ਸਾਇੰਸ ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ ਨੇ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਨਵੀਂ ਗੈਲਰੀ ਨੂੰ 'ਊਰਜਾ ਕ੍ਰਾਂਤੀ: ਅਡਾਨੀ ਗ੍ਰੀਨ ਐਨਰਜੀ ਗੈਲਰੀ' ਕਿਹਾ ਜਾਵੇਗਾ
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ : ਵਿਗਿਆਨ ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਬੋਰਡ ਆਫ਼ ਟਰੱਸਟੀਜ਼ ਦੇ ਦੋ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੇ ਲੰਡਨ ਸੰਸਥਾ ਵੱਲੋਂ ਨਵੀਂ ਗੈਲਰੀ ਲਈ ਅਡਾਨੀ ਗਰੁੱਪ ਦੀ ਸਹਾਇਕ ਕੰਪਨੀ ਤੋਂ ਸਪਾਂਸਰਸ਼ਿਪ ਮਨਜ਼ੂਰ ਕਰਨ ਦੇ ਫ਼ੈਸਲੇ 'ਤੇ ਅਸਤੀਫ਼ਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਜਲਵਾਯੂ ਕਾਰਕੁੰਨਾਂ ਦੁਆਰਾ 'ਗਰੀਨਵਾਸ਼ਿੰਗ' ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਕਾਰਕੁਨਾਂ ਨੇ ਇਸ ਫ਼ੈਸਲੇ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਅਜਾਇਬ ਘਰ ਨੂੰ ਜੈਵਿਕ ਬਾਲਣ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨਾਲ ਸਮਝੌਤਾ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ। ਹੁਣ ਇਹ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਵਿਚਾਰ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਦੋ ਟਰੱਸਟੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਜੋ ਫ਼ੋਸਟਰ ਅਤੇ ਹੰਨਾਹ ਫਰਾਈ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਜੈਵਿਕ-ਈਂਧਨ ਊਰਜਾ ਦੀ ਵੱਡੀ ਕੰਪਨੀ ਨਾਲ ਭਾਈਵਾਲੀ ਕਰਨ ਦੇ ਅਜਾਇਬ ਘਰ ਦੇ ਫ਼ੈਸਲੇ ਨਾਲ ਅਸਹਿਮਤ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਸਤੀਫ਼ਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ। 19 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ, ਸਾਇੰਸ ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ ਨੇ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਨਵੀਂ ਗੈਲਰੀ ਨੂੰ 'ਊਰਜਾ ਕ੍ਰਾਂਤੀ: ਅਡਾਨੀ ਗ੍ਰੀਨ ਐਨਰਜੀ ਗੈਲਰੀ' ਕਿਹਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਟਾਈਟਲ ਸਪਾਂਸਰ, ਅਡਾਨੀ ਗ੍ਰੀਨ ਐਨਰਜੀ, ਅਡਾਨੀ ਸਮੂਹ ਦੀ ਇੱਕ ਸਹਾਇਕ ਕੰਪਨੀ ਹੈ ਜੋ ਕੋਲਾ ਕੱਢਣ ਅਤੇ ਥਰਮਲ ਪਾਵਰ ਪਲਾਂਟ ਚਲਾਉਣ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।
ਅਜਾਇਬ ਘਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਗੈਲਰੀ "ਜਾਂਚ ਕਰੇਗੀ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਸੰਸਾਰ ਜਲਵਾਯੂ ਪਰਿਵਰਤਨ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਤੇਜ਼ ਊਰਜਾ ਤਬਦੀਲੀ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘ ਸਕਦਾ ਹੈ"। ਇਹ 2023 ਵਿੱਚ ਖੋਲ੍ਹਣ ਲਈ ਤਹਿ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
london science museum
ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਬੋਰਡ ਆਫ਼ ਟਰੱਸਟੀਜ਼ ਦੀ ਚੇਅਰ ਡੈਮ ਮੈਰੀ ਆਰਚਰ ਨੇ 30 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਇੱਕ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਸਨੇ ਫ਼ੋਸਟਰ ਅਤੇ ਫਰਾਈ ਦੇ ਅਸਤੀਫ਼ਿਆਂ ਨੂੰ “ਝਿਜਕਦੇ ਹੋਏ ਸਵੀਕਾਰ” ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਬੋਰਡ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦੇ ਅਹੁਦਾ ਛੱਡਣ ਦੇ ਫ਼ੈਸਲੇ ਦਾ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਨਮਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ, "ਜੋ ਉਹਨਾਂ ਵਿਚਾਰਾਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਅਡਾਨੀ ਗ੍ਰੀਨ ਐਨਰਜੀ ਤੋਂ ਸਪਾਂਸਰਸ਼ਿਪ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਨ 'ਤੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਬੋਰਡ ਚਰਚਾ ਦੌਰਾਨ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤੇ ਸਨ"।
ਇੰਡੀਆ ਟੂਡੇ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਫ੍ਰਾਈ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਕਾਲਜ ਲੰਡਨ ਦੇ ਸੈਂਟਰ ਫ਼ਾਰ ਐਡਵਾਂਸਡ ਸਪੇਸ਼ੀਅਲ ਐਨਾਲਿਸਿਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਦੇ ਗਣਿਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਐਸੋਸੀਏਟ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਕਿਹਾ, "ਮੈਂ ਅਡਾਨੀ ਨਾਲ ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਸਮਝੌਤੇ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀ ਹਾਂ ਅਤੇ ਮੈਨੂੰ ਲਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਜਾਇਬ ਘਰ ਨੂੰ ਜੈਵਿਕ ਬਾਲਣ ਸਪਾਂਸਰਸ਼ਿਪ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਰੁਖ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਵਾਜਬ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਨਾਲ ਸਰਗਰਮੀ ਨਾਲ ਜੁੜਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਇਹ ਜਲਵਾਯੂ 'ਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਗੱਲਬਾਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨੇਤਾ ਵਜੋਂ ਆਪਣੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖ ਸਕੇ।"
protest
ਫ਼ੋਸਟਰ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਫ਼ਾਰ ਰਿਸਰਚ ਇਨ ਸਕੂਲਾਂ ਦਾ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਹੈ, ਯੂਕੇ-ਅਧਾਰਤ ਚੈਰਿਟੀ ਜੋ ਸਕੂਲੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵਿਗਿਆਨ ਖੋਜ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਆਰਚਰ, ਬੋਰਡ ਦੇ ਚੇਅਰ, ਨੇ ਮੰਨਿਆ ਕਿ ਵੱਡੀਆਂ ਊਰਜਾ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੀ ਘੱਟ-ਕਾਰਬਨ ਊਰਜਾ ਸਰੋਤਾਂ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ ਕਰਨ ਵਿੱਚ "ਵਧੇਰੇ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਦਿਖਾਉਣ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਹੈ" ਪਰ ਸਾਇੰਸ ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ ਦੇ ਸਪਾਂਸਰਸ਼ਿਪ ਸੌਦੇ ਦਾ ਬਚਾਅ ਕੀਤਾ।
ਬਿਆਨ ਵਿਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ, “ਉਨ੍ਹਾਂ ਊਰਜਾ ਕੰਪਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਮੁਹਾਰਤ ਅਤੇ ਦੌਲਤ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ, ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਜਲਵਾਯੂ ਤਬਾਹੀ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਤੁਰੰਤ ਤਬਦੀਲੀ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਇਹ ਸੰਭਾਵੀ ਵਿਗਿਆਨ ਅਜਾਇਬ ਘਰ ਸਮੂਹ ਦੁਆਰਾ ਪਿਛਲੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਲਈ ਗਈ ਸਥਿਤੀ ਦੀ ਵਿਆਖਿਆ ਕਰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਪੂਰੇ ਸੈਕਟਰ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰਨਾ ਵਿਰੋਧੀ-ਉਤਪਾਦਕ ਹੋਵੇਗਾ; ਸਪਾਂਸਰਸ਼ਿਪ ਫੈਸਲੇ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਕੰਪਨੀਆਂ 'ਤੇ ਲਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਇੰਨਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦਾਅ 'ਤੇ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਲ ਲਾਈਨ ਕਿੱਥੇ ਖਿੱਚਣੀ ਹੈ, ਇਸ ਬਾਰੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਅੰਦਰੂਨੀ ਵਿਚਾਰ-ਵਟਾਂਦਰਾ ਜਾਰੀ ਰਹੇਗਾ"। ਸੰਗਠਨ "ਸਾਡੀ ਸਥਿਤੀ ਨਾਲ ਅਸਹਿਮਤ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਸਮੇਤ" ਹਰ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ।
2007 ਤੋਂ 2010 ਤੱਕ ਅਜਾਇਬ ਘਰ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਵਿਗਿਆਨੀ ਕ੍ਰਿਸ ਰੈਪਲੇ ਨੇ ਇਸ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਸੰਗਠਨ ਦੇ ਸਲਾਹਕਾਰ ਬੋਰਡ ਤੋਂ ਅਸਤੀਫ਼ਾ ਦੇ ਕੇ, ਤੇਲ ਅਤੇ ਗੈਸ ਕੰਪਨੀਆਂ ਤੋਂ ਸਪਾਂਸਰਸ਼ਿਪ ਮਨਜ਼ੂਰ ਕਰਨ ਦੇ ਆਪਣੇ ਰੁਖ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਫ਼ੋਸਟਰ ਅਤੇ ਫਰਾਈ ਦੇ ਅਸਤੀਫ਼ੇ ਦਿੱਤੇ ਹਨ।
ਉਸ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਵਿਗਿਆਨ ਅਜਾਇਬ ਘਰ ਦੇ ਸ਼ੈੱਲ ਨੂੰ ਕਾਰਬਨ ਕੈਪਚਰ 'ਤੇ ਆਪਣੀ 'ਸਾਡੇ ਫਿਊਚਰ ਪਲੈਨੇਟ' ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀ ਦਾ ਮੁੱਖ ਸਪਾਂਸਰ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਇਆ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਗ੍ਰੇਟਾ ਥਨਬਰਗ ਵਰਗੇ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਅਤੇ ਕਾਰਕੁਨਾਂ ਵੱਲੋਂ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਮਿਲੀ। ਸ਼ੈੱਲ ਨਾਲ ਸਮਝੌਤੇ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ, ਅਜਾਇਬ ਘਰ ਨੇ ਇੱਕ ਗੈਗਿੰਗ ਧਾਰਾ 'ਤੇ ਹਸਤਾਖਰ ਕੀਤੇ ਜੋ ਇਸਨੂੰ ਕੁਝ ਵੀ ਕਹਿਣ ਤੋਂ ਰੋਕਦਾ ਹੈ ਜੋ ਕੰਪਨੀ ਦੀ ਸਾਖ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਰੈਪਲੇ ਦਾ ਫੈਸਲਾ "ਇੱਕ ਤਬਦੀਲੀ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨਦੇਹੀ ਕਰਦਾ ਹੈ", ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਵਜੋਂ ਆਪਣੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਦੌਰਾਨ ਉਸਨੇ ਅਜਾਇਬ ਘਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹੋਰ ਗੈਲਰੀ ਨੂੰ ਫੰਡ ਦੇਣ ਲਈ ਸ਼ੈੱਲ ਨਾਲ ਇੱਕ ਸਪਾਂਸਰਸ਼ਿਪ ਸੌਦੇ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਬਚਾਅ ਕੀਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, "ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਕਰਨ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਹੈ ਕਿ ਕੀ ਗੈਰ ਸਮਝੌਤਾ ਜਨਤਕ ਵਿਰੋਧ ਜਾਂ 'ਨਰਮ ਕੂਟਨੀਤੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰੇਰਣਾ' ਉਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਕਰਨ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਤਰੀਕਾ ਪੇਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ," ਉਸਨੇ ਕਿਹਾ। "ਸਾਇੰਸ ਮਿਊਜ਼ੀਅਮ ਗਰੁੱਪ ਨੇ ਬਾਅਦ ਵਾਲਾ ਤਰੀਕਾ ਅਪਣਾਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਮੈਂ ਉਸ ਫੈਸਲੇ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚਣ ਦੇ ਸਮੂਹ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰ ਦਾ ਸਨਮਾਨ ਕਰਦਾ ਹਾਂ।"
protest
ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਹਫ਼ਤੇ, ਨੌਜਵਾਨ ਜਲਵਾਯੂ ਕਾਰਕੁਨਾਂ ਨੇ ਜੈਵਿਕ ਬਾਲਣ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨਾਲ ਇਸ ਦੇ ਸਪਾਂਸਰਸ਼ਿਪ ਸੌਦਿਆਂ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਵਿਗਿਆਨ ਅਜਾਇਬ ਘਰ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ। ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਅਜਾਇਬ ਘਰ 'ਤੇ 'ਗਰੀਨਵਾਸ਼ਿੰਗ' ਜਾਂ ਜਲਵਾਯੂ ਸੰਕਟ ਨੂੰ ਚਲਾਉਣ ਵਿੱਚ ਜੈਵਿਕ ਬਾਲਣ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਨਿਭਾਈ ਗਈ ਭੂਮਿਕਾ ਨੂੰ ਅਸਪਸ਼ਟ ਕਰਨ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਲਗਾਇਆ। ਇੱਕ ਹੋਰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀ, ਇਜ਼ੀ ਵਾਰਨ ਨੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੰਦਿਆਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਸ ਵਿੱਚ ਸਕੂਲੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀ, ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਅਤੇ ਵਿਗਿਆਨੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਜਾਇਬ ਘਰ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰਨਾ ਚੁਣਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਮਾਲਕਾਂ ਨੇ "ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਪਟੀਸ਼ਨਾਂ, ਚਿੱਠੀਆਂ ਅਤੇ ਬਾਈਕਾਟ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰ ਦਿਤਾ ਸੀ"।
ਵਾਰੇਨ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਅਸੀਂ ਸੱਚਮੁੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਸਵਾਗਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹਾਂਗੇ ਜੋ ਅੱਜ ਸਵੇਰੇ ਅਜਾਇਬ ਘਰ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਜਾਣ ਸਕਣ ਕਿ ਉਹ ਕਿਸ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਹ ਕਿਸ ਲਈ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ…ਵਿਗਿਆਨ ਅਜਾਇਬ ਘਰ ਜਲਵਾਯੂ ਸੰਕਟ ਦੇ ਕੁਝ ਸਭ ਤੋਂ ਭੈੜੇ ਦੋਸ਼ੀਆਂ ਤੋਂ ਬੇਰਹਿਮੀ ਨਾਲ ਪੈਸੇ ਲੈ ਰਿਹਾ ਹੈ"।
ਪੁਲਿਸ ਤੋਂ ਮਿਲੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਨੁਸਾਰ ਅਜੇ ਤੱਕ ਕੋਈ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰੀ ਨਹੀਂ ਹੋਈ ਹੈ। ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇਰਾਦਾ ਰਾਤ ਭਰ ਅਜਾਇਬ ਘਰ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਦਾ ਸੀ। ਇਸ ਨੂੰ ਅਜਾਇਬ ਘਰ ਦੇ ਸਟਾਫ ਦੁਆਰਾ ਸਹਿਮਤੀ ਦਿਤੀ ਗਈ ਸੀ।”
