
ਸਿੱਖਿਆ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਤੋਂ ਭੇਜੇ ਗਏ ਨਾਵਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਮਨਜ਼ੂਰੀ
ਮੁਹਾਲੀ : ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਨੇ 56 ਸਰਕਾਰੀ ਸਕੂਲਾਂ ਦੇ ਨਾਮ ਬਦਲਣ ਦੇ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮੌਜੂਦਾ ਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਵੀ ਜਾਤ ਜਾਂ ਫਿਰਕੇ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਸਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਤਰਾਜ਼ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੋ ਸਕੂਲਾਂ ਦੇ ਨਾਂ ਨਾ ਬਦਲਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਸੂਬੇ ਦੇ ਸਿੱਖਿਆ ਵਿਭਾਗ ਦਾ ਇਹ ਕਦਮ ਸਿੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਹਰਜੋਤ ਸਿੰਘ ਬੈਂਸ ਵੱਲੋਂ ਕਿਸੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਜਾਤੀ ਜਾਂ ਫਿਰਕੇ ਦੇ ਨਾਂ 'ਤੇ ਰੱਖੇ ਗਏ ਜਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਂ 'ਤੇ ਇਤਰਾਜ਼ਯੋਗ ਸ਼ਬਦ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਸਰਕਾਰੀ ਸਕੂਲਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਮੰਗਣ ਤੋਂ ਇਕ ਮਹੀਨੇ ਬਾਅਦ ਆਇਆ ਹੈ। ਸਿੱਖਿਆ ਵਿਭਾਗ ਵੱਲੋਂ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇ ਆਧਾਰ ’ਤੇ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ ਅਜਿਹੇ 56 ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਸਕੂਲਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਕੂਲਾਂ ਨੂੰ ਜਾਤੀ ਜਾਂ ਫਿਰਕੇ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਹਟਾ ਕੇ ਨਵਾਂ ਨਾਂ ਦੇਣ ਦੇ ਹੁਕਮ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ।
ਸੂਚੀ ਦੀ ਪੜਚੋਲ ਤੋਂ ਪਤਾ ਚੱਲਦਾ ਹੈ ਕਿ 28 ਸਕੂਲਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਨੇ ਆਪਣੇ ਨਾਵਾਂ ਨਾਲ 'ਬਾਜ਼ੀਗਰ' ਲਿਖਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਬਾਜ਼ੀਗਰ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਵਾਲੀਆਂ ਕਲੋਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹਨ। ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਬਾਜ਼ੀਗਰ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਧਿਸੂਚਿਤ ਅਨੁਸੂਚਿਤ ਜਾਤੀ ਭਾਈਚਾਰਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਲੁਧਿਆਣਾ ਅਤੇ ਸ੍ਰੀ ਮੁਕਤਸਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਇਕ-ਇਕ ਸਕੂਲ ਨੇ ਵਿਭਾਗ ਨੂੰ ਲਿਖਿਆ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਗ੍ਰਾਮ ਪੰਚਾਇਤ ਸਕੂਲ ਦਾ ਨਾਂ ਨਹੀਂ ਬਦਲਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਅਤੇ ਉਹ ਆਪਣੇ ਨਾਂ 'ਤੇ 'ਬਾਜ਼ੀਗਰ ਬਸਤੀ' ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਨਾਲ ਜਾਰੀ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਵਾਂ ਸਕੂਲਾਂ ਦਾ ਨਾਂ ਬਦਲਣ ’ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।
ਹੋਰ ਜਾਤਾਂ ਅਤੇ ਫਿਰਕਿਆਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਕੂਲਾਂ ਦੇ ਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਉਹਨਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ਦੇ ਅਧਾਰ 'ਤੇ ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਸਥਿਤ ਹਨ, ਵਿੱਚ ਬਾਲਮੀਕੀ ਬਸਤੀ, ਸਾਂਸੀ ਵੇਹਰਾ, ਸਿਕਲੀਗਰ, ਜੁਲਾਹੇ, ਬੋਰੀਆ ਬਸਤੀ, ਮਰਾਸੀਆਂ ਅਤੇ ਜੁਲਾਹੇ ਬਸਤੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਹ ਸਾਰੇ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਅਨੁਸੂਚਿਤ ਜਾਤੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਸੂਚਿਤ ਹਨ। ਸਕੂਲਾਂ ਦਾ ਨਾਂ ਹੁਣ ਜਾਂ ਤਾਂ ਉਸ ਪਿੰਡ ਦੇ ਨਾਂ 'ਤੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਸਥਿਤ ਹਨ, ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਸਥਾਨਕ ਨਾਇਕ, ਸ਼ਹੀਦ ਜਾਂ ਗੁਰੂ ਦੇ ਨਾਂ 'ਤੇ ਹੋਵੇਗਾ।
ਜਿਨ੍ਹਾਂ 56 ਸਕੂਲਾਂ ਦਾ ਨਾਮ ਬਦਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ 12 ਪਟਿਆਲਾ ਵਿੱਚ, ਸੱਤ ਮਾਨਸਾ ਵਿੱਚ, ਛੇ ਨਵਾਂਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ, ਚਾਰ-ਚਾਰ ਗੁਰਦਾਸਪੁਰ ਅਤੇ ਸੰਗਰੂਰ ਵਿੱਚ, ਤਿੰਨ-ਤਿੰਨ ਸਕੂਲ ਬਠਿੰਡਾ, ਬਰਨਾਲਾ, ਮੁਕਤਸਰ ਅਤੇ ਫਤਹਿਗੜ੍ਹ ਸਾਹਿਬ, ਫਰੀਦਕੋਟ, ਲੁਧਿਆਣਾ, ਮਲੇਰਕੋਟਲਾ ਵਿੱਚ ਦੋ-ਦੋ ਸਕੂਲ ਹਨ।
ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ, ਹੁਸ਼ਿਆਰਪੁਰ, ਮੋਗਾ, ਪਠਾਨਕੋਟ ਅਤੇ ਮੋਹਾਲੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ-ਇੱਕ ਸਕੂਲ ਹਨ। ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਛੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ - ਫਿਰੋਜ਼ਪੁਰ, ਫਾਜ਼ਿਲਕਾ, ਜਲੰਧਰ, ਕਪੂਰਥਲਾ, ਰੋਪੜ ਅਤੇ ਤਰਨਤਾਰਨ ਨੇ ਰਿਪੋਰਟ ਕੀਤੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਅਜਿਹਾ ਕੋਈ ਸਕੂਲ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜਿਸ ਦਾ ਬਦਲਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ 12,800 ਦੇ ਕਰੀਬ ਸਰਕਾਰੀ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਸਕੂਲ ਹਨ।