ਭਾਰਤੀ ਤਕਨੀਕੀ ਸੰਸਥਾਨ (IIT) ਬੰਬਈ ਦੇ ਇਕ ਅਧਿਐਨ ਵਿਚ ਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਕਈ ਬਰਾਂਡ ਦੇ ਲੂਣ ਵਿਚ ਮਾਇਕਰੋਪਲਾਸਟਿਕ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਮਾਇਕਰੋਪਲਾਸਟਿਕ ਅਸਲ ਵਿਚ ਪਲਾਸਟਿਕ...
ਮੁੰਬਈ : ਭਾਰਤੀ ਤਕਨੀਕੀ ਸੰਸਥਾਨ (IIT) ਬੰਬਈ ਦੇ ਇਕ ਅਧਿਐਨ ਵਿਚ ਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਕਈ ਬਰਾਂਡ ਦੇ ਲੂਣ ਵਿਚ ਮਾਇਕਰੋਪਲਾਸਟਿਕ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਮਾਇਕਰੋਪਲਾਸਟਿਕ ਅਸਲ ਵਿਚ ਪਲਾਸਟਿਕ ਦੇ ਬਹੁਤ ਛੋਟੇ ਕਣ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਰੂਪ ਪੰਜ ਮਿਲੀਮੀਟਰ ਤੋਂ ਵੀ ਘੱਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਵਾਤਾਵਰਣ ਵਿਚ ਉਤਪਾਦ ਦੇ ਹੌਲੀ - ਹੌਲੀ ਮਿਲਣ ਨਾਲ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
IIT
ਆਈਆਈਟੀ - ਬੰਬਈ ਦੇ ਸੈਂਟਰ ਫਾਰ ਵਾਤਾਵਰਨ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਦੀ ਇਕ ਟੀਮ ਨੇ ਜਾਂਚੇ ਗਏ ਨਮੂਨਿਆਂ ਵਿਚ ਮਾਇਕਰੋ - ਪਲਾਸਟਿਕ ਦੇ 626 ਕਣ ਪਾਏ ਹਨ। ਅਧਿਐਨ ਵਿਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਮਾਇਕਰੋਪਲਾਸਟਿਕ ਦੇ 63 ਫ਼ੀ ਸਦੀ ਕਣ ਛੋਟੇ - ਛੋਟੇ ਟੁਕੜਿਆਂ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਸਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ 37 ਫ਼ੀ ਸਦੀ ਫਾਈਬਰ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਸਨ।
ਇਸ ਅਧਿਐਨ ਵਿਚ ਪ੍ਰਤੀ ਇਕ ਕਿੱਲੋਗ੍ਰਾਮ ਲੂਣ ਵਿਚ 63.76 ਮਾਇਕਰੋਗਰਾਮ ਮਾਇਕਰੋਪਲਾਸਟਿਕ ਪਾਏ ਗਏ ਹਨ। ਇਸ ਵਿਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਪ੍ਰਤੀ ਦਿਨ ਪੰਜ ਗਰਾਮ ਲੂਣ ਲੈਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਕ ਸਾਲ ਵਿਚ ਇਕ ਭਾਰਤੀ 117 ਮਾਇਕਰੋਗਰਾਮ ਲੂਣ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ‘ਕਾਂਟਿਮਿਨੇਸ਼ਨ ਆਫ ਇੰਡੀਅਨ ਸੀ ਸਾਲਟਸ ਵਿਥ ਮਾਇਕਰੋਪਲਾਸਟਿਕਸ ਐਂਡ ਪੋਟੇਂਸ਼ਿਅਲ ਪ੍ਰਿਵੇਂਸ਼ਨ ਸਟਰੇਟਜੀ’
ਸਿਰਲੇਖ ਅਧਿਐਨ ਨੂੰ ਅਮਰਤੰਸ਼ੂ ਸ਼੍ਰੀਵਾਸਤਵ ਅਤੇ ਚੰਦਨ ਕ੍ਰਿਸ਼ਣ ਸੇਠ ਨੇ ਸੰਯੁਕਤ ਰੂਪ ਨਾਲ ਲਿਖਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ ‘ਵਾਤਾਵਰਨ ਸਾਇੰਸ ਐਂਡ ਪਾਲੂਸ਼ਨ ਰਿਸਰਚ’ ਜਰਨਲ ਵਿਚ 25 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਹੋਇਆ। ਪ੍ਰੋਫ਼ੇਸਰ ਸ਼੍ਰੀਵਾਸਤਵ ਨੇ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਸਧਾਰਣ ਲੂਣ ਨਿਸ਼ਪੰਦਨ ਤਕਨੀਕ ਦੇ ਜਰੀਏ 85 ਫ਼ੀ ਸਦੀ ਮਾਇਕਰੋ - ਪਲਾਸਟਿਕ (ਭਾਰ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ) ਨੂੰ ਖਤਮ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
