ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ : ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਗਤੀਸ਼ੀਲਤਾ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਤ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਇਕ ਨਵਾਂ ਅਧਿਐਨ ਇਕ ਹੀ ਪਰਵਾਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਸਮਾਜਿਕ ਸਥਿਤੀ ਵਿਚ ਬਦਲਾਅ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦੇ ਮੁਸਲਿਮ ਘੱਟ ਤੋਂ ਘੱਟ ਮੋਬਾਇਲ ਸਮੂਹ ਹੋਣ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇੰਡੀਅਨ ਐਕਸਪ੍ਰੈੱਸ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਮੁਸਲਿਮ ਵਿਦਿਅਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਵਿਚ ਅਫ਼ਰੀਕੀ-ਅਮਰੀਕੀ ਮੁਸਲਿਮਾਂ ਤੋਂ ਵੀ ਪਿੱਛੇ ਹਨ। ਇਸ ਵਿਚ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਜਾਂ ਸਿੱਖਿਆ ਰੈਂਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਮਾਪਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਉਪਰ ਦੇ ਗਤੀਸ਼ੀਲਤਾ ਉਪਾਅ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਆਰਥਿਕ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਬਜਾਏ ਵਿਦਿਅਕ ਸਿੱਟਿਆਂ 'ਤੇ ਆਧਾਰਤ ਹਨ।
Indian Muslims
ਇਸ ਮਹੀਨੇ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਅਧਿਐਨ ਵਿਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਵੀਹ ਸਾਲਾਂ ਵਿਚ ਮੁਸਲਿਮਾਂ ਵਿਚ ਇਸ ਸਬੰਧ ਵਿਚ ਗਤੀਸ਼ੀਲਤਾ ਕਾਫ਼ੀ ਹੱਦ ਤਕ ਗਿਰ ਗਈ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਾ ਗਤੀਸ਼ੀਲਤਾ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਵਿਚ ਸਥਿਤੀ ਵਿਚ ਪਰਿਵਰਤਨ ਨੂੰ ਕੈਪਚਰ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤਕ ਮੌਕਿਆਂ ਤਕ ਪਹੁੰਚਣ ਵਿਚ ਪਰਿਵਰਤਨ ਦਾ ਵਰਨਣ ਕਰਨ ਦੇ ਲਈ ਇਕ ਬਿਹਤਰ ਉੁਪਾਅ ਹੈ। ਸੈਮ ਆਸ਼ੇਰ (ਵਿਸ਼ਵ ਬੈਂਕ), ਪਾਲ ਨੋਵੋਸਾਦ (ਡਾਰਟਮਾਊਥ ਕਾਲਜ) ਚਾਰਲੀ ਰਾਫਕਿਨ (ਐਮਆਈਟੀ) ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੇ ਗਏ ਅਧਿਐਨ ਵਿਚ 'ਇੰਟਰਜੈਲੇਰੇਸ਼ਨਲ ਮੋਬਿਲਿਟੀ ਇਨ ਇੰਡੀਆ' ਸਿਰਲੇਖ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਆਰਥਿਕ ਉਦਾਰੀਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਨ ਸੰਖਿਆ ਦੇ ਲਈ ਆਖ਼ਰਕਾਰ ਕਿਰਿਆਸ਼ੀਲ ਗਤੀਸ਼ੀਲਤਾ ਸਥਿਰ ਰਹੀ ਹੈ।
American Muslims
ਅਨੁਸੂਚਿਤ ਜਾਤੀਆਂ ਅਤੇ ਅਨੁਸੂਚਿਤ ਜਨਜਾਤੀਆਂ ਨੇ ਗਤੀਸ਼ੀਲਤਾ ਸੂਚਕ ਅੰਕ 'ਤੇ ਬਿਹਤਰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਹੈ ਜਦਕਿ ਉਪਰੀ ਜਾਤੀ ਅਤੇ ਓਬੀਸੀ ਉਥੇ ਰਹੇ ਹਨ। 5600 ਦਿਹਾਤੀ ਉਪ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਅਤੇ 2300 ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਅਤੇ ਕਸਬਿਆਂ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿਚ ਇਹ ਸਿੱਟਾ ਕੱਢਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਦੱਖਣੀ ਹਿੱਸਾ ਸ਼ਹਿਰੀ ਭਾਰਤ ਵਰਗਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਸਿੱਖਿਆ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਬੜ੍ਹਾਵਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਕ ਉਤਰੀ ਰਾਜ ਵਿਚ ਮੁਸਲਿਮ ਬਹੁਤਾਤ ਵਾਲੇ ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ ਮੁਸਲਿਮ ਸਮਾਜ ਦੇ ਬਾਕੀ ਹਿੱਸਿਆਂ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਵਿਚ ਕਾਫ਼ੀ ਗਤੀਸ਼ੀਲਤਾ ਹੈ।
African Muslims
ਵਿਦਿਅਕ ਮੋਰਚਿਆਂ 'ਤੇ ਨਤੀਜਾ ਕੱਢਿਆ ਹੈ ਕਿ ਪਿਛਲੇ 15 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਗਰੀਬ ਪਰਵਾਰਾਂ ਤੋਂ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਲਈ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਅਤੇ ਕਾਲਜ ਤਕ ਪਹੁੰਚ ਸਥਿਰ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਵਿਚ ਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਰੂਪ ਨਾਲ ਗ਼ਰੀਬ ਪਰਵਾਰਾਂ ਤੋਂ ਮੁਸਲਿਮਾਂ ਦੇ ਆਰਥਿਕ ਨਤੀਜਿਆਂ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ 'ਤੇ ਚਾਨਦਾ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਹੋਰ ਸਮੂਹਾਂ ਲਈ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਕੋਈ ਸਬੂਤ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਆਰਥਿਕ ਉਦਾਰੀਕਰਨ ਨੇ ਉਚ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਸਮਾਜਿਕ ਸਥਿਤੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦੇ ਲਈ ਰੈਂਕ ਵੰਡ ਦੇ ਹੇਠਲੇ ਹਿੱਸੇ ਵਿਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਲਈ ਮੌਕਿਆਂ ਵਿਚ ਕਾਫ਼ੀ ਵਾਧਾ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਲਈ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੌਕਿਆਂ ਵਿਚ ਕਾਫ਼ੀ ਗਿਰਾਵਟ ਆਈ ਹੈ।
Indian Muslims
ਅਧਿਐਨ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਹੈ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਚ ਸਿੱਖਿਆ ਵੰਡ ਦੇ ਹੇਠਲੇ ਹਿੱਸੇ ਵਿਚ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕ 34ਵੇਂ ਫ਼ੀਸਦ ਤਕ ਪਹੁੰਚ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਮੁਸਲਿਮ ਸਿਰਫ਼ 28ਵੇਂ ਸਥਾਨ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਉਹ ਅਸਲ ਵਿਚ ਘੱਟ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਆਰਐਸਐਸ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਸੱਤਾਧਾਰੀ ਭਾਜਪਾ ਸਪੱਸ਼ਟ ਰੂਪ ਨਾਲ ਮੁਸਲਿਮਾਂ ਦੇ ਵਿਰੁਧ ਭੇਦਭਾਵ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਸਮਾਜ ਨੂੰ ਭੀੜ ਹਿੰਸਾ ਨਾਲ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਦਸੰਬਰ 2017 ਵਿਚ 'ਵਾਇਰ' ਨੇ ਦਸਿਆ ਕਿ 2012 ਤੋਂ ਅੱਠ ਸਾਲਾਂ ਵਿਚ ਗਾਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਨਫ਼ਰਤ ਵਾਲੀ ਹਿੰਸਾ ਵਿਚ 29 ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ 25 ਮੁਸਲਿਮ ਸਨ।
