ਆਜ਼ਾਦ ਭਾਰਤ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਦੀ ਇੱਕਮਾਤਰ ਮਹਿਲਾ ਪ੍ਰਧਾਨਮੰਤਰੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਨੂੰ ਕੌਣ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬਾਰੇ ਵਿੱਚ ਨਾ ਸਿਰਫ ਬਚਪਨ ਤੋਂ ਸਕੂਲੀ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਦੇ ਆ ਰਹੇ ਹਨ, ਸਗੋਂ ਹੁਣ ਤਾਂ ਅਜਿਹੇ ਸ਼ਖਸ ਵੀ ਸਾਡੇ ਆਸਪਾਸ ਖਾਸੀ ਤਾਦਾਦ ਵਿੱਚ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਚਮੁੱਚ ਦੇਖਿਆ ਹੈ।
ਉਹ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਇੱਕਮਾਤਰ ਅਜਿਹੀ ਪ੍ਰਧਾਨਮੰਤਰੀ ਰਹੀ, ਜੋ ਪਦ ਉੱਤੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹੋਏ ਹਿੰਸਾ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਕੇ ਇਸ ਦੁਨੀਆ ਤੋਂ ਗਈ।ਪ੍ਰਧਾਨਮੰਤਰੀ ਰਹਿੰਦੇ ਹੋਏ ਬਹੁਤ - ਸਾਰੇ ਲਾਭਕਾਰੀ ਕੰਮਾਂ ਨੂੰ ਕਰਨ ਦਾ ਪੁੰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹੀ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਾਹਸੀ ਪ੍ਰਧਾਨਮੰਤਰੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਹਮੇਸ਼ਾ ਚਰਚਾ ਵਿੱਚ ਰਹੀ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਨੂੰ ਹੀ ਬੈਂਕਾਂ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀਕਰਣ ਦਾ ਪੁੰਨ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਸਬਕ ਸਿਖਾਉਣ ਲਈ ਉਸਦੇ ਦੋ ਟੁਕੜੇ ਕਰਕੇ ਬਾਂਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੇ ਗਠਨ ਦਾ ਵੀ।
ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਪਰਮਾਣੂਸ਼ਕਤੀ ਸੰਪੰਨ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਵਧਣ ਲਈ ਜਰੂਰੀ ਪਰਮਾਣੂ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਵੀ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਵਿੱਚ ਕੀਤੇ ਗਏ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਬਦੌਲਤ ਅੱਜ ਅਸੀ ਵੱਡੇ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਅੱਖ ਮਿਲਾ ਕੇ ਗੱਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਮਰੱਥਾਵਾਨ ਹੈ।
ਲੱਗਭੱਗ 16 ਸਾਲ ਤੱਕ ਭਾਰਤ ਦੀ ਪ੍ਰਧਾਨਮੰਤਰੀ ਰਹੀ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਦੇ ਬਾਰੇ ਵਿੱਚ ਕਾਫ਼ੀ ਕੁਝ ਪੜ੍ਹਿਆ - ਲਿਖਿਆ ਅਤੇ ਕਿਹਾ - ਸੁਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਸ਼ਾਇਦ ਹੀ ਕੋਈ ਅਜਿਹੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹੋਵੇ, ਜੋ ਅਸੀਂ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਪੜ੍ਹੀ ਹੋਣੀ।
