ਕਿਹੜੀ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਕੀਤਾ ਚੰਦੇ ਦਾ ਖੁਲਾਸਾ?
Fresh Electoral bonds Data: ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਹੁਣ ਰੱਦ ਕੀਤੇ ਗਏ ਚੋਣ ਬਾਂਡ ਖਰੀਦਣ ਵਾਲੀ ਕੰਪਨੀ ਫਿਊਚਰ ਗੇਮਿੰਗ ਐਂਡ ਹੋਟਲ ਸਰਵਿਸਿਜ਼ ਨੇ ਇਸ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਰਾਹੀਂ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਦੀ ਸੱਤਾਧਾਰੀ ਡੀ.ਐਮ.ਕੇ. ਨੂੰ 509 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾਨ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਤੋਂ ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ। ਦ੍ਰਾਵਿੜ ਮੁਨੇਤਰਾ ਕਜ਼ਗਮ (ਡੀ.ਐਮ.ਕੇ.) ਵਲੋਂ ਐਲਾਨੇ ਗਏ 656.5 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੇ ਚੋਣ ਬਾਂਡਾਂ ਤੋਂ ਕੁਲ ਆਮਦਨ ਦਾ 77 ਫ਼ੀ ਸਦੀ ਤੋਂ ਵੱਧ ਫਿਊਚਰ ਗੇਮਿੰਗ ਵਲੋਂ ਦਿਤਾ ਗਿਆ ਦਾਨ ਹੈ। ਇਸ ਕੰਪਨੀ ਦਾ ਮਾਲਕ ਲਾਟਰੀ ਕਿੰਗ ਸੈਂਟੀਆਗੋ ਮਾਰਟਿਨ ਇਨਫੋਰਸਮੈਂਟ ਡਾਇਰੈਕਟੋਰੇਟ (ਈ.ਡੀ.) ਦੀ ਜਾਂਚ ਦੇ ਘੇਰੇ ’ਚ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਨੇ ਦਾਨੀਆਂ ਦੇ ਨਾਵਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਗਟਾਵਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਇਹ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਫਿਊਚਰ ਗੇਮਿੰਗ ਵਲੋਂ ਖਰੀਦੇ ਗਏ ਬਾਕੀ 859 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੇ ਬਾਂਡਾਂ ਦੇ ਲਾਭਪਾਤਰੀ ਕੌਣ ਸਨ।
ਇਹ ਪ੍ਰਗਟਾਵਾ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਦੇ ਹੁਕਮਾਂ ’ਤੇ ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ ਵਲੋਂ ਜਨਤਕ ਕੀਤੇ ਗਏ ਕੁਲ 523 ਮਾਨਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਅਤੇ ਗੈਰ-ਮਾਨਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੇ ਵੇਰਵਿਆਂ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। ਭਾਰਤੀ ਸਟੇਟ ਬੈਂਕ (ਐਸ.ਬੀ.ਆਈ.) ਵਲੋਂ ਦਿਤੀ ਗਈ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇ ਆਧਾਰ ’ਤੇ ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਹਫਤੇ ਇਕ ਹੋਰ ਅੰਕੜਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਐਸ.ਬੀ.ਆਈ. ਇਕਲੌਤਾ ਬੈਂਕ ਹੈ ਜੋ ਚੋਣ ਬਾਂਡ ਵੇਚਣ ਅਤੇ ਨਕਦ ਕਰਨ ਲਈ ਅਧਿਕਾਰਤ ਹੈ।
ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ ਵਲੋਂ ਜਾਰੀ ਤਾਜ਼ਾ ਅੰਕੜਿਆਂ ’ਚ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਵਲੋਂ ਕੀਤੇ ਗਏ ਖੁਲਾਸਿਆਂ ਦੀਆਂ ਸਕੈਨ ਕੀਤੀਆਂ ਕਾਪੀਆਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਹ ਕਾਪੀਆਂ ਸੈਂਕੜੇ ਪੰਨਿਆਂ ਦੀਆਂ ਹਨ। ਸ਼ੁਰੂਆਤ ’ਚ ਐਸ.ਬੀ.ਆਈ. ਵਲੋਂ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਗਏ ਅੰਕੜੇ 12 ਅਪ੍ਰੈਲ, 2019 ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਵਲੋਂ ਬਾਂਡ ਰੱਦ ਕਰਨ ਤਕ ਦੀ ਮਿਆਦ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸਨ, ਜਦਕਿ ਤਾਜ਼ਾ ਪ੍ਰਗਟਾਵਾ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਨਵੰਬਰ ’ਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਵਲੋਂ ਕੀਤੇ ਗਏ ਐਲਾਨਾਂ ’ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ’ਚ ਕੁਝ ਆਖ਼ਰੀ ਕਿਸਤਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਭਾਰਤੀ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ (ਭਾਜਪਾ) ਨੂੰ 2018 ’ਚ ਲਾਗੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਚੋਣ ਬਾਂਡ ਸਕੀਮ ਰਾਹੀਂ ਸੱਭ ਤੋਂ ਵੱਧ 6,986.5 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਏ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ਦੀ ਸੱਤਾਧਾਰੀ ਪਾਰਟੀ ਤ੍ਰਿਣਮੂਲ ਕਾਂਗਰਸ (1,397 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ), ਕਾਂਗਰਸ (1,334 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ) ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਸਮਿਤੀ (1,322 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ) ਦਾ ਨੰਬਰ ਆਉਂਦਾ ਹੈ।
ਓਡੀਸ਼ਾ ਦੀ ਸੱਤਾਧਾਰੀ ਬੀ.ਜੇ.ਡੀ. ਨੂੰ 944.5 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਮਿਲੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਡੀ.ਐਮ.ਕੇ. (ਡੀ.ਐਮ.ਕੇ.) (656.5 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ) ਅਤੇ ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੀ ਸੱਤਾਧਾਰੀ ਵਾਈਐਸਆਰ ਕਾਂਗਰਸ (ਵਾਈ.ਐਸ.ਆਰ.ਸੀ.) ਨੇ ਲਗਭਗ 442.8 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਨਿਵੇਸ਼ ਕੀਤਾ।
ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਕ ਗੈਰ ਸਰਕਾਰੀ ਸੰਗਠਨ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਆਫ ਡੈਮੋਕ੍ਰੇਟਿਕ ਰਿਫਾਰਮਸ (ਏ.ਡੀ.ਆਰ.) ਦੀ ਰੀਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਮਾਰਚ 2018 ਤੋਂ ਜਨਵਰੀ 2024 ਤਕ 16,518 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੇ ਚੋਣ ਬਾਂਡ ਵੇਚੇ ਗਏ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਹਾਂ ਅੰਕੜਿਆਂ ਮੁਤਾਬਕ ਇਸ ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਪੂਰੇ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਭਾਜਪਾ ਨੂੰ ਕੁਲ 7,700 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਮਿਲੇ।
ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਅੰਕੜਿਆਂ ਮੁਤਾਬਕ ਜਨਤਾ ਦਲ (ਸੈਕੂਲਰ) ਨੂੰ 89.75 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੇ ਬਾਂਡ ਮਿਲੇ, ਜਿਸ ’ਚ 50 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਚੋਣ ਬਾਂਡ ਖਰੀਦਣ ਵਾਲੀ ਮੇਘਾ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਤੋਂ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਫਿਊਚਰ ਗੇਮਿੰਗ ਕੰਪਨੀ 1,368 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੇ ਚੋਣ ਬਾਂਡ ਦੀ ਸੱਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਖਰੀਦਦਾਰ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿਚੋਂ ਲਗਭਗ 37 ਫੀ ਸਦੀ ਡੀ.ਐਮ.ਕੇ. ਨੂੰ ਗਈ। ਡੀ.ਐਮ.ਕੇ. ਨੂੰ ਦਾਨ ਦੇਣ ਵਾਲਿਆਂ ’ਚ ਮੇਘਾ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ (105 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ), ਇੰਡੀਆ ਸੀਮੈਂਟਸ (14 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ) ਅਤੇ ਸਨ ਟੀਵੀ (100 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ) ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਤ੍ਰਿਣਮੂਲ ਕਾਂਗਰਸ ਨੂੰ ਚੋਣ ਬਾਂਡ ਜ਼ਰੀਏ 1,397 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਮਿਲੇ ਅਤੇ ਉਹ ਭਾਜਪਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੂਜੀ ਸੱਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਪ੍ਰਾਪਤਕਰਤਾ ਹੈ।
ਡੀ.ਐਮ.ਕੇ. ਦਾਨ ਦੇਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਦਾ ਪ੍ਰਗਟਾਵਾ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਕੁੱਝ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ’ਚੋਂ ਇਕ ਹੈ, ਜਦਕਿ ਭਾਜਪਾ, ਕਾਂਗਰਸ, ਤ੍ਰਿਣਮੂਲ ਕਾਂਗਰਸ ਅਤੇ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਵਰਗੀਆਂ ਵੱਡੀਆਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਨੇ ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ ਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵੇਰਵਿਆਂ ਦਾ ਪ੍ਰਗਟਾਵਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਦੇ ਹੁਕਮਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ ਨੇ ਹੁਣ ਚੋਣ ਬਾਂਡ ਦਾ ਵੇਰਵਾ ਜਨਤਕ ਕਰ ਦਿਤਾ ਹੈ।
ਟੀ.ਡੀ.ਪੀ. ਨੂੰ 181.35 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ, ਸ਼ਿਵ ਸੈਨਾ ਨੂੰ 60.4 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ, ਆਰ.ਜੇ.ਡੀ. ਨੂੰ 56 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ, ਸਮਾਜਵਾਦੀ ਪਾਰਟੀ ਨੂੰ 14.05 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਚੋਣ ਬਾਂਡ ਜ਼ਰੀਏ ਮਿਲੇ ਹਨ। ਅੰਕੜਿਆਂ ਮੁਤਾਬਕ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਨੇ 7.26 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ, ਏ.ਆਈ.ਏ.ਡੀ.ਐਮ.ਕੇ. ਨੇ 6.05 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ, ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਨਫਰੰਸ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਗਰੁੱਪ ਤੋਂ 50 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦੇ ਬਾਂਡ ਕੈਸ਼ ਕੀਤੇ। ਸਿੱਕਮ ਡੈਮੋਕ੍ਰੇਟਿਕ ਫਰੰਟ ਨੂੰ ਵੀ ਚੋਣ ਬਾਂਡ ਾਂ ’ਚ 50 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦਾ ਦਾਨ ਮਿਲਿਆ।
ਹਾਲਾਂਕਿ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਅਪਣੇ ਚੰਦੇ ਦਾ ਕੁਲ ਅੰਕੜਾ ਨਹੀਂ ਦਿਤਾ, ਐਸ.ਬੀ.ਆਈ. ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਤੋਂ ਪਤਾ ਚੱਲਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ 65.45 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਮਿਲੇ ਸਨ, ਜਦਕਿ ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ ਨੂੰ ਦਿਤੀ ਗਈ ਜਾਣਕਾਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਨੂੰ 3.55 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਹੋਰ ਮਿਲਣ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਕੁਲ ਚੰਦਾ 69 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ।
ਸੀ.ਪੀ.ਆਈ. (ਐਮ) ਨੇ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਚੋਣ ਬਾਂਡ ਜ਼ਰੀਏ ਫੰਡ ਨਹੀਂ ਮਿਲੇਗਾ, ਜਦਕਿ ਏ.ਆਈ.ਐਮ.ਆਈ.ਐਮ., ਇਨੈਲੋ ਅਤੇ ਬਸਪਾ ਨੂੰ ਕੋਈ ਪੈਸਾ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਖੁਲਾਸਿਆਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵਿਰੋਧੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਨੇ ਚੋਣ ਬਾਂਡ ਨੂੰ ਕਾਨੂੰਨੀ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਕਰਾਰ ਦਿਤਾ ਜਦਕਿ ਭਾਜਪਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਬਾਂਡ ਖਤਮ ਕਰਨ ਨਾਲ ਰਾਜਨੀਤੀ ’ਚ ਕਾਲਾ ਧਨ ਵਾਪਸ ਆ ਸਕਦਾ ਹੈ।
(For more news apart from ' New data on funding to parties through electoral bonds released by Election Commission' stay tuned to Rozana Spokesman)
