
ਇੰਦਰਾ ਦਾ ਉਹ ਫੈਸਲਾ, ਜਿਸਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਹੀ ਨਹੀਂ ਭੂਗੋਲ ਵੀ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ
ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਨੂੰ ਸੱਤਾ ਵਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਮਿਲੀ ਸੀ, ਪਰ ਉਹ ਹਾਲਾਤ ਬਹੁਤ ਮੁਸ਼ਕਲ ਸਨ। ਇੰਦਰਾ ਵਿਰੋਧੀ ਪੱਖ ਦੇ ਨਿਸ਼ਾਨੇ ‘ਤੇ ਸਨ, ਇੱਥੇ ਤੱਕ ਦੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਗੂੰਗੀ ਗੁੱਡੀ ਤੱਕ ਕਹਿ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਪਰ ਇੰਦਰਾ ਨੇ ਆਪਣੇ ਵਿਰੋਧੀਆਂ ਨੂੰ ਦਿਨ ਵਿੱਚ ਹੀ ਤਾਰੇ ਵਿਖਾ ਦਿੱਤੇ। ਗੂੰਗੀ ਗੁੱਡੀ ਕਹਿਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਬੋਲਤੀ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਇੰਦਰਾ ਅੱਜ ਤੋਂ ਠੀਕ 100 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ 19 ਨਵੰਬਰ 1917 ਨੂੰ ਇਲਾਹਾਬਾਦ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਈ ਸਨ।
ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਪ੍ਰਧਾਨਮੰਤਰੀ ਤਾਂ ਬਣ ਗਈ ਸੀ ਪਰ ਪਾਰਟੀ ਵਿੱਚ ਬਗਾਵਤ ਹੋ ਗਈ। ਮੋਰਾਰਜੀ ਦੇਸਾਈ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਤੋਂ ਨਰਾਜ਼ ਹੋ ਗਏ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਮੋਰਾਰਜੀ ਦੇਸਾਈ ਅਤੇ ਇੰਦਰ ਦੇ ਅੰਕੜੇ ਹਮੇਸ਼ਾ ਛੱਤੀ ਦੇ ਰਹੇ, ਫਿਰ ਵੀ ਇੰਦਰਾ ਨੇ ਮੋਰਾਰਜੀ ਦੇਸਾਈ ਨੂੰ ਉਪ ਪ੍ਰਧਾਨਮੰਤਰੀ ਬਣਾਇਆ ਸੀ।।
ਪ੍ਰਧਾਨਮੰਤਰੀ ਬਣਨ ਦੇ ਬਾਅਦ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਭਾਸ਼ਣ ਅਤੇ ਸੰਸਦ ਵਿੱਚ ਬਹਿਸਬਾਜ਼ੀ ਤੋਂ ਬਚਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਸਨ ਅਤੇ ਉਹ ਘੱਟ ਬੋਲਦੀ ਸਨ । 1969 ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਜਟ ਪੇਸ਼ ਕਰਨਾ ਸੀ, ਤੱਦ ਇੰਦਰਾ ਇੰਨੀ ਡਰੀ ਹੋਈ ਸਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮੂੰਹ ਤੋਂ ਅਵਾਜ਼ਹੀ ਨਹੀਂ ਨਿਕਲ ਰਹੀ ਸੀ। ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਦੇ ਨਿੱਜੀ ਡਾਕਟਰ ਰਹੇ ਡਾ ਕੇਪੀ ਮਾਥੁਰ ਨੇ ਆਪਣੀ ਕਿਤਾਬ ‘ਦ ਅਨਸੀਨ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ’ ਵਿੱਚ ਕਾਫ਼ੀ ਕੁੱਝ ਲਿਖਿਆ ਹੈ।
ਪ੍ਰਧਾਨਮੰਤਰੀ ਬਣਨ ਦੇ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਜਾਂ ਦੋ ਸਾਲ ਤੱਕ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਬਹੁਤ ਤਣਾਅ ਵਿੱਚ ਰਹੇ । ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਵਿੱਚ ਘਬਰਾਹਟ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਸਨ ਇਸ ਘਬਰਾਹਟ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪੇਟ ਗੜਬੜ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਜਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਿਰ ਵਿੱਚਦਰਦ ਹੋਣ ਲਗਦਾ ਸੀ ।
ਇੰਦਰਾ ਦੀ ਇਸ ਘਬਰਾਹਟ ਉੱਤੇ ਵਿਰੋਧੀ ਪੱਖ ਹਮੇਸ਼ਾ ਹਮਲਾਵਰ ਰਿਹਾ। ਰਾਮ ਮਨੋਹਰ ਲੋਹਿਆ ਨੇ ਤਾਂ ਇੰਦਰਾ ਨੂੰ ਗੂੰਗੀ ਗੁੱਡੀ ਤੱਕ ਕਹਿ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ।
ਪ੍ਰਧਾਨਮੰਤਰੀ ਬਣਨ ਦੇ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਜਾਂ ਦੋ ਸਾਲ ਤੱਕ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਬਹੁਤ ਤਣਾਅ ਵਿੱਚ ਰਹੇ । ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਵਿੱਚ ਘਬਰਾਹਟ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਸਨ ਇਸ ਘਬਰਾਹਟ ਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪੇਟ ਗੜਬੜ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਜਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਿਰ ਵਿੱਚਦਰਦ ਹੋਣ ਲਗਦਾ ਸੀ ।
ਇੰਦਰਾ ਦੀ ਇਸ ਘਬਰਾਹਟ ਉੱਤੇ ਵਿਰੋਧੀ ਪੱਖ ਹਮੇਸ਼ਾ ਹਮਲਾਵਰ ਰਿਹਾ। ਰਾਮ ਮਨੋਹਰ ਲੋਹਿਆ ਨੇ ਤਾਂ ਇੰਦਰਾ ਨੂੰ ਗੂੰਗੀ ਗੁੱਡੀ ਤੱਕ ਕਹਿ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ।
1969 ਵਿੱਚ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਰਾਜਨੀਤਕ ਵਿਰੋਧੀ ਮੋਰਾਰਜੀ ਦੇਸਾਈ ਨੂੰ ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਪਦ ਤੋਂ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ 14 ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਬੈਂਕਾਂ ਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਏਕੀਕਰਣ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਕਦਮ ਨਾਲ ਇੰਦਰਾ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਰਾਜਨੀਤਕ ਵਿਰੋਧੀ ਨੂੰ ਹੀ ਰਸਤੇ ਤੋਂ ਨਹੀਂ ਹਟਾਇਆ ਸਗੋਂ ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਇਹ ਸੁਨੇਹਾ ਦੇਣ ਵਿੱਚ ਕਾਮਯਾਬ ਰਹੇ ਕਿ ਉਹ ਇੱਕ ਸਮਾਜਵਾਦੀ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦੀ ਰੁਝੇਵਾਂ ਵਾਲੀ ਰਾਜਨੇਤਾ ਹੈ। ਪਰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਅਹਿਮ ਰਿਹਾ 1969 ਦਾ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਚੋਣ।
ਸਿੰਡੀਕੇਟ ਦੇ ਨੇਤਾਵਾਂ ਦੀ ਪਹਿਲ ਉੱਤੇ ਨੀਲਮ ਸੰਜੀਵ ਰੈਡੀ ਨੂੰ ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਪਦ ਦਾ ਉਮੀਦਵਾਰ ਬਣਾਇਆ। ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਇਸਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਆਜ਼ਾਦ ਉਮੀਦਵਾਰ ਵੀ.ਵੀ. ਗਿਰੀ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਸਮਰਥਨ ਦੇ ਦਿੱਤਾ। ਇੱਕ ਬੇਹੱਦ ਕੜੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਿੱਚ ਗਿਰੀ ਨੇ ਰੈਡੀ ਨੂੰ ਹਰਾ ਦਿੱਤਾ। ਪਰ ਕਾਂਗਰਸ ਪਾਰਟੀ ਟੁੱਟ ਗਈ। ਹੁਣ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਦੇ ਸਾਰੇ ਵਿਰੋਧੀ ਦੂਰ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਸਨ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਚੁਣੋਤੀ ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਚਾਰ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਰਾਜਨੀਤੀ ਦੀ ਫਿਸਲਣ ਭਰੀ ਜ਼ਮੀਨ ਉੱਤੇ ਆਪਣੀ ਫੜ ਮਜਬੂਤ ਕੀਤੀ। ਇਸਦੇ ਬਾਅਦ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਰਾਜਨੀਤਕ ਜੀਵਨ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਜਾਦੁਈ ਸਫਰ। 1971 ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ 1974 ਤੱਕ ਦੇ ਤਿੰਨ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਇੰਨੀਆਂ ਵੱਡੀਆਂ ਲਕੀਰਾਂ ਖਿੱਚ ਦਿੱਤੀਆਂ ਕਿ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਮਾਅਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਨਾਮ ਭਾਰਤ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਕਾਮਯਾਬ ਪ੍ਰਧਾਨਮੰਤਰੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਹੋ ਗਿਆ।
Indira Gandhi birth anniversary
. . . ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਗਲਤੀ
ਇਹ ਉਹ ਦੌਰ ਸੀ , ਜਦੋਂ ਪੂਰਵੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਫੌਜ ਨੇ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜਿੰਦਗੀ ਨਰਕ ਬਣਾ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਫੌਜੀ ਤਾਨਾਸ਼ਾਹ 25 ਮਾਰਚ 1971 ਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਜਜ਼ਬਾਤਾਂ ਨੂੰ ਫੌਜੀ ਤਾਕਤ ਨਾਲ ਕੁਚਲਣ ਦੇ ਆਦੇਸ਼ ਦੇ ਦਿੱਤੇ ਸਨ । ਇਸਦੇ ਬਾਅਦ ਸ਼ੇਖ ਮੁਜੀਦ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕਰ ਲਏ ਗਏ । ਪੂਰਵੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਲੋਂ ਸ਼ਰਨਾਰਥੀ ਭਾਰਤ ਆਉਣ ਲੱਗੇ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਨਾਪਾਕ ਹਰਕਤਾਂ ਵੱਧਦੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਸਨ। 3 ਦਿਸੰਬਰ 1971 ਨੂੰ ਇੰਦਰਾ ਕੋਲਕਾਤਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਜਨਸਭਾ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ। ਉਸੇ ਦਿਨ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦੇ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਸੀਮਾ ਪਾਰ ਕਰ ਪਠਾਨਕੋਟ , ਸ਼੍ਰੀਨਗਰ , ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ, ਜੋਧਪੁਰ ਅਤੇ ਆਗਰੇ ਦੇ ਹਵਾਈ ਅੱਡਿਆਂ ਉੱਤੇ ਗੋਲਾਬਾਰੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ।
. . . ਅਤੇ ਬਦਲ ਗਿਆ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਭੂਗੋਲ
ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਕਰਾਰਾ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ। 13 ਦਿਨ ਵਿੱਚ ਲੜਾਈ ਖਤਮ ਹੋ ਗਈ। 16 ਦਿਸੰਬਰ ਨੂੰ ਸਾਡੀ ਫੌਜ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ 93 ਹਜ਼ਾਰ ਫੌਜੀਆਂ ਨੂੰ ਬੰਦੀ ਬਣਾ ਲਿਆ। ਇੰਦਰਾ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਹੀ ਨਹੀਂ , ਭੂਗੋਲ ਵੀ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ। ਪੂਰਬੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਆਜ਼ਾਦ ਹੋ ਗਿਆ । ਇੰਦਰਾ ਦੀ ਪਹਿਲ ਉੱਤੇ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੇ ਨਾਮ ਤੋਂ ਨਵਾਂ ਦੇਸ਼ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ ਉਸ ਸਮੇਂ ਅਟਲ ਬਿਹਾਰੀ ਵਾਜਪਾਈ ਨੇ ਇੰਦਰਾ ਨੂੰ ਦੁਰਗਾ ਦਾ ਅਵਤਾਰ ਤੱਕ ਕਿਹਾ ਸੀ ।