ਬੱਲੇਬਾਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਅਜਿਹੀਆਂ ਪਿਚਾਂ ਨਾਲ ਵੀ ਨਜਿੱਠਣਾ ਪਵੇਗਾ ਜੋ ਆਈ.ਪੀ.ਐਲ. ’ਚ ਵਰਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਪਿਚਾਂ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਵੱਖਰੀਆਂ ਹੋਣਗੀਆਂ
ਬੈਂਗਲੁਰੂ: ਆਈ.ਪੀ.ਐਲ. ’ਚ ਬਹੁਤ ਮਹਿੰਗੇ ਸਾਬਤ ਹੋਏ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਅਗਲੇ ਮਹੀਨੇ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਟੀ-20 ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ’ਚ ਕੁੱਝ ਰਾਹਤ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਸਵਾਲ ਦਾ ਮੂਲ ਆਈ.ਪੀ.ਐਲ. ਦੇ ਤਾਜ਼ਾ ਸੀਜ਼ਨ ’ਚ ਟੀ-20 ਬੱਲੇਬਾਜ਼ੀ ’ਚ ਹੋਏ ਬਦਲਾਅ ਕਾਰਨ ਹੈ।
ਆਈ.ਪੀ.ਐਲ. 2024 ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਲੀਗ ’ਚ 250 ਦੌੜਾਂ ਦਾ ਅੰਕੜਾ ਸਿਰਫ ਇਕ ਵਾਰ ਪਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਪਰ ਹਾਲ ਹੀ ’ਚ ਸਮਾਪਤ ਹੋਏ ਸੀਜ਼ਨ ’ਚ ਟੀਮਾਂ ਅੱਠ ਵਾਰ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ’ਚ ਸਫਲ ਰਹੀਆਂ।
ਆਈ.ਪੀ.ਐਲ. ’ਚ ਬੱਲੇਬਾਜ਼ੀ ਨੂੰ ਨਵਾਂ ਆਯਾਮ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਆਸਟਰੇਲੀਆ ਦੇ ਟ੍ਰੈਵਿਸ ਹੇਡ ਅਤੇ ਵੈਸਟਇੰਡੀਜ਼ ਦੇ ਆਂਦਰੇ ਰਸਲ ਵਰਗੇ ਬੱਲੇਬਾਜ਼ ਵੀ ਅਗਲੇ ਮਹੀਨੇ ਵੈਸਟਇੰਡੀਜ਼ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ’ਚ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਟੀ-20 ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ’ਚ ਖੇਡਦੇ ਨਜ਼ਰ ਆਉਣਗੇ।
ਇਸ ਲਈ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਕਾਂ ਲਈ ਇਹ ਉਮੀਦ ਕਰਨਾ ਸੁਭਾਵਕ ਹੈ ਕਿ ਬੱਲੇਬਾਜ਼ ਇਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਦਬਦਬਾ ਬਣਾਉਣਗੇ। ਪਰ ਕਈ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰ ਕੇ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਰਵੱਈਆ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ’ਚ ਓਨਾ ਇਕ-ਪੱਖੀ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਜਿੰਨਾ ਆਈ.ਪੀ.ਐਲ. ’ਚ ਸੀ।
ਸੱਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਟੀਮਾਂ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ’ਚ ਇਮਪੈਕਟ ਪਲੇਅਰ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਨਹੀਂ ਮਿਲੇਗੀ। ਮਿਸ਼ੇਲ ਸਟਾਰਕ ਨੇ ਕੋਲਕਾਤਾ ਨਾਈਟ ਰਾਈਡਰਜ਼ (ਕੇ.ਕੇ.ਆਰ.) ਨੂੰ ਤੀਜਾ ਆਈ.ਪੀ.ਐਲ. ਖਿਤਾਬ ਦਿਵਾਉਣ ’ਚ ਵੱਡੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਗੱਲ ਨੂੰ ਮੰਨਿਆ ਹੈ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਸੀ, ‘‘ਇੱਥੇ (ਆਈ.ਪੀ.ਐਲ. ਵਿਚ) ਇੰਪੈਕਟ ਪਲੇਅਰ ਦਾ ਨਿਯਮ ਹੈ ਅਤੇ ਟੀ-20 ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਵਿਚ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਅਪਣੇ ਆਲਰਾਊਂਡਰਾਂ ’ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਭਰੋਸਾ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਤੁਸੀਂ ਅਪਣੇ ਬੱਲੇਬਾਜ਼ੀ ਆਲਰਾਊਂਡਰ ਨੂੰ ਅੱਠਵੇਂ ਨੰਬਰ ’ਤੇ ਨਹੀਂ ਰੱਖ ਸਕਦੇ ਜਿਵੇਂ ਤੁਸੀਂ ਆਈ.ਪੀ.ਐਲ. ’ਚ ਕੀਤਾ ਸੀ।’’
ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ‘‘ਮੈਨੂੰ ਨਹੀਂ ਲਗਦਾ ਕਿ ਟੀ-20 ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ’ਚ ਤੁਸੀਂ ਇੰਨੇ ਵੱਡੇ ਸਕੋਰ ਦੇਖੋਂਗੇ ਕਿਉਂਕਿ ਇਕ ਬੱਲੇਬਾਜ਼ ਘੱਟ ਹੋਵੇਗਾ।’’ ਆਈ.ਪੀ.ਐਲ. ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਹਿੱਸੇ ’ਚ ਚੇਨਈ ਸੁਪਰ ਕਿੰਗਜ਼ ਨੇ ਤੇਜ਼ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ ਆਲਰਾਊਂਡਰ ਸ਼ਿਵਮ ਦੂਬੇ ਨੂੰ ਇੰਪੈਕਟ ਪਲੇਅਰ ਨਿਯਮ ਰਾਹੀਂ ਬੱਲੇਬਾਜ਼ ਵਜੋਂ ਵਰਤਿਆ ਸੀ। ਦੁਬੇ ਨੇ ਰਾਇਲ ਚੈਲੇਂਜਰਜ਼ ਬੈਂਗਲੁਰੂ ਅਤੇ ਨਾਈਟ ਰਾਈਡਰਜ਼ ਵਿਰੁਧ ਕੁੱਝ ਮੈਚ ਜੇਤੂ ਪਾਰੀ ਖੇਡੀ।
ਪਰ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ’ਚ ਖੱਬੇ ਹੱਥ ਦੇ ਇਸ ਬੱਲੇਬਾਜ਼ ਨੂੰ ਪਲੇਇੰਗ ਇਲੈਵਨ ’ਚ ਜਗ੍ਹਾ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਅਪਣੀ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ੀ ਦਾ ਹੁਨਰ ਵੀ ਵਿਖਾਉਣਾ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿਉਂਕਿ ਉਪ ਕਪਤਾਨ ਹਾਰਦਿਕ ਪਾਂਡਿਆ ਵੀ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਪਹਿਲੀ ਪਸੰਦ ਬਣੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਕਪਤਾਨ ਰੋਹਿਤ ਸ਼ਰਮਾ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕਰ ਚੁਕੇ ਹਨ।
ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਕਹਾਣੀ ਦਾ ਸਿਰਫ ਇਕ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। ਬੱਲੇਬਾਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਅਜਿਹੀਆਂ ਪਿਚਾਂ ਨਾਲ ਵੀ ਨਜਿੱਠਣਾ ਪਵੇਗਾ ਜੋ ਆਈ.ਪੀ.ਐਲ. ’ਚ ਵਰਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਪਿਚਾਂ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਵੱਖਰੀਆਂ ਹੋਣਗੀਆਂ।
ਇਕ ਤਜਰਬੇਕਾਰ ਕਿਊਰੇਟਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਵੈਸਟਇੰਡੀਜ਼ ਦੀਆਂ ਪਿਚਾਂ ਹੁਣ ਉਹ ਨਹੀਂ ਹਨ ਜੋ 80 ਜਾਂ 90 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ’ਚ ਹੁੰਦੀਆਂ ਸਨ। ਹੁਣ ਉਹ ਹੌਲੀ ਹਨ ਅਤੇ ਕਈ ਵਾਰ ਗੇਂਦ ਰੁਕ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ‘‘ਮੈਨੂੰ ਯਕੀਨ ਹੈ ਕਿ ਗੇਂਦਬਾਜ਼, ਖਾਸ ਕਰ ਕੇ ਸਪਿਨਰ ਆਈ.ਪੀ.ਐਲ. ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਣਗੇ, ਖ਼ਾਸਕਰ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਦੇ ਦੂਜੇ ਹਫਤੇ ਤੋਂ।’’
ਕਿਊਰੇਟਰ ਨੇ ਕਿਹਾ, ‘‘ਭਾਰਤ ਨੇ ਅਪਣੀ ਟੀਮ ’ਚ ਚਾਰ ਸਪਿਨਰਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਸ਼ਾਇਦ ਵੈਸਟਇੰਡੀਜ਼ ਦੀਆਂ ਪਿਚਾਂ ਦੇ ਸੁਭਾਅ ਕਾਰਨ ਸੀ। ਇਸ ਲਈ ਮੈਨੂੰ ਨਹੀਂ ਲਗਦਾ ਕਿ ਅਸੀਂ ਉੱਥੇ 250 ਦਾ ਸਕੋਰ ਦੇਖਾਂਗੇ।’’
ਸਿਰਫ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਫਲੋਰਿਡਾ ਨੂੰ ਹੀ ਹਾਈ ਪ੍ਰੋਫਾਈਲ ਕ੍ਰਿਕਟ ਮੈਚਾਂ ਦੀ ਮੇਜ਼ਬਾਨੀ ਦਾ ਤਜਰਬਾ ਹੈ। ਨਿਊਯਾਰਕ ਅਤੇ ਟੈਕਸਾਸ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਖੇਡਾਂ ਦੀ ਮੇਜ਼ਬਾਨੀ ਕਰਨ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਤਾਂ ਕੀ ਇਹ ਦੌੜਾਂ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਦਰ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਕਰੇਗਾ
ਕਿਊਰੇਟਰ ਨੇ ਕਿਹਾ, ‘‘ਹਾਂ, ਅਜਿਹਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ’ਚ ਟੀਮਾਂ ਪਿੱਚ ਅਤੇ ਹੋਰ ਹਾਲਾਤ ਦਾ ਮੁਲਾਂਕਣ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁਣਗੀਆਂ। ਮੈਨੂੰ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਕੁੱਝ ਥਾਵਾਂ ’ਤੇ ਵਰਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪਿਚਾਂ ਦੀ ਡਰਾਪ ਕੁਦਰਤੀ ਪਿਚਾਂ ਨਾਲੋਂ ਬਿਹਤਰ ਹੋਵੇਗੀ ਤਾਂ ਜੋ ਅਸੀਂ ਉਸ ਗੇੜ ਵਿਚ ਕੁੱਝ ਵੱਡੇ ਸਕੋਰਿੰਗ ਮੈਚ ਵੇਖ ਸਕੀਏ।’’
ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਦੇ ਸਲਾਮੀ ਬੱਲੇਬਾਜ਼ ਡੇਵਿਡ ਵਾਰਨਰ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵੈਸਟਇੰਡੀਜ਼ ’ਚ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਅਤੇ ਫਰੈਂਚਾਇਜ਼ੀ ਕ੍ਰਿਕਟ ਖੇਡਣ ਦਾ ਬਹੁਤ ਤਜਰਬਾ ਹੈ, ਨੇ ਵੀ ਇਸ ਨਾਲ ਸਹਿਮਤੀ ਜਤਾਈ।
ਵਾਰਨਰ ਨੇ ਕਿਹਾ, ‘‘ਕੈਰੇਬੀਅਨ ’ਚ ਖੁਸ਼ਕ ਪਿਚਾਂ ਕਾਰਨ ਗੇਂਦ ਖਰਾਬ ਅਤੇ ਸਪਿਨ ਹੋ ਜਾਵੇਗੀ। ਆਈ.ਪੀ.ਐਲ. ’ਚ ਗੇਂਦ ਦੀ ਉੱਪਰਲੀ ਪਰਤ ਲੰਮੇ ਸਮੇਂ ਤਕ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਗੇਂਦ ਘੱਟ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।’’
ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ‘‘ਮੈਂ ਉੱਥੇ ਬਹੁਤ ਕ੍ਰਿਕਟ ਖੇਡੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸੀ.ਪੀ.ਐਲ. (ਕੈਰੇਬੀਅਨ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ ਲੀਗ) ’ਚ ਵੀ ਖੇਡਿਆ ਹੈ। ਵਿਕਟਾਂ ਹੌਲੀ ਅਤੇ ਘੱਟ ਉਛਾਲ ਵਾਲੀਆਂ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।’’
ਆਈ.ਪੀ.ਐਲ. 2024 ’ਚ ਔਸਤ ਰਨ ਰੇਟ 9.56 ਸੀ ਜੋ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ’ਚ ਹੁਣ ਤਕ ਦਾ ਸੱਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਔਸਤ ਸਕੋਰ 180 ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਰਿਹਾ। ਹੈਦਰਾਬਾਦ ’ਚ ਪਹਿਲੀ ਪਾਰੀ ਦਾ ਔਸਤ ਸਕੋਰ ਲਗਭਗ 230 ਦੌੜਾਂ ਸੀ।
ਹਾਲਾਂਕਿ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਕੁੱਝ ਅੰਕੜੇ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਵੈਸਟਇੰਡੀਜ਼ ਦੇ ਸਟੇਡੀਅਮ ਵੱਖਰੇ ਹਨ। ਐਂਟੀਗੁਆ ਵਿਚ ਟੀ-20 ਦਾ ਔਸਤ ਸਕੋਰ 123 ਦੌੜਾਂ ਅਤੇ ਬਾਰਬਾਡੋਸ ਵਿਚ 138 ਦੌੜਾਂ ਹੈ। ਗੁਆਨਾ ਵਿਚ ਇਹ 124 ਅਤੇ ਤ੍ਰਿਨੀਦਾਦ ਵਿਚ ਸਿਰਫ 115 ਦੌੜਾਂ ਹੈ। ਸੇਂਟ ਵਿਨਸੈਂਟ ਵਿਖੇ ਟੀ -20 ਦਾ ਔਸਤ ਸਕੋਰ 118 ਹੈ ਜਦਕਿ ਗ੍ਰਾਸ ਆਈਲੇਟ ’ਚ ਸੱਭ ਤੋਂ ਵੱਧ 139 ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਅੰਕੜਿਆਂ ਨੂੰ ਵੇਖਦੇ ਹੋਏ ਗੇਂਦਬਾਜ਼ਾਂ ਦੇ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਇਕ ਮਹੀਨੇ ਤਕ ਟੀ-20 ’ਤੇ ਦਬਦਬਾ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਹੈ।
