ਸੇਹਰਾ ਪੜ੍ਹਨਾ ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਵਿਆਹ ਵੇਲੇ ਵਿਆਂਧੜ ਮੁੰਡੇ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਪਰਵਾਰ ਦੀ ਤਰੀਫ਼ ਵਿਚ ਪੜ੍ਹੇ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਕਾਵਿ ਰਚਨਾ ਦੀ ਰਸਮ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿਚ ਲਾੜੇ ਨੂੰ ਸਿਖਿਆ ਦੇਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਉਸ ਦੇ ਪਰਵਾਰ, ਖ਼ਾਨਦਾਨ ਅਤੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਦੀਆਂ ਖ਼ੂਬੀਆਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਇਰਾਨਾ ਅੰਦਾਜ਼ ਵਿਚ ਨੌਜਵਾਨ ਬਰਾਤੀ ਰਾਹੀਂ ਜਾਂ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਲਿਖਾਰੀ ਵਲੋਂ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।
File Photo
ਸਿਹਰਾ ਪੜ੍ਹਨ ਵਾਲੇ ਦੀ ਹੌਂਸਲਾ ਅਫ਼ਜ਼ਾਈ ਵਾਸਤੇ ਮੁੰਡੇ ਦਾ ਪਿਉ ਅਤੇ ਬਰਾਤੀ ਉਸ ਦੇ ਸਿਰ ਤੋਂ ਪੈਸੇ ਵਾਰ ਕੇ ਉਸ ਨੂੰ ਦਿੰਦੇ ਸਨ।ਸੇਹਰਾ ਲਾਵਾਂ ਜਾਂ ਫੇਰਿਆਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੜ੍ਹਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਕੁੜੀ ਵਲੋਂ ਸਿੱਖਿਆ ਉਸ ਦੀ ਸਹੇਲੀ ਪੜ੍ਹਦੀ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਲੜਕੀ ਨੂੰ ਉਸ ਦੇ ਮਾਂ-ਪਿਉ ਤੇ ਸੱਸ ਸਹੁਰੇ ਬਾਰੇ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਪਰਵਾਰ ਬਾਰੇ ਕੀ ਫ਼ਰਜ਼ ਹਨ ਆਦਿ ਬਾਰੇ ਸਿਖਿਆ ਦਿਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ।
File Photo
ਮੈਨੂੰ ਯਾਦ ਹੈ ਕਿ ਮੈਂ ਅਪਣੇ ਦੋਸਤ ਦੇ ਵਿਆਹ ਤੇ ਦਸਾਂ ਗੁਰੂਆਂ ਦੀ ਓਟ ਲੈ ਕੇ ਫਿਰ ਉਸ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਦੀਆਂ ਖ਼ੂਬੀਆਂ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਮੈਂ ਸਿਹਰਾ ਪੜ੍ਹ ਕੇ ਕੀਤਾ ਸੀ ਜਿਸ ਦੀਆਂ ਚੰਦ ਲਾਈਨਾਂ ਮੈਨੂੰ ਅਜੇ ਵੀ ਯਾਦ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਹੁਣ ਮੈਂ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹਾਂ।
ਪ੍ਰੀਤਮ ਸਿੰਘ ਦਾ ਸੇਹਰਾ
File Photo
ਇਹ ਸੁਭਾਗ ਸੇਹਰਾ ਪ੍ਰੀਤਮ ਸਿੰਘ ਸਪੁੱਤਰ ਸ੍ਰੀ ਸਾਧੂ ਸਿੰਘ ਦੇ ਸ਼ੁੱਭ ਅਨੰਦ ਕਾਰਜ ਸਮੇਂ ਸਰਬ ਪਰਵਾਰ ਵਲੋਂ ਪ੍ਰੇਮ ਭੇਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਤੋਂ ਸਿਦਕ ਦੀ ਸੂਈ ਮੰਗੀ,
ਅੰਗਦ ਦੇਵ ਤੋਂ ਸਿੱਖੀ ਪਿਆਰ ਮੰਗਿਆ,
ਧਾਗਾ ਲਿਆ ਸਤਿ ਦਾ ਅਮਰਦਾਸ ਜੀ ਤੋਂ,
ਰਾਮਦਾਸ ਤੋਂ ਨਾਮ ਅਧਾਰ ਮੰਗਿਆ,
File Photo
ਪੰਚਮ ਪਿਤਾ ਸੰਤੋਖ ਦੇ ਫੁੱਲ ਦਿਤੇ,
ਹਰਗੋਬਿੰਦ ਜੀ ਤੋਂ ਸ਼ਰਧਾ ਦਾ ਹਾਰ ਮੰਗਿਆ,
ਹਰਰਾਇ ਤੋਂ ਰਹਿਮਤ ਬਖ਼ਸ਼ਿਸ ਦਾ ਨਵਾਂ ਭੰਡਾਰ ਮੰਗਿਆ
ਹਰਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਤੋਂ ਅਰੋਗਤਾ ਦਾ ਦਾਨ ਮੰਗਿਆ,
File Photo
ਨੌਵੇਂ ਪਿਤਾ ਗੁਰੂ ਤੇਗ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਤੋਂ ਲਈ ਨਿਮਰਤਾ ਉੱਚਾ ਉਚਾਰ ਚੰਨਾ,
ਚੜ੍ਹਦੀਕਲਾ ਲੈ ਪਿਤਾ ਦਸਮੇਸ਼ ਕੋਲੋਂ ਤੇਰੇ ਸੇਹਰੇ ਨੂੰ ਦਿਤਾ ਸ਼ਿੰਗਾਰ ਚੰਨਾ।
File Photo
ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਸੇਹਰਾ ਪੜ੍ਹਿਆ ਤਾਂ ਮੈਨੂੰ ਮੇਰੇ ਦੋਸਤ ਦੇ ਪਿਤਾ ਨੇ ਮੇਰੇ ਸਿਰ ਤੋਂ ਪੰਜਾਂ ਰੁਪਇਆਂ ਦਾ ਨੋਟ ਵਾਰ ਕੇ ਦਿਤਾ ਜੋ ਮੈਂ ਉਸ ਵੇਲੇ ਦੇ ਰਿਵਾਜ ਮੁਤਾਬਕ ਪਾਏ ਹੋਏ ਸਫ਼ਾਰੀ ਸੂਟ ਵਿਚ ਪਾ ਦਿਤਾ ਤਾਂ ਵੇਖੋ-ਵੇਖੀ ਬਰਾਤੀਆਂ ਨੇ ਮੇਰੇ ਸਫ਼ਾਰੀ ਸੂਟ ਦੀਆਂ ਦੋਵੇਂ ਜੇਬਾਂ ਰੁਪਇਆਂ ਨਾਲ ਭਰ ਦਿਤੀਆਂ ਜੋ ਮੈਂ ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਅਪਣੇ ਦੋਸਤ ਦੇ
ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਇਹ ਕਹਿ ਕੇ ਵਾਪਸ ਕਰ ਦਿਤੇ ਕਿ ਤੁਹਾਡਾ ਵਿਆਹ 'ਤੇ ਕਾਫ਼ੀ ਖ਼ਰਚਾ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਤੁਸੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪੈਸਿਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਲੈਣਾ। ਜਦੋਂ ਮੇਰੇ ਦੋਸਤ ਦੇ ਪਿਤਾ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਘੁੱਟ ਕੇ ਜੱਫ਼ੀ ਪਾਈ ਤੇ ਸਾਰੇ ਬਰਾਤੀਆਂ ਸਾਹਮਣੇ ਕਿਹਾ, 'ਦੋਸਤ ਹੋਣ ਤਾਂ ਗੁਰਮੀਤ ਵਰਗੇ ਹੋਣ ਜਿਸ ਨੇ ਇਸ ਵੇਲੇ ਸਾਡੀ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਹੈ।'
File Photo
ਇਹ ਸੁਣ ਕੇ ਮੇਰਾ ਸੀਨਾ ਚੌੜਾ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ਅੱਜ ਸੇਹਰੇ ਦੀ ਥਾਂ ਡੀਜੇ ਨੇ ਲੈ ਲਈ ਹੈ। ਅਸ਼ਲੀਲਤਾ ਅਤੇ ਨਸ਼ਿਆਂ ਬਾਰੇ ਗਾਣਿਆਂ ਦਾ ਬੋਲਬਾਲਾ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਾਡੀ ਨੌਜਵਾਨ ਪੀੜ੍ਹੀ ਨਸ਼ਿਆਂ ਦੀ ਆਦੀ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਕਲਚਰ ਅਲੋਪ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਸੇਹਰੇ ਪੜ੍ਹਨਾ ਅਤੇ ਪੜ੍ਹਨ ਵਾਲੇ ਵੀ ਅਲੋਪ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਨੌਜਵਾਨ ਪੀੜ੍ਹੀ ਨੂੰ ਅਪਣੇ ਕਲਚਰ ਬਾਰੇ ਜਾਗਰੂਕ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
-ਗੁਰਮੀਤ ਸਿੰਘ ਵੇਰਕਾ, ਸੇਵਾ ਮੁਕਤ ਇੰਸਪੈਕਟਰ ਸਪੰਰਕ : 9878600221
