ਰਾਜ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਲਈ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ, ਰਾਜਸਥਾਨ, ਹਰਿਆਣਾ ਅਤੇ ਕਰਨਾਟਕ ਦੀਆਂ ਸੀਟਾਂ 'ਤੇ ਮੁਕਾਬਲਾ ਦਿਲਚਸਪ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ।
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਜੂਨ ਤੋਂ ਅਗਸਤ ਦਰਮਿਆਨ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੇ ਰਿਟਾਇਰ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਖਾਲੀ ਹੋਈਆਂ 15 ਸੂਬਿਆਂ ਦੀਆਂ 57 ਸੀਟਾਂ ਨੂੰ ਭਰਨ ਲਈ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਰਾਜ ਸਭਾ ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਕਰਵਾਈਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂ। ਹੁਣ ਤੱਕ 11 ਸੂਬਿਆਂ ਪੰਜਾਬ, ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਛੱਤੀਸਗੜ੍ਹ, ਬਿਹਾਰ, ਝਾਰਖੰਡ, ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼, ਉੜੀਸਾ, ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ, ਤੇਲੰਗਾਨਾ, ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਉੱਤਰਾਖੰਡ ਵਿਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦੇ 41 ਉਮੀਦਵਾਰ ਬਿਨ੍ਹਾਂ ਮੁਕਾਬਲਾ ਜਿੱਤੇ ਹਨ। ਰਾਜ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਲਈ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ, ਰਾਜਸਥਾਨ, ਹਰਿਆਣਾ ਅਤੇ ਕਰਨਾਟਕ ਦੀਆਂ ਸੀਟਾਂ 'ਤੇ ਮੁਕਾਬਲਾ ਦਿਲਚਸਪ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਹਰਿਆਣਾ ਦੀਆਂ ਦੋ ਰਾਜ ਸਭਾ ਸੀਟਾਂ ਲਈ ਵੋਟਿੰਗ ਹੋਣੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕਰਾਸ ਵੋਟਿੰਗ ਦਾ ਡਰ ਇੰਨਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਸ਼ਾਸਨ ਵਾਲੇ ਸੂਬੇ ਛੱਤੀਸਗੜ੍ਹ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਰਾਏਪੁਰ ਦੇ ਇਕ ਰਿਜ਼ੋਰਟ ਵਿਚ ਕਾਂਗਰਸੀ ਵਿਧਾਇਕਾਂ ਨੂੰ ਠਹਿਰਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਆਓ ਇਹਨਾਂ ਚਾਰ ਸੂਬਿਆਂ ਦਾ ਹਾਲ ਸਮਝਦੇ ਹਾਂ:
Rajya Sabha
ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ
ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਵਿਚ ਛੇ ਸੀਟਾਂ ਖਾਲੀ ਹੋਣਗੀਆਂ। ਚੋਣ ਮੈਦਾਨ ਵਿਚ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਸੱਤ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਸੱਤਾਧਾਰੀ ਐਮਵੀਏ ਅਤੇ ਵਿਰੋਧੀ ਭਾਜਪਾ ਵਿਚਾਲੇ ਛੇ ਸੀਟਾਂ ਲਈ ਸਿੱਧੀ ਟੱਕਰ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਸ਼ਿਵ ਸੈਨਾ ਦੇ ਸੰਜੇ ਪਵਾਰ ਅਤੇ ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਧਨੰਜੇ ਮਹਾਦਿਕ ਮੈਦਾਨ ਵਿਚ ਹਨ ਪਰ ਸਵਾਲ ਐਮਵੀਏ ਬਨਾਮ ਭਾਜਪਾ ਵਿਚ ਆਪਣੀ ਸਰਵਉੱਚਤਾ ਸਾਬਤ ਕਰਨ ਦਾ ਹੈ। ਜਿੱਤ ਲਈ 42 ਵੋਟਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ, ਭਾਜਪਾ ਕੋਲ 22 ਵੋਟਾਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹਨ ਤੇ ਸੱਤ ਨੇ ਸਮਰਥਨ ਦਾ ਭਰੋਸਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਸ ਨੂੰ 29 ਵੋਟਾਂ ਮਿਲਣਗੀਆਂ। ਇਸ ਸਥਿਤੀ ਵਿਚ ਵੀ ਉਸ ਨੂੰ ਹੋਰ 13 ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੋਵੇਗੀ। ਐਮਵੀਏ ਕੋਲ 26 ਵੋਟਾਂ ਵੱਧ ਹਨ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ 16 ਵਿਧਾਇਕਾਂ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਕੌਣ ਜਿੱਤੇਗਾ ਇਸ ਤਾਲੇ ਦੀ ਚਾਬੀ 29 ਆਜ਼ਾਦ ਅਤੇ ਛੋਟੀਆਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦੇ ਵਿਧਾਇਕਾਂ ਕੋਲ ਹੈ।
ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਯੂਪੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਕਾਂਗਰਸੀ ਉਮੀਦਵਾਰ ਇਮਰਾਨ ਪ੍ਰਤਾਪਗੜ੍ਹੀ ਆਪਣੀ ਪਾਰਟੀ ਦੀਆਂ 42 ਸੀਟਾਂ ਵਿਚੋਂ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 41 ਸੀਟਾਂ ਜਿੱਤ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਕਈ ਨੇਤਾ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਚੋਣ ਤੋਂ ਨਾਰਾਜ਼ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਐੱਨਸੀਪੀ ਦੇ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿਚ ਬੰਦ ਦੋ ਵਿਧਾਇਕ ਅਨਿਲ ਦੇਸ਼ਮੁਖ ਅਤੇ ਨਵਾਬ ਮਲਿਕ ਵੋਟ ਪਾਉਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਲੈ ਰਹੇ ਹਨ, ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਕੋਵਿਡ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਦੇਵੇਂਦਰ ਫੜਨਵੀਸ ਵੀ ਵੋਟ ਪਾਉਣਗੇ, ਭਾਵੇਂ ਉਸ ਨੂੰ ਪੀਪੀਈ ਕਿੱਟ ਪਾ ਕੇ ਕਿਉਂ ਨਾ ਆਉਣਾ ਪਵੇ।
Rajya Sabha
ਰਾਜਸਥਾਨ
ਰਾਜਸਥਾਨ ਵਿਚ ਰਾਜ ਸਭਾ ਦੀਆਂ ਚਾਰ ਸੀਟਾਂ ਹਨ ਅਤੇ ਪੰਜ ਉਮੀਦਵਾਰ ਚੋਣ ਮੈਦਾਨ ਵਿਚ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਰਾਜ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਾਂਗਰਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਮਰਥਕਾਂ ਅਤੇ ਵਿਧਾਇਕਾਂ ਨੂੰ ਉਦੈਪੁਰ ਦੇ ਇਕ ਹੋਟਲ ਵਿਚ ਭੇਜਿਆ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਚੌਥੀ ਸੀਟ ਲਈ ਮੁਕਾਬਲਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਯੂਪੀ ਆਗੂ ਪ੍ਰਮੋਦ ਤਿਵਾੜੀ ਹਨ, ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਨਾਲ ਆਜ਼ਾਦ ਉਮੀਦਵਾਰ ਸੁਭਾਸ਼ ਚੰਦਰਾ ਮੈਦਾਨ ਵਿਚ ਹਨ। ਚੰਦਰ ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਹਨ। ਕਾਂਗਰਸ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਦੇ 108 ਵਿਧਾਇਕ ਇਕਜੁੱਟ ਰਹਿਣ। ਤਿਵਾੜੀ ਨੂੰ ਜਿਤਾਉਣ ਲਈ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਦਰਜਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਿਧਾਇਕਾਂ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੋਵੇਗੀ, ਜੋ ਗਹਿਲੋਤ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਆਰਐਲਪੀ ਦੇ ਤਿੰਨ ਵਿਧਾਇਕ ਅਤੇ ਦੋ-ਦੋ ਬੀਟੀਪੀ ਅਤੇ ਸੀਪੀਐਮ ਅਤੇ ਇਕ ਵਿਧਾਇਕ ਆਰਐਲਡੀ ਦਾ ਹੈ। ਚੰਦਰਾ ਨੂੰ 11 ਹੋਰ ਵੋਟਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਪਵੇਗੀ ਜਦਕਿ ਤਿਵਾੜੀ ਨੂੰ 15 ਵੋਟਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਚੰਦਰਾ ਨੂੰ ਭਾਜਪਾ ਦੀਆਂ 30 ਵਾਧੂ ਵੋਟਾਂ ਅਤੇ ਆਰਐਲਪੀ ਦੇ ਤਿੰਨ ਵਿਧਾਇਕ ਮਿਲ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਬਸਪਾ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਨੇ ਰਾਜਪਾਲ ਅਤੇ ਸਪੀਕਰ ਨੂੰ ਇਕ ਅਰਜ਼ੀ ਭੇਜ ਕੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿਚ ਨਵਾਂ ਮੋੜ ਲਿਆਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਾਂਗਰਸ ਵਿਚ ਰਲੇਵੇਂ ਵਾਲੇ ਉਸ ਦੇ ਛੇ ਵਿਧਾਇਕਾਂ ਨੂੰ ਵੋਟ ਪਾਉਣ ਤੋਂ ਰੋਕਿਆ ਜਾਵੇ।
Rajya Sabha
ਹਰਿਆਣਾ
ਉਪਰਲੇ ਸਦਨ ਦੀਆਂ ਦੋ ਸੀਟਾਂ ਲਈ ਤਿੰਨ ਨਾਮ ਦੌੜ ਵਿਚ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਮੀਡੀਆ ਉਦਯੋਗਪਤੀ ਕਾਰਤੀਕੇਯ ਸ਼ਰਮਾ ਦੇ ਆਜ਼ਾਦ ਉਮੀਦਵਾਰ ਵਜੋਂ ਦਾਖ਼ਲ ਹੋਣ ਨਾਲ ਰਾਜ ਸਭਾ ਦੀ ਦੂਜੀ ਸੀਟ ਲਈ ਮੁਕਾਬਲਾ ਚੁਣੌਤੀਪੂਰਨ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਅਜੈ ਮਾਕਨ ਨੂੰ ਸਖ਼ਤ ਟੱਕਰ ਮਿਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਮਾਕਨ ਜਿੱਤ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜੇਕਰ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ 31 ਵਿੱਚੋਂ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 30 ਵਿਧਾਇਕ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਵੋਟ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਪਰ ਚਰਚਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਤਿੰਨ ਵਿਧਾਇਕਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਾਰੇ ਵਿਕਲਪ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਰੱਖੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਇਸ ਵਿਚ ਸੌਦੇਬਾਜ਼ੀ ਜਾਂ ਕਰਾਸਵੋਟਿੰਗ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ। ਸ਼ਰਮਾ ਨੂੰ ਦੁਸ਼ਯੰਤ ਚੌਟਾਲਾ ਦੀ ਜੇਜੇਪੀ ਦੇ 10 ਅਤੇ ਭਾਜਪਾ ਦੇ ਬਾਕੀ 10 ਵਿਧਾਇਕਾਂ ਦੀਆਂ ਵੋਟਾਂ ਮਿਲਣੀਆਂ ਤੈਅ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਸੂਬੇ ਦੇ 7 ਆਜ਼ਾਦ ਵਿਧਾਇਕਾਂ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਅਹਿਮ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਕਰਨਾਟਕ
ਇੱਥੇ ਚਾਰ ਸੀਟਾਂ ਤੇ ਛੇ ਉਮੀਦਵਾਰ ਮੈਦਾਨ ਵਿਚ ਹਨ। ਚੌਥੀ ਸੀਟ ਲਈ ਲਹਰ ਸਿੰਘ ਸਿਰੋਆ (ਭਾਜਪਾ) ਅਤੇ ਮਨਸੂਰ ਅਲੀ ਖਾਨ (ਕਾਂਗਰਸ) ਅਤੇ ਡੀ ਕੁਪੇਂਦਰ ਰੈਡੀ (ਜੇਡੀਐਸ) ਵਿਚਕਾਰ ਮੁਕਾਬਲਾ ਹੈ। ਸੂਬੇ ਵਿਚ ਅਗਲੇ ਸਾਲ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਹੋਣੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਇੱਥੇ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦੀ ਵੱਡੀ ਆਬਾਦੀ ਹੈ। ਕਾਂਗਰਸ ਅਤੇ ਜੇਡੀਐਸ ਦੋਵੇਂ ਇਕ ਦੂਜੇ ਤੋਂ ਵੋਟਾਂ ਮੰਗ ਰਹੇ ਹਨ ਤਾਂ ਜੋ ਭਾਜਪਾ ਉਮੀਦਵਾਰ ਨੂੰ ਹਰਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ ਅਤੇ ਇਹ ਧਰਮ ਨਿਰਪੱਖ ਪ੍ਰਤੀਬੱਧਤਾ ਦਾ ਸਬੂਤ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਚੌਥੀ ਸੀਟ ਜਿੱਤਣ ਲਈ ਤਿੰਨਾਂ ਵਿਚੋਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਪਾਰਟੀ ਕੋਲ ਜ਼ਰੂਰੀ 45 ਨਹੀਂ ਹੈ। ਭਾਜਪਾ ਕੋਲ 32, ਕਾਂਗਰਸ ਕੋਲ 25 ਅਤੇ ਜੇਡੀਐਸ ਕੋਲ 32 ਵੋਟਾਂ ਹਨ। ਪਹਿਲਾਂ ਕਰਨਾਟਕ ਦੇ ਕਈ ਵਿਧਾਇਕ ਕਰਾਸ ਵੋਟਿੰਗ ਕਰਦੇ ਰਹੇ ਹਨ, ਇਸ ਲਈ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦੀ ਨਜ਼ਰ ਉਹਨਾਂ 'ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੋਵੇਗੀ।
