ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨੇ ਨਵੀਂ ਤਕਨੀਕ ਰਾਹੀਂ ਖੇਤੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਨਾਂ ਵਰਟੀਕਲ ਫਾਰਮਿੰਗ ਹੈ।
ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ - ਅਜੋਕੇ ਸਮੇਂ ਵਿਚ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਆਬਾਦੀ ਵਧ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਖੇਤੀ ਦਾ ਆਕਾਰ ਸੁੰਗੜ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਵਿਚ ਉਹ ਦਿਨ ਦੂਰ ਨਹੀਂ ਹਨ ਜਦੋਂ ਸਾਰੇ ਫਲ ਅਤੇ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਖੇਤਾਂ ਦੀ ਬਜਾਏ ਫੈਕਟਰੀਆਂ ਵਿਚ ਉਗਾਈਆਂ ਜਾਣ ਲੱਗਣਗੀਆਂ। ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨੇ ਨਵੀਂ ਤਕਨੀਕ ਰਾਹੀਂ ਖੇਤੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਨਾਂ ਵਰਟੀਕਲ ਫਾਰਮਿੰਗ ਹੈ।
ਹੁਣ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਵੀ ਇਸ ਤਕਨੀਕ ਰਾਹੀਂ ਖੇਤੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਇੱਕ ਕੰਪਨੀ (A S Agri ਅਤੇ Aqua LLP) ਦਾ ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਇੱਕ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿੱਚ ਵੀ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਵਿਚ ਹਲਦੀ ਦੀ ਖੇਤੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਹ ਵਰਟੀਕਲ ਫਾਰਮਿੰਗ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਤਕਨੀਕ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿਚ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ 1 ਏਕੜ ਵਿੱਚ ਖੇਤੀ ਕਰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਇਸ ਦਾ ਝਾੜ 100 ਏਕੜ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਹੋਵੇਗਾ। ਭਾਵ ਜੋ ਖੇਤਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ਉਹ ਸਿਰਫ ਇੱਕ ਏਕੜ ਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਵਿਚ 100 ਏਕੜ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਰਕਬਾ ਉਪਲਬਧ ਹੈ। ਕੁੱਲ ਮਿਲਾ ਕੇ ਇਸ ਤਕਨੀਕ ਵਿਚ ਫ਼ਸਲ ਉਗਾਉਣ ਲਈ ਜ਼ਮੀਨ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਖੇਤੀ ਜ਼ਮੀਨ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਕਈ ਪਰਤਾਂ ਵਿਚ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਵਰਟੀਕਲ ਫਾਰਮਿੰਗ ਲਈ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਸੈੱਟ ਬਣਾਉਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਦਾ ਤਾਪਮਾਨ 12 ਤੋਂ 26 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਫਿਰ ਪਾਈਪਾਂ ਨੂੰ ਲਗਭਗ 2-3 ਫੁੱਟ ਲੰਬੇ ਅਤੇ ਚੌੜੇ ਕੰਟੇਨਰਾਂ ਵਿਚ ਖੜ੍ਹਵੇਂ ਰੂਪ ਵਿਚ ਸੈੱਟ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿਚ ਉਪਰਲੇ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਖੁੱਲ੍ਹਾ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਵਿਚ ਹਲਦੀ ਦੀ ਖੇਤੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਦਰਅਸਲ, ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ ਹਾਈਡ੍ਰੋਪੋਨਿਕ ਜਾਂ ਐਕਵਾਪੋਨਿਕ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਲੰਬਕਾਰੀ ਖੇਤੀ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਜੋ ਜ਼ਮੀਨ 'ਤੇ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ। ਪਰ ਇਸ ਵਿਚ ਮਿੱਟੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਤਾਪਮਾਨ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਲਈ ਫੌਗਰ ਲਗਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਤਾਪਮਾਨ ਵਧਣ ਅਤੇ ਤਾਪਮਾਨ ਆਮ ਵਾਂਗ ਹੋਣ 'ਤੇ ਪਾਣੀ ਦਾ ਛਿੜਕਾਅ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਇੱਕ ਵਾਰ ਇਸ ਵਿੱਚ ਪਾਈਪ ਲਗਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਪਾਈਪ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਪੈਂਦੀ।
ਜੇਕਰ ਹਲਦੀ ਨੂੰ ਖੜ੍ਹੀ ਖੇਤੀ ਰਾਹੀਂ ਉਗਾਉਣਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਹਲਦੀ ਦੇ ਬੀਜ 10-10 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ ਜ਼ਿਗ-ਜ਼ੈਗ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਬੀਜੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਹਲਦੀ ਵਧਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਪੱਤੇ ਕਿਨਾਰੇ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਵੱਲ ਵਧਦੇ ਹਨ। ਹਲਦੀ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਧੁੱਪ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਪੈਂਦੀ ਅਤੇ ਇਹ ਛਾਂ ਵਿਚ ਵੀ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਧਦੀ ਹੈ।
ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿਚ ਵਰਟੀਕਲ ਫਾਰਮਿੰਗ ਦੀ ਤਕਨੀਕ ਰਾਹੀਂ ਹਲਦੀ ਦਾ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਉਤਪਾਦਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਹਲਦੀ ਦੀ ਫ਼ਸਲ 9 ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿਚ ਤਿਆਰ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਹਲਦੀ ਨੂੰ ਵਾਢੀ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਦੁਬਾਰਾ ਲਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਭਾਵ ਹਲਦੀ ਦੀ ਕਟਾਈ 3 ਸਾਲਾਂ ਵਿਚ 4 ਵਾਰ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਆਮ ਖੇਤੀ ਵਿਚ ਸਾਲ ਵਿਚ ਇੱਕ ਵਾਰ ਹੀ ਫ਼ਸਲ ਦੀ ਕਟਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਮੌਸਮ ਦਾ ਵੀ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਵਿਚ ਖੇਤੀ ਲਈ ਮੌਸਮ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਨਹੀਂ ਹੋਣਾ ਪੈਂਦਾ। ਭਾਵ ਤੁਸੀਂ ਜਦੋਂ ਚਾਹੋ ਖੇਤੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਇਹ ਖੇਤੀ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬੰਦ ਜਗ੍ਹਾ ਵਿਚ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿਚ, ਕੀੜੇ-ਮਕੌੜਿਆਂ ਜਾਂ ਮੀਂਹ ਜਾਂ ਤੂਫਾਨ ਤੋਂ ਨੁਕਸਾਨ ਦੀ ਕੋਈ ਸੰਭਾਵਨਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਬਸ਼ਰਤੇ ਤੁਹਾਡੇ ਸ਼ੈੱਡ ਨੂੰ ਕੋਈ ਨੁਕਸਾਨ ਨਾ ਹੋਵੇ। ਇਸ ਕਿਸਮ ਦੀ ਖੇਤੀ ਵਿਚ ਸਿੰਚਾਈ ਵਿਚ ਵੀ ਪਾਣੀ ਦੀ ਕਾਫ਼ੀ ਬਚਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਫੋਗਰ ਪਾਣੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਹਲਦੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਘਰ ਵਿਚ ਭੋਜਨ ਵਿਚ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਾਸਮੈਟਿਕਸ ਅਤੇ ਫਾਰਮਾ ਉਦਯੋਗ (ਹਲਦੀ ਦੀ ਖੇਤੀ ਦੇ ਲਾਭ) ਵਿਚ ਵੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਜਾਣ ਕੇ ਹੈਰਾਨੀ ਹੋਵੇਗੀ ਕਿ ਇਸ ਤਕਨੀਕ ਨਾਲ ਤੁਸੀਂ 1 ਏਕੜ ਤੋਂ 100 ਏਕੜ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਉਤਪਾਦਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਹਲਦੀ ਦੀ ਖੇਤੀ (ਵਰਟੀਕਲ ਫਾਰਮਿੰਗ ਵਿਚ ਮੁਨਾਫਾ) ਤੋਂ ਲਗਭਗ 2.5 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਕਮਾ ਸਕਦੇ ਹੋ।
