ਟਿੰਡਾ ਸਬਜ਼ੀ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਨਾਲ ਕਿਸਾਨ ਵਧੀਆ ਮੁਨਾਫ਼ਾ ਕਮਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਟਿੰਡਾ ਸਬਜ਼ੀ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਨਾਲ ਕਿਸਾਨ ਵਧੀਆ ਮੁਨਾਫ਼ਾ ਕਮਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਕਿਸਾਨ ਟਿੰਡੇ ਦੀਆਂ ਸੁਧਰੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਕਰਨ।
ਟਿੰਡੇ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਲਈ ਸਹੀ ਮੌਸਮ ਅਤੇ ਮਿੱਟੀ
ਟਿੰਡੇ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਲਈ ਗਰਮ ਅਤੇ ਨਮੀ ਵਾਲਾ ਮੌਸਮ ਚੰਗਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਠੰਡਾ ਮੌਸਮ ਚੰਗਾ ਨਹੀਂ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਠੰਡ ਇਸ ਫਸਲ ਲਈ ਹਾਨੀਕਾਰਕ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਗਰਮੀਆਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਬਰਸਾਤ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਸ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਕੀੜੇ ਲੱਗਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਇਸ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਲਈ ਮਿੱਟੀ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਇਸ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਹਰ ਕਿਸਮ ਦੀ ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਟਿੰਡੇ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਲਈ ਸਹੀ ਸਮਾਂ
ਟਿੰਡੇ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਦੋ ਵਾਰ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਫਰਵਰੀ ਤੋਂ ਮਾਰਚ ਅਤੇ ਜੂਨ ਤੋਂ ਜੁਲਾਈ ਤੱਕ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਟਿੰਡੇ ਦੀ ਖੇਤੀ ਦੀਆਂ ਸੁਧਰੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ/ ਸੁਧਰੀ ਖੇਤੀ
ਟਿੰਡੇ ਦੀਆਂ ਕਈ ਮਸ਼ਹੂਰ ਸੁਧਰੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਟਿੰਡਾ ਐਸ 48, ਟਿੰਡਾ ਲੁਧਿਆਣਾ, ਪੰਜਾਬ ਟਿੰਡਾ-1, ਅਰਕਾ ਟਿੰਡਾ, ਅੰਨਾਮਲਾਈ ਟਿੰਡਾ, ਮਾਈਕੋ ਟਿੰਡਾ, ਸਵਾਤੀ, ਬੀਕਾਨੇਰੀ ਗ੍ਰੀਨ, ਹਿਸਾਰ ਚੋਣ 1, ਐਸ 22 ਆਦਿ ਚੰਗੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਮੰਨੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਟਿੰਡਾ ਦੀ ਫ਼ਸਲ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੋ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪੱਕਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਟਿੰਡੇ ਦੀ ਖੇਤੀ ਲਈ ਤਿਆਰੀ
ਟਿੰਡੇ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਖੇਤ ਨੂੰ ਟਰੈਕਟਰ ਅਤੇ ਕਲਟੀਵੇਟਰ ਨਾਲ ਵਾਹ ਕੇ ਮਿੱਟੀ ਨੂੰ ਬਰੀਕ ਕਰ ਲੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਖੇਤ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਵਾਹੀ ਮਿੱਟੀ ਮੋੜਨ ਵਾਲੇ ਹਲ ਨਾਲ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੈਰੋ ਜਾਂ ਕਲਟੀਵੇਟਰ ਨਾਲ ਖੇਤ ਨੂੰ 2-3 ਵਾਰ ਵਾਹੋ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੜੇ ਹੋਏ 8-10 ਟਨ ਗੋਬਰ ਦੀ ਖਾਦ ਪ੍ਰਤੀ ਏਕੜ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿਲੋ ਖਾਦ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਪਾਓ। ਹੁਣ ਖੇਤੀ ਲਈ ਬਿਸਤਰੇ ਤਿਆਰ ਕਰੋ। ਟੋਇਆਂ ਅਤੇ ਡੌਲੀਆਂ ਵਿੱਚ ਬੀਜ ਬੀਜੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਬੀਜ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਅਤੇ ਬੀਜ ਦਾ ਇਲਾਜ
ਟਿੰਡੇ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਲਈ ਇੱਕ ਵਿਘੇ ਵਿੱਚ ਡੇਢ ਕਿ.ਗ੍ਰਾ. ਬੀਜ ਕਾਫੀ ਹੈ। ਬਿਜਾਈ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਬੀਜਾਂ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਬੀਜਾਂ ਨੂੰ ਬਿਜਾਈ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ 12-24 ਘੰਟੇ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਭਿਗੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਉਗਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਵਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਬੀਜਾਂ ਨੂੰ ਮਿੱਟੀ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਉੱਲੀ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਕਾਰਬੈਂਡਾਜ਼ਿਮ 2 ਗ੍ਰਾਮ ਜਾਂ ਥੀਰਮ 2.5 ਗ੍ਰਾਮ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿਲੋ ਬੀਜਾਂ ਦੀ ਦੱਰ ਨਾਲ ਇਲਾਜ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਰਸਾਇਣਕ ਇਲਾਜ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਟ੍ਰਾਈਕੋਡਰਮਾ ਵਿਰਾਈਡ 4 ਗ੍ਰਾਮ ਜਾਂ ਸਯੂਡੋਮੋਨਸ ਫਲੋਰੋਸੈਂਸ 10 ਗ੍ਰਾਮ ਪ੍ਰਤੀ ਕਿਲੋ ਬੀਜਾਂ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕਰੋ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਛਾਂ ਵਿੱਚ ਸੁਕਾ ਕੇ ਬੀਜ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
ਟਿੰਡੇ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਲਈ ਖਾਦ ਦੀ ਵਰਤੋਂ
ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ 40 ਕਿਲੋ (ਯੂਰੀਆ 90 ਕਿਲੋ), ਫਾਸਫੋਰਸ 20 ਕਿਲੋ (ਸਿੰਗਲ ਸੁਪਰ ਫਾਸਫੇਟ 125 ਕਿਲੋ) ਅਤੇ ਪੋਟਾਸ਼ 20 ਕਿਲੋ (ਮਿਊਰੇਟ ਆਫ ਪੋਟਾਸ਼ 35 ਕਿਲੋ) ਪ੍ਰਤੀ ਏਕੜ ਟਿੰਡੇ ਦੀ ਸਾਰੀ ਫਸਲ ਨੂੰ ਪਾਓ। ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ ਦੀ 1/3 ਖੁਰਾਕ, ਫਾਸਫੋਰਸ ਅਤੇ ਪੋਟਾਸ਼ ਦੀ ਪੂਰੀ ਖੁਰਾਕ ਬਿਜਾਈ ਸਮੇਂ ਪਾਓ। ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ ਦੀ ਬਚੀ ਹੋਈ ਮਾਤਰਾਪੌਦਿਆਂ ਦੇ ਅਗੇਤੀ ਵਾਧੇ ਸਮੇਂ ਪਾਓ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਟਿੰਡੇ ਦਾ ਵੱਧ ਝਾੜ ਲੈਣ ਲਈ ਟਿੰਡੇ ਦੇ ਖੇਤ ਵਿੱਚ 50 ਪੀਪੀਐਮ ਮਲਿਕ ਹਾਈਡ੍ਰਾਈਜ਼ਾਈਡ ਦਾ ਛਿੜਕਾਅ 2 ਤੋਂ 4 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਪੱਤਿਆਂ ਉੱਤੇ ਕਰਨ ਨਾਲ ਝਾੜ ਵਿੱਚ 50-60 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਵਾਧਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਟਿੰਡੇ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਵਿੱਚ ਬਿਜਾਈ ਦਾ ਤਰੀਕਾ
ਟਿੰਡੇ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਫਲੈਟ ਬੈੱਡਾਂ 'ਤੇ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਪਰ ਡੋਲਿਆਂ 'ਤੇ ਬਿਜਾਈ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਟਿੰਡਾ ਦੀ ਫ਼ਸਲ ਲਈ 1.5-2 ਮੀ. ਚੌੜਾ, 15 ਸੈ.ਮੀ. ਉੱਚੇ ਬਿਸਤਰੇ ਬਣਾਏ ਜਾਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ। ਬੈੱਡਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਮੀਟਰ ਚੌੜੀ ਨਾਲੀ ਛੱਡੋ, ਦੋਹਾਂ ਬੈੱਡਾਂ ਦੇ ਪਾਸਿਆਂ 'ਤੇ 60 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ ਰੱਖੋ। ਬੀਜ ਦੀ ਡੂੰਘਾਈ 1.5-2 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਡੂੰਘੇ ਨਾ ਰੱਖੋ।
ਟਿੰਡੇ ਦੀ ਖੇਤੀ ਲਈ ਸਿੰਚਾਈ ਪ੍ਰਣਾਲੀ
ਇਸ ਸਮੇਂ ਗਰਮੀਆਂ ਵਿੱਚ ਟਿੰਡੇ ਦੀ ਫ਼ਸਲ ਬੀਜੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੂਸਰੀ ਬਿਜਾਈ ਬਰਸਾਤ ਦੇ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਗਰਮੀਆਂ ਵਿੱਚ ਟਿੰਡੇ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਲਈ ਹਰ ਹਫ਼ਤੇ ਸਿੰਚਾਈ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਬਰਸਾਤ ਦੇ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਸਿੰਚਾਈ ਬਰਸਾਤੀ ਪਾਣੀ 'ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਟਿੰਡੇ ਦੀ ਕਟਾਈ ਕਦੋਂ ਕਰਨੀ ਹੈ
ਫਲਾਂ ਦੀ ਕਟਾਈ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬਿਜਾਈ ਤੋਂ 40-50 ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਵਾਢੀ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਫਲ ਪੱਕ ਕੇ ਦਰਮਿਆਨੇ ਆਕਾਰ ਦੇ ਹੋ ਜਾਣ ਤਾਂ ਇਸ ਦੀ ਕਟਾਈ ਕਰ ਲਈ ਜਾਵੇ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹਰ 4-5 ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ ਕਟਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
