੧.  ਮੁਕੇਸ਼ ਅੰਬਾਨੀ
ਕੁਲ ਆਮਦਨ -  38 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ
ਕੰਪਨੀ  - ਰਿਲਾਇੰਸ ਇੰਡਸਟਰੀ

ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਅਮੀਰ ਬਿਜਨਸਮੈਨ ਮੁਕੇਸ਼ ਅੰਬਾਨੀ ਨੇ ਆਪਣੀ ਬਾਦਸ਼ਾਹਤ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ ਲਗਾਤਾਰ ਦਸਵੇਂ ਸਾਲ ਵੀ ਸਭ ਤੋਂ ਅਮੀਰ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਸੂਚੀ ਵਿਚ ਪਹਿਲੇ ਨੰਬਰ 'ਤੇ ਬਰਕਰਾਰ ਹਨ। ਰਿਲਾਇੰਸ ਇੰਡਸਟਰੀ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਮੁਕੇਸ਼ ਅੰਬਾਨੀ ਨੂੰ ਫੋਰਬਸ ਨੇ ਗਲੋਬਲ ਗੇਮ ਚੇਂਜਰ ਦੀ ਲਿਸਟ 'ਚ ਪਹਿਲੇ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਰੱਖਿਆ ਹੈ। ਮੁਕੇਸ਼ ਅੰਬਾਨੀ ਦੀ ਕੁਲ ਜਾਇਦਾਦ ਕਰੀਬ 38 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਹੈ। ਮੁਕੇਸ਼ ਅੰਬਾਨੀ ਧੀਰੂ ਭਰਾ ਅੰਬਾਨੀ ਦੇ ਹੀ ਬੇਟੇ ਹਨ ਅਤੇ ਅਨਿਲ ਅੰਬਾਨੀ ਦੇ ਵੱਡੇ ਭਰਾ ਹਨ।

੨.  ਅਜ਼ੀਮ ਪ੍ਰੇਮਜੀ
ਕੁਲ ਆਮਦਨ - 19 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ
ਕੰਪਨੀ - ਵਿਪਰੋ

ਦੂਜੇ ਨੰਬਰ 'ਤੇ 19 ਬਿਲੀਅਨ ਦੀ ਸੰਪੱਤੀ ਦੇ ਨਾਲ ਵਿਪਰੋ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਅਜੀਮ ਪ੍ਰੇਮਜੀ ਹਨ। ਉਹ ਭਾਰਤ ਦੇ ਮਸਹੂਰ ਬਿਜ਼ਨਸ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਹਨ। ਪ੍ਰੇਮਜੀ ਵਿਪ੍ਰੋ ਲਿਮਟਿਡ ਦੇ ਚੈਅਰਮੈਨ ਹਨ। ਅਜ਼ੀਮ ਪ੍ਰੇਮਜੀ ਦਾ ਜਨਮ 24 ਜੁਲਾਈ 1945 ਨੂੰ ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਪਰਿਵਾਰ 'ਚ ਹੋਇਆ। ਪ੍ਰੇਮਜੀ ਦੀ ਦੀ ਕੁਲ ਆਮਦਨ 19 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਹੈ।

3.   ਹਿੰਦੂਜਾ ਭਰਾ
ਕੁਲ ਆਮਦਨ: 18.4 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ
ਕੰਪਨੀ: ਅਸ਼ੋਕ ਲੇਲੈਂਡ

ਹਿੰਦੂਜਾ ਭਰਾ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਚਾਰ ਭਰਾ ਹਨ ਅਤੇ ਇਹ ਤੀਜੇ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਭਰਾ ਇਕ ਗਰੁਪ ਚਲਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਜਿਸਦਾ ਨਾਮ ਹੈ ਹਿੰਦੂਜਾ ਗਰੁਪ। ਹਿੰਦੂਜਾ ਗਰੁਪ ਨੂੰ ਚਾਰ ਵਿਅਕਤੀ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਮ ਹਨ ਨੀਟ ਸਿਬਲਿੰਗਸ, ਸ਼੍ਰੀਚੰਦ, ਗੋਪੀਚੰਦ, ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਅਤੇ ਅਸ਼ੋਕ। ਹਿੰਦੂਜਾ ਗਰੁਪ ਦਾ ਆਈਫੋਨ ਲੰਦਨ (ਯੂਨਾਇਟਿਡ ਕਿੰਗਡਮ) ਵਿਚ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕੁਲ ਆਮਦਨ 18.4 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਹੈ।

੪.   ਲਕਸ਼ਮੀ ਮਿੱਤਲ
ਕੁਲ ਆਮਦਨ -  16.5 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ
ਕੰਪਨੀ: ਆਰਸੇਲਰਮਿੱਤਲ

ਲਕਸ਼ਮੀ ਨਿਵਾਸ ਮਿੱਤਲ, ਆਰਸੇਲਰਮਿੱਤਲ ਦੇ ਚੈਅਰਮੈਨ ਅਤੇ ਸੀਈਓ ਹਨ, ਜੋ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਇਸਪਾਤ ਉਸਾਰੀ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਕੰਪਨੀ ਹੈ। ਲਕਸ਼ਮੀ ਆਰਸੇਲਰਮਿੱਤਲ ਦੇ 38 % ਮਾਲਿਕ ਹਨ ਅਤੇ ਕਵੀਂਸ ਪਾਰਕ ਰੇਂਜਰਸ ਦੇ 34 ਦੇ ਸ਼ੇਅਰ ਹੋਲਡਰ ਹਨ।

ਲਕਸ਼ਮੀ ਮਿੱਤਲ ਲੰਦਨ ਵਿਚ ਵਸੇ ਭਾਰਤੀ ਮੂਲ ਦੇ ਉਦਯੋਗਪਤੀ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਜਨਮ ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੇ ਚੂਰੁ ਜਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਸ਼ਾਦੂਲਪੁਰ ਨਾਮਕ ਸਥਾਨ ਵਿਚ ਹੋਇਆ। ਮਿੱਤਲ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਧਨੀ ਭਾਰਤੀ, ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਧਨੀ ਏਸ਼ੀਆਈ ਅਤੇ ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਧਨੀ ਵਿਅਕਤੀ ਹਨ। ਮਿੱਤਲ ਐਲ ਐਨ ਐਮ ਨਾਮਕ ਉਦਯੋਗ ਸਮੂਹ ਦੇ ਮਾਲਿਕ ਹਨ। ਇਸ ਸਮੂਹ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਪੇਸ਼ਾ ਇਸਪਾਤ ਖੇਤਰ ਵਿਚ ਹੈ। ਲਕਸ਼ਮੀ ਮਿੱਤਲ ਦੀ ਕੁਲ ਆਮਦਨ -  16.5 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਹੈ। ਹੁਣ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਭਾਰਤੀ ਨਾਗਰਿਕਤਾ ਨਹੀਂ ਛੱਡੀ ਹੈ।

5 .  ਪੱਲੋਂਜੀ ਮਿਸਤਰੀ
ਕੁਲ ਆਮਦਨ: 16 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ
ਕੰਪਨੀ: ਸ਼ਾਪੂਰਜੀ ਪੱਲੋਂਜੀ ਗਰੁਪ

ਪੱਲੋਂਜੀ ਮਿਸਤਰੀ ਭਾਰਤ ਵਿਚ 5ਵੇਂ ਸਥਾਨ ਅਤੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਦੁਨੀਆ ਵਿਚ 73ਵੇਂ ਸਭ ਤੋਂ ਅਮੀਰ ਵਿਅਕਤੀ ਹਨ ਅਤੇ ਮਿਸਤਰੀ ਆਇਰਲੈਂਡ ਵਿਚ ਨੰਬਰ ਵੰਨ 'ਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਅਮੀਰ ਆਦਮੀ ਹਨ। ਇਹ ਸ਼ਪੂਰਜੀ ਪੱਲੋਂਜੀ ਗਰੁਪ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਹਨ ਅਤੇ ਐਸੋਸੀਏਟਿਡ ਸੀਮੇਂਟ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਫਾਰਮਰ ਚੇਅਰਮੈਨ ਵੀ ਹਨ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਬੀਟਾ Cyrus ਟਾਟਾ ਸਨਜ਼ ਦਾ ਚੇਅਰਮੈਨ ਹੈ। ਪੱਲੋਂਜੀ ਮਿਸਤਰੀ ਦੀ
ਕੁਲ ਆਮਦਨ 16 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਹੈ।

੬.  ਗੋਦਰੇਜ ਪਰਿਵਾਰ
ਕੁਲ ਆਮਦਨ: 14.2 ਬਿਲੀਅਨ
ਕੰਪਨੀ: ਗੋਦਰੇਜ ਗਰੁਪ

ਗੋਦਰੇਜ ਪਰਿਵਾਰ, ਗੋਦਰੇਜ ਗਰੁਪ ਚਲਾਉਂਦੀ ਹੈ, ਗੋਦਰੇਜ ਗਰੁਪ ਨੂੰ ਅਰਦੇਸ਼ਿਰ ਗੋਦਰੇਜ ਅਤੇ ਪਿਰੋਜਸ਼ਾ ਬੁਰਜੋਰਜੀ ਗੋਦਰੇਜ ਨੇ 1897 ਵਿਚ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਇਸ ਗਰੁਪ ਦਾ ਹੈਡਕੁਆਟਰ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ, ਮੁੰਬਈ ਵਿਚ ਹੈ। ਗੋਦਰੇਜ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿਚ ਮੈਂਬਰ ਦੇ ਨਾਮ ਪਰਮੇਸ਼ਵਰ ਗੋਦਰੇਜ, ਨਿਸਾ ਗੋਦਰੇਜ, ਪੀਰਜਸ਼ਾ ਅਦੀ ਗੋਦਰੇਜ, ਤਾਨਿਆ ਦੁਬਸ਼ਾ, ਨਾਦਿਰ ਗੋਦਰੇਜ, ਆਰਿਆ ਦੁਬਾਸ਼, ਅਜਾਰ ਦੁਬਾਸ਼ ਹਨ। ਗੋਦਰੇਜ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਕੁਲ ਆਮਦਨ 14.2 ਬਿਲੀਅਨ ਹੈ।

7. ਸ਼ਿਵ ਨਾਡਾਰ
ਕੁਲ ਆਮਦਨ: 13.6 ਅਰਬ ਡਾਲਰ
ਕੰਪਨੀ: ਐਚਸੀਐਲ ਤਕਨਾਲੋਜੀ 

ਸ਼ਿਵ ਨਾਡਾਰ, ਐਚਸੀਐਲ ਅਤੇ ਸ਼ਿਵ ਨਾਡਾਰ ਫਾਉਂਡੇਸ਼ਨ ਦੇ ਫਾਉਂਡਰ ਅਤੇ ਚੈਅਰਮੈਨ ਹਨ। ਨਦਰ ਨੇ ਐਚਸੀਐਲ 1970 ਵਿਚ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਨਿਕਨੇਮ ਮੈਗਸ ਹੈ। ਸ਼ਿਵ ਨਾਡਾਰ ਭਾਰਤ ਦਾ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਉਦਮੀ ਅਤੇ ਸਮਾਜਸੇਵੀ ਹੈ। ਉਹ ਐਚਸੀਐਲ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦਾ ਬਾਨੀ, ਚੇਅਰਮੈਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਰਣਨੀਤੀ ਅਧਿਕਾਰੀ ਹੈ। 2015 ਤੱਕ, ਉਸ ਦੀ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਜਾਇਦਾਦ 13.6 ਬਿਲੀਅਨ ਅਮਰੀਕੀ ਡਾਲਰ ਦੇ ਤੁਲ ਹੈ। ਉਸ ਨੂੰ ਸੰਨ 2008 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਉਦਯੋਗ ਅਤੇ ਵਪਾਰ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਲਈ ਪਦਮਭੂਸ਼ਣ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਸੀ।

ਐਚਸੀਐਲ ਨੂੰ ਸਿਖਰਾਂ ਤੱਕ ਲੈ ਜਾਣ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਸ਼ਿਵ ਨਾਡਾਰ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਹੀ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਹੈ। ਨਾਡਾਰ ਦੀ ਕੰਪਨੀ ਵਿਚ ਵੱਡੇ ਪਦ ਤਕ ਪੁੱਜਣਾ ਵੀ ਆਸਾਨ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਸ਼ਿਵ ਨੇ ਇਕ ਵਾਰ ਕਿਹਾ ਸੀ, ਮੈਂ ਅਗਵਾਈ ਦੇ ਮੌਕੇ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦਾ, ਸਗੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ 'ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖਦਾ ਹਾਂ, ਜੋ ਕਮਾਨ ਸੰਭਾਲ ਸਕਦੇ ਹਨ।

8. ਕੁਮਾਰ ਬਿਰਲਾ
ਕੁਲ ਆਮਦਨ: 12.6 ਅਰਬ ਡਾਲਰ
ਕੰਪਨੀ: ਆਦਿਤਿਆ ਬਿਰਲਾ ਗਰੁੱਪ

ਕੁਮਾਰ ਬਿਰਲਾ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਕਾਰਖਾਨੇਦਾਰ ਅਤੇ ਆਦਿਤਿਆ ਬਿਰਲਾ ਗਰੁਪ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਹਨ। ਇਹ ਗਰੁਪ ਭਾਰਤ ਦਾ ਤੀਜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਬਿਜ਼ਨਸ ਗਰੁਪ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਬਿਰਲਾ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਐਂਡ ਸਾਇੰਸ ਦੇ ਵੀ ਚਾਂਸਲਰ ਹਨ। ਕੁਮਾਰ ਬਿਰਲਾ ਦੀ
ਕੁਲ ਆਮਦਨ 12.6 ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਹੈ। ਮਾਰਚ 2017 'ਚ ਬਿਰਲਾ ਨੇ ਆਪਣੇ ਟੈਲੀਕਾਮ ਫਰਮ ਆਈਡੀਆ ਸੈਲੂਲਰ ਅਤੇ ਵੋਡਾਫੋਨ ਇੰਡੀਆ ਵਿਚਕਾਰ ਮੁਕੇਸ਼ ਅੰਬਾਨੀ ਦੇ ਰਿਲਾਇੰਸ ਜਿਓ 'ਤੇ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਕਰਨ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਸੀ।

9. ਦਿਲੀਪ ਸਾਂਘਵੀ
ਕੁਲ ਆਮਦਨ:  12.1 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ
ਕੰਪਨੀ: ਸਨ ਫਾਰਮਾਸਿਊਟੀਕਲ ਇੰਡਸਟਰੀਜ਼

ਦਲੀਪ ਸਾਂਘਵੀ ਭਾਰਤੀ ਬਿਜਨਸਮੈਨ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਕ ਪਾਰਟਨਰ ਪ੍ਰਦੀਪ ਘੋਸ਼ ਦੇ ਨਾਲ ਮਿਲਕੇ ਸਨ ਫਾਰਮਾਸਿਊਟੀਕਲ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ 2017 ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਘਵੀ ਨੂੰ ਨਾਗਰਿਕ ਸਨਮਾਨ ਲਈ ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ ਦਾ ਅਵਾਰਡ ਮਿਲਿਆ। ਦਲੀਪ ਸਾਂਘਵੀ, ਆਪਣੇ ਧਰਮ (ਜੈਨ) ਦੇ ਕਾਰਨ ਸ਼ਾਕਾਹਾਰੀ ਹਨ। ਦਿਲੀਪ ਸਾਂਘਵੀ ਦੀ ਕੁਲ ਆਮਦਨ 12.1 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਹੈ।

10. ਗੌਤਮ ਅਦਾਨੀ
ਕੁਲ ਆਮਦਨ:  11 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ
ਕੰਪਨੀ:  Adani Ports & SEZ



ਗੌਤਮ ਅਦਾਨੀ ਇਕ ਭਾਰਤੀ ਸਨਅੱਤਕਾਰ ਅਤੇ ਸਵੈ ਨਿਰਮਿਤ ਅਰਬਪਤੀ ਹਨ ਜੋ ਅਦਾਨੀ ਸਮੂਹ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਪਾਰ - ਟ੍ਰਾਂਸਪੋਰਟ ਅਤੇ ਟ੍ਰਾਂਸਪੋਰਟ ਸੰਬੰਧੀ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਸੰਸਾਰ ਭਰ ਦੇ 100 ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਵਿਚ ਗਿਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਗੌਤਮ ਅਦਾਨੀ ਦੀ ਕੁਲ ਆਮਦਨ 11 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਹੈ।