
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: 5 ਦਿਨਾਂ ਦੀ ਛੁੱਟੀ ਦੇ ਬਾਅਦ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਸਕੂਲ ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਖੁੱਲ ਗਏ। ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦੇ ਚੱਲਦੇ ਦਿੱਲੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸਕੂਲਾਂ ਦੀ ਛੁੱਟੀ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਉਥੇ ਹੀ, ਦਿੱਲੀ ਸਰਕਾਰ ਅੱਜ ਆਡ-ਈਵਨ ਦੇ ਮੁੱਦੇ ‘ਤੇ NGT ਵਿੱਚ ਰਿਵਿਊ ਪਟੀਸ਼ਨ ਦਰਜ ਕਰੇਗੀ। ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਨੂੰ ਆਡ-ਈਵਨ ਦੇ ਮੁੱਦੇ ‘ਤੇ ਦੇਖੀ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਅਰਵਿੰਦ ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਯੂ-ਟਰਨ ਲੈਂਦੇ ਹੋਏ ਸਕੀਮ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।
ਆਡ-ਈਵਨ ਨੂੰ 13-17 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਸੀ। ਟਰਾਂਸਪੋਰਟ ਮੰਤਰੀ ਕੈਲਾਸ਼ ਗਹਿਲੋਤ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦੋਪਹੀਆ ਵਾਹਨਾਂ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਛੂਟ ਨਾ ਦਿੱਤੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਆਡ-ਈਵਨ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਆਵੇਗੀ, ਕਿਉਂਕਿ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਸਮਰਥ ਬੱਸਾਂ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਉਥੇ ਹੀ ਧੁੰਦ ਦੇ ਚਲਦੇ ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਵੀ 69 ਟਰੇਨਾਂ ਦੇਰੀ ਤੋਂ ਚੱਲ ਰਹੀਆਂ ਹਨ । 22 ਟਰੇਨਾਂ ਨੂੰ ਰੀਸ਼ਡਿਊਲ ਤਾਂ 8 ਟਰੇਨਾਂ ਨੂੰ ਕੈਂਸਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
NGT ਨੇ ਕਿਸ ਸ਼ਰਤਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਆਡ – ਈਵਨ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦਿੱਤੀ ?
ਸਵਤੰਤਰ ਕੁਮਾਰ ਦੀ ਬੈਚ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਿਅਕਤੀ, ਅਫਸਰ ਅਤੇ ਦੋਪਹੀਆ ਨੂੰ ਇਸ ਤੋਂ ਛੂਟ ਨਹੀਂ ਮਿਲੇਗੀ। ਇਹ ਸਕੀਮ ਸਾਰੇ ਵਾਹਨਾਂ ‘ਤੇ ਲਾਗੂ ਹੋਵੇਗੀ। ਦਿੱਲੀ ਸਰਕਾਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ਰਤਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਆਡ-ਈਵਨ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਲਈ ਆਜਾਦ ਹੈ।
ਵਾਤਾਵਰਣ ਮੰਤਰਾਲਾ ਦੇ ਨੋਟੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਆਰਡਰ ਅਤੇ ਰਿਸਪਾਂਸ ਐਕਸ਼ਨ ਪਲਾਨ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ ਜਦੋਂ ਪਰਟੀਕੁਲੇਟ ਮੁੱਦਾ (PM)10 ਅਤੇ 2.5 500 ਅਤੇ 300 ਮਾਇਕਰੋਗਰਾਮ ‘ਤੇ ਕਿਊਬਿਕਮੀਟਰ ਦਾ ਲੈਵਲ ਕਰਾਸ ਕਰ ਜਾਓ ਤਾਂ ਦਿੱਲੀ ਸਰਕਾਰ ਲਈ ਇਹ ਜਰੂਰੀ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਬਿਨਾਂ ਭੁੱਲ ਦੇ ਇਸ ਸਕੀਮ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ।
ਹਾਲਾਂਕਿ ਬੈਚ ਨੇ CNG ਗੱਡੀਆਂ, ਐਬੂਲੇਂਸ ਅਤੇ ਫਾਇਰ ਵਰਗੀ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਸਰਵਿਸਸ ਅਤੇ ਕੂੜਾ ਚੁੱਕਣ ਵਾਲੀਆਂ ਗੱਡੀਆਂ ਨੂੰ ਛੂਟ ਦੇਣ ਦੀ ਗੱਲ ਕਹੀ।
NGT ਨੇ ਦੋਪਹੀਆ ਨੂੰ ਛੂਟ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ?
ਸੈਂਟਰਲ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਕੰਟਰੋਲ ਬੋਰਡ (CPCB) ਅਤੇ ਦਿੱਲੀ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਕੰਟਰੋਲ ਕਮੇਟੀ (DPCC) ਨੇ ਬੈਚ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਦੂਜੇ ਵਾਹਨਾਂ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਵਿੱਚ ਦੋਪਹੀਆ ਵਾਹਨ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਫੈਲਾਉਂਦੇ ਹਨ।
ਪਹਿਲਾਂ ਕਿਸ ਨੂੰ ਮਿਲੀ ਸੀ ਛੂਟ ?
ਪਹਿਲਾਂ ਟੂ ਵਹੀਲਰ, ਸਕੂਲ ਬੱਸਾਂ, ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਸਕੂਲ ਛੱਡਣ ਜਾ ਰਹੇ ਮਾਪੇ, ਕਾਰ ਚਲਾ ਰਹੀ ਇਕੱਲੀ ਔਰਤ, ਕਾਰ ਵਿੱਚ 12 ਸਾਲ ਦਾ ਬੱਚੇ ਨਾਲ ਹੋਣ ‘ਤੇ, ਸਟੀਕਰ ਲੱਗੀ ਸੀ ਐਨ ਜੀ ਗੱਡੀਆਂ, ਇਲੈਕਟਰਿਕ ਅਤੇ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਵਹੀਕਲਸ ਨੂੰ ਇਸ ਦੇ ਦਾਇਰੇ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।
ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ, ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ, ਉਪਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ, ਗਵਰਨਰ, ਚੀਫ ਜਸਟਿਸ ਆਫ ਇੰਡੀਆ, ਲੋਕ ਸਭਾ ਸਪੀਕਰ, ਕੇਂਦਰੀ ਮੰਤਰੀ, ਲੋਕ ਸਭਾ – ਰਾਜ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਵਿਰੋਧੀ ਪੱਖ ਦੇ ਨੇਤਾ, ਐਸ ਪੀ ਜੀ ਸਕਿਉਰਿਟੀ ਵਾਲੇ VIP ਅਤੇ ਐਬੇਸੀ ਦੀਆਂ ਗੱਡੀਆਂ ਉੱਤੇ ਆਡ-ਈਵਨ ਲਾਗੂ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਅਰਵਿੰਦ ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਸਮੇਤ ਕਿਸੇ ਵੀ ਮੰਤਰੀ ਅਤੇ ਦਿੱਲੀ ਸਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਗੱਡੀਆਂ ਨੂੰ ਛੂਟ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ।
ਦਿੱਲੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਫੈਸਲਾ ਰੱਦ ਕਰਨ ਉੱਤੇ ਕੀ ਕਿਹਾ ?
ਕੈਲਾਸ਼ ਗਹਿਲੋਤ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ NGT ਨੇ ਐਮਰਜੇਂਸੀ ਵਾਹਨਾਂ ਦੇ ਇਲਾਵਾ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਵੀ ਛੁੱਟ ਨਾ ਦੇਣ ਦੀ ਗੱਲ ਕਹੀ ਹੈ। ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਦੋਪਹਿਆ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਵੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ। ਅਸੀ NGT ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਦਾ ਸਨਮਾਨ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਪਰ ਸਰਕਾਰ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨਾਲ ਸਮਝੌਤਾ ਕਰਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ ਹੈ।
ਅਸੀ ਖ਼ਤਰਾ ਨਹੀਂ ਉਠਾ ਸਕਦੇ। ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਦੋਪਹਿਆ ਨੂੰ ਛੁੱਟ ਨਾ ਦੇਣ ਦੀ ਇਹ ਦੋ ਸ਼ਰਤਾਂ ਆਡ-ਈਵਨ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਖੜੀ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਸਮਰੱਥ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਬੱਸਾਂ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹਨ। PM 2.5 ਅਤੇ PM 10 ਦਾ ਲੇਵਲ ਵੀ ਹੇਠਾਂ ਆਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਅਜੇ ਅਸੀ ਇਸ ਫੈਸਲੇ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ।