ਇਸ ਵਿਚ ਕੋਈ ਸ਼ੱਕ ਨਹੀਂ ਕਿ ਸਿੱਖ ਇਕ ਵੱਖਰੀ ਕੌਮ ਹੈ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਸਿੱਖ ਅਪਣੀ ਮਿਹਨਤ ਅਤੇ ਲਗਨ ਸਦਕਾ ਵੱਡੇ-ਵੱਡੇ ਅਹੁਦਿਆਂ....
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ (ਭਾਸ਼ਾ) : ਇਸ ਵਿਚ ਕੋਈ ਸ਼ੱਕ ਨਹੀਂ ਕਿ ਸਿੱਖ ਇਕ ਵੱਖਰੀ ਕੌਮ ਹੈ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਸਿੱਖ ਅਪਣੀ ਮਿਹਨਤ ਅਤੇ ਲਗਨ ਸਦਕਾ ਵੱਡੇ-ਵੱਡੇ ਅਹੁਦਿਆਂ 'ਤੇ ਬਿਰਾਜਮਾਨ ਹਨ, ਪਰ ਅਫਸੋਸ ਕਿ ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਅਜੇ ਤਕ ਕਾਨੂੰਨੀ ਰੂਪ ਵਿਚ ਵੱਖਰੀ ਕੌਮ ਵਜੋਂ ਮਾਨਤਾ ਲੈਣ ਲਈ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇੰਗਲੈਂਡ ਵਿਚ ਸਾਲ 2012 ਦੀ ਮਰਦਮਸ਼ੁਮਾਰੀ ਦੌਰਾਨ ਮਿਲੀ ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੁਣ ਫਿਰ ਉਹੀ ਸਵਾਲ ਉਠਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਿਐ। ਕੀ 2021 ਦੀ ਮਰਦਮਸ਼ੁਮਾਰੀ ਦੌਰਾਨ ਸਿੱਖਾਂ ਦੀ ਇਹ ਵੱਡੀ ਮੰਗ ਪੂਰੀ ਹੋ ਸਕੇਗੀ?
ਦਸ ਦਈਏ ਕਿ ਸਾਲ 2012 ਦੌਰਾਨ ਇੰਗਲੈਂਡ ਵਿਚ ਮਰਦਮਸ਼ੁਮਾਰੀ ਕਰਵਾਉਣ ਵਾਲੇ ਸੰਗਠਨ 'ਆਫ਼ਿਸ ਫ਼ਾਰ ਨੈਸ਼ਨਲ ਸਟੈਟਿਸਟਿਕਸ' (ਓਐੱਨਐੱਸ) ਨੇ ਸਿੱਖਾਂ ਦੀ ਉਹ ਮੰਗ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿਤੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿਚ 'ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਇਕ ਵੱਖਰੀ ਕੌਮ ਵਜੋਂ ਮਾਨਤਾ ਦੇਣ ਦੀ ਗੱਲ ਆਖੀ ਗਈ ਸੀ। ਓਐੱਨਐੱਸ ਨੇ ਦਲੀਲ ਦਿਤੀ ਸੀ ਕਿ ਅਜਿਹੀ ਮੰਗ ਪ੍ਰਵਾਨ ਨਹੀਂ ਕਿਉਂਕਿ ਸਿੱਖ ਆਬਾਦੀ ਦੇ ਅਨੁਪਾਤ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿਚ ਰੱਖਦਿਆਂ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿਚ ਮੁਹਿੰਮਾਂ ਚਲਾਉਣ ਵਾਲੇ ਹੁਣ ਥੋੜ੍ਹੇ ਨਿਰਾਸ਼ ਹੋ ਗਏ ਹਨ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਹੁਣ ਤਾਂ ਸਿਰਫ਼ ਕਾਨੂੰਨੀ ਚਾਰਾਜ਼ੋਈ ਹੀ ਇਕੋ-ਇਕ ਰਾਹ ਬਚਿਆ ਹੈ।
ਓਐੱਨਐੱਸ ਨੇ ਇਕ ਵ੍ਹਾਈਟ-ਪੇਪਰ ਵਿਚ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸੇ ਵੀ ਹੋਰ ਨਸਲ ਜਾਂ ਸਮੂਹ ਦੇ ਗਰੁੱਪ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸਵਾਲ ਦੀ ਡੱਬੀ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੀ 'ਅਦਰ, ਸਪੈਸੀਫ਼ਾਇ' ਦਾ ਬਦਲ ਦਿਤਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਓਐੱਨਐੱਸ ਮੁਤਾਬਕ ਹੀ 2021 ਦੀ ਮਰਦਮਸ਼ੁਮਾਰੀ 'ਚ ਧਰਮ ਬਾਰੇ ਸੁਆਲ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਵੇਗਾ। ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸਾਹਿਬਾਨ ਦੇ ਇਕ ਸਰਵੇਖਣ ਤੋਂ ਇਹ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਸੀ ਕਿ ਕਿ ਸਿੱਖ ਨਸਲੀ ਸਮੂਹ ਦਾ ਟਿੱਕ-ਬਾਕਸ ਪ੍ਰਵਾਨ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਸਿੱਖ ਫ਼ੈਡਰੇਸ਼ਨ ਯੂਕੇ ਦੇ ਭਾਈ ਅਮਰੀਕ ਸਿੰਘ ਦਾ ਕਹਿਣੈ ਕਿ ਓਐੱਨਐੱਸ ਅਜੇ ਵੀ ਉਹੀ ਸਥਿਤੀ ਬਣਾ ਕੇ ਰੱਖਣੀ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਸਿੱਖਾਂ ਨਾਲ ਵਿਤਕਰੇਬਾਜ਼ੀ ਹੋਵੇਗਾ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਆਖਿਆ ਕਿ ਫਿਲਹਾਲ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿਚ ਹਾਲੇ ਤਜਵੀਜ਼ਾਂ ਹੀ ਹਨ ਜਦਕਿ ਮਰਦਮਸ਼ੁਮਾਰੀ ਦੇ ਸੁਆਲਾਂ ਬਾਰੇ ਆਖ਼ਰੀ ਫ਼ੈਸਲਾ ਤਾਂ ਸੰਸਦ ਲਵੇਗੀ। ਗੁਰਦੁਆਰਾ ਸਾਹਿਬਾਨ, ਸਿੱਖ ਜੱਥੇਬੰਦੀਆਂ ਤੇ ਹੋਰ ਭਾਈਚਾਰੇ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਰਗਰਮ ਹਨ, ਅਤੇ ਉਹ ਸਰਬ-ਪਾਰਟੀ ਸੰਸਦੀ ਸਮੂਹ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਇਸ ਮਾਮਲੇ 'ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਚਰਚਾ ਕਰਨਗੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਮੁੱਚੇ ਸਿਆਸੀ ਮੰਚ 'ਚੋਂ ਲਗਭਗ 350 ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੀ ਹਮਾਇਤ ਮਿਲਣ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਵੀ ਕੀਤਾ।
ਵੱਖੋ-ਵੱਖਰੇ ਸਿਆਸੀ, ਸਮਾਜਿਕ, ਸਭਿਆਚਾਰਕ ਤੇ ਆਰਥਿਕ ਮੰਤਵਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਸਰਕਾਰੀ ਫ਼ੰਡਾਂ ਦੀ ਵੰਡ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿਚ ਆਬਾਦੀ ਦੇ ਅੰਕੜੇ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਸਾਲ 2011 ਦੀ ਮਰਦਮਸ਼ੁਮਾਰੀ ਵੇਲੇ 80 ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਿੱਖਾਂ ਨੇ 'ਅਦਰ' ਕਾਲਮ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਸੀ ਤੇ ਉੱਥੇ 'ਸਿੱਖ' ਲਿਖਿਆ ਸੀ। ਉਂਝ ਇਹ ਸੁਆਲ ਹਾਲੇ ਵੀ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ਕਿ ਕੀ 2021 ਦੀ ਮਰਦਮਸ਼ੁਮਾਰੀ ਦੌਰਾਨ ਇੰਗਲੈਂਡ ਵਿਚ ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਇਕ ਵੱਖਰੀ ਕੌਮ ਵਜੋਂ ਸਰਕਾਰੀ ਮਾਨਤਾ ਦਿਤੀ ਜਾਵੇਗੀ ਜਾਂ ਨਹੀਂ?