ਬੇਜਾਨ ਵਸਤੂਆਂ ਵਿਚ ਜੀਵਨ ਲੱਭਣ ਦੀ ਇਕ ਪ੍ਰੇਰਣਾਦਾਇਕ ਕਹਾਣੀ ਹੈ The Fourth Perspective
ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ : ਫ਼ਲਸਫ਼ੇ ਅਤੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਬਾਰੇ ਅਠਾਰਾਂ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਮੁਟਿਆਰ ਅਤੇ ਵਿਲੱਖਣ ਪ੍ਰਤਿਭਾ ਵਾਲੀ ਜੀਨਾ ਅਰੋੜਾ ਨੇ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਕਿਤਾਬ ‘The Fourth Perspective’ ਰਿਲੀਜ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਕਿਤਾਬ ਨੂੰ ਰਿਲੀਜ਼ ਅੱਜ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਗੋਲਫ਼ ਕਲੱਬ ਵਿਚ ਮਸ਼ਹੂਰ ਦੂਰਦਰਸ਼ੀ ਡਾ. ਸੁਮੇਰ ਬਹਾਦਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕੀਤਾ ।
ਇਹ ਅਕਸਰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਹਰ ਚੀਜ਼ ਦੇ ਤਿੰਨ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਹੁੰਦੇ ਹਨ; ਇੱਕ ਜੋ ਤੁਹਾਡਾ ਹੈ, ਇੱਕ ਮੇਰਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਜੋ ਸੰਪੂਰਨ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਹੈ। ਜੀਨਾ ਅਰੋੜਾ ਦੀ ਇਹ ਕਿਤਾਬ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ‘Fourth Perspective’ ਕਹਾਉਣਾ ਕਿਹੋ ਜਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਮਾਸਟਰਪੀਸ ਨੂੰ ਲਿਖਣ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਵੱਖਰੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਬਾਰੇ ਵਿਸਥਾਰ ਵਿਚ ਦੱਸਦੇ ਹੋਏ, ਜੀਨਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ‘‘ਮੈਂ ਸੱਚਮੁੱਚ ਕਦੇ ਵੀ ਬਾਈਨੇਰਿਜ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਮਝਣ ਦੇ ਯੋਗ ਨਹੀਂ ਰਹੀ।
ਮੇਰਾ ਮਤਲਬ ਹੈ, ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਦੀ ਹਾਂ, ਮੈਂ ਸਹੀ ਅਤੇ ਗਲਤ, ਚੰਗੇ ਅਤੇ ਮਾੜੇ, ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਅਤੇ ਨਕਾਰਾਤਮਕ, ਸੱਚ ਅਤੇ ਝੂਠ ਜਾਂ ਨਾ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਚੀਜ਼ਾਂ ਅਤੇ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਦੇ ਅੰਤਰ ਨੂੰ ਸਮਝਦੀ ਹਾਂ ਅਤੇ ਮੈਨੂੰ ਪਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਕੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿਹੜਾ ਹੈ ਪਰ ਮੈਨੂੰ ਅਜਿਹਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਾਡੀ ਹਰ ਕਿਰਿਆ, ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ, ਵਾਕ, ਭਾਵਨਾ, ਵਿਚਾਰ ਜਾਂ ਵਿਚਾਰ ਨੂੰ ਇਸ ਵਿਚ ਵੰਡਣ ਦੀ ਸਾਡੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਵਿਅਰਥ ਹੈ।’’
ਜੀਨਾ ਦਾ ਅੱਗੇ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ‘‘ਇਸ ਲਈ ਇਹ ਕਿਤਾਬ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੇ ਲਈ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਜੋ ਵੀ ਵਾਪਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜਾਂ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਉਸ ਨੂੰ ਕਾਲੇ ਜਾਂ ਚਿੱਟੇ ਵਜੋਂ ਵਰਗੀਕ੍ਰਿਤ ਕਰਨ ਵਿਚ ਅਸਮਰੱਥ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹੋ, ਇਹ ਉਦੋਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਅਸਪਸ਼ਟ ਜਾਂ ਧੁੰਦਲੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਆਰਾਮ ਲੱਭਣ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਮੈਂ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹਾਂ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਵਿਚ ਡੂੰਘਾ ਗੋਤਾ ਲਗਾਉਣ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋਵੋ ਜਿਥੇ ਵੀ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਵੀ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਨੂੰ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰੋ।’’
ਜੀਨਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਧਰਤੀ ਉਤੇ ਬੇਜਾਨ ਵਸਤੂਆਂ ਦੇ ਲੁਕਵੇਂ ਗੁਣਾਂ ਦੁਆਰਾ ਜੋ ਅਸੀਂ ਲਗਭਗ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਆਪਣੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਵੇਖਦੇ ਹਾਂ, ਹਰ ਇੱਕ ਵਿਚ ਇੱਕ ਅਟੁੱਟ ਦਿਲਾਸਾ ਜਾਂ ਇੱਕ ਖੁਸ਼ਹਾਲ ਹੱਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਦਾ ਉਪਯੋਗ ਕਰਨ ਜਾਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦੀ ਉਡੀਕ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਹ ਫੋਰਥ ਪਰਸਪੇਕਟਿਵ ਨੂੰ ਪਰਿਭਾਸ਼ਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਚੌਥੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਦੀ ਸਮਾਪਤੀ ਅੰਤ ਵਿਚ ਹੈ ਅਤੇ ਤੁਸੀਂ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦੇ ਕਿ ਉਹ ਕਿਸ ਭੇਸ ਵਿਚ ਤੁਹਾਡੇ ਮੁਕਤੀਦਾਤਾ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ!
ਲੇਖਕ ਦੇ ਬਾਰੇ ਵਿਚ:
ਅਠਾਰਾਂ ਸਾਲ ਦੀ ਜੀਨਾ ਅਰੋੜਾ ਕਿਸੇ ਜਵਾਨ ਹਸਤੀ ਤੋਂ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਉਸ ਨੇ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿਚ ਆਪਣਾ ਸਕੂਲ ਖ਼ਤਮ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨ ਵਿਚ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਹੋਣ ਲਈ ਇਸੇ ਸਤੰਬਰ ਬ੍ਰਿਟੇਨ ਦੇ ਬਾਥ ਵਿਚ ਆਪਣਾ ਕਾਲਜ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਇੱਕ ਚੀਜ਼ ਹੈ ਜਿਸ ਦੇ ਬਾਰੇ ਵਿੱਚ ਜੀਨਾ ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਹੈ ਜਦੋਂ ਤੋਂ ਉਸ ਦੇ ਕੋਲ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਵਿਚਾਰ ਆਇਆ ਸੀ, ਉਹ ਇੱਕ ਅਜਿਹੇ ਪ੍ਰੋਫੈਸ਼ਨ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋ ਰਹੀ ਸੀ ਜੋ ਉਸ ਨੂੰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਠੀਕ ਕਰਨ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦੇਵੇਗਾ, ਅਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਸ ਨੇ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨ ਵਿਚ ਆਪਣੀ ਜਗ੍ਹਾਂ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕੀਤਾ।
ਜਦੋਂ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਨਾਮ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ‘ਜਿਊਣ ਦੀ ਕਿਰਿਆ’, ਉਸ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸਾਂ ਇਸ ਸੰਸਾਰ ਨੂੰ ਰਹਿਣ ਲਈ ਇੱਕ ਵਧੀਆ ਜਗ੍ਹਾ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਉਹ ਸਭ ਕੁਝ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ! ਇੱਕ ਲੇਖਿਕਾ ਹੋਣ ਉਤੇ ਮਾਣ ਹੈ। ਉਸ ਦੀ ਮਾਂ ਨਾਲ ਕੌਫੀ ਡੇਟ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਮਨਪਸੰਦ ਗੀਤਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਪਲੇਲਿਸਟ ਇਹ ਦੋ ਅਜਿਹੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਬਿਨ੍ਹਾਂ ਉਹ ਇੱਕ ਦਿਨ ਵੀ ਨਹੀਂ ਗੁਜਾਰਦੀ। ਇਸ ਸਵੈ-ਬੋਧ, ਜ਼ਿੱਦੀ ਅਤੇ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਤਿਭਾਸ਼ਾਲੀ ਲੜਕੀ ਦੀ ਇੱਕ ਵਿਲੱਖਣ ਰੂਹ ਅਤੇ ਬੁੱਧੀ ਹੈ ਜੋ ਉਸ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਪਰੇ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿਤਾਬ ਉਸ ਦੇ ਆਪਣੇ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਆਕਰਸ਼ਕ ਦਰਸ਼ਨ ਦਾ ਰੂਪ ਹੈ।