾ।
Independence Day
ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰੈਡਕਲਿਫ ਨੇ ਨਕਸ਼ੇ ਵਿਚ ਕੁਝ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ। ਰਾਣਾਘਾਟ, ਨਾਦੀਆ ਜ਼ਿਲੇ ਵਿਚ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾਨਗਰ ਅਤੇ ਕਰੀਮਪੁਰ ਦੇ ਸ਼ਿਕਾਰਪੁਰ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਸੁਧਾਰ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਕੁਝ ਸਮਾਂ ਲੱਗਿਆ। ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਨਾਦੀਆ ਜ਼ਿਲੇ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨ ਦਾ ਐਲਾਨ 17 ਅਗਸਤ ਦੀ ਅੱਧੀ ਰਾਤ ਨੂੰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। 18 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਨਵਾਂ ਫੈਸਲਾ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਝੰਡਾ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾਨਗਰ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਤੋਂ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਉਥੇ ਹੀ ਭਾਰਤੀ ਤਿਰੰਗਾ ਲਹਿਰਾਇਆ ਗਿਆ।
ਪਰ ਇੱਥੇ ਤਿਰੰਗਾ ਲਹਿਰਾਉਣ ਦੀ ਤਰੀਕ ਬਦਲ ਗਈ। ਦਰਅਸਲ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਝੰਡੇ ਦੇ ਸਨਮਾਨ ਵਿਚ ਬਣੇ ਪਹਿਲੇ ਕਾਨੂੰਨ ਅਨੁਸਾਰ ਆਮ ਨਾਗਰਿਕ ਸਿਰਫ 23 ਜਨਵਰੀ, 26 ਜਨਵਰੀ ਅਤੇ 15 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਹੀ ਝੰਡਾ ਲਹਿਰਾ ਸਕਦੇ ਸਨ। 18 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਆਜ਼ਾਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਨਾਦੀਆ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਨ ਲਈ, ਆਜ਼ਾਦੀ ਘੁਲਾਟੀਏ ਪ੍ਰਮਥਨਾਥ ਸ਼ੁਕੂਲ ਦੇ ਪੋਤੇ ਅੰਜਨ ਸ਼ੁਕਲ ਨੇ 15 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਦਿਵਸ ਮਨਾਉਣ ਦੀ ਚੁਣੌਤੀ ਦਿੱਤੀ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਲੰਬੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, 1991 ਵਿਚ, ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 18 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਨਾਦੀਆ ਵਿਚ ਝੰਡਾ ਲਹਿਰਾਉਣ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੱਤੀ। ਉਦੋਂ ਤੋਂ 18 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਨਾਦੀਆ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਅਧੀਨ ਆਉਂਦੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿਚ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਦਿਵਸ ਮਨਾਇਆ ਜਾਣ ਲੱਗਾ।
Punjabi News ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਹੋਰ ਅਪਡੇਟ ਲਗਾਤਾਰ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਲਈ ਸਾਨੂੰ Facebook ਤੇ ਲਾਈਕ Twitter ਤੇ follow ਕਰੋ।