
ਕਿਹਾ, ਸਰਕਾਰ ’ਤੇ ਸਵਾਲ ਚੁੱਕਣ ਵਾਲੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ ਬਣਾਉਣਾ ਜੋਖਮ ਭਰਿਆ
ਮੁੰਬਈ: ਹਿੰਦੀ ਸਿਨੇਮਾ ਦੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਅਦਾਕਾਰ ਕਮਲ ਹਸਨ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਕਲਾਕਾਰ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਨਾਗਰਿਕ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਜਵਾਬਦੇਹ ਠਹਿਰਾਉਣ ਦਾ ਪੂਰਾ ਅਧਿਕਾਰ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੰਨਿਆ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ’ਤੇ ਸਵਾਲ ਚੁੱਕ ਕੇ ਫਿਲਮਾਂ ਬਣਾਉਣਾ ਜੋਖਮ ਭਰਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਅਦਾਕਾਰ ਅਪਣੀ ਆਉਣ ਵਾਲੀ ਫਿਲਮ ‘ਹਿੰਦੁਸਤਾਨੀ 2: ਜ਼ੀਰੋ ਟਾਲਰੈਂਸ’ ਦੇ ਟ੍ਰੇਲਰ ਲਾਂਚ ਮੌਕੇ ਬੋਲ ਰਹੇ ਸਨ। ਇਸ ਫਿਲਮ ’ਚ ਉਹ ਇਕ ਅਜਿਹੇ ਜਰਨੈਲ ਦੇ ਕਿਰਦਾਰ ’ਚ ਨਜ਼ਰ ਆਉਣਗੇ, ਜਿਸ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਤੋਂ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦਿਵਾਉਣ ਲਈ ਲੜਾਈ ਲੜੀ ਅਤੇ ਫਿਰ ਬਾਅਦ ’ਚ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਵਿਰੁਧ ਆਵਾਜ਼ ਬੁਲੰਦ ਕੀਤੀ।
‘ਇੰਡੀਅਨ 2: ਜ਼ੀਰੋ ਟਾਲਰੈਂਸ’ ਨਾਂ ਦੀ ਇਹ ਫਿਲਮ ਕਮਲ ਹਸਨ ਦੀ 1996 ’ਚ ਆਈ ਸੱਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਮਾਈ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਫਿਲਮ ‘ਇੰਡੀਅਨ’ ਦੀ ਲੜੀਵਾਰ ਹੈ, ਜਿਸ ’ਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਡਬਲ ਰੋਲ ਨਿਭਾਇਆ ਸੀ। ਸ਼ੰਕਰ ਇਸ ਫਿਲਮ ਦਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਨ ਵੀ ਕਰਨਗੇ।
ਇਹ ਪੁੱਛੇ ਜਾਣ ’ਤੇ ਕਿ ਕੀ ਅੱਜ ਸਰਕਾਰ ’ਤੇ ਸਵਾਲ ਚੁੱਕ ਕੇ ਫਿਲਮਾਂ ਬਣਾਉਣਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੈ, ਅਦਾਕਾਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਸਮੱਸਿਆ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸ਼ਾਸਨ ਤੋਂ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ‘‘ਲੋਕ ਉਦੋਂ ਵੀ ਫਿਲਮਾਂ ਬਣਾਉਂਦੇ ਸਨ। ਅਸੀਂ ਅਜਿਹੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ ਬਣਾਉਂਦੇ ਰਹਾਂਗੇ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਕੋਈ ਫਰਕ ਨਹੀਂ ਪੈਂਦਾ ਕਿ ਸੱਤਾ ’ਚ ਕੌਣ ਹੈ। ਇਹ ਸਿਰਫ ਇਕ ਫਿਲਮ ਨਿਰਮਾਤਾ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਨਹੀਂ ਹੈ ਬਲਕਿ ਸਵਾਲ ਪੁੱਛਣਾ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦਾ ਵੀ ਅਧਿਕਾਰ ਹੈ।’’
ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ‘‘ਅਸੀਂ ਅਦਾਕਾਰ ਤੁਹਾਡੇ ’ਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕਰਦੇ ਹਾਂ। ਤਾੜੀਆਂ ਦੀ ਬਦੌਲਤ ਅਸੀਂ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਡੇ ਨੁਮਾਇੰਦੇ ਹਾਂ, ਇਸ ਲਈ ਅਸੀਂ ਸਜ਼ਾ ਬਾਰੇ ਸੋਚੇ ਬਿਨਾਂ ਦਲੇਰੀ ਨਾਲ ਬੋਲਦੇ ਹਾਂ। ਹਾਂ, ਇਸ ਵਿਚ ਖਤਰਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰ ਗੁੱਸੇ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਕਮਜ਼ੋਰ ਤਾੜੀਆਂ ਉਸ ਅੱਗ ਨੂੰ ਬੁਝਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਇਸ ਲਈ ਤਾੜੀਆਂ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ ਕਰੋ।’’
69 ਸਾਲ ਦੇ ਹਸਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਸਿਰਫ ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਹੀ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ ਨਾਗਰਿਕ ਵੀ ਹਨ ਜੋ ਦੇਸ਼ ’ਚ ਫੈਲੇ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ‘‘ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਹਾਂ ਅਤੇ ਸਾਨੂੰ ਅਪਣੀ ਸੋਚ ਬਦਲਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਅਪਣੀ ਸੋਚ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਦਾ ਸੱਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਸਮਾਂ ਚੋਣਾਂ ਦੌਰਾਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਿਰਫ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਯਾਦ ਦਿਵਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਅਸੀਂ ਕਿੰਨੇ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟ ਹੋ ਗਏ ਹਾਂ... ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਕਾਰਨ ਕੁੱਝ ਨਹੀਂ ਬਦਲਿਆ। ਸਮੂਹਿਕ ਚੇਤਨਾ ਦੀ ਬਦੌਲਤ ਹੀ ਸੱਭ ਕੁੱਝ ਬਦਲ ਜਾਵੇਗਾ।’’
ਅਦਾਕਾਰ-ਫਿਲਮ ਨਿਰਮਾਤਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਦੇ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਕ ਹਨ, ਪਰ ਉਦਾਰਵਾਦ ਦੀ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਨਾਲ ਸਹਿਮਤ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਕਮਲ ਹਸਨ ਨੇ 2000 ’ਚ ਰਿਲੀਜ਼ ਹੋਈ ਫਿਲਮ ‘ਹੇ ਰਾਮ’ ਦਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਅਦਾਕਾਰੀ ਵੀ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇਹ ਫਿਲਮ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਹੱਤਿਆ ’ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਸੀ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ‘‘ਮੈਂ ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਦਾ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਕ ਹਾਂ। ਉਹ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸਹਿਣਸ਼ੀਲਤਾ ਸਿਖਾਈ, ਤੁਸੀਂ ਸਹਿਣਸ਼ੀਲਤਾ ਬਾਰੇ ਕੀ ਸੋਚਦੇ ਹੋ, ਮੈਂ ਕਹਿੰਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਮੈਂ ਉਸ ਸਹਿਣਸ਼ੀਲਤਾ ’ਚ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ। ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਮੇਰੇ ਨਾਇਕ ਹਨ। ਪਰ ਤੁਸੀਂ ਕਿਸ ਨੂੰ ਬਰਦਾਸ਼ਤ ਕਰਦੇ ਹੋ, ਤੁਸੀਂ ਕਿਸੇ ਦੋਸਤ ਨੂੰ ਬਰਦਾਸ਼ਤ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ।’’
ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, ‘‘ਮੈਂ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਦੁਨੀਆਂ ’ਚ ਦੋਸਤੀ ਵਧੇ। ਜੋ ਤੁਸੀਂ ਬਰਦਾਸ਼ਤ ਕਰਦੇ ਹੋ ਉਹ ਹੈ ਸਿਰ ਦਰਦ। ਜੋ ਵੀ ਸਮਾਜ ਲਈ ਸਿਰ ਦਰਦ ਹੈ, ਉਸ ਪ੍ਰਤੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸਿਫ਼ਰ ਸਹਿਣਸ਼ੀਲਤਾ ਰੱਖਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਕੋਈ ਦਵਾਈ ਲੱਭੋ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰੋ।’’