ਕੋਟਲਾ ਛਪਾਕੂ ਜੁੰਮੇ ਰਾਤ ਆਈ ਏ ਜਿਹੜਾ ਅੱਗੇ ਪਿੱਛੇ ਵੇਖੇ (ਮੰਗੇ) ਉਹਦੀ ਸ਼ਾਮਤ ਆਈ ਏ! 
Published : Jul 11, 2021, 9:43 am IST
Updated : Jul 11, 2021, 9:43 am IST
SHARE ARTICLE
File Photo
File Photo

ਚੋਣ ਮੌਸਮ ਵਿਚ ਵੀ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਕੋਟਲਾ ਛਪਾਕੂ ਨਾਲ ਕਿਉਂ ਕੁਟਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ?

50-60 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਤਕ ‘ਕੋਟਲਾ ਛਪਾਕੂ’ ਖੇਡ ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਬੱਚਾ-ਬੱਚਾ ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੀ ਖੇਡਿਆ ਕਰਦਾ ਸੀ ਜਿਵੇਂ ਗੁੱਲੀ ਡੰਡਾ, ਬੰਟੇ, ਛੁਪਣ ਛੁਪਾਈ, ਔਂਸੀਆਂ, ਸ਼ਟਾਪੂ ਆਦਿ। ਆਨੇ ਟਕੇ ਦਾ ਖ਼ਰਚਾ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾਂ, ਸ੍ਰੀਰ ਤੰਦਰੁਸਤ ਰੱਖਣ ਵਾਲੀਆਂ ਇਹ ਪੰਜਾਬੀ ਖੇਡਾਂ ਜਿਵੇਂ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਹਰ ਜਾਏ ਲਈ, ਕੁਦਰਤ ਰਾਣੀ ਨੇ ਖੇਡਣੀਆਂ ਲਾਜ਼ਮੀ ਕੀਤੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਸਨ।

Photo

ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਹਾਕੀ ਵੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਈ ਪਰ ਹਾਕੀ ਵੀ ਖਿੱਦੋ ਖੂੰਡੀ ਨਾਲ ਹੀ ਖੇਡੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ, ਅਜਕਲ ਦੀ ਹਾਕੀ ਸਟਿੱਕ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਕਿਉਂਕਿ ਖੇਡ ਦਾ ਮਤਲਬ ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਇਹੀ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਕਿ ਮਨ ਪ੍ਰਚਾਵੇ ਤੇ ਸ੍ਰੀਰਕ ਕਸਰਤ ਦੀ ਉਹ ਖੇਡ ਜਿਸ ਵਿਚ ਹਰ ਪੰਜਾਬੀ ਬੱਚਾ ਗ਼ਰੀਬ, ਅਮੀਰ, ਪੜਿ੍ਹਆ, ਅਨਪੜ੍ਹ, ਗੋਰਾ-ਕਾਲਾ ਬਰਾਬਰੀ ਤੇ ਬੈਠ ਕੇ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਸਕੇ ਤੇ ਪੈਸਾ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਵੀ ਖ਼ਰਚਣਾ ਨਾ ਪਵੇ ਮਤਲਬ ਮੁਫ਼ਤ ਦਾ ਮੌਜ ਮੇਲਾ ਤੇ ਮੁਫ਼ਤ ਦੀ ਖੇਡ ਖਿਡਾਈ। ਅਖ਼ੀਰ ਵਿਚ ਜੇਤੂ ਵੀ ਫ਼ਖ਼ਰ ਨਾਲ ਏਨਾ ਹੀ ਐਲਾਨ ਕਰ ਸਕਦਾ ਸੀ ਕਿ ‘‘ਅੱਜ ਮੈਂ 10 ਬੰਟੇ ਜਿੱਤੇ’’ ਜਾਂ ‘‘ਅੱਜ ਮੈਂ ਗੁੱਲੀ ਡੰਡੇ ਵਿਚ ਦੋ ਘੰਟੇ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਪਿਦਾਈ ਰਖਿਆ’’ ਜਾਂ ‘‘ਕੁਸ਼ਤੀ ਭਲਵਾਨਾਂ ਨੇ ਝੰਡੀ ਲੁੱਟ ਲਈ’’ ਵਗ਼ੈਰਾ ਵਗ਼ੈਰਾ। ਪੈਸੇ ਦਾ ਕੋਈ ਦਖ਼ਲ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ਹੁੰਦਾ ਪੰਜਾਬੀ ਖੇਡਾਂ ਵਿਚ। 

Photo

ਇਨ੍ਹਾਂ ਖੇਡਾਂ ਵਿਚ ਹੀ ਇਕ ਖੇਡ ਹੁੰਦੀ ਸੀ ‘ਕੋਟਲਾ ਛਪਾਕੂ’। ਸਾਰੇ ਮੁੰਡੇ ਕੁੜੀਆਂ ਇਕ ਗੋਲ ਚੱਕਰ ਵਿਚ ਬੈਠ ਜਾਇਆ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਇਕ ਮੁੰਡਾ ਜਾਂ ਕੁੜੀ ਕਪੜੇ ਦਾ ਇਕ ‘ਛਪਾਕੂ’ (ਇੰਨੂੰ ਵਾਂਗ ਗੋਲ ਕੀਤਾ, ਇਕ ਡੇਢ ਫ਼ੁਟ ਲੰਬਾਈ ਵਾਲਾ) ਚੁੱਕ ਕੇ ਉਸ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਇਹ ਕਹਿੰਦਾ ਦੌੜਦਾ ਸੀ ਕਿ ‘‘ਕੋਟਲਾ ਛਪਾਕੂ ਜੁੰਮੇ ਰਾਤ ਆਈ ਏ, ਜਿਹੜਾ ਅੱਗੇ ਪਿੱਛੇ ਵੇਖੇ ਉਹਦੀ ਸ਼ਾਮਤ ਆਈ ਏ।’’ ਬੈਠੇ ਮੁੰਡੇ ਕੁੜੀਆਂ ਨੂੰ ਪਿੱਛੇ ਵੇਖਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਨਹੀਂ ਸੀ ਹੁੰਦੀ। ਜਿਹੜਾ ਕਾਣੀ ਅੱਖ ਨਾਲ ਪਿੱਛੇ ਵੇਖਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦਾ ਫੜਿਆ ਜਾਂਦਾ, ਉਸ ਨੂੰ ਛਪਾਕੂ ਦੀ ਮਾਰ ਖਾਣੀ ਪੈ ਜਾਂਦੀ ਸੀ... ਬਾਕੀ ਦੀ ਖੇਡ ਦਾ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਤਾ ਹੀ ਹੈ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਹਰ ਇਕ ਦੀ, ਛਪਾਕੂ ਚੁੱਕ ਕੇ ਦੌੜਨ ਦੀ ਵਾਰੀ ਆ ਜਾਂਦੀ ਸੀ ਤੇ ਫਿਰ ਉਹ ਦੂਜਿਆਂ ਨੂੰ ਛਪਾਕੂ ਮਾਰ ਕੇ ਦੁੜਾਂਦਾ ਸੀ। 

Guli Danda Guli Danda

ਮੈਨੂੰ ਇਸ ਖੇਡ ਦੀ ਯਾਦ ਅੱਜ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਵਲੋਂ ਚੋਣਾਂ ਮੌਕੇ ਵੋਟਰਾਂ ਨੂੰ ਮੂੰਹ ਮੰਗੀਆਂ ‘ਮੁਫ਼ਤੀਆਂ’ ਜਾਂ ਮੁਫ਼ਤ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੇਣ ਦੇ ਵਾਅਦੇ ਕਰ ਕੇ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਬਦਲੇ ਵਿਚ ਵੋਟ ਦੇਣ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਦਿਆਂ ਵੇਖ ਕੇ ਆ ਗਈ (ਕਿਸੇ ਇਕ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਗੱਲ ਨਹੀਂ, ਸਾਰੀਆਂ ਦਾ ਚੋਣ-ਮੰਤਰ ਇਕੋ ਹੀ ਹੈ) ਪਰ ਅੱਗੇ ਪਿੱਛੇ ਕੋਈ ਇਨ੍ਹਾਂ ਹੀ ਖੁਲ੍ਹਦਿਲੀ ਵਿਖਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਕੋਲੋਂ ਕੁੱਝ ਮੰਗ ਲਵੇ ਤਾਂ ਸਾਫ਼ ਨਾਂਹ ਤੇ ‘ਛਪਾਕੂ’ ਨਾਲ ਕੁੱਟ ਕੁਟਾਈ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।  ਇਸ ਲਈ ਮੈਂ ਖੇਡ ਵਿਚ ਵਰਤੀ ਜਾਂਦੀ ਬੋਲੀ ਨੂੰ ਮਾੜਾ ਜਿਹਾ ਤਬਦੀਲ ਕਰ ਕੇ ‘ਜਿਹੜਾ ਅੱਗੇ ਪਿੱਛੇ ਵੇਖੇ’ ਨੂੰ ‘ਜਿਹੜਾ ਅੱਗੇ ਪਿੱਛੇ ਮੰਗੇ’ ਕਰ ਦਿਤਾ ਹੈ ਜੋ ਚੋਣਾਂ ਦੇ ਮੌਸਮ ਤੇ ਢੁਕਦਾ ਹੈ। ਚੋਣਾਂ ਵੇਲੇ ਵੋਟਾਂ ਦੇਣ ਦੀ ਪੱਕ ਕਰ ਕੇ ਜੋ ਮੰਗ ਲਉ, ਮਿਲ ਜਾਏਗਾ ਪਰ ਜੇ ਅੱਗੇ ਪਿੱਛੇ ਮੰਗਿਆ ਤਾਂ ਛਪਾਕੂ ਨਾਲ ਕੁੱਟੇ ਜਾਉਗੇ। 

Farmers ProtestFarmers Protest

ਹਾਂ ਚੋਣਾਂ ਦੇ ਇਸ ਮੌਸਮ ਵਿਚ ਗ਼ਲਤ ਮੰਗਾਂ ਵੀ ਮੰਨੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਪਰ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀਆਂ ਜਾਇਜ਼ ਮੰਗਾਂ ਵੀ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਮੰਨੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ? ਇਥੇ ਆ ਕੇ ਚੋਣ ਮੌਸਮ ਦੇ ਨਿਯਮ ਕਿਉਂ ਬਦਲ ਜਾਂਦੇ ਹਨ? ਚੋਣ ਮੌਸਮ ਵਿਚ ਵੀ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਕੋਟਲਾ ਛਪਾਕੂ ਨਾਲ ਕਿਉਂ ਕੁਟਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ? ਚੋਣ ਮੌਸਮ ਵਿਚ ਤਾਂ ਨਾਜਾਇਜ਼ ਮੰਗਾਂ ਮੰਨਣ ਵਾਲਿਆਂ ਅੱਗੇ ਵੀ ਸਰਕਾਰਾਂ ‘ਜੀ ਜੀ ਕਰਦੀਆਂ ਫਿਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਕੀ ਇਸ ਚੋਣ ਮੌਸਮ ਵਿਚ ਵਕਤ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀਆਂ ਵੋਟਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ? 

 Modi governmentModi Government

ਲੋੜ ਤਾਂ ਹੈ ਪਰ ਧੰਨਾ ਸੇਠਾਂ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਮੋਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨਾਲ ਗੱਲ ਮੁਕਾ ਲਈ ਹੋਈ ਹੈ ਕਿ ‘‘ਤੁਸੀ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀਆਂ ਮੰਗਾਂ ਨਾ ਮੰਨੀਆਂ ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਜਿਤਾਉਣ ਦਾ ਜ਼ਿੰਮਾ ਸਾਡਾ। ਚੋਣਾਂ ਜਿੱਤਣ ਲਈ ਜੋ ਵੀ ਪੈਸਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੋਵੇਗਾ, ਅਸੀ ਦਿਆਂਗੇ। ਅਸੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਜਿਤਾਂਦੇ ਹਾਂ, ਇਹ ਗੱਲ ਸਾਡੇ ਤੇ ਛੱਡੋ, ਤੁਸੀ ਬਸ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀਆਂ ਮੰਗਾਂ ਨਹੀਂ ਮੰਨਣੀਆਂ। ਜਿਵੇਂ ਕਿਸਾਨ ਕਹਿੰਦੇ ਨੇ ਕਿ ਕਾਲੇ ਕਾਨੂੰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਦੇ ਵਾਰੰਟ ਹਨ, ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਮਝ ਲਉ ਕਿ ਇਹ ਕਾਨੂੰਨ ਰੱਦ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਹਰ ਕਦਮ ਵੀ ਸਾਡੀ ਮੌਤ ਦਾ ਵਾਰੰਟ ਹੋਵੇਗਾ ਤੇ ਸਾਡੀ ਮੌਤ ਦੇ ਵਾਰੰਟਾਂ ਉਤੇ ਦਸਤਖ਼ਤ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਵੀ ਅਪਣੀ ਕੁਰਸੀ ਨਹੀਂ ਬਚਾ ਸਕੇਗਾ।’’ 

Badal Family At Akal Takht SahibBadal Family

ਸੋ ਵਿਚਾਰੀ ਮੋਦੀ ਸਰਕਾਰ ਵੀ ਕੁੜਿੱਕੀ ਵਿਚ ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੀ ਫਸੀ ਹੋਈ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਬਾਦਲਾਂ ਨੇ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨਾਲ ਬਿਜਲੀ ਸਮਝੌਤੇ ਕਰ ਕੇ ਕੈਪਟਨ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਵੀ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਫਸਾ ਲਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਵਿਰੁਧ ‘ਕੋਟਲਾ ਛਪਾਕੂ’ ਚਲਾਉਣ ਦੀ ਹਿੰਮਤ ਕਰਦੀ ਕਰਦੀ, ਅਪਣੇ ਲਈ ਨਵੀਂ ਮੁਸੀਬਤ ਖੜੀ ਕਰਨ ਦੀ ਹਿੰਮਤ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੀ। ਜੇ ਉਹ ਸਮਝੌਤੇ ਰੱਦ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀ ਤਾਂ ਮੁਸੀਬਤ ਤੇ ਜੇ ਰੱਦ ਕਰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਡੀ ਮੁਸੀਬਤ!

mamata banerjeeMamata banerjee

ਸੋ ਇਹ ਹੈ ਉਹ ਕਾਰਨ ਜਿਸ ਸਦਕਾ ਚੋਣਾਂ ਦੇ ਮੌਸਮ ਵਿਚ ਹਰ ਜਾਇਜ਼ ਨਾਜਾਇਜ਼ ਮੰਗ ਅੱਗੇ ਸਿਰ ਝੁਕਾਉਣ ਵਾਲੀ ਸਰਕਾਰ, ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀਆਂ 100 ਫ਼ੀ ਸਦੀ ਜਾਇਜ਼ ਮੰਗਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਮੰਨਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ ਹੋ ਰਹੀ। ਫਿਰ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਹੱਲ ਕੀ ਨਿਕਲੇਗਾ? ਉਹੀ ਜੋ ਮਮਤਾ ਬੈਨਰਜੀ ਨੇ ਬੰਗਾਲ ਵਿਚ ਕਢਿਆ ਹੈ ਅਰਥਾਤ ਕੋਟਲਾ ਛਪਾਕੂ ਆਪ ਚੁੱਕ ਕੇ ਜ਼ਿਆਦਤੀ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਮੈਦਾਨ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਭਜਾ ਦੇਵੋ। ਡੈਮੋਕਰੇਸੀ ਅਤੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਵਿਚ ਤਾਂ ਹੋਰ ਕੋਈ ਹੱਲ ਨਹੀਂ ਦਸਿਆ ਗਿਆ। 

SHARE ARTICLE

ਸਪੋਕਸਮੈਨ ਸਮਾਚਾਰ ਸੇਵਾ

Advertisement

ਬਾਬਾ ਤਰਸੇਮ ਸਿੰਘ ਦੇ ਕਤਲ ਦਾ CCTV, ਦੇਖੋ ਕਿਵੇਂ ਕੁਰਸੀ 'ਤੇ ਬੈਠੇ ਬਾਬਾ ਤਰਸੇਮ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਬਦਮਾਸ਼ਾਂ ਨੇ ਮਾਰੀਆਂ..

28 Mar 2024 4:40 PM

'ਸਾਈਕਲ ਦਾ ਵੀ ਸਟੈਂਡ ਹੁੰਦਾ, ਆਹ ਰਿੰਕੂ ਦਾ ਕੋਈ ਸਟੈਂਡ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਮੈਂ ਤਾਂ ਹੈਰਾਨ ਹਾਂ'

28 Mar 2024 3:17 PM

Debate: BJP ਨੇ ਪੰਜਾਬ 'ਚ ਮਚਾਈ ਤਰਥੱਲੀ, ਪੱਟ ਲਏ ਵੱਡੇ ਲੀਡਰ! ਚੱਲਦੀ ਡਿਬੇਟ 'ਚ ਭਿੜ ਗਏ AAP ਤੇ BJP ਆਗੂ, ਰੱਜ ਕੇ

28 Mar 2024 3:09 PM

ਬੱਸ ਤੇ ਕਾਰ ਦੀ ਸਿੱਧੀ ਟੱਕਰ ਮਚ ਗਿਆ ਚੀਕ-ਚਿਹਾੜਾ ਫਿਰੋਜ਼ਪੁਰ ਦੇ ਜੀਰਾ ’ਚ ਵਾਪਰਿਆ ਦਰਦਨਾਕ ਹਾਦਸਾ

28 Mar 2024 1:08 PM

Punjab 'ਚ ਵਿਕ ਰਿਹਾ ਨਕਲੀ ਸੀਮਿੰਟ! Ambuja ਤੇ ACC ਸੀਮਿੰਟ ਦੇ ਗੱਟਿਆਂ ਨਾਲ ਭਰਿਆ ਟਰੱਕ Police ਨੇ ਫੜਿਆ

28 Mar 2024 12:50 PM
Advertisement