
ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੇ ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਸਾਰੇ ਇੰਤਜ਼ਾਮਾਂ ਦੀ ਹੇਠਲੀ ਉਤੇ ਕਰ ਕੇ ਰੱਖ ਦਿਤੀ। ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੇ ਦਲੇਰੀ ਵਿਖਾਈ ਤੇ ਕਈ ਟਨ ਵੱਡੇ ਪੱਥਰ ਚੁੱਕ ਕੇ ਪਰ੍ਹਾਂ ਕੀਤੇ..
'ਦਿੱਲੀ ਚਲੋ' ਦਾ ਨਾਹਰਾ ਸਿਰਫ਼ ਇਕ ਨਾਹਰਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਰੋਟੀ ਰੋਜ਼ੀ ਖੋਹਣ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਂ ਵਰਗੀ ਧਰਤੀ ਉਤੇ ਕਾਰਪੋਰੇਟਰਾਂ ਨੂੰ ਕਾਬਜ਼ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁਣ ਵਾਲੇ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਦੀ ਚੋਭ 'ਚੋਂ ਨਿਕਲੇ ਦਰਦ ਦੀ ਹਲਕੀ ਜਹੀ ਚੀਸ ਹੈ ਜੋ ਉਹ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਹਾਕਮਾਂ ਨੂੰ ਸੁਣਾਉਣ ਲਈ ਦਿੱਲੀ ਜਾਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਦਿੱਲੀ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਇਥੋਂ ਕਿਸਾਨ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਸੁਣਾਈ ਨਹੀਂ ਦੇ ਰਹੀ ਸ਼ਾਇਦ।
Farmers Protest
ਜੇ ਅਸੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੂਰ ਨਾ ਵੇਖੀਏ ਤੇ 2018 ਵਿਚ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਆਦੀਵਾਸੀ ਕਿਸਾਨ ਮਾਰਚ ਵਲ ਹੀ ਵੇਖੀਏ ਤਾਂ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਭਾਜਪਾ ਸਰਕਾਰ ਕਿਸਾਨ ਦੀ ਗੱਲ ਸਮਝਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। 10,000 ਕਿਸਾਨ ਜਦ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿਚ ਸੜਕਾਂ ਤੇ ਨਿਕਲ ਆਏ ਸਨ ਤਾਂ ਦੇਸ਼, ਦੁਨੀਆਂ ਦਾ ਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮੀਡੀਆ ਖੜਾ ਵੇਖ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਪਰ ਅੱਜ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਕਿਸਾਨ ਦਾ ਸਵਾਗਤ ਹਰਿਆਣਾ ਸਰਕਾਰ ਵਲੋਂ ਸ਼ਰੀਕਾਂ ਵਾਂਗ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
Farmers Protest
ਭਾਜਪਾ ਦੀ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਇੱਛਾ ਪੂਰਤੀ ਲਈ ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਮਨੋਹਰ ਲਾਲ ਖੱਟਰ ਨੇ ਹਰਿਆਣਾ ਦੀਆਂ ਸਰਹੱਦਾਂ ਸੀਲ ਕਰਨ ਦੀ ਪੂਰੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ। ਹਰਿਆਣੇ ਦੇ ਬਾਰਡਰ ਤੇ ਅਥਰੂ ਗੈਸ, ਜਲ ਤੋਪਾਂ, ਪੱਥਰਾਂ ਅਤੇ ਬੈਰੀਕੇਡ ਖ਼ਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਤੈਨਾਤ ਕਮਾਂਡੋਜ਼ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਹੇਠ ਸਜਾਏ ਗਏ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜਿੰਨਾ ਡਰਾਉਣਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ, ਕਿਸਾਨਾਂ ਦਾ ਉਤਸ਼ਾਹ ਉਨਾ ਹੀ ਵਧਦਾ ਗਿਆ।
Manohar Lal Khattar - Capt Amarinder Singh
ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੇ ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਸਾਰੇ ਇੰਤਜ਼ਾਮਾਂ ਦੀ ਹੇਠਲੀ ਉਤੇ ਕਰ ਕੇ ਰੱਖ ਦਿਤੀ। ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੇ ਦਲੇਰੀ ਵਿਖਾਈ ਤੇ ਕਈ ਟਨ ਵੱਡੇ ਪੱਥਰ ਚੁੱਕ ਕੇ ਪਰ੍ਹਾਂ ਕੀਤੇ ਜਾਂ ਹੱਥ ਨਾਲ ਚੁਕ ਕੇ ਅੱਥਰੂ ਬੰਬ ਸੁਟ ਦਿਤੇ, ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਇਕ ਗੱਲ ਸਾਫ਼ ਹੋ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਗੁੱਸਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਜ਼ਮੀਨਾਂ ਉਤੇ ਕਾਰਪੋਰੇਟਰਾਂ ਦਾ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰਵਾਉਣ ਦੀ ਮਨਸ਼ਾ ਤੇ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ ਨਾ ਕਿ ਕਿਸੇ ਦੇ ਬਹਿਕਾਵੇ ਵਿਚ ਆ ਕੇ ਇਹ ਰੋਸ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ।
Farmers Protest
ਪਰ ਬੀਜੇਪੀ ਸਰਕਾਰਾਂ ਨੇ ਬੈਰੀਕੇਡਾਂ, ਅਥਰੂ ਗੈਸ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਦੀਆਂ ਵਾਛੜਾਂ ਰਾਹੀਂ ਦਸ ਦਿਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਅਜੇ ਤਕ ਕਿਸਾਨ ਦੀ ਗੱਲ ਸੁਣਨ ਵਾਸਤੇ ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਸਰਕਾਰ ਤਿਆਰ ਹੁੰਦੀ ਤਾਂ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦਾ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਿਰਾਦਰ ਨਾ ਕਰਦੀ। ਅਜੀਬ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਵਿਦੇਸ਼ੋਂ ਆਏ ਮਹਿਮਾਨਾਂ ਨੂੰ ਤਾਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਆਪ ਚਾਹ ਪਰੋਸਦੇ ਹਨ ਪਰ ਜਿਸ ਕਿਸਾਨ ਦੇ ਸਿਰ ਤੇ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਤਾਣਾ ਬਾਣਾ ਚਲ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਉਸ ਦਾ ਅਥਰੂ ਗੈਸ ਤੇ ਪਾਣੀ ਦੀਆਂ ਬੌਛਾਰਾਂ ਨਾਲ ਸਵਾਗਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
Farmer Protest
ਬੈਰੀਕੇਡਾਂ ਤੇ ਖੜੇ ਕਿਸਾਨ ਵੀ ਹਰਿਆਣਾ ਦੀ ਇਹ ਤਿਆਰੀ ਵੇਖ ਕੇ ਦਿਲੋਂ ਦੁਖੀ ਹੋਏ ਜਾਪਦੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਨਜ਼ਰ ਵਿਚ, ਹਰਿਆਣਾ ਛੋਟਾ ਭਰਾ ਹੈ ਤੇ ਛੋਟੇ ਭਰਾ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਹੀਂ ਕਰਿਆ ਕਰਦੇ। ਕਈ ਵਾਰ ਮੰਜ਼ਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਤੇ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਸਰਹੱਦ ਵਾਲਾ ਜਾਪਦਾ ਸੀ। ਭਾਵੇਂ ਦੋਹੀਂ ਪਾਸੀਂ ਕਿਸਾਨ ਹੀ ਸਨ। ਸਰਕਾਰਾਂ ਦੀ ਹਉਮੈ ਕਾਰਨ ਇਕ ਦੂਜੇ ਵਿਰੁਧ ਖੜੇ ਹੋਣ ਤੇ ਮਜਬੂਰ ਸਨ, ਪਰ ਚੰਗੀ ਗੱਲ ਇਹ ਹੋਈ ਕਿ ਹਰਿਆਣਾ ਨੇ ਭਾਵੇਂ ਅਪਣੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਤੇ ਡਾਂਗਾਂ ਵਰ੍ਹਾਈਆਂ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿਚ ਲਿਆ ਪ੍ਰੰਤੂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਕਿਸਾਨ 'ਤੇ ਡਾਂਗ ਨਾ ਚੁੱਕੀ।
Farmer Protest
ਕਾਫ਼ਲੇ ਦੀ ਤਾਕਤ ਸਾਹਮਣੇ ਬੈਰੀਕੇਡ ਹਟਦੇ ਗਏ ਤੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੇ ਕਾਫ਼ਲੇ, ਟਰਾਲੀਆਂ ਤੇ 4-6 ਮਹੀਨੇ ਦਾ ਰਾਸ਼ਨ ਲੈ ਕੇ ਚਲ ਪਏ। ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸਮਾਜ ਦੇ ਹਰ ਵਰਗ ਵਲੋਂ ਸਮਰਥਨ ਮਿਲਿਆ ਹੈ। ਹਰ ਪਿੰਡ ਵਲੋਂ ਦੋ-ਦੋ ਲੱਖ ਦਾ ਚੰਦਾ ਦਿਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਤਾਕਿ ਕਿਸਾਨ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਚੀਜ਼ ਦੀ ਕਮੀ ਨਾ ਆਵੇ। ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੇ ਟਰਾਲੀਆਂ ਤੇ ਸੁੱਕੇ ਘਾਹ ਦੇ ਬਿਸਤਰ ਬਣਾ ਲਏ ਹਨ ਤੇ ਹੁਣ ਦਿੱਲੀ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਘਰ ਹੈ ਜਦ ਤਕ ਇਹ ਕਾਨੂੰਨ ਵਾਪਸ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ।
Farmers Protest
ਇਸ ਅੰਦੋਲਨ ਦਾ ਸਿੱਟਾ ਕੀ ਨਿਕਲੇਗਾ ਤੇ ਕਦ ਨਿਕਲੇਗਾ, ਇਹ ਤਾਂ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਪਰ ਇਕ ਗੱਲ ਸਾਫ਼ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਵਿਚ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਫ਼ਾਇਦਾ ਹੁੰਦਾ ਨਜ਼ਰ ਨਹੀਂ ਆ ਰਿਹਾ। ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਆਰਥਕਤਾ ਦਾ ਵੱਡਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕਿਸਾਨ ਮਾਯੂਸ ਹੈ ਤੇ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਅਪਣੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ਬਾਂਹ, ਕਿਸਾਨ ਨੂੰ ਨਾਰਾਜ਼ ਕਰ ਕੇ, ਅਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਕੇਂਦਰ ਇਹ ਨਹੀਂ ਸਮਝ ਸਕਿਆ ਕਿ ਕਿਸਾਨ ਦਾ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਰਥਕਤਾ ਵਿਚ ਕੀ ਯੋਗਦਾਨ ਹੈ।
Farmers Protest
ਉਹ ਕਿਸਾਨ ਨੂੰ ਏਅਰ ਪੋਰਟ ਨਾ ਸਮਝਣ ਜੋ ਕਾਰਪੋਰੇਟਰਾਂ ਦੇ ਹੱਥ ਦੇ ਕੇ ਕਮਾਈ ਦੀ ਆਸ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਕਿਸਾਨ ਉਹ ਹੈ ਜੋ ਕੁਦਰਤ ਨਾਲ ਰਿਸ਼ਤਾ ਰਖਦਾ ਹੈ ਤੇ ਜੇ ਕੁਦਰਤ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਖੜਾ ਹੋ ਕੇ ਅਪਣੀਆਂ ਫ਼ਸਲਾਂ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦੇ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਵਾਸਤੇ ਉਸ ਦੀ ਗੱਲ ਨਾ ਸੁਣਨ ਵਾਲੇ ਹਾਕਮ ਭਾਵੇਂ ਕਿੰਨੇ ਹੀ ਤਾਕਤਵਰ ਜਾਂ ਸਮਝਦਾਰ ਹੋਣ, ਕੋਈ ਖ਼ਾਸ ਮਹੱਤਵ ਨਹੀਂ ਰਖਦੇ। ਉਹ ਖੇਤੀ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਦੀ ਵਾਪਸੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੁੜਨ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰ ਕੇ ਗਏ ਹਨ ਤੇ ਹੁਣ ਸਮਾਂ ਹੀ ਦੱਸੇਗਾ ਕਿ ਕੁਦਰਤ ਦੇ ਸਾਥੀ ਦਾ ਦਿੱਲੀ ਵਿਚ ਕੀ ਹਸ਼ਰ ਹੋਵੇਗਾ। - ਨਿਮਰਤ ਕੌਰ