ਘੱਟ ਓ.ਟੀ.ਆਰ. ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਚੌਲ ਮਿੱਲਾਂ ਨੂੰ ਝੋਨੇ ਤੋਂ ਚੌਲ ਤਿਆਰ ਕਰਨ 'ਚ ਘਾਟਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ।
There is no special relaxation in any state in the rules of paddy purchase: ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਝੋਨੇ ਦੀ ਖਰੀਦ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸੂਬੇ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਛੋਟ ਦੇਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੋ ਵੀ ਢਿੱਲ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇਗੀ, ਉਹ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਬਰਾਬਰ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਖੁਰਾਕ ਮੰਤਰੀ ਪ੍ਰਹਿਲਾਦ ਜੋਸ਼ੀ ਨੇ ਗੱਲਬਾਤ ਕਰਦਿਆਂ ਇਸ ਮੁੱਦੇ 'ਤੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਕਿਹਾ ਪਰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕੀਤਾ। ਦਰਅਸਲ ਰਾਈਸ ਮਿੱਲ ਮਾਲਕ ਮੰਡੀ ਵਿੱਚੋਂ ਝੋਨਾ ਨਹੀਂ ਚੁੱਕ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਝੋਨੇ ਦੀ ਖਰੀਦ ਦੇ ਨਿਯਮਾਂ ਵਿੱਚ ਢਿੱਲ ਦੇਣ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।
ਚੌਲ ਮਿੱਲ ਮਾਲਕਾਂ ਦੀ ਮੁੱਖ ਮੰਗ ਹੈ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਲਈ ਭਾਰਤੀ ਖੁਰਾਕ ਨਿਗਮ (ਐੱਫ.ਸੀ.ਆਈ.) ਦਾ ਆਊਟ ਟਰਨ ਅਨੁਪਾਤ (ਓ.ਟੀ.ਆਰ.) ਨੂੰ 67 ਫੀਸਦੀ ਤੋਂ ਘਟਾਇਆ ਜਾਵੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਤਰਕ ਹੈ ਕਿ ਝੋਨੇ ਦੀ ਨਵੀਂ ਕਿਸਮ ਪੀਆਰ-126 ਝੋਨੇ ਦੀ ਆਮ ਕਿਸਮ ਨਾਲੋਂ 4-5 ਫੀਸਦੀ ਘੱਟ ਓ.ਟੀ.ਆਰ ਦੇ ਰਹੀ ਹੈ।
ਘੱਟ ਓ.ਟੀ.ਆਰ. ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਚੌਲ ਮਿੱਲਾਂ ਨੂੰ ਝੋਨੇ ਤੋਂ ਚੌਲ ਤਿਆਰ ਕਰਨ 'ਚ ਘਾਟਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਹ ਪੀਆਰ-126 ਵਰਗੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਲਈ ਪ੍ਰਤੀ ਕੁਇੰਟਲ ਮੁਆਵਜ਼ਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਮੁੱਦਾ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਸਿਆਸੀ ਵਿਵਾਦ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਸੂਬੇ ਦੇ ਕਈ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ 'ਚ ਕਿਸਾਨ ਸੜਕਾਂ 'ਤੇ ਉਤਰ ਆਏ ਹਨ। ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਮੰਗ ਹੈ ਕਿ ਮੰਡੀ ਵਿੱਚੋਂ ਝੋਨਾ ਜਲਦੀ ਤੋਂ ਜਲਦੀ ਖਰੀਦਿਆ ਜਾਵੇ। ਦਰਅਸਲ ਝੋਨੇ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਆਮਦ ਕਾਰਨ ਪੰਜਾਬ ਦੀਆਂ ਕਈ ਮੰਡੀਆਂ ਭਰ ਗਈਆਂ ਹਨ।
ਵਿਰੋਧੀ ਪਾਰਟੀ ਭਾਜਪਾ ਨੇ ਐਤਵਾਰ ਨੂੰ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਰਾਜਪਾਲ ਗੁਲਾਬ ਚੰਦ ਕਟਾਰੀਆ ਨੂੰ ਮੰਗ ਪੱਤਰ ਸੌਂਪ ਕੇ ਸੂਬੇ ਦੀ 'ਆਪ' ਸਰਕਾਰ 'ਤੇ ਝੋਨੇ ਦੀ ਖਰੀਦ 'ਚ ਦੇਰੀ ਕਰਨ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਲਾਇਆ। ਸੂਬੇ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਅਮਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਵੀ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੇ ਮੁੱਦੇ ਉਠਾਏ ਹਨ। ਉਂਜ, ਝੋਨੇ ਦੀ ਕਿਸਮ ਪੀਆਰ-126 ਬਾਰੇ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਇਹ ਕਿਸਮ 2016 ਤੋਂ ਵਰਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਪਹਿਲਾਂ ਕੋਈ ਮੁੱਦਾ ਨਹੀਂ ਉਠਾਇਆ ਗਿਆ।
ਖੁਰਾਕ ਮੰਤਰੀ ਜੋਸ਼ੀ ਨੇ ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ, 'ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਪ੍ਰਸਤਾਵਿਤ ਓਟੀਆਰ ਮਾਪਦੰਡ ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਇੱਕੋ ਜਿਹੇ ਹਨ। ਝੋਨੇ ਦੀ ਖਰੀਦ ਏਕੀਕ੍ਰਿਤ ਪਛਾਣ 'ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨਿਰਪੱਖ ਔਸਤ ਗੁਣਵੱਤਾ (FAQ) ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕੇਂਦਰ ਨੇ ਝੋਨੇ ਦੇ ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਓ.ਟੀ.ਆਰ ਦੀ ਸਮੀਖਿਆ ਕਰਨ ਲਈ ਆਈ.ਆਈ.ਟੀ ਖੜਗਪੁਰ ਨੂੰ ਅਧਿਐਨ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਪੰਜਾਬ ਸਮੇਤ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਝੋਨਾ ਉਤਪਾਦਕ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਟਰਾਇਲ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਕ ਹੋਰ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਇਸ ਅਧਿਐਨ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੇ, ਅਸੀਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਰਾਜ ਲਈ ਓਟੀਆਰ ਨਿਯਮਾਂ ਨੂੰ ਇਕਪਾਸੜ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨਹੀਂ ਘਟਾ ਸਕਦੇ।
26 ਅਕਤੂਬਰ 2024 ਤੱਕ ਪੰਜਾਬ ਦੀਆਂ ਮੰਡੀਆਂ ਵਿੱਚ 54.5 ਲੱਖ ਟਨ ਝੋਨਾ ਆ ਚੁੱਕਾ ਸੀ ਅਤੇ ਸੈਸ਼ਨ ਦੇਰ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਐਫਸੀਆਈ ਨੇ ਇਸ ਵਿੱਚੋਂ 50 ਲੱਖ ਟਨ (ਲਗਭਗ 92 ਫੀਸਦੀ) ਦੀ ਖਰੀਦ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਪੰਜਾਬ ਦੀਆਂ ਮੰਡੀਆਂ ਵਿੱਚ ਕਰੀਬ 65.8 ਲੱਖ ਟਨ ਝੋਨੇ ਦੀ ਆਮਦ ਹੋਈ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚੋਂ 61.5 ਲੱਖ ਟਨ (ਲਗਭਗ 93.4 ਫੀਸਦੀ) ਦੀ ਖਰੀਦ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।