![File Photo. File Photo.](/cover/prev/05pjnot1aal29isijarhlj6eu6-20240708225531.Medi.jpeg)
ਓਸਟਾਂਕਿਨੋ ਟੀ.ਵੀ. ਟਾਵਰ ਭਾਰਤ, ਰੂਸੀ ਝੰਡਿਆਂ ਨਾਲ ਰੌਸ਼ਨ
ਮਾਸਕੋ: ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੇ ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਅਪਣੀ ਦੋ ਦਿਨਾਂ ਦੀ ਰੂਸ ਯਾਤਰਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਦੌਰਾਨ ਉਹ ਦੁਵਲੇ ਸਬੰਧਾਂ ਦੇ ਸਾਰੇ ਪਹਿਲੂਆਂ ਦੀ ਸਮੀਖਿਆ ਕਰਨ ਅਤੇ ਵਪਾਰ, ਊਰਜਾ ਅਤੇ ਰੱਖਿਆ ਵਰਗੇ ਖੇਤਰਾਂ ’ਚ ਸਹਿਯੋਗ ਵਧਾਉਣ ਦੇ ਮੌਕਿਆਂ ਦੀ ਤਲਾਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਪੁਤਿਨ ਨਾਲ ਸਿਖਰ ਵਾਰਤਾ ਕਰਨਗੇ।
ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ’ਤੇ ਰੂਸ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਉਪ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਡੇਨਿਸ ਮੰਤੂਰੋਵ ਨੇ ਮੋਦੀ ਦਾ ਸਵਾਗਤ ਕੀਤਾ। ਮੰਤੂਰੋਵ ਮੋਦੀ ਦੇ ਨਾਲ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ਤੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹੋਟਲ ਤਕ ਗਏ। ਮੰਤੂਰੋਵ ਨੇ ਚੀਨੀ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਸ਼ੀ ਜਿਨਪਿੰਗ ਦਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਅਪਣੀ ਰੂਸ ਯਾਤਰਾ ਦੌਰਾਨ ਸਵਾਗਤ ਕੀਤਾ ਸੀ।
ਪਿਛਲੇ ਪੰਜ ਸਾਲਾਂ ’ਚ ਮੋਦੀ ਦੀ ਇਹ ਪਹਿਲੀ ਰੂਸ ਯਾਤਰਾ ਹੈ। ਫ਼ਰਵਰੀ 2022 ਵਿਚ ਰੂਸ ਦੇ ਯੂਕਰੇਨ ’ਤੇ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮਾਸਕੋ ਯਾਤਰਾ ਹੈ। ਮੋਦੀ ਦੀ ਤੀਜੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਦੀ ਇਹ ਪਹਿਲੀ ਦੁਵਲੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਯਾਤਰਾ ਵੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਉਹ 2019 ’ਚ ਰੂਸ ਗਏ ਸਨ ਜਿੱਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੂਰ ਪੂਰਬੀ ਸ਼ਹਿਰ ਵਲਾਦੀਵੋਸਤੋਕ ’ਚ ਇਕ ਆਰਥਕ ਕਾਨਫਰੰਸ ’ਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ ਸੀ।
ਪੁਤਿਨ ਮਾਸਕੋ ਵਿਚ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਹੋਣ ਵਾਲੀ 22ਵੀਂ ਭਾਰਤ-ਰੂਸ ਸਿਖਰ ਸੰਮੇਲਨ ਵਿਚ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਗੱਲਬਾਤ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅੱਜ ਰਾਤ ਭਾਰਤੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਲਈ ਇਕ ਨਿੱਜੀ ਰਾਤ ਦੇ ਖਾਣੇ ਦੀ ਮੇਜ਼ਬਾਨੀ ਕਰਨਗੇ।
ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਰਣਧੀਰ ਜੈਸਵਾਲ ਨੇ ‘ਐਕਸ’ ’ਤੇ ਲਿਖਿਆ, ‘‘ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੋਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਾਲੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਭਾਈਵਾਲੀ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਪੁਤਿਨ ਨਾਲ ਠੋਸ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਨਗੇ। ਉਹ ਰੂਸ ’ਚ ਭਾਰਤੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨਾਲ ਵੀ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਨਗੇ।’’
ਮਾਸਕੋ ਪਹੁੰਚਣ ’ਤੇ ਭਾਰਤੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੂੰ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ’ਤੇ ‘ਗਾਰਡ ਆਫ ਆਨਰ’ ਦਿਤਾ ਗਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹੋਟਲ ਦੇ ਬਾਹਰ ਕੁੱਝ ਰੂਸੀ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਨੇ ਹਿੰਦੀ ਗੀਤਾਂ ਦੀ ਧੁਨ ’ਤੇ ਨੱਚ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਵਾਗਤ ਕੀਤਾ। ਮੋਦੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤ ਸ਼ਾਂਤੀਪੂਰਨ ਅਤੇ ਸਥਿਰ ਖੇਤਰ ਲਈ ਮਦਦਗਾਰ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ।
9 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਰੂਸ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਖਤਮ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੋਦੀ ਆਸਟਰੀਆ ਲਈ ਰਵਾਨਾ ਹੋਣਗੇ। 40 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ’ਚ ਕਿਸੇ ਭਾਰਤੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਦੀ ਇਹ ਪਹਿਲੀ ਯਾਤਰਾ ਹੋਵੇਗੀ। ਮੋਦੀ ਅਤੇ ਪੁਤਿਨ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ 22ਵੇਂ ਭਾਰਤ-ਰੂਸ ਸਾਲਾਨਾ ਸਿਖਰ ਸੰਮੇਲਨ ’ਚ ਵਪਾਰ, ਊਰਜਾ ਅਤੇ ਰੱਖਿਆ ਸਮੇਤ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਖੇਤਰਾਂ ’ਚ ਦੁਵਲੇ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵਧਾਉਣ ਦੇ ਤਰੀਕਿਆਂ ’ਤੇ ਚਰਚਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਮੋਦੀ-ਪੁਤਿਨ ਸਿਖਰ ਸੰਮੇਲਨ ਵਿਚ ਯੂਕਰੇਨ ਸੰਘਰਸ਼ ਵੀ ਇਕ ਵੱਡਾ ਮੁੱਦਾ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ।
ਸ਼ਾਂਤੀਪੂਰਨ ਅਤੇ ਸਥਿਰ ਖੇਤਰ ਲਈ ਸਹਿਯੋਗੀ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੈ ਭਾਰਤ : ਮੋਦੀ
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਰੂਸ ਰਵਾਨਾ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਨੇ ਅਪਣੇ ਬਿਆਨ ’ਚ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤ ਸ਼ਾਂਤੀਪੂਰਨ ਅਤੇ ਸਥਿਰ ਖੇਤਰ ਲਈ ਸਹਿਯੋਗਾਤਮਕ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਰੂਸ ਵਿਚਾਲੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਅਧਿਕਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਰਣਨੀਤਕ ਭਾਈਵਾਲੀ ਪਿਛਲੇ 10 ਸਾਲਾਂ ਵਿਚ ਵਧੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਊਰਜਾ, ਸੁਰੱਖਿਆ, ਵਪਾਰ, ਨਿਵੇਸ਼, ਸਿਹਤ, ਸਿੱਖਿਆ, ਸਭਿਆਚਾਰ, ਸੈਰ-ਸਪਾਟਾ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਆਪਸੀ ਸੰਪਰਕ ਦੇ ਖੇਤਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ‘‘ਮੈਂ ਅਪਣੇ ਦੋਸਤ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਪੁਤਿਨ ਨਾਲ ਦੁਵਲੇ ਸਹਿਯੋਗ ਦੇ ਸਾਰੇ ਪਹਿਲੂਆਂ ਦੀ ਸਮੀਖਿਆ ਕਰਨ ਅਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਖੇਤਰੀ ਅਤੇ ਗਲੋਬਲ ਮੁੱਦਿਆਂ ’ਤੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਸਾਂਝਾ ਕਰਨ ਲਈ ਉਤਸੁਕ ਹਾਂ। ਅਸੀਂ ਸ਼ਾਂਤੀਪੂਰਨ ਅਤੇ ਸਥਿਰ ਖੇਤਰ ਲਈ ਸਹਿਯੋਗੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ।’’
ਭਾਰਤ ਰੂਸ ਨਾਲ ਅਪਣੀ ‘ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਰਣਨੀਤਕ ਭਾਈਵਾਲੀ’ ਦਾ ਜ਼ੋਰਦਾਰ ਬਚਾਅ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਯੂਕਰੇਨ ਸੰਘਰਸ਼ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਸਬੰਧ ਨਿੱਘੇ ਬਣੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਰੂਸ ਨਾਲ ਅਪਣੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ਦੋਸਤੀ ਵਲ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਭਾਰਤ ਨੇ ਅਜੇ ਤਕ ਯੂਕਰੇਨ ’ਤੇ ਮਾਸਕੋ ਦੇ ਹਮਲੇ ਦੀ ਨਿੰਦਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਸੰਕਟ ਨੂੰ ਕੂਟਨੀਤੀ ਅਤੇ ਗੱਲਬਾਤ ਰਾਹੀਂ ਹੱਲ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਯਾਤਰਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰੂਸ ’ਚ ਭਾਰਤੀ ਪ੍ਰਵਾਸੀਆਂ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਵੀ ਦੇਵੇਗੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ‘‘ਅਗਲੇ ਤਿੰਨ ਦਿਨਾਂ ’ਚ ਮੈਂ ਰੂਸ ਅਤੇ ਆਸਟਰੀਆ ’ਚ ਰਹਾਂਗਾ। ਇਹ ਦੌਰੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਡੂੰਘਾ ਕਰਨ ਦਾ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਮੌਕਾ ਹੋਣਗੇ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਦੀ ਦੋਸਤੀ ਸਮੇਂ ਦੀ ਕਸੌਟੀ ’ਤੇ ਖਰੀ ਉਤਰੀ ਹੈ।’’
ਮੋਦੀ ਦੀ ਮਾਸਕੋ ਯਾਤਰਾ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਰੂਸ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਦਿਮਿਤਰੀ ਪੇਸਕੋਵ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਏਜੰਡਾ ਵਿਆਪਕ ਹੋਵੇਗਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ‘‘ਇਹ ਇਕ ਅਧਿਕਾਰਤ ਦੌਰਾ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ ਸਾਨੂੰ ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਦੋਵੇਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਮੁਖੀ ਗੈਰ-ਰਸਮੀ ਤੌਰ ’ਤੇ ਵੀ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰ ਸਕਣਗੇ।’’ ਗੱਲਬਾਤ ਦੌਰਾਨ ਮੋਦੀ ਰੂਸ ਨੂੰ ਬੇਨਤੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਅਪਣੀ ਫੌਜ ਲਈ ਸਹਾਇਕ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਵਜੋਂ ਭਾਰਤੀਆਂ ਦੀ ਭਰਤੀ ਬੰਦ ਕਰੇ ਅਤੇ ਰੂਸੀ ਫੌਜ ਵਿਚ ਅਜੇ ਵੀ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾ ਰਹੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਵਾਪਸੀ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਏ।
ਓਸਟਾਂਕਿਨੋ ਟੀ.ਵੀ. ਟਾਵਰ ਭਾਰਤ, ਰੂਸੀ ਝੰਡਿਆਂ ਨਾਲ ਰੌਸ਼ਨ
ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੇ ਰੂਸ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਵਲਾਦੀਮੀਰ ਪੁਤਿਨ ਨਾਲ ਸਿਖਰ ਵਾਰਤਾ ਲਈ ਮਾਸਕੋ ਦੀ ਆਪਣੀ ਦੋ ਦਿਨਾਂ ਯਾਤਰਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਤਾਂ ਰੂਸ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸਥਾਨਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇਕ ਓਸਟਾਂਕਿਨੋ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਟਾਵਰ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਅਤੇ ਰੂਸੀ ਝੰਡਿਆਂ ਦੇ ਰੰਗਾਂ ਨਾਲ ਰੌਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
ਓਸਟਾਂਕਿਨੋ ਟੀਵੀ ਟਾਵਰ 1,771 ਫੁੱਟ (540 ਮੀਟਰ) ਉੱਚਾ ਹੈ ਅਤੇ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਚੌਥਾ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚਾ ਟਾਵਰ ਹੈ ਅਤੇ ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਕਿਸਮ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚਾ ਟਾਵਰ ਹੈ। ਇਹ ਟਾਵਰ 1967 ਵਿੱਚ ਮਸ਼ਹੂਰ ਸੋਵੀਅਤ ਇੰਜੀਨੀਅਰ ਨਿਕੋਲਾਈ ਨਿਕਿਤਿਨ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਹੇਠ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।
ਰੂਸ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚੀ ਸੁਤੰਤਰ ਇਮਾਰਤ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ, ਇਹ ਰੂਸੀ ਪ੍ਰਸਾਰਣ ਦਾ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ, ਨਾਲ ਹੀ ਇਹ ਮਾਸਕੋ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਅਤੇ ਸੈਰ-ਸਪਾਟਾ ਸਥਾਨ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਰੂਸ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਉਪ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਡੇਨਿਸ ਮੰਤੂਰੋਵ ਨੇ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ 'ਤੇ ਮੋਦੀ ਦਾ ਸਵਾਗਤ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਰਸਮੀ ਸਵਾਗਤ ਕੀਤਾ।
ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਮੰਤੂਰੋਵ ਮੋਦੀ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹੋਟਲ ਲਿਜਾਣ ਲਈ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ਤੋਂ ਆਪਣੇ ਹੋਟਲ ਲੈ ਕੇ ਗਏ ਸਨ। ਰੂਸ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਪਹੁੰਚਣ 'ਤੇ ਭਾਰਤੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨੇ ਮੋਦੀ ਦਾ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਸਵਾਗਤ ਵੀ ਕੀਤਾ। "ਮਾਸਕੋ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਯਾਦਗਾਰੀ ਸਵਾਗਤ! ਮੈਂ ਭਾਰਤੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਆਰ ਲਈ ਧੰਨਵਾਦ ਕਰਦਾ ਹਾਂ। ’’
ਸਾਲ 2019 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੋਦੀ ਦੀ ਇਹ ਪਹਿਲੀ ਰੂਸ ਯਾਤਰਾ ਹੈ। ਫਰਵਰੀ 2022 ਵਿਚ ਯੂਕਰੇਨ ਸੰਘਰਸ਼ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੋਦੀ ਦੀ ਇਹ ਪਹਿਲੀ ਰੂਸ ਯਾਤਰਾ ਹੈ। ਤੀਜੀ ਵਾਰ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਵਜੋਂ ਸਹੁੰ ਚੁੱਕਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੋਦੀ ਦੀ ਇਹ ਪਹਿਲੀ ਮਾਸਕੋ ਯਾਤਰਾ ਹੈ।