ਭੋਪਾਲ: ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਅਕਾਦਮੀ 'ਚ 44ਵੀਂ ਜਵਾਹਰ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਿਗਿਆਨ, ਹਿਸਾਬ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ। ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀ 'ਚ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਵੱਖਰੇ ਰਾਜਾਂ ਤੋਂ ਆਏ ਚੁਨਿੰਦਾ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਬਣਾਏ ਮਾਡਲਸ ਵਿੱਚ ਵੱਡੇ ਹੀ ਅਲੱਗ ਅੰਦਾਜ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਸਾਇੰਸ ਕ੍ਰਿਏਟੀਵਿਟੀ ਵਿਖਾਈ ਹੈ।

- ਸਟੂਡੈਂਟਸ ਨੂੰ ਸਾਈਕਲ ਚਲਾਉਣ ਨਾਲ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਥਕਾਣ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਓਡੀਸ਼ਾ ਦੀ ਅੱਠਵੀਂ ਕਲਾਸ ਦੀ ਵਿਦਿਆਰਥਣ ਤੇਜਸਵਿਨੀ ਕੁਮਾਰੀ ਨੇ ਹਵਾ ਨਾਲ ਚੱਲਣ ਵਾਲੀ ਬਿਨਾਂ ਪੈਡਲ ਦੀ ਹਵਾ ਨਾਲ ਚੱਲਣ ਵਾਲੀ ਸਾਈਕਲ ਬਣਾਈ। ਏਅਰ ਸਟੋਰ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਟੈਂਕੀ ਸਾਈਕਲ ਵਿੱਚ ਬੰਨ੍ਹੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਪਾਇਪ ਨਾਲ ਇੰਜਨ ਵਿੱਚ ਲੱਗੇ ਰੋਟਰ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਹੈ। ਟੈਂਕ ਦੀ ਹਵਾ ਪਾਇਪ ਤੋਂ ਇੰਜਨ ਵਿੱਚ ਲੱਗੇ ਜੇਟ ਵਿੱਚ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੇਟ ਦਾ ਨੋਜਲ ਹਵਾ ਦੀ ਊਰਜਾ ਨੂੰ ਵਧਾਕੇ ਰੋਟਰ ਦੇ ਕੋਲ ਛੱਡਦਾ ਹੈ, ਜਿਸਦੇ ਨਾਲ ਬਲੇਡ ਉੱਤੇ ਹਵਾ ਦੇ ਟਕਰਾਉਣ ਨਾਲ ਰੋਟਰ ਘੁੰਮਣ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਅੱਗੇ ਲੱਗੇ ਛੇ ਗੇਅਰ ਇਸਦੀ ਊਰਜਾ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵੀ ਵਧਾਉਂਦੇ ਹਨ।

ਤੇਜਸਵਿਨੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਹ ਹੁਣ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੀ ਸਾਈਕਲ ਅਪਾਹਜ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਬਣਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੈ । ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਾਈਕਲ ਅਪਾਹਜ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕਾਰਗਰ ਸਾਬਤ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਤੇਜਸਵਿਨੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਜੇਕਰ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਸਰਕਾਰ ਪਹਿਲ ਕਰੇ ਤਾਂ ਉਹ ਇਸਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਤੇਜਸਵਿਨੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਕਈ ਜਗ੍ਹਾ ਉੱਤੇ ਐਗਜੀਬਿਸ਼ਨ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਪਰ, ਭੋਪਾਲ ਆਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਾਫ਼ੀ ਚੰਗਾ ਲੱਗਾ। ਇੱਥੇ ਦਾ ਮਾਹੌਲ ਅਤੇ ਖਾਸਕਰ ਮੁੱਖਮੰਤਰੀ ਸ਼ਿਵਰਾਜ ਸਿੰਘ ਚੁਹਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਾਫ਼ੀ ਪਸੰਦ ਆਏ।

ਸੀਐਮ ਵੀ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਇਸਦੀ ਤਾਰੀਫ

- ਮੁੱਖਮੰਤਰੀ ਸ਼ਿਵਰਾਜ ਸਿੰਘ ਚੁਹਾਨ ਵੀ ਤੇਜਸਵੀ ਦੀ ਇਸ ਸਾਈਕਲ ਦੀ ਤਾਰੀਫ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। 10 ਰੁਪਏ ਦੀ ਏਅਰ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸਾਈਕਲ 30 ਤੋਂ 40 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਤੱਕ ਚੱਲਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਪੈਟਰੋਲ ਅਤੇ ਡੀਜਲ ਤੋਂ ਕਾਫ਼ੀ ਘੱਟ ਰਕਮ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਤੇਜਸਵਿਨੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਸ ਸਾਈਕਲ ਨੂੰ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 8 ਹਜਾਰ ਰੁਪਏ ਦਾ ਖਰਚਾ ਆਇਆ ਹੈ।

ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਆਇਆ ਆਇਡੀਆ

- ਤੇਜਸਵੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ, ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਗੈਰਾਜ ਉੱਤੇ ਗਈ ਸੀ। ਉੱਥੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਇੱਕ ਅੰਕਲ ਏਅਰ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਦੇ ਮਾਧਿਅਮ ਨਾਲ ਗੱਡੀਆਂ ਦੇ ਨਟ - ਬੋਲਟ ਖੋਲ ਰਹੇ ਸਨ। ਬਸ ਇੱਥੋਂ ਏਅਰ ਸਾਈਕਲ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਆਇਡੀਆ ਦਿਮਾਗ ਵਿੱਚ ਆ ਗਿਆ। ਮੈਂ ਵਿਚਾਰ ਕੀਤਾ ਕਿ ਈਅਰ ਵਿੱਚ ਇੰਨਾ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਕਿਉਂ ਨਾ ਇਸ ਏਅਰ ਨਾਲ ਸਾਈਕਲ ਨੂੰ ਵੀ ਚਲਾਇਆ ਜਾਵੇ।

ਇਸਦੇ ਬਾਅਦ ਮੈਂ ਏਅਰ ਸਾਈਕਲ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮੇਰੇ ਪਿਤਾ ਨੇ ਵੀ ਮੇਰਾ ਕਾਫ਼ੀ ਸਹਿਯੋਗ ਕੀਤਾ। ਕਾਫ਼ੀ ਮੁਸ਼ੱਕਤ ਦੇ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਸਾਈਕਲ ਨੂੰ ਏਅਰ ਸਾਈਕਲ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਸਫਲਤਾ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ। ਤੇਜਸਵਿਨੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ, ਜੇਕਰ ਇਹੀ ਫਾਰਮੂਲਾ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ਉੱਤੇ ਮੋਟਰਸਾਇਕਲ ਅਤੇ ਕਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਕਾਫ਼ੀ ਹੱਦ ਤੱਕ ਰੋਕਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

 

ਅਜਿਹੇ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ ਇਹ ਸਾਈਕਲ

ਇਸ ਬਾਇਕ ਵਿੱਚ ਹਵਾ ਸੰਗਰਹਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਟੈਂਕੀ ਬੱਝੀ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਪਾਇਪ ਨਾਲ ਇੰਜਨ ਵਿੱਚ ਲੱਗੇ ਰੋਟਰ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਹੈ। ਟੈਂਕ ਦੀ ਹਵਾ ਪਾਇਪ ਤੋਂ ਇੰਜਨ ਵਿੱਚ ਲੱਗੇ ਜੇਟ ਵਿੱਚ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਜੇਟ ਦਾ ਨੋਜਲ ਹਵਾ ਦੀ ਊਰਜਾ ਨੂੰ ਵਧਾਕੇ ਰੋਟਰ ਦੇ ਕੋਲ ਛੱਡਦਾ ਹੈ, ਜਿਸਦੇ ਨਾਲ ਬਲੇਡ ਉੱਤੇ ਹਵਾ ਦੇ ਟਕਰਾਉਣ ਨਾਲ ਰੋਟਰ ਘੁੰਮਣ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਅੱਗੇ ਲੱਗੇ ਛੇ ਗੇਅਰ ਇਸਦੀ ਊਰਜਾ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵੀ ਵਧਾਉਂਦੇ ਹਨ।