ਸਰਵੇਖਣ ਵਿਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਤਿੰਨ ਗ੍ਰੇਡਾਂ ਦੇ 1,15,022 ਬੱਚਿਆਂ ਦਾ ਮੁਲਾਂਕਣ ਕੀਤਾ ਗਿਆ
New Delhi : ਸਿੱਖਿਆ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਇਕ ਸਰਵੇਖਣ ’ਚ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਤੀਜੀ ਜਮਾਤ ਦੇ ਸਿਰਫ 55 ਫ਼ੀ ਸਦੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਹੀ ਚੜ੍ਹਦੇ ਜਾਂ ਉਤਰਦੇ ਕ੍ਰਮ ’ਚ 99 ਤਕ ਦੇ ਅੰਕਾਂ ਨੂੰ ਲਿਖ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜਦਕਿ ਛੇਵੀਂ ਜਮਾਤ ਦੇ ਸਿਰਫ 53 ਫ਼ੀ ਸਦੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਹੀ 10ਵੀਂ ਤਕ ਦੇ ਪਹਾੜੇ ਜਾਣਦੇ ਹਨ। ਸਮੁੱਚੇ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਗਿਆਨ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਮੁਲਾਂਕਣ, ਸਮੀਖਿਆ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ (ਪਰਖ) ਕੌਮੀ ਸਰਵੇਖਣ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਕੌਮੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਸਰਵੇਖਣ (ਐਨ.ਏ.ਐਸ.) ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ 4 ਦਸੰਬਰ ਨੂੰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿਚ 36 ਸੂਬਿਆਂ ਅਤੇ ਕੇਂਦਰ ਸ਼ਾਸਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ 781 ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਦੇ 74,229 ਸਕੂਲਾਂ ਦੇ ਗ੍ਰੇਡ 3, 6 ਅਤੇ 9 ਦੇ ਸਰਕਾਰੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਸਕੂਲਾਂ ਦੇ 21,15,022 ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੇ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ ਸੀ।
ਸਰਵੇਖਣ ਵਿਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਤਿੰਨ ਗ੍ਰੇਡਾਂ ਦੇ 1,15,022 ਬੱਚਿਆਂ ਦਾ ਮੁਲਾਂਕਣ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ 2,70,424 ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਅਤੇ ਸਕੂਲ ਲੀਡਰਾਂ ਨੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨਾਵਲੀਆਂ ਰਾਹੀਂ ਜਵਾਬ ਦਿਤੇ। ਰੀਪੋਰਟ ਮੁਤਾਬਕ ਤੀਜੀ ਜਮਾਤ ਦੇ 58 ਫੀ ਸਦੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਹੀ ਦੋ ਅੰਕਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਨੂੰ ਜੋੜ ਅਤੇ ਘਟਾਓ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਛੇਵੀਂ ਜਮਾਤ ’ਚ, ਭਾਸ਼ਾ ਅਤੇ ਗਣਿਤ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਇਕ ਵਾਧੂ ਵਿਸ਼ਾ ‘ਸਾਡੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦਾ ਸੰਸਾਰ’ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਸ ’ਚ ਵਾਤਾਵਰਣ ਅਤੇ ਸਮਾਜ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੇ ਗਣਿਤ ਵਿਚ ਸੱਭ ਤੋਂ ਘੱਟ (46 ਫ਼ੀ ਸਦੀ) ਅੰਕ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੇ, ਜਦਕਿ ਭਾਸ਼ਾ ਨੇ ਔਸਤਨ 57 ਫ਼ੀ ਸਦੀ ਅਤੇ ‘ਸਾਡੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦਾ ਸੰਸਾਰ’ ’ਚ ਕੌਮੀ ਪੱਧਰ ਉਤੇ 49 ਫ਼ੀ ਸਦੀ ਅੰਕ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੇ।
ਸਿੱਖਿਆ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਅਜਿਹੇ ਮਾਮਲੇ ਜਿੱਥੇ 50 ਫ਼ੀ ਸਦੀ ਤੋਂ ਘੱਟ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਸਹੀ ਜਵਾਬ ਦੇਣ ਦੇ ਯੋਗ ਸਨ, ਸਿੱਖਣ ਦੇ ਫ਼ਰਕ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, ‘‘ਇਹ ਸਿੱਖਣ ਦੇ ਫ਼ਰਕ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੇ ਹੁਨਰਾਂ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ, ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਰਣਨੀਤੀਆਂ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਨ ਅਤੇ ਵਾਧੂ ਸਿੱਖਣ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਲਈ ਕੇਂਦਰਿਤ ਦਖਲਅੰਦਾਜ਼ੀ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਹੱਲ ਕਰਨ ਨਾਲ ਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੇ ਸਿੱਖਣ ਦੇ ਸਮੁੱਚੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣ ਵਿਚ ਮਦਦ ਮਿਲੇਗੀ।’’
ਤੀਜੀ ਜਮਾਤ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ’ਚ, ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਸਕੂਲਾਂ ਨੇ ਗਣਿਤ ਵਿਚ ਸੱਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦਰਜ ਕੀਤਾ।
ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਛੇਵੀਂ ਜਮਾਤ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ’ਚ ਸਰਕਾਰੀ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਅਤੇ ਰਾਜ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਸਕੂਲਾਂ ਨੇ ਖਾਸ ਤੌਰ ਉਤੇ ਗਣਿਤ ’ਚ ਕਮਜ਼ੋਰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਵਿਖਾਇਆ। 9ਵੀਂ ਜਮਾਤ ’ਚ, ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਸਕੂਲਾਂ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੇ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਚ ਸਪੱਸ਼ਟ ਲੀਡ ਨਾਲ ਸਾਰੇ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਵਿਚ ਸੱਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ। ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਸਕੂਲਾਂ ਨੇ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਸਮਾਜਕ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿਚ ਪਾਲਣਾ ਕੀਤੀ ਪਰ ਗਣਿਤ ਵਿਚ ਘੱਟ ਅੰਕ ਵਿਖਾਏ। ਰਾਜ ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰੀ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਸਕੂਲਾਂ ਨੇ ਗਣਿਤ ਵਿਚ ਸੱਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦੇ ਨਾਲ ਇਕੋ ਜਿਹੇ ਨਤੀਜੇ ਦਰਜ ਕੀਤੇ। ਭਾਸ਼ਾ ਸਕੂਲ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਲਈ ਸੱਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਅੰਕ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਵਿਸ਼ਾ ਸੀ, ਜਦਕਿ ਗਣਿਤ ਲਗਾਤਾਰ ਸੱਭ ਤੋਂ ਕਮਜ਼ੋਰ ਰਿਹਾ।
ਇਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪੇਂਡੂ-ਸ਼ਹਿਰੀ ਵੰਡ ਵੀ ਵੇਖੀ ਗਈ। ਪੇਂਡੂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿਚ ਤੀਜੀ ਜਮਾਤ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੇ ਗਣਿਤ ਅਤੇ ਭਾਸ਼ਾ ਦੋਹਾਂ ਵਿਚ ਬਿਹਤਰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ, ਜਦਕਿ ਸ਼ਹਿਰੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿਚ ਛੇਵੀਂ ਅਤੇ ਨੌਵੀਂ ਜਮਾਤ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੇ ਸਾਰੇ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਵਿਚ ਅਪਣੇ ਪੇਂਡੂ ਹਮਰੁਤਬਾ ਨਾਲੋਂ ਵਧੀਆ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ।
ਐਨ.ਏ.ਐਸ., ਜੋ ਤੀਜੀ, ਪੰਜਵੀਂ ਅਤੇ ਅੱਠਵੀਂ ਜਮਾਤ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਵਲੋਂ ਵਿਕਸਤ ਯੋਗਤਾਵਾਂ ਦਾ ਮੁਲਾਂਕਣ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਹਰ ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ ਵਿਚ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਆਖਰੀ ਐਨ.ਏ.ਐਸ. 2021 ਵਿਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
