2 ਘੰਟੇ ਦੀ ਲਈ ਨੀਂਦ, ਅੱਖ 'ਚ ਪੱਥਰ ਜਾਣ ਕਰ ਕੇ ਹੋਇਆ ਆਪਰੇਸ਼ਨ
Ram Mandhir: ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ - ਹਥੌੜੇ ਅਤੇ ਛੈਨੀ ਦਾ ਸ਼ੋਰ ਸਾਡੇ ਪਰਿਵਾਰ ਲਈ ਸੰਗੀਤ ਵਾਂਗ ਹੈ। ਅਰੁਣ ਨੇ ਆਪਣਾ ਬਚਪਨ ਇਸ ਸੰਗੀਤ ਨੂੰ ਸੁਣਦਿਆਂ ਹੀ ਗੁਜ਼ਾਰਿਆ। ਉਸ ਦੇ ਖਿਡੌਣੇ ਵੀ ਅਜਿਹੇ ਹੀ ਸਨ। ਜਦੋਂ ਅਰੁਣ ਨੂੰ ਰਾਮਲਲਾ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਕੰਮ ਮਿਲਿਆ ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀਆਂ 2000 ਤੋਂ ਵੱਧ ਫੋਟੋਆਂ ਦੇਖੀਆਂ। ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੱਕ ਬੱਚਿਆ ਨੂੰ ਦੇਖਦਾ ਰਿਹਾ। ਸਕੂਲ, ਸਮਰ ਕੈਂਪ, ਪਾਰਕ ਜਾਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਕਈ-ਕਈ ਘੰਟੇ ਉੱਥੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਖੇਡਦੇ ਦੇਖਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ।
ਇਹ ਜੇਤੂ ਅਰੁਣ ਯੋਗੀਰਾਜ ਦੀ ਪਤਨੀ ਹੈ, ਜੋ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਮੂਰਤੀਕਾਰ ਬਣ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਰਾਮਲਲਾ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਜੋ 22 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਅਯੁੱਧਿਆ ਦੇ ਰਾਮ ਮੰਦਰ 'ਚ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੀ ਜਾਣੀ ਹੈ, ਉਹ ਖੁਦ ਅਰੁਣ ਨੇ ਬਣਾਈ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ ਰਾਮ ਮੰਦਰ ਟਰੱਸਟ ਨੇ ਰਾਮਲਲਾ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਨੋਟੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਮਈ ਵਿਚ, ਅਰੁਣ ਦਿੱਲੀ ਗਿਆ, ਇੱਕ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਅਤੇ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ। ਬੀਤੇ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵੱਲੋਂ ਬਣਾਈ ਗਈ ਮੂਰਤੀ ਨੂੰ ਪਾਵਨ ਅਸਥਾਨ 'ਚ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
ਜਦੋਂ ਅਯੁੱਧਿਆ ਵਿਚ ਰਾਮ ਲੱਲਾ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ, ਉਦੋਂ ਦੋ ਹਜ਼ਾਰ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਮੈਸੂਰ ਦੇ ਫੋਰਟ ਇਲਾਕੇ ਦੇ ਮਕਾਨ ਨੰਬਰ 9 ਦੇ ਬਾਹਰ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ ਵਰਕਸ਼ਾਪ ਵਿਚ 15 ਤੋਂ ਵੱਧ ਮੂਰਤੀਕਾਰ ਹਥੌੜੇ ਅਤੇ ਛੀਨੀ ਨਾਲ ਪੱਥਰਾਂ ਨੂੰ ਕੱਟ ਕੇ ਮੂਰਤੀਆਂ ਬਣਾ ਰਹੇ ਸਨ। ਅਰੁਣ ਦੀ ਵਰਕਸ਼ਾਪ ਦੇ ਬਿਲਕੁਲ ਪਿੱਛੇ ਉਸ ਦਾ 120 ਸਾਲ ਪੁਰਾਣਾ ਘਰ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿਚ 20 ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਪਰਿਵਾਰ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।
ਅਰੁਣ ਦੀ ਪਤਨੀ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ, 'ਮੂਰਤੀ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਹੁਨਰ ਸਾਡੇ ਡੀਐਨਏ ਵਿਚ ਹੈ। ਅਰੁਣ ਦਾ ਪਰਿਵਾਰ ਪੰਜ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਤੋਂ ਇਹੀ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਰੁਣ ਨੂੰ ਉਸ ਦੇ ਪਿਤਾ ਯੋਗੀਰਾਜ ਸ਼ਿਲਪੀ ਨੇ ਸਿਖਲਾਈ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਬਸਵੰਨਾ ਸ਼ਿਲਪੀ ਤੋਂ ਮੂਰਤੀ ਕਲਾ ਸਿੱਖੀ। ਬੀ. ਬਸਵੰਨਾ ਸ਼ਿਲਪੀ ਮੈਸੂਰ ਦੇ ਰਾਜੇ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕਾਰੀਗਰਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਵਡਿਆਰ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਮਹਿਲਾਂ ਨੂੰ ਸੁੰਦਰ ਬਣਾ ਕੇ ਪਛਾਣ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ।
ਅਰੁਣ ਦੇ ਦਾਦਾ ਜੀ ਨੇ ਮੂਰਤੀਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਸਿਖਲਾਈ ਦੇਣ ਲਈ ਬ੍ਰਹਮਸ਼੍ਰੀ ਸ਼ਿਲਪਕਲਾ ਸਕੂਲ ਖੋਲ੍ਹਿਆ ਸੀ। ਅਰੁਣ ਦੇ ਪਿਤਾ ਨੇ 40 ਸਾਲ ਇਸ ਸਕੂਲ ਵਿਚ ਸਿਖਲਾਈ ਲਈ। 2021 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸੜਕ ਹਾਦਸੇ ਵਿਚ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਅਰੁਣ ਵੱਡੇ ਭਰਾ ਸੂਰਿਆਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਵਰਕਸ਼ਾਪ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਇਹ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਕਦੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਕਿ ਅਰੁਣ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਈ ਗਈ ਮੂਰਤੀ ਰਾਮ ਮੰਦਰ ਵਿਚ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ? ਅਰੁਣ ਦੀ ਪਤਨੀ ਵਿਜੇਤਾ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ, 'ਸ਼੍ਰੀ ਰਾਮ ਜਨਮ ਭੂਮੀ ਤੀਰਥ ਖੇਤਰ ਟਰੱਸਟ ਦੇ ਜਨਰਲ ਸਕੱਤਰ ਚੰਪਤ ਰਾਏ ਨੇ ਮੂਰਤੀ ਬਾਰੇ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੀਡੀਆ ਦੇ ਲੋਕ ਸਾਡੇ ਘਰ ਆਉਣ ਲੱਗੇ। ਉਹ ਸਾਡੇ ਤੋਂ ਪੁਸ਼ਟੀ ਲੈਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ।
ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਫਇਰ ਅਰੁਣ ਨੂੰ ਘਰ ਬੁਲਾਇਆ, ਫਿਰ ਪਰਿਵਾਰਕ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ, ਅਰੁਣ ਨੇ ਵੀ ਇਹ ਗੱਲ ਸਾਡੇ ਤੋਂ ਅਖੀਰ ਤੱਕ ਛੁਪਾ ਕੇ ਰੱਖੀ ਸੀ।
ਅਰੁਣ ਨੂੰ ਰਾਮਲਲਾ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਕੰਮ ਕਿਵੇਂ ਮਿਲਿਆ? ਵਿਜੇਤਾ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ, ‘ਮਈ 2023 ਵਿਚ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਦੇ ਵੱਡੇ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਦਿੱਲੀ ਬੁਲਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਥੇ ਸਾਰਿਆਂ ਨੇ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ ਦੇਣੀ ਸੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਰਟਲਿਸਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਅਰੁਣ ਵੀ ਚਲਾ ਗਿਆ।
ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਰੁਣ ਮੈਸੂਰ ਵਾਪਸ ਆ ਗਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਗੈਰ-ਹਾਜ਼ਰੀ ਵਿਚ ਵੀ ਦਿੱਲੀ ਵਿਚ ਤਿੰਨ ਮੀਟਿੰਗਾਂ ਹੋਈਆਂ। ਉਹ ਇਸ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਫਾਈਨਲ ਨਤੀਜੇ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਉਹ ਘਰ ਹੀ ਸੀ। ਉਥੋਂ ਕਿਸੇ ਵੱਡੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦਾ ਫੋਨ ਆਇਆ। ਇਸ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਅਰੁਣ ਫਲਾਈਟ ਰਾਹੀਂ ਦਿੱਲੀ ਚਲਾ ਗਿਆ। ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਕਿਸ ਨੇ ਕਾਲ ਕੀਤੀ ਸੀ ਪਰ ਉਹ ਕਮੇਟੀ ਦਾ ਮੈਂਬਰ ਸੀ।
ਰਾਮਲਲਾ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਕੰਮ ਕਿੰਨਾ ਚੁਣੌਤੀਪੂਰਨ ਸੀ? ਇਸ ਸਵਾਲ 'ਤੇ ਵਿਜੇਤਾ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ, 'ਅਰੁਣ ਲਈ ਇਹ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਵਾਲਾ ਕੰਮ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਅਜਿਹਾ ਬੁੱਤ ਬਣਾਉਣਾ ਸੀ ਜਿਸ 'ਤੇ ਸਾਰਿਆਂ ਦੀ ਨਜ਼ਰ ਸੀ। ਪੱਥਰ ਤੋਂ ਮੂਰਤੀ ਬਣਾਉਣਾ ਬਹੁਤ ਔਖਾ ਕੰਮ ਹੈ। ਜੇ ਪੱਥਰ ਕੀਮਤੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ ਗਲਤੀ ਸਭ ਕੁਝ ਤਬਾਹ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਸਾਰਾ ਪੱਥਰ ਖ਼ਰਾਬ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਗਲਤੀ ਦੀ ਕੋਈ ਗੁੰਜਾਇਸ਼ ਨਹੀਂ ਹੈ।
‘ਅਰੁਣ ਨੇ ਅਪਣੀ ਪਤਨੀ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਮੂਰਤੀ ਬਣਾਉਂਦੇ ਸਮੇਂ ਸਹੀ ਮਾਪ ਅਤੇ ਕਾਰੀਗਰੀ ਦਾ ਪੂਰਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖਿਆ ਸੀ। ਬੁੱਤ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਡੂੰਘੀ ਖੋਜ ਅਤੇ ਗਿਆਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਸਾਡੀਆਂ ਪੰਜ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਤੋਂ ਟ੍ਰਾਂਸਫਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਗਿਆਨ ਨੇ ਸ਼ਾਇਦ ਅਰੁਣ ਨੂੰ ਇਸ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕੀਤੀ। ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਕਦੇ ਸੋਚਿਆ ਸੀ ਕਿ ਅਰੁਣ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਈ ਗਈ ਮੂਰਤੀ ਨੂੰ ਪਾਵਨ ਅਸਥਾਨ ਵਿਚ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ?
ਇਸ ਸਵਾਲ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿਚ ਅਰੁਣ ਦੀ ਪਤਨੀ ਵਿਜੇਤਾ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ, 'ਅਰੁਣ ਦੇ ਨਾਲ ਚੁਣੇ ਗਏ ਤਿੰਨੋਂ ਕਲਾਕਾਰ ਬਹੁਤ ਚੰਗੇ ਹਨ। ਸਾਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਪਤਾ ਸੀ ਕਿ ਤਿੰਨਾਂ ਦੀਆਂ ਮੂਰਤੀਆਂ ਮੰਦਰ ਵਿਚ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂ। ਅਸੀਂ ਇਸ ਗੱਲ 'ਤੇ ਖੁਸ਼ ਸੀ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਪਾਵਨ ਅਸਥਾਨ 'ਚ ਜਗ੍ਹਾ ਮਿਲੇ ਜਾਂ ਨਾ ਮਿਲੇ, ਸਾਡੀ ਮੂਰਤੀ ਮੰਦਰ 'ਚ ਸਥਾਪਿਤ ਹੋਵੇਗੀ। ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਦੀ ਕਿਰਪਾ ਨਾਲ ਹੁਣ ਸਾਡੀ ਮੂਰਤੀ ਪਾਵਨ ਅਸਥਾਨ ਵਿਚ ਸਥਾਪਿਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ।
ਵਿਜੇਤਾ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ 'ਬੁੱਤ ਬਣਾਉਂਦੇ ਸਮੇਂ ਅਰੁਣ ਨੂੰ ਕਈ ਵਾਰ ਸੱਟਾਂ ਲੱਗੀਆਂ। ਅਕਤੂਬਰ ਵਿਚ, ਉਹ ਇੱਕ ਪੱਥਰ ਨੂੰ ਉੱਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ ਜਦੋਂ ਇੱਕ ਤਿੱਖਾ ਟੁਕੜਾ ਟੁੱਟ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਅੱਖ ਵਿਚ ਵੱਜਿਆ। ਉਸ ਦਾ ਆਪਰੇਸ਼ਨ ਕਰਵਾਉਣਾ ਪਿਆ। 'ਡਾਕਟਰ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਜੇ ਪੱਥਰ ਇਕ ਮਿਲੀਮੀਟਰ ਵੀ ਇਧਰ-ਉਧਰ ਖਿਸਕ ਜਾਂਦਾ, ਤਾਂ ਅਰੁਣ ਇਕ ਅੱਖ ਗੁਆ ਸਕਦਾ ਸੀ। ਓਪਰੇਸ਼ਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਅਰੁਣ ਮੂਰਤੀਆਂ ਬਣਾਉਂਦਾ ਰਿਹਾ। ਬਿਮਾਰ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਉਹ ਰੋਜ਼ਾਨਾ 10 ਤੋਂ 12 ਘੰਟੇ ਅੱਖਾਂ ਵਿਚ ਐਂਟੀਬਾਇਓਟਿਕਸ ਲਗਾ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਸਨ।
ਅਰੁਣ ਦੀ ਪਤਨੀ ਵਿਜੇਤਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ 'ਅਯੁੱਧਿਆ 'ਚ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੀ ਮੂਰਤੀ ਰਾਮਜੀ ਦੇ ਬਾਲ ਰੂਪ ਦੀ ਹੈ। ਭਗਵਾਨ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਬਾਲ ਰੂਪ ਵਿਚ ਮਿਲਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਭਗਵਾਨ ਰਾਮ ਦਾ ਬਾਲ ਰੂਪ ਸੰਸਾਰ ਵਿਚ ਕਿਤੇ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦਾ। ਇਸ ਲਈ ਇਹ ਕੰਮ ਬਹੁਤ ਚੁਣੌਤੀਪੂਰਨ ਸੀ। ਟਰੱਸਟ ਦੇ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਮੂਰਤੀ ਬਣਾਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤਿੰਨ ਗੱਲਾਂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣਾ ਪੈਂਦਾ ਸੀ। ਪਹਿਲਾ, ਰਾਮ ਬੱਚੇ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਦੂਜਾ, ਉਸ ਦੇ ਚਿਹਰੇ 'ਤੇ ਬ੍ਰਹਮ ਚਮਕ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਤੀਜਾ, ਬੱਚਾ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਉਹ ਰਾਜੇ ਵਰਗਾ ਦਿਸਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਵਿਜੇਤਾ ਨੇ ਅੱਗੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ, 'ਜਦੋਂ ਅਰੁਣ ਨੂੰ ਰਾਮਲਲਾ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਕੰਮ ਮਿਲਿਆ ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਤੋਂ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀਆਂ 2000 ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਫੋਟੋਆਂ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕੀਤੀਆਂ। ਕਈ ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੱਕ ਛੋਟੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਰਹੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਸੂਮੀਅਤ ਨੂੰ ਦੇਖਣ ਲਈ ਸਕੂਲ ਅਤੇ ਸਮਰ ਕੈਂਪ ਵਿਚ ਜਾਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਘੰਟਿਆਂ ਬੱਧੀ ਇੰਟਰਨੈੱਟ 'ਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀਆਂ ਫੋਟੋਆਂ ਦੇਖਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ।
'ਕਈ ਵਾਰ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਧੀ ਨੂੰ ਸਮਰ ਕੈਂਪ ਵਿਚ ਭੇਜਿਆ ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਵੀ ਉੱਥੇ ਜਾ ਸਕੇ। ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਅਸੀਂ ਪਾਰਕ ਵਿਚ ਜਾ ਕੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਖੇਡਦੇ ਦੇਖਦੇ ਸੀ।
ਅਰੁਣ ਨੇ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖਿਆ ਕਿ ਸਭ ਕੁਝ ਸ਼ਿਲਪਾ ਸ਼ਾਸਤਰ ਅਨੁਸਾਰ ਹੋਵੇ। ਨਾਲ ਹੀ, ਰਾਮਲਲਾ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਦੀ ਰਚਨਾ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਨਾਲ ਮੇਲ ਖਾਂਦੀ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਰਚਨਾ ਵੱਖਰੀ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਲੋਕ ਮੂਰਤੀ ਵਿਚ ਰੱਬ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ।
ਵਿਜੇਤਾ ਅੱਗੇ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ 'ਅਸੀਂ ਕਈ ਵਾਰ ਫੋਨ ਕਰ ਕੇ ਉਸ ਨੂੰ ਆਰਾਮ ਕਰਨ ਅਤੇ ਘਰ ਵਾਪਸ ਜਾਣ ਲਈ ਕਿਹਾ, ਪਰ ਉਸ ਨੇ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਜਦੋਂ ਸਾਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਕਿ ਉਸ ਦਾ ਅਪਰੇਸ਼ਨ ਹੋਇਆ ਹੈ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਬਹੁਤ ਚਿੰਤਤ ਹੋਏ। ਉਹ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਕਰੀਬ 15 ਤੋਂ 18 ਘੰਟੇ ਲਗਾਤਾਰ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਕਈ ਵਾਰ ਅਜਿਹਾ ਹੋਇਆ ਕਿ ਉਹ ਰਾਤ ਨੂੰ ਇਕ ਤੋਂ ਦੋ ਘੰਟੇ ਹੀ ਸੌਂਦਾ ਸੀ। ਕਈ ਵਾਰ 21 ਘੰਟੇ ਲਗਾਤਾਰ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਅਸੀਂ ਅਰੁਣ ਨਾਲ ਫ਼ੋਨ 'ਤੇ ਗੱਲ ਕਰ ਸਕਦੇ ਸੀ, ਪਰ ਵੀਡੀਓ ਕਾਲ ਕਰਨ 'ਤੇ ਕੁਝ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਸਨ। ਸਾਡੇ ਅਯੁੱਧਿਆ ਜਾਣ 'ਤੇ ਵੀ ਪਾਬੰਦੀ ਸੀ।
ਅਰੁਣ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਰਤੇ ਕਾਰੀਗਰਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਮੂਰਤੀ ਬਣਾਉਣ ਸਮੇਂ ਉਹ ਇਸ ਕੰਮ ਵਿਚ ਇੰਨੇ ਰੁੱਝੇ ਹੋਏ ਸਨ ਕਿ ਸਾਰਾ ਦਿਨ ਖਾਣਾ-ਪੀਣਾ ਭੁੱਲ ਗਏ। ਅਯੁੱਧਿਆ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਭਾਰ 10 ਕਿਲੋ ਘਟ ਗਿਆ ਹੈ। ਵਿਜੇਤਾ ਨੇ ਅੱਗੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਅਰੁਣ ਕੰਮ ਖ਼ਤਮ ਕਰਕੇ ਦਸੰਬਰ 'ਚ ਦੋ-ਤਿੰਨ ਦਿਨਾਂ ਲਈ ਘਰ ਆਇਆ ਸੀ। 29 ਦਸੰਬਰ ਨੂੰ ਟਰੱਸਟ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਬੁਲਾ ਲਿਆ। ਉਸੇ ਦਿਨ ਉਸ ਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਕਿ ਉਸ ਦਾ ਬੁੱਤ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਉਹ ਘਰ ਨਹੀਂ ਪਰਤਿਆ।
ਵਿਜੇਤਾ ਅੱਗੇ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ 'ਮੈਂ ਰਾਮਲਲਾ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਨੂੰ ਸਰੀਰਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨਹੀਂ ਦੇਖਿਆ ਹੈ, ਪਰ ਮੈਂ ਵੀਡੀਓ ਕਾਲ ਰਾਹੀਂ ਜ਼ਰੂਰ ਦੇਖਿਆ ਹੈ। 22 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਨਹੀਂ, ਪਰ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਸੀਂ ਅਯੁੱਧਿਆ ਜ਼ਰੂਰ ਜਾਵਾਂਗੇ ਅਤੇ ਭਗਵਾਨ ਰਾਮ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਾਂਗੇ।
