ਮੈਨੂੰ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਸੀ ਕਿ ਮੈਂ ਉੱਥੇ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਪਹਿਲੀ ਭਾਰਤੀ ਮਹਿਲਾ ਅਧਿਕਾਰੀ ਬਣ ਜਾਵਾਂਗੀ।
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ - ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਔਰਤਾਂ ਨੇ ਘਰ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਹਾਈ ਪ੍ਰੋਫਾਈਲ ਨੌਕਰੀਆਂ ਤੱਕ ਆਪਣਾ ਰਸਤਾ ਖ਼ੁਦ ਬਣਾਇਆ ਹੈ ਤੇ ਮਿਸਾਲ ਪੈਦਾ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੀ ਕਰਨਾਟਕ ਦੀ ਇਕ ਲੜਕੀ ਨੇ ਵੀ ਮਿਸਲਾ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ। 38 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿਚ, ਦੀਪ ਜੈ ਕੰਟਰੈਕਟਰ ਨੇ 2041 ਕਲਾਈਮੇਟ ਫੋਰਸ ਅੰਟਾਰਕਟਿਕਾ 2022 ਮੁਹਿੰਮ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ ਅੰਟਾਰਕਟਿਕਾ 'ਤੇ ਜਿੱਤ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਹੈ। 2011 ਬੈਚ ਦੀ ਕਰਨਾਟਕ ਭਾਰਤੀ ਜੰਗਲਾਤ ਸੇਵਾ (IFS) ਅਧਿਕਾਰੀ ਅੰਟਾਰਕਟਿਕਾ ਪਹੁੰਚਣ ਵਾਲੀ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਜੰਗਲਾਤ ਅਧਿਕਾਰੀ ਅਤੇ ਤੀਜੀ ਜੰਗਲਾਤ ਅਧਿਕਾਰੀ ਹੈ।
ਦੀਪ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਸੱਚਮੁੱਚ ਇੱਕ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਭਾਵਨਾ ਹੈ। ਵਾਪਸ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਕ ਮਹਿਲਾ ਅਫਸਰਾਂ ਦੇ ਸਮੂਹ ਨੇ ਟਵੀਟ ਕੀਤਾ ਕਿ ਮੇਰੇ ਸਮੇਤ ਸਿਰਫ ਤਿੰਨ ਅਧਿਕਾਰੀ ਹਨ ਜੋ ਪਿਛਲੇ ਸਮੇਂ ਵਿਚ ਇਸ ਆਪਰੇਸ਼ਨ 'ਤੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਜਾਣ ਵੇਲੇ ਮੈਂ ਠੀਕ ਸੀ, ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਲੋਕ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਚਲੇ ਗਏ ਹਨ ਅਤੇ ਮੈਂ ਸਿਰਫ ਆਪਣੇ ਨਿੱਜੀ ਹਿੱਤਾਂ ਲਈ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ। ਮੈਨੂੰ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਸੀ ਕਿ ਮੈਂ ਉੱਥੇ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਪਹਿਲੀ ਭਾਰਤੀ ਮਹਿਲਾ ਅਧਿਕਾਰੀ ਬਣ ਜਾਵਾਂਗੀ।
ਦੀਪ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹੁਣ ਉਹ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ, ਮੈਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਨੌਜਵਾਨ ਲੜਕੀਆਂ ਨੂੰ ਅਜਿਹਾ ਕੁਝ ਅਪਣਾਉਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹਾਂ। ਮੈਂ 38 ਸਾਲ ਦੀ ਹਾਂ ਅਤੇ ਮੈਂ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਸੋਚਿਆ ਸੀ ਕਿ ਮੈਂ ਸਰੀਰਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਜਿਹਾ ਕੁਝ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋਵਾਂਗੀ। ਮੈਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਦੱਸਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹਾਂ ਕਿ ਕੁਝ ਵੀ ਅਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਮੈਂ ਉੱਥੇ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲੀ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਅਤੇ ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਇੱਕ 67 ਸਾਲਾ ਵਿਅਕਤੀ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ।
ਦੀਪ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਸਲ ਵਿਚ, ਮੈਨੂੰ ਇਸ ਮੁਹਿੰਮ ਲਈ 2012 ਬੈਚ ਦੀ ਇੱਕ ਆਈਏਐਸ ਅਧਿਕਾਰੀ ਚਾਰੁਲਤਾ ਸੋਮਲ ਦੁਆਰਾ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਇਸ ਵਿਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ ਸੀ।
ਸਿਰਫ਼ ਅੰਟਾਰਕਟਿਕਾ ਜਾਣਾ ਮੈਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਸੀ! ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਜਗ੍ਹਾ ਸੀ ਪਰ ਮੈਂ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਇੱਕ ਲਾਭਦਾਇਕ ਅਨੁਭਵ ਹੋਵੇ। ਇਸ ਲਈ ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਖੋਜ ਕਰਨੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਤਾਂ ਮੈਨੂੰ ਅਹਿਸਾਸ ਹੋਇਆ ਕਿ ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਆਮ ਯਾਤਰਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਇੱਕ ਜਲਵਾਯੂ ਤਬਦੀਲੀ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਮੁਹਿੰਮ ਹੈ। ਉਹ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ ਕਿ ਅਸੀਂ ਜਲਵਾਯੂ ਪਰਿਵਰਤਨ, ਅੰਟਾਰਕਟਿਕਾ 'ਤੇ ਇਸ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣੀਏ ਅਤੇ ਇਹ ਸਮਝੀਏ ਕਿ ਇਹ ਸਾਡੇ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਕਰਨ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। 36 ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ 170 ਲੋਕ ਸਨ। ਮੈਂ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ ਕਿ ਇਹ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਦਾ ਆਦਾਨ-ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ, ਹੱਲਾਂ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਕੀ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਲਈ ਇੱਕ ਵਧੀਆ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰੇਗਾ।
ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਸ ਦਾ ਹਮੇਸ਼ਾ ਇਹ ਮੰਨਣਾ ਸੀ ਕਿ ਮੇਰਾ ਸਰੀਰ ਅਤੇ ਮੇਰੀ ਉਮਰ ਉਹ ਚੀਜ਼ਾਂ ਹਨ ਜੋ ਅਨੁਕੂਲ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਇਹ ਮੁਹਿੰਮ ਸਰਦੀਆਂ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅੰਟਾਰਕਟਿਕਾ ਵਿਚ ਪਤਝੜ ਦੇ ਮੌਸਮ ਵਿਚ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਲਈ ਸਾਨੂੰ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤਾਪਮਾਨ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਪਿਆ।
ਮੁਹਿੰਮ ਦਾ ਸਰੀਰਕ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਹਿੱਸਾ ਕੁਝ ਅਜਿਹਾ ਸੀ ਜਿਸ 'ਤੇ ਮੈਨੂੰ ਸੱਚਮੁੱਚ ਸਖ਼ਤ ਮਿਹਨਤ ਕਰਨੀ ਪਈ। ਮੈਂ ਕਸਰਤ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ, ਟੋਨ ਅਪ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਮੇਰੀਆਂ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਵਿਚ ਕੁਝ ਤਾਕਤ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਪਰ ਮੈਨੂੰ ਗਠੀਆ ਹੋ ਗਿਆ!
ਇਸ ਲਈ ਮੈਨੂੰ ਫਿਜ਼ੀਓਥੈਰੇਪੀ ਕਸਰਤਾਂ ਕਰਨੀਆਂ ਪਈਆਂ ਅਤੇ ਆਪਣੀਆਂ ਲੱਤਾਂ ਤੇ ਪੈਰਾਂ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਲਈ ਸਖ਼ਤ ਮਿਹਨਤ ਕਰਨੀ ਪਈ। ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਇਹ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ ਤਾਂ ਮੈਨੂੰ ਐਪੈਂਡਿਸਾਈਟਿਸ ਦਾ ਪਤਾ ਲੱਗਾ! ਮੈਨੂੰ ਸਰਜਰੀ ਕਰਵਾਉਣੀ ਪਈ ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਮੈਨੂੰ ਲਗਭਗ ਦੋ ਮਹੀਨੇ ਬਾਹਰ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ। ਮੈਂ ਦੁਬਾਰਾ ਫਿਰ ਉਸੇ ਮੋੜ 'ਤੇ ਆ ਗਈ ਅਤੇ ਫਿਰ ਅਗਲੇ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨਿਆਂ ਲਈ ਮੈਂ ਲਗਾਤਾਰ ਸਿਖਲਾਈ ਲਈ। ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੈਨੂੰ ਅਪਣੇ ਆਪ 'ਤੇ ਬਹੁਤ ਭਰੋਸਾ ਹੋਇਆ।
ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀਆਂ ਦੀ ਤਾਕਤ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਸਾਨੂੰ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਅਜਿਹੇ ਸਾਜ਼-ਸਾਮਾਨ ਨਾਲ ਤੁਰਨਾ ਸਿੱਖਣਾ ਪੈਂਦਾ ਸੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਤਿੰਨ ਤੋਂ ਚਾਰ ਪਰਤਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਸਨ, ਉੱਪਰ ਚਾਰ ਤੋਂ ਪੰਜ ਲੇਅਰਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਸਨ, ਦੋ ਦਸਤਾਨੇ ਅਤੇ ਮੱਕ ਬੂਟ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਗੋਡਿਆਂ ਤੋਂ ਉੱਚੇ ਵਾਟਰਪ੍ਰੂਫ਼ ਗਰਮ ਬੂਟ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਗਿੱਟਿਆਂ ਵਿੱਚ ਥੋੜ੍ਹੀ ਜਿਹੀ ਹਿਲਜੁਲ ਮਾਨਸਿਕ ਤਾਕਤ ਸਰੀਰਕ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਤੋਂ ਮਿਲਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਹੁਣ ਮੇਰਾ ਮਨ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕਰਨ ਲੱਗਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਕਈ ਵਾਰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਸਾਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਉਨ੍ਹਾਂ ਮਾਨਸਿਕ ਸੀਮਾਵਾਂ ਨੂੰ ਤੋੜਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਆਪ 'ਤੇ ਤੈਅ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ।
ਚੋਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ, ਔਨਲਾਈਨ ਇੰਟਰਵਿਊ ਦੇਣਾ, ਫੰਡ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨਾ, ਵੀਜ਼ਾ ਤਿਆਰ ਕਰਨਾ, ਕੋਵਿਡ ਪ੍ਰੋਟੋਕੋਲ ਤਿਆਰ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਟੀਕਾ ਲਗਵਾਉਣਾ ਆਪਣੇ ਆਪ ਵਿਚ ਇੱਕ ਯਾਤਰਾ ਸੀ।
ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਦੱਖਣੀ ਅਮਰੀਕਾ ਪਹੁੰਚੇ ਅਤੇ ਜਹਾਜ਼ 'ਤੇ ਚੜ੍ਹਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਉਹ ਸਾਨੂੰ ਇੱਕ ਗਲੇਸ਼ੀਅਰ 'ਤੇ ਸੈਰ ਕਰਨ ਲਈ ਲੈ ਗਏ, ਸਿਰਫ਼ ਇਹ ਦੇਖਣ ਲਈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਬਰਫ਼ ਤੇ ਚੱਲ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਸਾਡਾ ਸਾਮਾਨ ਕਿੰਨਾ ਕੁ ਵਧੀਆ ਸੀ। ਇੱਕ ਵਾਰ ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਜਹਾਜ਼ 'ਤੇ ਚੜ੍ਹ ਗਏ, ਸਾਨੂੰ ਡਰੇਕ ਪੈਸੇਜ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰਨਾ ਪਿਆ - ਜਿਸ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰਨਾ ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੈ। ਮੈਂ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿਚ ਬਿਮਾਰ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ ਮੈਨੂੰ ਦਵਾਈਆਂ ਲੈਣੀਆਂ ਪਈਆਂ। ਇਸ ਸਭ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਪਾਣੀ ਅਤੇ ਜ਼ਮੀਨ, ਪਹਾੜਾਂ 'ਤੇ ਤੈਰਦੇ ਹੋਏ ਆਈਸਬਰਗ ਨੂੰ ਵ੍ਹੇਲ ਮੱਛੀਆਂ ਨਾਲ ਲੜਦੇ ਹੋਏ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਦੇਖਿਆ ... ਇਹ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਵੱਖਰਾ ਅਨੁਭਵ ਸੀ। ਫ਼ੋਨ, ਈਮੇਲ ਅਤੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਤੋਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬੰਦ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਅਸੀਂ, ਕੁਦਰਤ ਅਤੇ ਸਾਡੀਆਂ ਆਪਣੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਸੀ। ਅਸੀਂ ਸਥਾਨ ਦੀ ਸੁੰਦਰਤਾ, ਵਿਲੱਖਣਤਾ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਾਲਤਾ ਨੂੰ ਜਜ਼ਬ ਕੀਤਾ।
ਦੀਪ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ 'ਤੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਲਗਾਉਣਾ ਸਿਖਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਸੋਚਣਾ ਸਿਖਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਕੁਝ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਨਹੀਂ ਹਾਂ ਜੋ ਮਰਦ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਹ ਚੀਜ਼ਾਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਰੀਰਕ ਤਾਕਤ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਕਹਿਣਾ ਚਾਹਾਂਗੀ ਕਿ ਕੋਈ ਵੀ ਇੰਨਾ ਔਕਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਹਰ ਕੋਈ ਲੜ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਔਰਤਾਂ ਵੀ ਮਰਦਾਂ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਹਨ ਬਲਕਿ ਹੁਣ ਤਾਂ ਔਰਤਾਂ ਹੀ ਅੱਗੇ ਵਧ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਸੋ ਕਿਸੇ ਵੀ ਕੰਮ ਨੂੰ ਕਰਨ ਤੋਂ ਘਬਰਾਓ ਨਾ ਉਸ ਲਈ ਖੁੱਲ੍ਹ ਕੇ ਲੜੋ।
