ਕੁਲਗਾਮ ਦੇ ਉੱਚੇ ਇਲਾਕਿਆਂ ’ਚ ਗੁਪਤ ਖਾਈ ਮਿਲੀ
ਸ਼੍ਰੀਨਗਰ: ਕੁਲਗਾਮ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਉੱਚੇ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮੁਕਾਬਲੇ ਦੌਰਾਨ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ, ਜਿੱਥੇ ਦੋ ਅੱਤਵਾਦੀ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ। ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਕਾਰਵਾਈ ਅੱਗੇ ਵਧਦੀ ਗਈ, ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲਾਂ ਨੂੰ ਰਾਸ਼ਨ, ਛੋਟੇ ਗੈਸ ਸਟੋਵ, ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਕੁੱਕਰਾਂ, ਹਥਿਆਰਾਂ ਅਤੇ ਗੋਲਾ ਬਾਰੂਦ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਗੁਪਤ ਖਾਈ ਮਿਲੀ। ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਰਣਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ, ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿੱਚ ਅੱਤਵਾਦੀ ਸੰਗਠਨ ਹੁਣ ਸਥਾਨਕ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਪਨਾਹ ਲੈਣ ਦੀ ਬਜਾਏ ਸੰਘਣੇ ਜੰਗਲਾਂ ਅਤੇ ਉੱਚੀਆਂ ਪਹਾੜੀਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਵਿਸਤ੍ਰਿਤ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਕੀਤੇ ਭੂਮੀਗਤ ਬੰਕਰ ਬਣਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਸਥਾਨਕ ਸਮਰਥਨ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨ ਨਾਲ ਹੋਈ ਇਹ ਰਣਨੀਤਕ ਤਬਦੀਲੀ ਫੌਜ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਚੁਣੌਤੀ ਪੇਸ਼ ਕਰਦੀ ਹੈ।
ਇੱਕ ਸੀਨੀਅਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਆਪਣਾ ਨਾਮ ਗੁਪਤ ਰੱਖਣ ਦੀ ਬੇਨਤੀ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਰੁਝਾਨ ਕੁਲਗਾਮ ਅਤੇ ਸ਼ੋਪੀਆਂ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਜੰਮੂ ਖੇਤਰ ਦੇ ਪੀਰ ਪੰਜਾਲ ਦੇ ਦੱਖਣ ਵਿੱਚ ਫੈਲ ਗਿਆ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਸੰਘਣੇ ਜੰਗਲ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਲਈ ਇੱਕ ਸੰਪੂਰਨ ਭਰਮ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕਰਮਚਾਰੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਨਵੇਂ ਟਿਕਾਣਿਆਂ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਵਿੱਚ ਕਾਮਯਾਬ ਹੋ ਗਏ ਹਨ, ਪਰ ਅਧਿਕਾਰੀ ਹੋਰ ਵੀ ਚਿੰਤਤ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਖੁਫੀਆ ਜਾਣਕਾਰੀ ਮਿਲਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਿ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੂੰ ਉੱਚੀਆਂ ਅਤੇ ਵਿਚਕਾਰਲੀਆਂ ਪਹਾੜੀਆਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਅਤੇ ਸਰਹੱਦ ਪਾਰ ਤੋਂ ਨਿਰਦੇਸ਼ਿਤ ਹੋਣ 'ਤੇ ਹਮਲੇ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ। "ਇਹ ਮਾਰੇ ਗਏ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਨਹੀਂ ਹੈ," ਇੱਕ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, "ਇਹ ਇੱਕ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਰੁਝਾਨ ਹੈ ਜੋ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹੁਣ ਇਨ੍ਹਾਂ ਭੂਮੀਗਤ ਬੰਕਰਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਥਾਪਿਤ ਹਨ।" ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਜਨਰਲ ਡੀ ਐਸ ਹੁੱਡਾ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 2016 ਦੇ ਸਫਲ ਸਰਜੀਕਲ ਸਟ੍ਰਾਈਕ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਮੁਤਾਬਕ ਇਹ ਉੱਚ-ਉਚਾਈ ਵਾਲੀਆਂ ਖਾਈਆਂ ਅਤੇ ਬੰਕਰ 1990 ਅਤੇ 2000 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਵਰਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਰਣਨੀਤੀਆਂ ਦੀ ਯਾਦ ਦਿਵਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਲੈਫਟੀਨੈਂਟ ਜਨਰਲ ਹੁੱਡਾ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਰਣਨੀਤਕ ਉੱਤਰੀ ਕਮਾਂਡ ਦੀ ਕਮਾਂਡ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਨੇ ਹੁਣ ਮਨੁੱਖੀ ਖੁਫੀਆ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੀ ਅਣਹੋਂਦ ਦੇ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਮੁੱਦੇ ਨੂੰ ਵੀ ਉਜਾਗਰ ਕੀਤਾ, ਜੋ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਅੱਤਵਾਦ ਵਿਰੋਧੀ ਕਾਰਜਾਂ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਸੰਪਤੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ। ਫਿਰ ਵੀ, ਉਹ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਫੌਜ ਨਵੀਂ ਚੁਣੌਤੀ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨ ਲਈ "ਆਪਣੀ ਰਣਨੀਤੀ ਦਾ ਮੁੜ ਮੁਲਾਂਕਣ" ਕਰੇਗੀ।
ਪੁਡੂਚੇਰੀ ਪੁਲਿਸ ਦੇ ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਜਨਰਲ, ਬੀ ਸ਼੍ਰੀਨਿਵਾਸ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਜੰਮੂ ਅਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਪੁਲਿਸ ਨਾਲ ਤਿੰਨ ਦਹਾਕੇ ਬਿਤਾਏ, ਨੇ ਇਸ ਮੁਲਾਂਕਣ ਨੂੰ ਦੁਹਰਾਇਆ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੂੰ ਇਹ ਬੰਕਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਹੁਣ ਕਸਬਿਆਂ ਅਤੇ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਪਨਾਹਗਾਹਾਂ 'ਤੇ ਭਰੋਸਾ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ। ਸਥਾਨਕ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਆਪਣੀ ਵੱਖਵਾਦੀ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਤੋਂ ਮੂੰਹ ਮੋੜਨ ਦੇ ਨਾਲ, ਘੁਸਪੈਠ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹੁਣ ਸਥਾਨਕ ਲੋਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਖੋਜ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਇਹਨਾਂ ਗੁਪਤ ਖਾਈ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਹ ਹੁਣ ਮੁਖਬਰ ਮੰਨਦੇ ਹਨ। ਇਹ 2003 ਵਿੱਚ 'ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਸਰਪ ਵਿਨਾਸ਼' ਵਿੱਚ ਜੋ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਉਸ ਦਾ ਦੁਹਰਾਓ ਹੋਵੇਗਾ, ਜਦੋਂ ਫੌਜਾਂ ਪੁੰਛ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਲੁਕੇ ਹੋਏ ਅੱਤਵਾਦੀ ਕੈਂਪਾਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਯੋਗ ਸਨ। ਇਸ ਨਵੀਂ ਚੁਣੌਤੀ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਨ ਲਈ, ਸੁਰੱਖਿਆ ਏਜੰਸੀਆਂ ਖ਼ਤਰੇ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਨ ਲਈ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।
