ਗਵਾਟੇਮਾਲਾ ਦੇ ਫਿਊਗੋ ਜਵਾਲਾਮੁਖ਼ੀ ਵਿਚ ਹੋਏ ਵਿਸਫੋਟ ਨਾਲ 25 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। 300 ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲੋਕ ਜਖ਼ਮੀ ਹੋ ਗਏ। .....
ਗਵਾਟੇਮਾਲਾ ਸਿਟੀ : ਗਵਾਟੇਮਾਲਾ ਦੇ ਫਿਊਗੋ ਜਵਾਲਾਮੁਖ਼ੀ ਵਿਚ ਹੋਏ ਵਿਸਫੋਟ ਨਾਲ 25 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। 300 ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲੋਕ ਜਖ਼ਮੀ ਹੋ ਗਏ। ਜਵਾਲਾਮੁਖ਼ੀ ਨਾਲ ਰਾਖ-ਲਾਵਾ ਨਿਕਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਅਫਸਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ 1974 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੁਣ ਫਿਊਗੋ ਵਿਚ ਇੰਨਾ ਜ਼ੋਰਦਾਰ ਧਮਾਕਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਬਚਾਅ ਅਤੇ ਰਾਹਤ ਦਾ ਕੰਮ ਜਾਰੀ ਹੈ। ਰਾਜਧਾਨੀ ਗਵਾਟੇਮਾਲਾ ਸਿਟੀ ਦੇ ਲਾ ਆਰੋਰਾ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਏਅਰਪੋਰਟ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਜਿਮੀ ਮੋਰਾਲੇਸ ਨੇ 3 ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿਚ ਰੈਡ ਅਲਰਟ ਅਤੇ ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਆਰੇਂਜ ਅਲਰਟ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਹੈ।
ਫਿਊਗੋ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ - ਅੱਗ ਦਾ ਜਵਾਲਾਮੁਖੀ ਧਮਾਕਾ ਇੰਨਾ ਤੇਜ਼ ਸੀ ਕਿ ਇਸਦਾ ਲਾਵਾ ਅਤੇ ਰਾਖ 8 ਕਿ. ਮੀ ਦੂਰ ਤਕ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਿਚ ਫੈਲ ਗਏ। ਫਿਊਗੋ ਵਿਚ ਇਸ ਸਾਲ ਦੂਜੀ ਵਾਰ ਧਮਾਕਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਗਵਾਟੇਮਾਲਾ ਦੇ ਕੋਨਰਾਡ ਨੈਸ਼ਨਲ ਡਿਜਾਸਟਰ ਮੈਨੇਜਮੇਂਟ ਏਜੰਸੀ ਦੇ ਜਨਰਲ ਸਕੱਤਰ ਸਰਜੀਉ ਕਬਾਨਾਸ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ, ਜਵਾਲਾਮੁਖੀ ਵਿਚ ਧਮਾਕੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲਾਵਾ ਦੀ ਇਕ ਨਦੀ ਵਗ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਅਲ ਰੋਡੀਉ ਨਾਮ ਦੇ ਪਿੰਡ ਉਤੇ ਅਸਰ ਪਿਆ ਹੈ। ਲੋਕ ਜਲ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਫਿਲਹਾਲ 25 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਹੈ ਪਰ ਇਹ ਸੰਖਿਆ ਵੱਧ ਵੀ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਲਾਕੇ ਤੋਂ 3 ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।
ਅਫਸਰਾਂ ਦੀ ਮੰਨੀਏ ਤਾਂ ਤਿੰਨ ਜਗ੍ਹਾਂ ਅਲ ਰੋਡੀਉ, ਅਲੋਤੇਨਾਂਗੋ ਅਤੇ ਸੈਨ ਮਿਗੁਏਲ ਵਿਚ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਹਨ। ਲੋਕਲ ਨਿਊਜ ਚੈਨਲ ਵਿਚ ਦਿਖਾਏ ਇਕ ਵੀਡੀਓ ਵਿਚ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਅਲ ਰੋਡੀਉ ਵਿਚ 3 ਅਰਥੀਆਂ ਬੇਹੱਦ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਲ ਗਈਆਂ ਸਨ। ਕਨਾਬਾਸ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਅਲ ਰੋਡੀਉ ਤਾਂ ਕਰੀਬ - ਕਰੀਬ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ। ਲਾਵੇ ਦੇ ਚਲਦੇ ਸਾਡੇ ਬਚਾਅ ਕਰਮੀ ਇਕ ਦੂਜੇ ਪਿੰਡ ਲਾ ਲਿਬਰਤਾਦ ਤੱਕ ਵੀ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚ ਸਕੇ। ਉੱਥੇ ਵੀ 3 ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਮਾਰੇ ਜਾਣ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਹੈ।
ਇਕ ਹੋਰ ਵੀਡੀਓ ਵਿਚ ਦਿਖਾਇਆ ਗਿਆ ਕਿ ਰਾਖ ਤੋਂ ਸਨੀ ਮਹਿਲਾ ਨੇ ਕਿਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਭੱਜ ਕੇ ਜਾਨ ਬਚਾਈ। ਉਸ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ, ਮੱਕੇ ਦੇ ਖੇਤਾਂ ਤੋਂ ਲਾਵਾ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਫੈਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕਾਂਸੁਏਲੋ ਹਰਨਾਂਡੇਜ ਨਾਮ ਦੇ ਇਕ ਵਿਅਕਤੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਜਵਾਲਾਮੁਖੀ ਦੇ ਨਜਦੀਕ ਦੇ ਸਥਿਤ ਪਿੰਡਾਂ ਤੋਂ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਭੱਜ ਸਕਿਆ। ਮੈਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਉਥੇ ਹੀ ਦਫ਼ਨ ਹੋ ਗਏ। ਫਿਊਗੋ ਜਵਾਲਾਮੁਖੀ ਵਿਚ ਵਿਸਫੋਟ ਨਾਲ 17 ਲੱਖ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਉੱਤੇ ਅਸਰ ਪਿਆ ਹੈ। ਕਈ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿਚ ਰਾਖ ਫੈਲੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਅਫਸਰਾਂ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮਾਸਕ ਪਹਿਨਣ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਡਿਜਾਸਟਰ ਅਥਾਰਿਟੀ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਹਵਾ ਦੀ ਦਿਸ਼ਾ ਬਦਲਨ ਨਾਲ ਰਾਖ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਹੋਰ ਹਿਸਿਆਂ ਵਿਚ ਵੀ ਪਹੁੰਚ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਫਿਊਗੋ ਗਵਾਟੇਮਾਲਾ ਸਿਟੀ ਤੋਂ 40 ਕਿ. ਮੀ ਦੂਰ ਦੱਖਣ-ਪੱਛਮ ਵਾਲੇ ਇਲਾਕੇ ਵਿਚ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਇਹ ਐਂਟੀਗਾ ਸ਼ਹਿਰ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨਜਦੀਕ ਹੈ। ਐਂਟੀਗਾ ਇਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸੈਰ ਸਪਾਟਾ ਸਥਾਨ ਹੈ ਅਤੇ ਕਾਫ਼ੀ ਦੀ ਫ਼ਸਲ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇੱਥੋਂ ਵੀ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਜਗ੍ਹਾ ਲੈ ਜਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਗਵਾਟੇਮਾਲਾ ਦੇ ਭੂਚਾਲ ਅਤੇ ਜਵਾਲਾਮੁਖੀ ਮਾਹਰ ਏਡੀ ਸਾਂਚੇਜ ਦੇ ਮੁਤਾਬਕ, ਲਾਵਾ ਦਾ ਤਾਪਮਾਨ 700 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਤੱਕ ਵੱਧ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜਵਾਲਾਮੁਖੀ ਦੀ ਰਾਖ 15 ਕਿ. ਮੀ ਤਕ ਫੈਲ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਨਦੀਆਂ ਦੇ ਕੰਡੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਚਿਕੜ ਜਮ੍ਹਾਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।