2024 'ਚ 3.98 ਲੱਖ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ 83 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਈ ਚਲਾਨ ਜਾਰੀ
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ : ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਵੱਡੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿਚ ਈ-ਚਲਾਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਲਾਗੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਇਕ ਸਾਲ ਦੇ ਅੰਦਰ-ਅੰਦਰ ਚਲਾਨਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿਚ ਚਾਰ ਗੁਣਾ ਤੋਂ ਵੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਕੈਮਰਾ ਹਰ ਦੋ ਮਿੰਟਾਂ ਵਿਚ ਚਲਾਨ ਕੱਟ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਸਿੱਟੇ ਵਜੋਂ ਜਿੱਥੇ ਚਲਾਨਾਂ ਵਿਚ ਚਾਰ ਗੁਣਾ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਉਥੇ ਜੁਰਮਾਨੇ ਦੀ ਰਕਮ ਵੀ ਸੱਤ ਗੁਣਾ ਵੱਧ ਗਈ ਹੈ। 2024 ਵਿਚ 3.98 ਲੱਖ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ 83 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੇ ਈ-ਚਲਾਨ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਸੜਕ ਆਵਾਜਾਈ ਅਤੇ ਹਾਈਵੇ ਮੰਤਰੀ ਨਿਤਿਨ ਗਡਕਰੀ ਨੇ ਲੋਕ ਸਭਾ ਵਿਚ ਰਿਪੋਰਟ ਪੇਸ਼ ਕਰਦਿਆਂ ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿਤੀ। ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ, ਚਲਾਨਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 2023 ਵਿਚ 72,191 ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੇ 2024 ਵਿਚ 397,839 ਹੋ ਗਈ ਹੈ।
ਸਰਕਾਰ ਈ-ਚਲਾਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੂੰ ਪੜਾਅਵਾਰ ਲਾਗੂ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਚਲਾਨਾਂ ਵਿਚ ਵਾਧਾ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। 2022 ਦੌਰਾਨ, ਸੂਬੇ ਵਿਚ 53,106 ਚਲਾਨ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ। 2023 ਵਿਚ, ਈ-ਚਲਾਨਾਂ ਰਾਹੀਂ ਡਰਾਈਵਰਾਂ ’ਤੇ ਕੁੱਲ 12 ਕਰੋੜ ਦਾ ਜੁਰਮਾਨਾ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਡਰਾਈਵਰਾਂ ਨੇ ਚਲਾਨਾਂ ਵਿਚ 6.76 ਕਰੋੜ ਜਮ੍ਹਾਂ ਕਰਵਾਏ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਕੁੱਲ 5.30 ਕਰੋੜ ਬਕਾਇਆ ਰਿਹਾ। 2024 ਵਿਚ 83 ਕਰੋੜ ਦੇ ਚਲਾਨ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ। ਇਸ ਵਿਚੋਂ ਡਰਾਈਵਰਾਂ ਨੇ 52.26 ਕਰੋੜ ਜਮ੍ਹਾਂ ਕਰਵਾਏ, ਪਰ ਕੁੱਲ 30.94 ਕਰੋੜ ਬਕਾਇਆ ਰਹੇ। 2022 ਵਿਚ ਚਲਾਨਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਘਟੀ ਸੀ, ਸਿਰਫ਼ 4.66 ਕਰੋੜ ਦਾ ਜੁਰਮਾਨਾ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਵੱਡੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿਚ ਈ-ਚਲਾਨ ਸਿਸਟਮ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਦੀ ਉਦਾਹਰਣ ਦੇਖਦਿਆਂ ਇਸ ਨੂੰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਵਿਚ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਮੋਹਾਲੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿਚ 400 ਕੈਮਰੇ ਲਗਾਏ ਗਏ ਸਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਈ-ਚਲਾਨ ਸਿਸਟਮ ਨੂੰ ਸਮਰੱਥ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਪਰ ਡਰਾਈਵਰ ਅਜੇ ਵੀ ਟਰੈਫਿਕ ਨਿਯਮਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਚਲਾਨਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿਚ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਈ-ਚਲਾਨ ਸਿਸਟਮ ਲੁਧਿਆਣਾ, ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਅਤੇ ਜਲੰਧਰ ਵਿਚ ਵੀ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਅਪਣੇ ਚਲਾਨ ਭਰਨ ਵਿਚ ਅਸਫਲ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਵਾਹਨਾਂ ਨੂੰ ਬਲੈਕਲਿਸਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਹਾਲ ਹੀ ਵਿਚ ਟਰਾਂਸਪੋਰਟ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਾਹਨਾਂ ਵਿਰੁਧ ਕਾਰਵਾਈ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਸੀ ਜੋ ਅਪਣੇ ਚਲਾਨ ਭਰਨ ਵਿਚ ਅਸਫਲ ਰਹੇ ਸਨ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ 6,800 ਵਾਹਨਾਂ ਨੂੰ ਬਲੈਕਲਿਸਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਵਾਹਨ ਪੋਰਟਲ ’ਤੇ ਵੀ ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਆਰਸੀ ਅਸਥਾਈ ਜਾਂ ਨਵੀਨੀਕਰਨਯੋਗ ਨਹੀਂ ਸਨ। ਵਿਭਾਗ ਅਜਿਹੇ ਵਾਹਨਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਬਤ ਕਰਨ ਲਈ ਵੀ ਕਾਰਵਾਈ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰੇਗਾ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ 1 ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦਾ ਜੁਰਮਾਨਾ ਹੈ।
