ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 13 ਦਸੰਬਰ (ਅਮਨਦੀਪ ਸਿੰਘ) : ਸਾਬਕਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਡਾ. ਮਨਮੋਹਨ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਮਾਂ ਬੋਲੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ ਇਸ ਹੱਦ ਤਕ ਮੋਹ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਅਪਣੇ ਘਰ 'ਚ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਚ ਹੀ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਨ ਨੂੰ ਤਰਜੀਹ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਹੀ ਨਹੀਂ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜੀਵਨ ਸਾਥਣ ਸਰਦਾਰਨੀ ਗੁਰਸ਼ਰਨ ਕੌਰ ਵੀ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਚ ਹੀ ਗੱਲ ਕਰਨਾ ਪਸੰਦ ਕਰਦੇ ਹਨ।ਇਥੋਂ ਦੇ ਭਾਈ ਵੀਰ ਸਿੰਘ ਸਾਹਿਤ ਸਦਨ ਵਿਖੇ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਚ ਮੱਲਾਂ ਮਾਰਨ ਵਾਲੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਸਨਮਾਨ ਸਮਾਗਮ 'ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਪਿਛੋਂ ਜਦੋਂ ਸਰਦਾਰਨੀ ਗੁਰਸ਼ਰਨ ਕੌਰ ਦੁਪਹਿਰ ਦੀ ਰੋਟੀ ਖਾ ਰਹੇ ਸਨ, ਉਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਰੋਟੀ ਦੀ ਮੇਜ਼ 'ਤੇ ਹੀ 'ਸਪੋਕਸਮੈਨ' ਦੇ ਇਸ ਪੱਤਰਕਾਰ ਨਾਲ ਅਪਣੇ ਨਿੱਜੀ ਤਜਰਬਿਆਂ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਨਾਲ ਪੰਜਾਬੀ ਬੋਲੀ ਦੀ ਅਜੋਕੀ ਹਾਲਤ, ਪੰਜਾਬ 'ਚ ਪੰਜਾਬੀ  ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਦੀ ਪ੍ਰਫੁੱਲਤਾ ਬਾਰੇ ਕਈ ਅਹਿਮ ਨੁਕਤੇ ਸਾਂਝੇ ਕੀਤੇ।ਜਦੋਂ ਡਾ. ਮਨਮੋਹਨ ਸਿੰਘ ਦੀ ਜੀਵਨ ਸਾਥਣ ਸਰਦਾਰਨੀ ਗੁਰਸ਼ਰਨ ਕੌਰ ਨੂੰ ਪੁਛਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਕੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਡਾ. ਮਨਮੋਹਨ ਸਿੰਘ ਦਾ ਸਾਥ ਮਿਲੇ ਹੋਏ ਲੰਮਾਂ ਸਮਾਂ ਬੀਤ ਚੁਕਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਹ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਆਪਸ ਵਿਚ ਕਿਸ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਚ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, “ਘਰ ਵਿਚ ਅਸੀਂ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਚ ਹੀ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਦੇ ਹਾਂ। ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵੀ ਵਰਤ ਲੈਂਦੇ ਹਾਂ, ਪਰ ਹਿੰਦੀ ਸਾਡੇ ਕੋਲੋਂ ਨਹੀਂ ਬੋਲੀ ਜਾਂਦੀ। ਜ਼ੁਬਾਨ 'ਤੇ ਹਿੰਦੀ ਆਉਂਦੀ ਹੀ ਨਹੀਂ।''ਉਨਾਂ੍ਹ ਅਪਣੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ, “ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਅਪਣੇ ਪਰਵਾਰ ਵਿਚ ਵੀ ਹਿੰਦੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵੇਖਦੀ ਹਾਂ ਤਾਂ ਮੇਰਾ ਖ਼ੂਨ ਖੋਲਦੈ, ਤਾਂ ਮੈਂ ਝੱਟ ਕਹਿ ਦਿੰਦੀ ਹਾਂ ਕਿ ਮੈਨੂੰ ਗੱਲ ਦੀ ਸਮਝ ਨਹੀਂ ਲੱਗੀ। ਜੇ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਚ ਗੱਲ ਕਰੋਗੇ ਤਾਂ ਸਮਝ ਲੱਗੇਗੀ।''ਬੀਬੀ ਗੁਰਸ਼ਰਨ ਕੌਰ ਨੇ ਇਥੋਂ ਤੱਕ ਆਖ ਦਿਤਾ ਕਿ ਮੇਰੀਆਂ ਕੁੱਝ ਸਹੇਲੀਆਂ, ਜੋ ਪੰਜਾਬੀ ਤੇ ਸਿੱਖ ਹਨ, ਉਹ ਵੀ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਅਕਸਰ ਹੀ ਹਿੰਦੀ ਵਿਚ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ, ਤਾਂ ਮੈਂ ਜ਼ੋਰ ਦੇ ਕੇ, ਉਨਾਂ੍ਹ ਨੂੰ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਚ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਦੀ ਹਾਂ। ਜਦੋਂ ਹਿੰਦੀ ਦੇ ਭਾਰੂ ਹੋਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਪੁਛਿਆ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ, “ਸਾਡੇ ਲੋਕ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਨਫ਼ਰਤ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ, ਪਰ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਮਾਹੌਲ ਕਰ ਕੇ, ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਨੂੰ ਹਿੰਦੀ ਬੋਲਣ ਦੀ ਆਦਤ ਪੱਕ ਚੁਕੀ ਹੈ ਜਿਸਨੂੰ ਸੁਧਾਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।''ਉਨਾਂ੍ਹ ਦਾ ਸਪਸ਼ਟ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ, “ਅੱਜੇ ਸਾਨੂੰ ਪੰਜਾਬੀ ਲਈ ਬੜਾ ਕੁੱਝ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਪਿਛੇ ਜਾਈ ਜਾ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਸਾਨੂੰ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਵੇਂ ਸਾਰੀਆਂ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਸਿਖੀਏ, ਪਰ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਬੋਲੀ ਨੂੰ ਪਹਿਲੀ ਥਾਂ 'ਤੇ ਰਖੀਏ। ਸਾਨੂੰ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਪੰਜਾਬੀ ਬੋਲਣ ਵਿਚ ਮਾਣ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਜਦ ਕਦੇ ਦੋ ਬੰਗਾਲੀ ਜਾਂ ਮਰਾਠੀ ਮਿਲਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਹੋਰ ਬੋਲੀ ਨਹੀਂ ਬੋਲਦੇ, ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਬੋਲੀ ਵਿਚ ਹੀ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਸਾਨੂੰ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਸਿੱਖਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।''