ਟ੍ਰੇਨ ਵਿੱਚ ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡਾ ਰਿਜਰਵੇਸ਼ਨ ਹੈ ਅਤੇ ਤੁਸੀਂ ਟ੍ਰੇਨ ਮਿਸ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਤਾਂ TTE ਤੁਹਾਡੀ ਸੀਟ ਅਗਲੇ ਦੋ ਸਟੇਸ਼ਨ ਤੱਕ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ। ਯਾਨੀ ਤੁਸੀ ਅਗਲੇ ਸਟਾਪ ਤੋਂ ਵੀ ਟ੍ਰੇਨ ਲੈ ਕੇ ਆਪਣੀ ਸੀਟ ਉੱਤੇ ਬੈਠ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਟਿਕਟ ਗੁੰਮ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਅਦ ਵੀ ਤੁਸੀ ਟ੍ਰੇਨ ਵਿੱਚ ਸਫਰ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਰੇਲਵੇ ਦੇ ਕਈ ਅਜਿਹੇ ਨਿਯਮ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਨਹੀਂ। ਅੱਜ ਅਸੀ ਇਹਨਾਂ ਨਿਯਮਾਂ ਦੇ ਬਾਰੇ ਵਿੱਚ ਦੱਸਣ ਜਾ ਰਹੇ ਹਾਂ।

ਦੋ ਸਟੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਤੈਅ ਟਾਇਮ ਲਾਈਨ ਖਤਮ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਅਦ TTE ਤੁਹਾਡੀ ਸੀਟ RAC ਲਿਸਟ ਦੇ ਕਿਸੇ ਯਾਤਰੀ ਨੂੰ ਅਲਾਟ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਟ੍ਰੇਨ ਮਿਸ ਹੋਣ ਉੱਤੇ ਤੁਸੀ TDR ਫਾਇਲ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸਤੋਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਬੇਸ ਫੇਅਰ ਦਾ 50 % ਤੱਕ ਅਮਾਉਂਟ ਰਿਫੰਡ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। 

ਤੁਹਾਡੀ ਜਰਨੀ 200km ਤੱਕ ਕੀਤੀ ਸੀ ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਬੋਰਡਿੰਗ ਸਟੇਸ਼ਨ ਤੋਂ ਟ੍ਰੇਨ ਛੁੱਟਣ ਦੇ 3 ਘੰਟੇ ਦੇ ਅੰਦਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਟਿਕਟ ਕੈਂਸਲ ਕਰਨਾ ਹੋਵੋਗ। ਸਫਰ 201 ਤੋਂ 500km ਹੈ ਤਾਂ 6 ਘੰਟੇ ਵਿੱਚ ਅਪਲਾਈ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਉਥੇ ਹੀ ਜਰਨੀ 500km ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕੀਤੀ ਹੈ ਤਾਂ 12 ਘੰਟੇ ਵਿੱਚ ਅਪਲਾਈ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ।

ਟਿਕਟ ਗੁੰਮ ਹੋ ਗਈ ਹੈ ਤਾਂ ਵੀ ਤੁਸੀ ਸਫਰ ਕਰ ਸਕਦੇ

ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡੀ ਟਿਕਟ ਗੁੰਮ ਹੋ ਗਈ ਹੈ ਤੱਦ ਵੀ ਤੁਸੀ ਸਫਰ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਇਸਦੇ ਲਈ ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਬੋਰਡਿੰਗ ਸਟੇਸ਼ਨ ਉੱਤੇ ਚੀਫ ਰਿਜਰਵੇਸ਼ਨ ਸੁਪਰਵਾਇਜਰ ਨੂੰ ਡੁਪਲੀਕੇਟ ਟਿਕਟ ਇਸ਼ੂ ਕਰਨ ਦੀ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨ ਦੇਣੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਸਦੇ ਨਾਲ ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਆਈਡੇਟਿਟੀ ਕਾਰਡ ਦੀ ਫੋਟੋਕਾਪੀ ਵੀ ਲਗਾਉਣੀ ਹੋਵੋਗੀ। 

ਇਹ ਪ੍ਰੋਸੈਸ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸਫਰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਦੇ 24 ਘੰਟੇ ਪਹਿਲਾਂ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਇੰਸਪੈਕਸ਼ਨ ਦੇ ਬਾਅਦ ਨਾਮੀਨਲ ਚਾਰਜ ਲੈ ਕੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਟਿਕਟ ਇਸੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਓਰੀਜੀਨਲ ਟਿਕਟ ਮਿਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਤੁਸੀ ਡੁਪਲੀਕੇਟ ਟਿਕਟ ਦੀ ਪ੍ਰੋਸੈਸਿੰਗ ਫੀਸ ਵਾਪਸ ਲੈਣ ਲਈ ਕਲੇਮ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। 

ਜੇਕਰ ਤੁਸੀ ਕਿਸੇ ਪੰਛੀ ਨੂੰ ਟ੍ਰੇਨ ਵਿੱਚ ਲੈ ਕੇ ਯਾਤਰਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ ਤਾਂ ਉਸਨੂੰ ਰੇਗੂਲਰ ਕੋਚ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਰੱਖ ਸਕਦੇ। ਰੇਲਵੇ ਪੰਛੀ ਨੂੰ ਮਾਲਭਾੜਾ ਦੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਰੱਖਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਕਾਰਨ ਪੰਛੀ ਨੂੰ ਲਗੇਜ ਵੈਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਫਰ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਪੰਛੀ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੀ ਪੂਰੀ ਜ਼ਿੰਮੇਦਾਰੀ ਵੀ ਆਨਰ ਦੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। 

ਪੰਛੀ ਲੈ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਯਾਤਰੀ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਇਸਦਾ ਫ਼ਾਰਮ ਭਰਨਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਕਿੰਨੇ ਪਿੰਜਰੇ ਹਨ ਇਸਦੀ ਗਿਣਤੀ ਲਿਖਣਾ ਵੀ ਜਰੂਰੀ ਹੈ। ਫੂਡ ਅਤੇ ਵਾਟਰ ਦੇਣਾ ਵੀ ਆਨਰ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਦਾਰੀ ਹੈ ਪਰ ਲਗੇਜ ਵੈਨ ਵਿੱਚ ਯਾਰਤੀ ਨੂੰ ਅਲਾਉ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ। ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਪਿੰਜਰਾ ਉੱਥੇ ਰੱਖਦੇ ਸਮੇਂ ਹੀ ਪੰਛੀ ਦੇ ਨਾਲ ਸਮਰੱਥ ਫੂਡ ਅਤੇ ਵਾਟਰ ਰੱਖਣਾ ਜਰੂਰੀ ਹੈ।

ਕਿਸੇ ਵਜ੍ਹਾ ਨਾਲ ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਓਰੀਜੀਨਲ ਡੇਸਟੀਨੇਸ਼ਨ ਵਾਲੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ਦੀ ਬੁਕਿੰਗ ਨਹੀਂ ਮਿਲ ਪਾਈ ਅਤੇ ਤੁਸੀਂ ਉਸਦੇ ਪਹਿਲਾਂ ਵਾਲੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ਦੀ ਬੁਕਿੰਗ ਕਰਵਾਈ ਹੈ ਤਾਂ ਤੱਦ ਵੀ ਤੁਸੀ ਆਪਣੇ ਡੇਸਟੀਨੇਸ਼ਨ ਸਟੇਸ਼ਨ ਤੱਕ ਯਾਤਰਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ।

ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ TTE ਦੇ ਜਰੀਏ ਤੁਸੀ ਸਫਰ ਨੂੰ ਐਕਸਟੈਂਡ ਕਰਵਾ ਸਕਦੇ ਹੋ। TTE ਐਕਸਟਰਾ ਫੇਅਰ ਲੈ ਕੇ ਅੱਗੇ ਦੀ ਜਰਨੀ ਲਈ ਟਿਕਟ ਇਸ਼ੂ ਕਰ ਦੇਵੇਗਾ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੋਈ ਨਵੀਂ ਬਰਥ ਅਲਾਟ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। 

ਲੈਂਡਸਲਾਇਡ, ਹੜ੍ਹ , ਭੁਚਾਲ ਜਾਂ ਅਜਿਹੀ ਹੀ ਕੋਈ ਨੇਚੂਰਲ ਆਪਦਾ ਜਾਂ ਟੈਕਨੀਕਲ ਪ੍ਰੋਬਲਮ ਆ ਜਾਣ ਦੇ ਕਾਰਨ ਟ੍ਰੇਨ ਦੀ ਸਰਵਿਸ ਬੰਦ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਪੈਸੇਂਜਰ ਨੂੰ ਰੇਲਵੇ ਤੋਂ ਫੁਲ ਰਿਫੰਡ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਹੈ। ਟ੍ਰੇਨ ਸਫਰ ਜੇਕਰ ਪੂਰੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਅਤੇ ਰੇਲਵੇ ਕੋਈ ਵਿਕਲਪਿਕ ਇੰਤਜਾਮ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਤੱਦ ਵੀ ਯਾਤਰੀ ਫੁਲ ਰਿਫੰਡ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਪੈਸੇਂਜਰ ਨੂੰ ਸਟੇਸ਼ਨ ਮਾਸਟਰ ਦੇ ਕੋਲ ਆਪਣੀ ਟਿਕਟ ਸਰੇਂਡਰ ਕਰਨੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਟ੍ਰੇਨ ਦੇ ਇੰਜਨ ਵਿੱਚ ਟਾਇਲਟ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਟ੍ਰੇਨ ਚੱਲਣ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਲੋਕੋਮੋਟਿਵ ਪਾਇਲਟ ( ਡਰਾਇਵਰ ) ਟਾਇਲਟ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦੇ। ਇਹ ਬੇਸਿਕ ਫੈਸੀਲਿਟੀ ਡਰਾਇਵਰ ਨੂੰ ਇਸ ਲਈ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਕਿ ਕਿਤੇ ਟ੍ਰੇਨ ਲੇਟ ਨਾ ਹੋਵੇ ਜਾਵੇ। ਟ੍ਰੇਨ ਦੇ ਰੁਕਣ ਉੱਤੇ ਹੀ ਡਰਾਇਵਰ ਟਾਇਲਟ ਜਾ ਪਾਉਦੇ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਕੁੱਝ ਸਪੈਸ਼ਲ ਇੰਜਨ ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਰੇਲਵੇ ਇਸ ਸਹੂਲਤ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਵਿੱਚ ਹੈ।

 ਰੇਲਵੇ ਐਕਟ 1989 ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ IRCTC ਪੈਕਡ ਫੂਡ ਅਤੇ ਵਾਟਰ ਲਈ ਆਥਰਾਇਜਡ ਹੈ। ਟ੍ਰੇਨ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਪੈਕਡ ਸਮਾਨ ਉੱਤੇ MRP ਤੋਂ ਇੱਕ ਰੁਪਇਆ ਵੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨਹੀਂ ਵਸੂਲਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਵੇਂਡਰ ਅਜਿਹਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸਦਾ ਲਾਇਸੈਂਸ ਕੈਂਸਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ਵਿੱਚ ਯਾਰਤੀ ਰੇਲਵੇ ਦੇ ਟੋਲ ਫਰੀ ਨੰਬਰ 1800111321 ਉੱਤੇ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਵੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।