IIM-ਰੋਹਤਕ ਦੇ ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਦੀ ਇਕ ਟੀਮ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਅਧਿਐਨ
Social Media: ਇੰਡੀਅਨ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ ਮੈਨੇਜਮੈਂਟ (IIM) ਰੋਹਤਕ ਦੁਆਰਾ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੁਆਰਾ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਦੀ ਵਰਤੋਂ 'ਤੇ ਕੀਤੇ ਗਏ ਅਧਿਐਨ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਕ ਪੁਰਸ਼ ਦਾ ਔਸਤ ਸਕ੍ਰੀਨ ਸਮਾਂ 6 ਘੰਟੇ 45 ਮਿੰਟ ਹੈ, ਜਦਕਿ ਇਕ ਔਰਤ ਦਾ ਔਸਤ ਸਕ੍ਰੀਨ ਸਮਾਂ 7 ਘੰਟੇ 5 ਮਿੰਟ ਹੈ। ਅਧਿਐਨ ਵਿਚ ਇਹ ਵੀ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ ਕਿ ਲਗਭਗ 60.66 ਫ਼ੀ ਸਦੀ ਨੌਜਵਾਨ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਦੀ ਸੱਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਰਤੋਂ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ 50 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦਰਸ਼ਕ ਮਨੋਰੰਜਨ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸਮੱਗਰੀ ਦੇ ਹਨ। ਆਈਆਈਐਮ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਪਿਛਲੇ ਇਕ ਦਹਾਕੇ ਵਿਚ ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਵਿਚ ਸਮਾਰਟਫੋਨ ਅਤੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵਿਚ ਬੇਮਿਸਾਲ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ।
ਇੰਸਟਾਗ੍ਰਾਮ 'ਤੇ ਫੋਲੋਇੰਗ ਟ੍ਰੈਂਡ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਯੂਟਿਊਬ 'ਤੇ ਕੰਟੈਂਟ ਦੇਖਣ ਤਕ, ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਕਾਰਨ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦਾ ਸਕ੍ਰੀਨ ਟਾਈਮ ਕਾਫੀ ਵਧਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਅਧਿਐਨ ਅਕਤੂਬਰ-ਨਵੰਬਰ 2023 ਦੌਰਾਨ IIM-ਰੋਹਤਕ ਦੇ ਖੋਜਕਰਤਾਵਾਂ ਦੀ ਇਕ ਟੀਮ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ 18 ਤੋਂ 25 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ 38,896 ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਤੋਂ ਡਾਟਾ ਇਕੱਠਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਆਈਆਈਐਮ-ਰੋਹਤਕ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਧੀਰਜ ਸ਼ਰਮਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਧਿਐਨ ਵਿਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਖੇਤਰਾਂ, ਸਮਾਜਕ-ਆਰਥਕ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਵਰਗਾਂ ਦੇ 18,521 ਪੁਰਸ਼ ਅਤੇ 14,375 ਔਰਤਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। ਉਹ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਪਣੇ ਸਕ੍ਰੀਨ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ YouTube, Instagram, WhatsApp, Safari ਅਤੇ Google Chrome ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਵਿਚ ਰਵਾਇਤੀ ਕਾਲਿੰਗ ਦੀ ਬਜਾਏ ਐਂਡ-ਟੂ-ਐਂਡ ਐਨਕ੍ਰਿਪਟਡ ਵਟਸਐਪ ਕਾਲਿੰਗ ਦਾ ਰੁਝਾਨ ਵੀ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਨੌਜਵਾਨ ਅਪਣੇ ਸੰਚਾਰ ਵਿਚ ਨਿੱਜਤਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਅਧਿਐਨ ਅਨੁਸਾਰ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਉਤੇ ਸਿਆਸੀ ਸਮੱਗਰੀ ਸਿਰਫ਼ 4.97% ਦੇਖੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਮਨੋਰੰਜਨ ਸਮੱਗਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੱਭ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਜਾਂ ਅਪਣੀ ਲੋੜ ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ 26.23% ਦੇਖੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵਿਦਿਅਕ ਸਮੱਗਰੀ, ਗਿਆਨ ਅਤੇ ਖ਼ਬਰਾਂ 14.28% ਦੇਖੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।
(For more Punjabi news apart from Young Indians average 7 hours on social media, stay tuned to Rozana Spokesman)
