
ਪਹਿਲਾਂ ਵੀਡੀਓ ਪੁਰਾਣਾ ਹੈ ਤੇ ਬਾਈਕ ਸਵਾਰਾਂ ਵੱਲੋਂ ਨਾਅਰੇਬਾਜ਼ੀ ਦੇ ਵੀਡੀਓ ਦਾ ਕਿਸੇ ਵੀ ਕਿਸਾਨ ਅੰਦੋਲਨ ਨਾਲ ਕੋਈ ਸਬੰਧ ਨਹੀਂ ਹੈ।
RSFC (Team Mohali)- ਕਿਸਾਨ ਸੰਘਰਸ਼ 2024 ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ 'ਤੇ ਫਰਜ਼ੀ ਤੇ ਗੁੰਮਰਾਹਕੁਨ ਦਾਅਵਿਆਂ ਦਾ ਹੜ੍ਹ ਆਇਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਨਾ ਸਿਰਫ ਆਮ ਜਨਤਾ ਬਲਕਿ ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ ਵੱਲੋਂ ਵੀ ਕਿਸਾਨਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਗੁੰਮਰਾਹਕੁਨ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸਾਂਝੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਹੁਣ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਭ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਥਿਤ ਇਲਾਹਾਬਾਦ ਹਾਈਕੋਰਟ ਦੇ ਵਕੀਲ ਅਖਿਲੇਸ਼ ਤ੍ਰਿਪਾਠੀ ਨੇ 2 ਵੀਡੀਓ ਸਾਂਝੇ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਸਾਨਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਨਫ਼ਤਰ ਫੈਲਾਈ।
ਵਕੀਲ ਨੇ ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ ਜਿਸਦੇ ਵਿਚ ਕੁਝ ਨਿਹੰਗ ਸਿੱਖ ਪੁਲਿਸ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਦੀ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਹੀ ਹੈ ਤੇ ਵਕੀਲ ਨੇ ਦੂਜਾ ਵੀਡੀਓ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ ਜਿਸਦੇ ਵਿਚ ਕੁਝ ਬਾਈਕ ਸਵਾਰ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਗਰਮਖਿਆਲੀ ਨਾਅਰੇ ਲਾਉਂਦੇ ਵੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਵਕੀਲ ਨੇ ਦੋਵੇਂ ਵੀਡੀਓ ਹਾਲੀਆ ਦੱਸਕੇ ਵਾਇਰਲ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਸਾਨ ਸੰਘਰਸ਼ ਪ੍ਰਤੀ ਨਫਰਤ ਫੈਲਾਈ।
ਇਹ ਦੋਵੇਂ ਪੋਸਟ ਹੇਠਾਂ ਕਲਿਕ ਕਰ ਵੇਖੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ;
तलवार लेकर पुलिस पर जानलेवा हमला करते तथाकथित किसान,,सोचो आखिर पुलिस कितना बर्दाश्त कर रही है!! pic.twitter.com/IQ5vFBkQxB
— akhilesh tripathi advo (@highcourtallad) February 16, 2024
किसान आंदोलन में खलिस्तान जिंदाबाद के नारे क्यों!? pic.twitter.com/giE7rnxFwf
— akhilesh tripathi advo (@highcourtallad) February 16, 2024
ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਸਪੋਕਸਮੈਨ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਵੇਂ ਦੀ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਦੀ ਪੜਤਾਲ ਕੀਤੀ ਤੇ ਪਾਇਆ ਵਾਇਰਲ ਦੋਵੇਂ ਦਾਅਵੇ ਫਰਜ਼ੀ ਹਨ। ਪਹਿਲਾਂ ਵੀਡੀਓ ਪੁਰਾਣਾ ਹੈ ਤੇ ਬਾਈਕ ਸਵਾਰਾਂ ਵੱਲੋਂ ਨਾਅਰੇਬਾਜ਼ੀ ਦੇ ਵੀਡੀਓ ਦਾ ਕਿਸੇ ਵੀ ਕਿਸਾਨ ਅੰਦੋਲਨ ਨਾਲ ਕੋਈ ਸਬੰਧ ਨਹੀਂ ਹੈ।
ਸਪੋਕਸਮੈਨ ਦੀ ਪੜਤਾਲ
ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਵੇਂ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਦੀ ਪੜਤਾਲ ਅਸੀਂ ਇੱਕ-ਇੱਕ ਕਰਕੇ ਕੀਤੀ।
ਪਹਿਲਾ ਵੀਡੀਓ
ਇਸ ਵੀਡੀਓ ਵਿਚ ਕੁਝ ਨਿਹੰਗ ਸਿੱਖ ਪੁਲਿਸ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਦੀ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਵੀਡੀਓ ਦੀ ਪੜਤਾਲ ਕਰਦਿਆਂ ਅਸੀਂ ਸਭਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਸ ਵੀਡੀਓ ਦੇ ਕੀਫ਼੍ਰੇਮਸ ਕੱਢੇ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰਿਵਰਸ ਇਮੇਜ ਸਰਚ ਕੀਤਾ।
ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਪੁਰਾਣਾ ਹੈ
ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਜਨਵਰੀ 2021 ਦਾ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ ਮਿਲਿਆ। ਦੱਸ ਦਈਏ ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਕਿਸਾਨਾਂ ਵੱਲੋਂ 2020 'ਚ ਕੀਤੇ ਗਏ ਦਿੱਲੀ ਕੂਚ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਹੈ। 27 ਜਨਵਰੀ 2021 ਨੂੰ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ ਵੀਡੀਓ ਹੇਠਾਂ ਵੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ:
किसानों के शांतिपूर्ण विरोध प्रदर्शन की एक और तस्वीर। pic.twitter.com/zJSwakMBeO
— Sudhir Chaudhary (@sudhirchaudhary) January 27, 2021
ਦੂਜਾ ਵੀਡੀਓ
ਇਸ ਵੀਡੀਓ ਵਿਚ ਕੁਝ ਬਾਈਕ ਸਵਾਰ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਗਰਮਖਿਆਲੀ ਨਾਅਰੇ ਲਾਉਂਦੇ ਵੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਦੱਸ ਦਈਏ ਕਿ ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਵਾਇਰਲ ਹੋ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ। ਦੱਸ ਦਈਏ ਸਾਲ 2021 ਵਿਚ ਇਸ ਵੀਡੀਓ ਨੂੰ ਪ੍ਰਧਾਨਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਦੀ ਪੰਜਾਬ ਫੇਰੀ ਨਾਲ ਜੋੜਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਵੀਡੀਓ 26 ਦਿਸੰਬਰ 2021 ਦਾ ਹੈ। ਵੀਡੀਓ ਵਿਚ ਦਿੱਸ ਰਿਹਾ ਮਾਰਚ ਬਹਿਬਲ ਕਲਾਂ ਗੋਲੀਕਾਂਡ ਦੇ ਇਨਸਾਫ ਲਈ ਕੱਢਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।
Old FC Report
ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਫਰੀਦਕੋਟ ਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਅਸੀਂ ਸਾਡੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਸਪੋਕਸਮੈਨ ਦੇ ਫਰੀਦਕੋਟ ਇੰਚਾਰਜ ਸੁਖਜਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਸੁਖਜਿੰਦਰ ਨੇ ਵੀਡੀਓ ਦੀ ਪੂਰੀ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਸੀ ਅਤੇ ਸਾਨੂੰ ਅਸਲ ਮਾਮਲੇ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ ਸੀ। ਸੁਖਜਿੰਦਰ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਸੀ, "ਇਹ ਵੀਡੀਓ ਬਹਿਬਲ ਕਲਾਂ ਗੋਲੀਕਾਂਡ ਦੇ ਇਨਸਾਫ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕੱਢੇ ਗਏ ਇੱਕ ਮਾਰਚ ਦਾ ਵੀਡੀਓ ਹੈ। ਵਾਇਰਲ ਵੀਡੀਓ ਪਿੰਡ ਜਿਉਣ ਵਾਲਾ ਤੋਂ ਚੱਲ ਬਹਿਬਲਕਲਾਂ ਪਹੁੰਚੇ ਮਾਰਚ ਦੀ ਹੈ ਜੋ ਮੋਗਾ ਕੋਟਕਪੂਰਾ ਰੋਡ ਤੋਂ ਬਹਿਬਲ ਕਲਾਂ ਨੂੰ ਜਾਂਦੇ ਰਸਤੇ ਵਿਚਕਾਰ ਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਦੋਵੇਂ ਵੀਡੀਓਜ਼ 26 ਦਿਸੰਬਰ 2021 ਦੇ ਹਨ।"
ਸਾਡੀ ਇਸ ਵੀਡੀਓ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕੀਤੀ ਪਿਛਲੀ ਪੂਰੀ ਪੜਤਾਲ ਇਥੇ ਕਲਿਕ ਕਰ ਪੜ੍ਹੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਨਤੀਜਾ- ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਸਪੋਕਸਮੈਨ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਵੇਂ ਦੀ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਦੀ ਪੜਤਾਲ ਕੀਤੀ ਤੇ ਪਾਇਆ ਵਾਇਰਲ ਦੋਵੇਂ ਦਾਅਵੇ ਫਰਜ਼ੀ ਹਨ। ਪਹਿਲਾਂ ਵੀਡੀਓ ਪੁਰਾਣਾ ਹੈ ਤੇ ਬਾਈਕ ਸਵਾਰਾਂ ਵੱਲੋਂ ਨਾਅਰੇਬਾਜ਼ੀ ਦੇ ਵੀਡੀਓ ਦਾ ਕਿਸੇ ਵੀ ਕਿਸਾਨ ਅੰਦੋਲਨ ਨਾਲ ਕੋਈ ਸਬੰਧ ਨਹੀਂ ਹੈ।
Our Sources:
For First Claim- Tweet Of Journalist Sudhir Chaudhary, Dated- 27-Jan-2021
For Second Claim- Our Fact Check Report Published On 6 Jan 2022