
ਦੋ ਮਹੀਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੋਇਆ ਸੀ ਵਿਆਹ
ਸੰਗਰੂਰ: (ਲੰਕੇਸ਼ ਤ੍ਰਿਖਾ)ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਬਣਾਏ ਗਏ ਤਿੰਨ ਨਵੇਂ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੇ ਖੇਤੀ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਵਿਚ ਦਿੱਲੀ ਬਾਰਡਰ ’ਤੇ ਮੋਰਚਾ ਲਾਇਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਹਰ ਕੋਨੇ ਤੋਂ ਹਰ ਕਿੱਤੇ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਸਾਥ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਕਿਸਾਨੀ ਮੋਰਚੇ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਕੁਰਬਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤੀ।
Jatinder Singh
ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਫੱਤਾ ਮਾਲੋਕਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਮਾਨਸਾ ਦਾ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ 22 ਸਾਲਾਂ ਜਤਿੰਦਰ ਆਪਣੀ ਦਲੇਰੀ, ਆਪਣਾ ਹੌਂਸਲਾ ਤੇ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਾ ਦਿੱਲੀ ਦੀ ਮਿਸਾਲ ਨੂੰ ਕਾਇਮ ਰੱਖਦਿਆਂ ਇਸ ਕਿਸਾਨੀ ਸੰਘਰਸ਼ ਲਈ ਕੁਰਬਾਨ ਹੋ ਗਿਆ। ਜੱਗ ਦੇ ਲਈ ਤਾਂ ਜਤਿੰਦਰ ਸ਼ਹੀਦ ਹੈ ਪਰ ਉਸ ਮਾਂ ਦੇ ਕੋਲੋਂ ਪੁੱਛ ਕੇ ਦੇਖੋ ਜਿਸ ਮਾਂ ਦੀ ਦੁਨੀਆ ਉਸਦੀ ਔਲਾਦ ਦੇ ਵਿਚ ਵਸਦੀ ਹੈ।
Jatinder Singh
ਇਹ ਕਿਸਾਨੀ ਸੰਘਰਸ਼ ਤੇ ਉਸਦੀ ਦਾਸਤਾਨ ਦੇ ਵਿਚੋਂ ਇਕ ਚੀਖ ਸੁਣਾਈ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਜਤਿੰਦਰ ਦੇ ਘਰ ਦੀ ਖਾਮੋਸ਼ ਫਿਜ਼ਾ, ਕੰਧਾਂ ਵਿਚਲੀ ਕੱਲੀ ਕੱਲੀ ਇੱਟ, ਤੇ ਘਰ ਅੰਦਰ ਪਸਰਿਆ ਮਾਤਮ ਜਤਿੰਦਰ ਦੇ ਵਕਤ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤੁਰ ਜਾਣ ਦੇ ਦਰਦ ਨੂੰ ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਵਿਚ ਦਰਜ ਕਰਵਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਜਤਿੰਦਰ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ 2 ਮਹੀਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਬਿਲਕੁਲ ਬਦਲ ਚੁੱਕੀ ਸੀ ਕਿਓਂਕਿ ਜਤਿੰਦਰ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਵਿਚ ਦਸਤਕ ਦਿੱਤੀ ਸੀ ਜਤਿੰਦਰ ਦੀ ਹਮਸਫਰ ਗੁਰਵਿੰਦਰ ਕੌਰ ਨੇ।
Jatinder Singh's Mother
ਸਪੋਕਸਮੈਨ ਦੇ ਪੱਤਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਜਤਿੰਦਰ ਦੀ ਮਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਗੱਲਬਾਤ ਦੌਰਾਨ ਜਤਿੰਦਰ ਦੀ ਮਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਜਤਿੰਦਰ ਅਕਸਰ ਕਹਿੰਦਾ ਹੁੰਦਾ ਸੀ ਮੰਮੀ ਜੇ ਤੂੰ ਮਰ ਗਈ ਤਾਂ ਮੈਂ ਤੇਰੇ ਨਾਲ ਮਰੂੰਗਾ' ਮੈਂ ਵੀ ਪੁੱਛ ਲੈਂਦੀ ਕੇ ਤੂੰ ਕੀ ਕਰੇਂਗਾ ਤਾਂ ਕਹਿ ਦਿੰਦਾ ਕੇ ਮੈਂ ਸਪਰੇ ਪੀ ਕੇ ਮਰ ਜਾਵਾਂਗਾ! ਪਰ ਵਕਤ ਦੀ ਖੇਡ ਕੌਣ ਸਮਝ ਪਾਇਆ ਖੁਸ਼ਕਿਸਮਤ ਸੀ ਜਤਿੰਦਰ ਜੋ ਜਿਉਂਦੇ ਜੀ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਤੋਂ ਵਿਛੋੜੇ ਦਾ ਦੁੱਖ ਉਸਦੇ ਲੇਖਾਂ 'ਚ ਨਹੀਂ ਸੀ ਲਿਖਿਆ ਪਰ ਰੱਬ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਹਨਾਂ ਬੇ ਰਹਿਮ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮਾਂ ਦੇ ਕੋਲੋਂ ਉਸਦਾ ਪੁੱਤਰ ਖੋ ਲਿਆ। ਜਤਿੰਦਰ ਦੀਆਂ ਨਿਸ਼ਾਨੀਆਂ ਦੇ ਸਹਾਰੇ ਜਤਿੰਦਰ ਦੇ ਮਾਤਾ ਜੀ ਰਾਹਤ ਲੱਭਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।
Jatinder Singh's Mother
ਜਤਿੰਦਰ ਦੀ ਸ਼ਰਟ ਜਿਸਦੇ ਵਿਚ ਮਾਂ ਨੇ ਗੰਢ ਬੰਨ ਕੇ ਜਤਿੰਦਰ ਦੀ ਸਿਵਿਆ ਦੀ ਰਾਖ ਨੂੰ ਰੱਖਿਆ ਹੈ। ਜਤਿੰਦਰ ਦੇ ਬੂਟਾਂ ਦਾ ਜੋੜਾ ਮਾਂ ਨੇ ਛਾਤੀ ਦੇ ਨਾਲ ਲਾ ਕੇ ਰੱਖਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ਜੋ ਉਸਨੇ ਜਾਂਦੇ ਹੋਏ ਪਾਏ ਸਨ। ਜਤਿੰਦਰ ਦੇ ਮਾਤਾ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਜਤਿੰਦਰ ਬਹੁਤ ਸਾਊ ਸੀ ਜੋ ਚੀਜ਼ ਮੰਗਦਾ ਸੀ ਉਹ ਹੀ ਹਾਜ਼ਰ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਸੀ। ਕੋਈ ਨਸ਼ਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਰਦਾ। ਜਤਿੰਦਰ ਦੇ ਮਾਮਾ ਜੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਐਮਬੂਲੈਂਸ ਦੇ ਵਿਚ ਹਸਪਤਾਲ ਜਾ ਰਹੇ ਜਤਿੰਦਰ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਮਾਮਾ ਤੂੰ ਜਾਣਾ ਨਹੀਂ ਤੂੰ ਇਥੇ ਹੀ ਰਹੀ ਮੇਰੀ ਸੱਟ ਥੋੜੀ ਜਿਹੀ ਹੈ ਮੈਂ ਠੀਕ ਹੋ ਜਾਣਾ ਹੈ ਫੇਰ ਅਸੀਂ ਦਿੱਲੀ ਚਲਾਂਗੇ।
Jatinder Singh's friend and Lankesh Trikha
ਜਤਿੰਦਰ ਦੇ ਦੋਸਤ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਜਤਿੰਦਰ ਇੱਕ ਖੁਸ਼ਨੁਮਾ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਜਿਉਣ ਵਾਲਾ ਇੱਕ ਜ਼ਿੰਦਾ ਦਿਲ ਨੌਜਵਾਨ ਸੀ ਜੋ ਮਜ਼ਾਕ ਤੇ ਮਖੌਲ ਦੇ ਨਾਲ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਦਿਲ ਲਗਾ ਕੇ ਰੱਖਦਾ ਸੀ। ਜੋ ਅਕਸਰ ਕਹਿੰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ ਕਿ ਜੇ ਮੈਂ ਘਰ ਵਾਪਿਸ ਨਾ ਮੁੜਿਆ ਤਾਂ ਮੇਰਾ ਟ੍ਰੈਕਟਰ ਨਾ ਵੇਚਣਾ। ਮਜ਼ਾਕ ਦੇ ਵਿਚ ਜਤਿੰਦਰ ਦੇ ਮੂੰਹੋਂ ਨਿਕਲੇ ਇਹ ਬੋਲ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਸੀ ਕੇ ਸੱਚ ਸਾਬਿਤ ਹੋਣਗੇ। ਜਿਸ ਟ੍ਰੈਕਟਰ ਦੇ ਨਾਲ ਜਤਿੰਦਰ ਦਾ ਇਹਨਾਂ ਗੂੜਾ ਪਿਆਰ ਸੀ ਉਹੀ ਟ੍ਰੈਕਟਰ ਜਤਿੰਦਰ ਦੇ ਲਈ ਮੌਤ ਬਣਕੇ ਆਇਆ।
Jatinder Singh's friend and Lankesh Trikha
ਜਤਿੰਦਰ ਦੇ ਪਿਤਾ ਸੁਖਪਾਲ ਸਿੰਘ ਨੇ ਆਪਣਾ ਮੁੰਡਾ ਤਾਂ ਗਵਾ ਲਿਆ ਪਰ ਹਿੰਮਤ ਤੇ ਹੌਂਸਲਾ ਬਰਕਰਾਰ ਹੈ। ਜਤਿੰਦਰ ਦੀ ਮੌਤ ਨੇ ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਝੰਜੋੜਿਆ ਤਾਂ ਜ਼ਰੂਰ ਹੋਵੇਗਾ ਪਰ ਤੋੜਿਆ ਨਹੀਂ। ਜਤਿੰਦਰ ਦੇ ਪਿਤਾ ਨੇ ਗੱਲਬਾਤ ਦੌਰਾਨ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਮੌਤ ਤਾਂ ਹੋਣੀ ਸੀ ਪਰ ਜਤਿੰਦਰ ਦੀ ਮੌਤ ਕਿਸਾਨੀ ਸੰਘਰਸ਼ ਵਿਚ ਹੋਈ ਹੈ ਉਹਨਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਸੀਂ ਧਰਨੇ ਤੇ ਤਾਂ ਹੁਣ ਵੀ ਜਾਵਾਂਗੇ ਪਿੱਛੇ ਨਹੀਂ ਹਟਾਂਗੇ।
Jatinder Singh's father and Lankesh Trikha
ਇਨਕਲਾਬ ਦਾ ਜੋਸ਼ ਕਿਥੇ ਲਹੂ ਠੰਡਾ ਪੈਣ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਜਤਿੰਦਰ ਜਿਸਨੂੰ ਵੀ ਦੇਖਦਾ ਉਸਨੂੰ ਕਹਿ ਦਿੰਦਾ ਕੇ ਚਲੋ ਦਿੱਲੀ ਚਲੀਏ। ਇਹ ਜਜ਼ਬਾ ਹੀ ਤਾਂ ਸੀ ਜਿਸਨੇ ਜਤਿੰਦਰ ਨੂੰ ਘਰ ਨਹੀਂ ਬੈਠਣ ਦਿੱਤਾ। ਕਿਸਾਨੀ ਰਗਾਂ ਚ ਦੌੜਦਾ ਉਹ ਇਸ਼ਕ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਵਿਛੋੜਾ ਮੁਮਕਿਨ ਨਹੀਂ, ਜਤਿੰਦਰ ਦੇ ਕੋਲ ਇਕ ਹੋਰ ਰਸਤਾ ਮੌਜੂਦ ਸੀ ਉਹ ਰਸਤਾ ਕੈਨੇਡਾ ਲੈਕੇ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਥੇ ਜਤਿੰਦਰ ਦਾ ਭਰਾ ਇੰਦਰ ਰੋਜ਼ੀ ਰੋਟੀ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ ਪਰ ਜਤਿੰਦਰ ਵਲੋਂ ਸਾਫ ਇਨਕਾਰ ਸੀ ਕੇ ਉਹ ਕੈਨੇਡਾ ਨਹੀਂ ਜਾਵੇਗਾ ਕਿਓਂਕਿ ਕਿਸਾਨੀ ਤੋਂ ਬਿਨਾ ਜਤਿੰਦਰ ਖੁਦ ਨੂੰ ਅਧੂਰਾ ਸਮਝਦਾ ਸੀ।
Jatinder Singh's friend and Lankesh Trikha
ਕੋਈ ਸ਼ਖਸ ਜਦੋਂ ਇਸ ਜਹਾਨ ਨੂੰ ਅਲਵਿਦਾ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਪਿੱਛੇ ਇੱਕ ਜਹਾਨ ਛੱਡ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਜਹਾਨ ਉਸ ਸ਼ਖਸ ਦੀ ਗੈਰ ਮੌਜੂਦਗੀ ਦੇ ਵਿਚ ਅਧੂਰਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ
ਜਿਹੜੇ ਰਾਹ ਚੁਣਦੇ ਕੁਰਬਾਨੀਆਂ ਦੇ ਉਹ ਯਾਦ ਉਮਰਾਂ ਲਈ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਨੇ
ਜਿਨਾਂ ਦੀਆਂ ਜ਼ਮੀਰਾਂ ਜਾਗਦੀਆਂ ਨੇ ਉਹ ਨਾ ਕਿਸੇ ਕੋਲੋਂ ਝੁਕਾਏ ਜਾਂਦੇ ਨੇ
ਮੌਤ ਨੂੰ ਬੁੱਕਲ 'ਚ ਭਰ ਲੈਂਦੇ ਜਿੰਨਾ ਨੂੰ ਖੌਫ ਸਤਾਉਂਦਾ ਨਾ
ਜਾਬਰਾਂ ਦੇ ਅਗੇ ਜਿਗਰਾ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਛੇਤੀ ਕੀਤੇ ਘਬਰਾਉਂਦਾ ਨਾ..
Jatinder Singh
ਜਤਿੰਦਰ ਤੇਰੀ ਮੌਤ ਨੇ ਤੈਨੂੰ ਅਮਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਤੂੰ ਮਿਸਾਲ ਕਾਇਮ ਕਰ ਗਿਆ। ਇਹ ਸਫ਼ਰ ਸੰਘਰਸ਼ ਏ ਕੁਰਬਾਨੀਆਂ ਤਵਾਰੀਖ ਚ ਦਰਜ ਕਰਵਾਏਗਾ। ਜਤਿੰਦਰ ਤਾਂ ਖੈਰ ਇਨਕਲਾਬ ਦੀ ਖੁਸ਼ਬੂ ਬਣ ਕੇ ਫਿਜ਼ਾ ਦੇ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋ ਗਿਆ ਪਰ ਅਗਲੀ ਕਹਾਣੀ ਦੇ ਵਿਚ ਤੁਹਾਨੂੰ ਮਿਲਾਵਾਂਗੇ ਬਲਜਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਦੇ ਨਾਲ ਜੋ ਹੱਕ ਦੀ ਲੜਾਈ ਲੜਨ ਦੇ ਲਈ ਦਿੱਲੀ ਪਹੁੰਚਿਆ ਪਰ ਹਾਦਸੇ ਦੇ ਵਿਚ ਉਸ ਦਾ ਹੱਥ ਵੱਡਿਆ ਗਿਆ।
Baljinder Singh
ਬਲਜਿੰਦਰ ਨੂੰ ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਕਿਹਾ ਕੇ ਮਿੱਤਰਾ ਤੂੰ ਤਾਂ ਹੀਰੋ ਹੈ ਇਸ ਸੰਘਰਸ਼ ਦਾ ਹਸਦਾ ਹੋਇਆ ਕਹਿਣ ਲੱਗਾ ਕੇ ਹੀਰੋ ਮੈਂ ਨਹੀਂ ਜਤਿੰਦਰ ਤੇ ਧੰਨਾ ਸਿੰਘ ਹਨ ਜਿੰਨਾ ਦੀ ਜਾਣ ਚਲੀ ਗਈ।
ਤੁਸੀਂ ਦੇਖ ਰਹੇ ਸੀ ਸੰਘਰਸ਼ ਏ ਕੁਰਬਾਨੀ.. ਐਂਕਰ ਦਾ ਨਾਮ ਹੈ ਲੰਕੇਸ਼ ਤ੍ਰਿਖਾ ਪ੍ਰੋਡਕਸ਼ਨ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲ ਰਹੇ ਪ੍ਰੇਮ ਸਿੰਘ ਤੇ ਕੈਮਰੇ 'ਚ ਤਸਵੀਰਾਂ ਨੂੰ ਕੈਦ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ ਦਲਵੀਰ।