-ਜੈ ਸਿੰਘ ਕਲਪਦ੍ਰਮ ਮ, ਸਫ਼ਾ 36 ਹੇਮਾਦਰੀ' ਨਾਂ ਦੇ ਗ੍ਰੰਥ ਵਿਚ ਮਕਰ ਸੰਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦੇ ਦਿਨ 'ਲਕੜੀਆਂ ਅਤੇ ਅਗਨੀ ਦਾ ਦਾਨ' ਕਰਨ ਦਾ ਹੁਕਮ ਦਿਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਮਨੁੱਖ ਦੀਆਂ ਮਨੋਕਾਮਨਾਵਾਂ ਪੂਰੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। 'ਸਕੰਦ ਪੁਰਾਣ' ਵਿਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ 'ਜੋ ਬੰਦਾ ਮਕਰ ਸੰਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦੇ ਦਿਨ ਤਿਲਾਂ ਦੀ ਬਣੀ ਗਊ ਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ ਉਸ ਦੀਆਂ ਸੱਭ ਮਨੋਕਾਮਨਾਵਾਂ ਪੂਰਨ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਉਹ ਵਧੀਆ ਸੁੱਖ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦਾ ਹੈ।' 'ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਧਰਮੋਤਰ' ਪੁਰਾਣ ਵਿਚ ਲਿਖਿਆ ਹੈ ਕਿ ਮੱਕਰ ਸੰਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦੇ ਦਿਨ ਕਪੜੇ ਦਾਨ ਕਰਨ ਨਾਲ ਮਹਾਂਪੁੰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜਿਹੜਾ ਬੰਦਾ ਇਸ ਦਿਨ ਤਿਲਾਂ ਨਾਲ ਲਦਿਆ ਬੈਲ ਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਪਾਪਾਂ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। 'ਕਾਲਿਕਾ ਪੁਰਾਣ' ਦਾ ਕਥਨ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਦਿਨ ਘਿਉ ਅਤੇ ਕੰਬਲਾਂ ਦਾ ਦਾਨ ਕਰੋ। ਬ੍ਰਾਹਮਣਾਂ ਨੂੰ ਭੋਜਨ ਕਰਾਉ। ਗਾਂ ਦਾ ਦੁੱਧ, ਦਹੀਂ, ਘੀ, ਗੋਹੇ ਅਤੇ ਗਊਮੂਤਰ ਵਿਚ ਤਿਲ ਮਿਲਾ ਕੇ ਪੀਉ। ਤਿਲਾਂ ਨਾਲ ਹੀ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰੋ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਹੀ ਹਵਨ ਕਰੋ। ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਦੇ ਸੱਭ ਫ਼ਿਕਰ/ਚਿਤਾਵਾਂ ਦੂਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਮੱਕਰ ਸੰਕ੍ਰਾਂਤੀ (ਮਾਘੀ) ਦੇ ਦਿਨ ਕੀਤੇ ਗਏ ਦਾਨ ਅਤੇ ਇਸ਼ਨਾਨ ਦਾ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਤਿਲ, ਕਪੜੇ ਅਤੇ ਘੀ ਦਾਨ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਬ੍ਰਾਹਮਣਾਂ ਨੂੰ ਭੋਜਨ ਕਰਾਉਣਾ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਪੁੰਨ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਪੁੰਨਮਈ ਮੌਕੇ ਨਾਲ ਤਿਲਾਂ ਦਾ ਗੂੜ੍ਹਾ ਸਬੰਧ ਹੈ। ਸਰਦੀ ਦੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿਚ ਤਿਲਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੋਈ ਗ਼ਲਤ ਜਾਂ ਬੇਮੇਲ ਨਹੀਂ ਕਿਉਂਕਿ ਤਿਲ ਗਰਮ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਸਵਾਲ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤਿਲਾਂ ਨਾਲ ਨਹਾਉਣ ਵਿਚ ਕੀ ਰਹੱਸ ਹੈ? ਕੀ ਇਹ ਪਾਗ਼ਲਪਨ ਨਹੀਂ? ਗਊਮੂਤਰ ਅਤੇ ਗੋਹੇ ਵਿਚ ਤਿਲ ਮਿਲਾ ਕੇ ਖਾਣਾ/ਪੀਣਾ ਕੀ ਘ੍ਰਿਣਤ ਕੰਮ ਨਹੀਂ? ਤਿਲਾਂ ਦੀ ਗਾਂ ਬਣਾ ਕੇ ਦਾਨ ਕਰਨ ਦਾ ਕੀ ਉਦੇਸ਼ ਹੈ?
ਮੱਕਰ ਸੰਕ੍ਰਾਂਤੀ ਪੁਰਬ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇ ਵਿਚ ਜਿੰਨੇ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾਤਮਕ ਵਾਕ ਵੱਖ ਵੱਖ ਪੁਰਾਣਾਂ ਅਤੇ ਧਰਮਸ਼ਾਸਤਰਾਂ ਵਿਚ ਮਿਲਦੇ ਹਨ, ਇਸ ਪੁਰਬ ਵਿਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਵੀ ਵੱਧ ਬੇਮੇਲ ਅਤੇ ਸਬੰਧਹੀਣ ਗੱਲਾਂ ਹਨ। ਅਜੋਕੇ ਸਮੇਂ ਵਿਚ ਪ੍ਰਾਪਤ ਤੱਥਾਂ ਦੀ ਰੌਸ਼ਨੀ ਵਿਚ ਇਸ ਪੂਰਬ ਦਾ ਆਰੰਭ ਈਸਾ ਪੂਰਵ 422 ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦਾ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਕਾਲ ਤਕ ਰਚੇ ਜਾ ਚੁੱਕੇ ਰਿਗਵੇਦ ਜੋਤਿਸ਼, ਯਜੁਰਵੇਦ ਜੋਤਿਸ਼ ਅਤੇ ਅਥਰਵ ਜੋਤਿਸ਼ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਵਿਚ ਰਾਸ਼ੀਆਂ ਦਾ ਕਿਤੇ ਜ਼ਿਕਰ ਤਕ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦਾ। ਈਸਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੰਜਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿਚ ਇਹ ਰਾਸ਼ੀਆਂ ਵਿਦੇਸ਼ੀਆਂ ਤੋਂ (ਕੁੱਝ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਖਾਲਡੀਆ ਵਾਸੀਆਂ ਤੋਂ ਅਤੇ ਕੁੱਝ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਮਿਸਰ ਦੇ ਨਿਵਾਸੀਆਂ ਤੋਂ) ਅਸੀ ਸਿਖੀਆਂ ਹਨ। (ਵੇਖੋ, ਸ਼ੰਕਰ ਬਾਲਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੀਕਸ਼ਿਤ ਕ੍ਰਿਤ ਭਾਰਤੀਆਂ ਜੋਤਿਸ਼ ਹਿੰਦੀ ਅਨੁਵਾਦ ਸ਼ਿਵਨਾਥ ਝਾਰਖੰਡੀ ਸਫ਼ਾ 195, 668)ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੂਰਜ ਦੇ ਗਤੀਸ਼ੀਲ ਹੋਣ ਦੇ ਭਰਮ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਰਾਸ਼ੀਆਂ ਨੂੰ ਥੋਪਿਆ ਗਿਆ। ਇਹ ਸਿਧਾਂਤ ਦਿਤਾ ਗਿਆ ਕਿ ਸੂਰਜ ਧਰਤੀ ਦੇ ਦੁਆਲੇ ਸਾਰੇ ਸਾਲ ਵਿਚ ਚੱਕਰ ਲਗਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਦੇ ਰਸਤੇ ਦੇ 12 ਰਾਸ਼ੀਆਂ ਦੇ ਨਾਂ ਤੇ 12 ਭਾਗ ਕਰ ਦਿਤੇ ਅਤੇ ਇਹ ਗ਼ੈਰਵਿਗਿਆਨਕ ਗੱਲ ਹਾਲੇ ਤਕ ਭਾਰਤ ਦੇ ਬਹੁਗਿਣਤੀ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਨਸ ਨਸ ਵਿਚ ਮੌਜੂਦ ਹੈ ਕਿ ਸੂਰਜ ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਨਵੀਂ ਰਾਸ਼ੀ ਵਿਚ ਦਾਖ਼ਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਸੰਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦੇ ਦਿਨ ਅਤੇ 12 ਅਤੇ 14 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਉਹ ਮੱਕਰ ਰਾਸ਼ੀ ਵਿਚ ਪੈਰ ਪਾਉਣ ਦੀ ਕਿਰਿਆ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਮੱਕਰ ਸੰਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦੇ ਦਿਨ ਭਾਰਤ ਦੇ ਜੋਤਿਸ਼ੀ, ਭਾਰਤੀ ਜੋਤਿਸ਼ ਨੂੰ ਸਹੀ ਮੰਨਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਦੇ ਠੇਕੇਦਾਰ ਇਸ ਗੱਲ ਵਿਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਸ਼ਰਮਾਉਂਦੇ ਬਿਲਕੁਲ ਨਹੀਂ।
ਇਸ ਪੁਰਬ ਦੇ ਸੰਦਰਭ ਵਿਚ ਇਕ ਹੋਰ ਅਗਿਆਨਤਾਪੂਰਨ ਗ਼ਲਤੀ ਲਿਖਣਯੋਗ ਹੈ। ਭਾਤਰੀ ਜੋਤਿਸ਼ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮੱਕਰ ਸੰਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦੇ ਦਿਨ ਸੂਰਜ ਉਤਰਾਇਣ ਵਿਚ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਰਥਾਤ ਇਸ ਦਿਨ ਤੋਂ ਸੂਰਜ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਉੱਤਰ ਵਲ ਖਿਸਕਦਾ ਹੈ। (ਭਾਰਤੀ ਜੋਤਿਸ਼, ਸਫ਼ਾ-46) ਉੱਤਰਾਇਣ ਕਾਲ ਵਿਚ ਸੂਰਜ ਉੱਤਰ ਵਲ ਤੋਂ ਨਿਕਲਦਾ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋਇਆ ਦਿਸਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਵਿਚ ਦਿਨ ਵਧਦਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਰਾਤ ਘਟਦੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। (ਪੰਡਤ ਭਵਾਨੀ ਪ੍ਰਸ਼ਾਦ ਕ੍ਰਿਤ ਆਰੀਆ ਪੂਰਵ ਪੱਧਤੀ, ਸਫ਼ਾ 174) ਇਹ ਉੱਤਰਾਇਣ ਕਾਲ ਦਾ ਸਿਧਾਂਤ ਅਪਣੇ ਆਪ ਵਿਚ ਇਕ ਬੇਮੇਲ ਜਾਂ ਗ਼ਲਤੀ ਹੈ। ਉਤਰਾਇਣ ਕਾਲ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਦਾ ਸਮਾਂ 13 ਅਤੇ 14 ਜਨਵਰੀ ਦਸਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮਕਰ ਸੰਕ੍ਰਾਂਤੀ ਇਸੇ ਦਿਨ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਦਕਿ ਅਸਲ ਵਿਚ ਉਤਰੀ ਗੋਲਾਈ ਵਿਚ 23 ਦਸੰਬਰ ਤੋਂ ਰਾਤ ਘਟਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। 23 ਦਸੰਬਰ ਨੂੰ ਹੀ ਸੂਰਜ ਦੀਆਂ ਕਿਰਨਾਂ ਮੱਕਰ ਰੇਖਾ ਉਤੇ ਲੰਬ ਰੂਪ ਵਿਚ ਪੈਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ 23 ਦਸੰਬਰ ਨੂੰ ਖਗੋਲ ਵਿਚ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਕੁਦਰਤੀ ਤਬਦੀਲੀ ਦਾ 13 ਅਤੇ 14 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਹੋਣਾ ਦਸਣਾ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਗ਼ਲਤ ਹੈ ਸਗੋਂ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਭਾਰਤੀਆਂ ਦੇ ਗ੍ਰਹਿਨਛੱਤਰਾਂ ਸਬੰਧੀ ਭਰਮ ਗਿਆਨ ਦਾ ਸੂਚਕ ਵੀ ਹੈ। ਇਸ ਸੱਚਾਈ ਤੋਂ ਵਾਕਫ਼ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਮਜਬੂਰ ਹੋ ਕੇ ਲਿਖਣਾ ਪਿਆ ਕਿ 'ਇਸ ਸਮੇਂ ਮੱਕਰ ਸੰਕ੍ਰਾਂਤੀ ਤੋਂ 23 ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਧਨ ਰਾਸ਼ੀ ਦੇ 7 ਅੰਸ਼ 23 ਕਲਾ ਉਤੇ ਉੱਤਰਾਇਣ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਤਿਉਹਾਰ ਮੱਕਰ ਸੰਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦੇ ਦਿਨ ਹੀ ਹੁੰਦਾ ਚਲਿਆ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਸਰਵਧਾਰਨ ਜੋਤਿਸ਼ ਸ਼ਾਸਤਰ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇ ਬਾਰੇ ਅਣਭਿੱਜਤਾ ਦੀ ਵਾਕਫ਼ੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ।'' (ਆਰੀਆ ਪਰਵ ਪੱਧਤੀ, ਸਫ਼ਾ-174)ਬੀਤੀ ਹੋਈ ਸ਼ਤਾਬਦੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਜੋਤਿਸ਼ ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ ਸ਼ੰਕਰ ਬਾਲਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੀਕਸ਼ਿਤ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ, ''ਜਿਸ ਦਿਨ ਤੋਂ ਦਿਨਮਾਨ (ਦਿਨ ਚੜ੍ਹਨ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਛਿਪਣ ਤਕ ਦਾ ਸਮਾਂ) ਘੱਟਣ ਜਾਂ ਵੱਧਣ ਲਗਦਾ ਹੈ, ਠੀਕ ਉਸੇ ਦਿਨ ਤੋਂ ਸਿਲਸਿਲੇਵਾਰ ਉੱਤਰਾਇਣ ਅਤੇ ਦੱਖਣ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਗੱਲ ਆਕਾਸ਼ ਵਿਚ ਵੀ ਪ੍ਰਤੱਖ ਵਿਖਾਈ ਦੇਣ ਲਗਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਅਜਿਹਾ ਹੋਣ ਉਤੇ ਵੀ ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਪ੍ਰਚਲਤ ਅਜਕਲ ਦੇ ਪੰਚਾਂਗਾ (ਪਤਰੀਆਂ) ਵਿਚ ਸਾਡੇ ਪੱਤਰੀਆਂ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੇ ਮੱਕਰ ਸੰਕ੍ਰਾਂਤੀ ਲਗਭਗ 22 ਦਿਨ ਬਾਅਦ ਲਿਖਦੇ ਹਨ। ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਸ਼ੱਕ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਅਸਲੀ ਹਾਲਤ ਦੇ ਉਲਟ ਅਜਿਹਾ ਕਿਉਂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।'' (ਭਾਰਤੀਆ ਜੋਤਿਸ਼, ਸਫ਼ਾ 533)20ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਉੱਨਤ ਵਿਗਿਆਨਕ ਯੁੱਗ ਵਿਚ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਭਾਰਤੀਆਂ ਦੇ ਖਗੋਲ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇ ਵਿਚ ਘੱਟ ਗਿਆਨ ਦੀ ਵੱਡੀ ਆਵਾਜ਼ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਇਸ ਪੁਰਬ ਦਾ ਮਨਾਇਆ ਜਾਣਾ ਬਹੁਤ ਸ਼ਰਮਨਾਕ ਹੈ। ਵਿਗਿਆਨ ਵਿਰੋਧੀ ਕਲਪਨਾਵਾਂ ਤੇ ਆਧਾਰਤ ਪੁਰਬਾਂ ਨੂੰ ਮਨਾਉਂਦੇ ਰਹਿਣ ਨਾਲ ਕਿਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਭਲੇ ਦੀ ਉਮੀਦ ਕਰਨਾ ਖ਼ਿਆਲਾਂ ਦਾ ਦੀ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿਚ ਰਹਿਣਾ ਹੈ। ਹਾਂ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਤਰੱਕੀ ਦੇ ਰਸਤੇ ਵਿਚ ਰੋੜਾ ਜ਼ਰੂਰ ਅਟਕਦਾ ਹੈ।
ਮਨੋਰੰਜਨ ਲਈ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਅਤੇ ਮੇਲਿਆਂ ਦਾ ਅਪਣਾ ਸਭਿਆਚਾਰਕ ਮਹੱਤਵ ਹੈ ਪਰ ਵਿਚਾਰਵਾਨ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਮਨੋਰੰਜਨ ਦੇ ਢੰਗ ਤਰੀਕੇ ਅਗਿਆਨਤਾਪੂਰਨ, ਅਵਿਗਿਆਨਕ ਮਾਨਤਾਵਾਂ ਉਤੇ ਆਧਾਰਤ ਅਤੇ ਅੰਧਵਿਸ਼ਵਾਸਾਂ ਨਾਲ ਭਿੱਜੇ ਹੋਏ/ਤਰ ਨਹੀਂ ਹੋਣੇ ਚਾਹੀਦੇ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਮੱਕਰ ਸੰਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦਾ ਹਾਲ ਹੈ। ਇਸ ਵਿਚ (À) ਸੂਰਜ ਨੂੰ ਚਲਦਾ ਫਿਰਦਾ ਅਤੇ ਜ਼ਮੀਨ ਨੂੰ ਖੜੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, (ਅ) ਇਸ ਨਾਲ ਤਿਲਾਂ ਨੂੰ ਪਾਗਲਪਨ ਦੀ ਹੱਦ ਤਕ ਜੋੜ ਦਿਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, (Â) ਇਹ ਤਿਉਹਾਰ ਉਸ ਕੁਦਰਤੀ ਤਬਦੀਲੀ ਵਾਪਰਨ ਤੋਂ 23-23 ਦਿਨ ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਕਿ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਇਸ ਦੇ ਮਨਾਏ ਜਾਣ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਕਹੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨਅ ਤੇ ਆਖੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਜਦ ਪ੍ਰਤੱਖ ਗੱਲਾਂ ਹੀ ਸਹੀ ਨਹੀਂ ਉਤਰ ਰਹੀਆਂ ਤਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਦੀ ਚੀਕਣੀ-ਚੋਪੜੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਚ ਪੁੰਨ ਸਬੰਧੀ ਵਿਖਾਏ ਗਏ ਸਬਜ਼ਬਾਗ਼ਾਂ ਦੀ ਸਚਾਈ ਉੱਤੇ ਤਾਂ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦਾ ਕੋਈ ਆਧਾਰ ਹੀ ਨਹੀਂ ਰਹਿ ਜਾਂਦਾ। ਜੇਕਰ ਪਲ ਭਰ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਹੀ ਮੰਨ ਲਈਏ, ਫਿਰ ਵੀ ਮੱਕਰ ਸੰਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦੇ ਦਿਨ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਹਿਲੇ ਦਿਨ ਬੱਚੇ ਅਤੇ ਬੱਚੀਆਂ 'ਲੋਹੜੀ' ਮੰਗਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਪ੍ਰਤੱਖ ਰੂਪ ਵਿਚ ਭਿਖਿਆ/ਭੀਖ ਮੰਗਣਾ ਹੀ ਹੈ। ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਅਤੇ ਮਨੋਰੰਜਨ ਲਈ ਕਲਪਿਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਪੁਰਬ ਦੇ ਦਿਨ ਭਿਖਿਆ ਮੰਗਣਾ, ਲੋਕਾਂ ਅੱਗੇ ਹੱਥ ਫੈਲਾਉਣਾ ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ ਜਿਹੋ ਜਿਹਾ ਕਿ ਦੀਵਾਲੀ ਦੇ ਦਿਨ ਜੂਆ ਖੇਡਣਾ ਜਾਂ ਵਿਆਹ ਦੇ ਮੌਕੇ ਉਤੇ ਇਸਤਰੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਬਰਾਤੀਆਂ ਨੂੰ ਗੰਦੀਆਂ ਗਾਲਾਂ ਦੇਣੀਆਂ (ਸਿੱਠਣੀਆਂ) ਹਨ।  ਏਨੀਆਂ ਬੇਮੇਲ ਅਤੇ ਗ਼ਲਤੀਆਂ ਨਾਲ ਦੂਸ਼ਿਤ ਪੁਰਬ ਦਾ ਪੁਰਾਣਾਂ ਵਿਚ ਵਡਿਆਈ ਤਦ ਤਕ ਪਾਗਲ ਬਕਵਾਸ (ਊਲ-ਜਲੂਲ ਗੱਲਾਂ) ਨਾਲ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਹੱਤਵ ਦਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਜਦ ਤਕ ਕਿ ਇਸ ਨੂੰ ਉਕਤ ਦੋਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਕਰ ਕੇ ਠੀਕ ਮੇਲੇ ਦਾ ਰੂਪ ਨਹੀਂ ਦਿਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।