ਇਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿਚ ਜਲ੍ਹਿਆਂਵਾਲਾ ਬਾਗ ਵਿਚ ਇਕ ਯਾਦਗਾਰ ਬਣਾਈ ਗਈ ਹੈ
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਭਾਰਤ ਨੂੰ 15 ਅਗਸਤ 1947 ਨੂੰ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸ਼ਾਸਨ ਤੋਂ ਆਜ਼ਾਦੀ ਮਿਲੀ ਅਤੇ ਇਸ ਦਿਨ ਤੋਂ ਭਾਰਤ ਦਾ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਦਿਵਸ ਮਨਾਇਆ ਜਾਣ ਲੱਗਿਆ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਹਰ ਕੋਈ ਜਾਣਦਾ ਹੈ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਫ਼ੌਜੀ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਆਜ਼ਾਦ ਕਰਾਉਣ ਵਿਚ ਸ਼ਹੀਦ ਹੋ ਗਏ ਸਨ। ਇਸ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਦਿਵਸ 'ਤੇ ਤੁਸੀਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ ਭੇਟ ਕਰਨ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਯਾਦਗਾਰ' ’ਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹੋ।
ਹਰ ਸਾਲ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦਿਵਸ ਦੇ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨਮੰਤਰੀ ਲਾਲ ਕਿਲ੍ਹੇ' ’ਤੇ ਝੰਡਾ ਲਹਿਰਾਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਨ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ 1947 ਵਿਚ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਆਜ਼ਾਦੀ ਮਿਲੀ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਜਵਾਹਰ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ ਨੇ ਲਾਲ ਕਿਲ੍ਹੇ ’ਤੇ ਭਾਸ਼ਣ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਲਾਲ ਕਿਲ੍ਹਾ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਤੋਂ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ। ਇਤਿਹਾਸਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਲਾਲ ਕਿਲ੍ਹਾ ਸ਼ਾਹਜਹਾਂ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।
ਇਸ ਦਾ ਨਾਮ ਲਾਲ ਕਿਲ੍ਹਾ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਲਾਲ ਰੰਗ ਦੇ ਰੇਤਲੇ ਪੱਥਰ ਦੀ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। 1919 ਵਿਚ ਜਲ੍ਹਿਆਂਵਾਲਾ ਬਾਗ ਵਿਖੇ ਵਿਸਾਖੀ ਦੇ ਦਿਨ ਆਜ਼ਾਦੀ ਘੁਲਾਟੀਆਂ ਨੇ ਰੌਲਟ ਐਕਟ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਵਿਚ ਇਕ ਮੀਟਿੰਗ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਦੋਂ ਲੋਕ ਇੱਥੇ ਆਏ ਜਨਰਲ ਡਾਇਰ ਨੇ ਬਿਨਾਂ ਚਿਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੇ ਫਾਇਰ ਕਰਨ ਦਾ ਆਦੇਸ਼ ਦਿੱਤਾ। ਜਲ੍ਹਿਆਂਵਾਲਾ ਬਾਗ ਕਤਲੇਆਮ ਵਿਚ ਕਈ ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ।
ਇਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿਚ ਜਲ੍ਹਿਆਂਵਾਲਾ ਬਾਗ ਵਿਚ ਇਕ ਯਾਦਗਾਰ ਬਣਾਈ ਗਈ ਹੈ। ਬੁਲੇਟ ਦੇ ਨਿਸ਼ਾਨ ਇੱਥੇ ਦੀਵਾਰਾਂ ਵਿਚ ਵੇਖੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਨਿਸ਼ਾਨਿਆਂ ਨੂੰ ਵੇਖ ਕੇ ਤੁਸੀਂ ਜ਼ੁਲਮ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਵਾਹਗਾ ਸਰਹੱਦ ਜੋ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਵੱਖ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਸੂਰਜ ਡੁੱਬਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵਾਹਗਾ ਬਾਰਡਰ 'ਤੇ ਰੀਟਰੀਟ ਸਮਾਰੋਹ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਸਮਾਰੋਹ ਵਿਚ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਸੈਨਿਕ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਇਸ ਨੂੰ ਵੇਖਣ ਲਈ ਦੋਵਾਂ ਪਾਸਿਆਂ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿਚ ਸੈਲਾਨੀ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਅੰਡੇਮਾਨ ਅਤੇ ਨਿਕੋਬਾਰ ਆਈਲੈਂਡਜ਼ ਵਿਚ ਸਥਿਤ ਸੈਲੂਲਰ ਜੇਲ੍ਹ ਨੂੰ ਕਾਲਾ ਪਾਣੀ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜੇਲ੍ਹ ਹੁਣ ਇਕ ਅਜਾਇਬ ਘਰ ਅਤੇ ਯਾਦਗਾਰ ਬਣ ਗਈ ਹੈ। ਸੈਲੂਲਰ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿਚ ਬਣੇ ਅਜਾਇਬ ਘਰ ਅਤੇ ਯਾਦਗਾਰ ’ਤੇ ਆਉਣ' ’ਤੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਹ ਅਹਿਸਾਸ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਆਜ਼ਾਦੀ ਘੁਲਾਟੀਆਂ ਨੂੰ ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਆਜ਼ਾਦ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਕਿੰਨਾ ਕੁੱਝ ਸਹਿਣਾ ਪਿਆ ਸੀ।
ਹਰ ਕੋਈ ਜਾਣਦਾ ਹੈ ਕਿ ਝਾਂਸੀ ਦੀ ਰਾਣੀ ਲਕਸ਼ਮੀ ਬਾਈ ਇਕ ਬਹੁਤ ਦਲੇਰ ਯੋਧਾ ਰਹੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਹੀ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ਾਂ ਦੇ ਦੰਦ ਖੱਟੇ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਸਨ। ਝਾਂਸੀ ਵਿਚ ਇੱਕ ਕਿਲ੍ਹਾ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਤੁਸੀਂ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਦਿਵਸ ’ਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਝਾਂਸੀ ਦਾ ਕਿਲ੍ਹਾ ਰਾਜਾ ਬੀਰ ਸਿੰਘ ਦੇਵ ਨੇ 17 ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿਚ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਲਕਸ਼ਮੀ ਬਾਈ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪੁੱਤਰ ਦੀ ਪਿੱਠ 'ਤੇ ਬੰਨ੍ਹ ਕੇ ਈਸਟ ਇੰਡੀਆ ਕੰਪਨੀ ਵਿਰੁੱਧ ਬਹਾਦਰੀ ਨਾਲ ਲੜਾਈ ਲੜੀ।
9 ਅਗਸਤ, 1942 ਨੂੰ ਮੁੰਬਈ ਦੇ ਅਗਸਤ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਮੈਦਾਨ ਵਿਚ ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਨੇ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਵਿਰੁੱਧ ਭਾਰਤ ਛੱਡੋ ਦਾ ਬਿਗੁਲ ਫੁਕਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਸਥਾਨ ਭਾਰਤੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਵਿਚ ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਥਾਨ ਹੈ। ਅੱਜ ਇਸ ਮੈਦਾਨ ਨੂੰ ਗੋਲੀ ਮੈਦਾਨ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਦਿਵਸ 'ਤੇ ਇਸ ਮੈਦਾਨ' ’ਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਸੰਨ 1931 ਵਿਚ ਚੰਦਰਸ਼ੇਖਰ ਆਜ਼ਾਦ ਨੇ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਫੌਜੀਆਂ ਨਾਲ ਪ੍ਰਿਆਗਰਾਜ ਦੇ ਇਸ ਪਾਰਕ ਵਿਚ ਲੜਾਈ ਲੜੀ।
ਇਸ ਪਾਰਕ ਵਿਚ ਉਸ ਨੇ ਸਿਰਫ 25 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿਚ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਦੇ ਦਿੱਤੀ. ਕਿਰਪਾ ਕਰਕੇ ਦੱਸੋ ਕਿ ਜਦੋਂ ਚੰਦਰਸ਼ੇਖਰ ਆਜ਼ਾਦ ਨੇ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਪੁਲਿਸ ਨੂੰ ਘੇਰਿਆ ਸੀ। ਫਿਰ ਉਸ ਨੇ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸੈਨਿਕ ਗੋਲੀ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਮਰਨਗੇ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਇਸ ਜਗ੍ਹਾ ’ਤੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਗੋਲੀ ਮਾਰ ਲਈ। ਇਸ ਜਗ੍ਹਾ ਨੂੰ ਹੁਣ ਚੰਦਰਸ਼ੇਖਰ ਆਜ਼ਾਦ ਪਾਰਕ ਦੇ ਨਾਮ ਨਾਲ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਾਰਕ ਵਿਚ ਚੰਦਰਸ਼ੇਖਰ ਆਜ਼ਾਦ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਹੈ।
ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਨਰਮ ਸਤਿਆਗ੍ਰਹਿ ਅਤੇ ਡਾਂਡੀ ਮਾਰਚ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਸਾਬਰਮਤੀ ਆਸ਼ਰਮ ਤੋਂ ਕੀਤੀ। ਇਹ ਜਲੂਸ ਸਾਬਰਤੀ ਤੋਂ ਡਾਂਡੀ ਜਾਂਦਾ ਹੋਇਆ ਜਿਸ ਰਾਹੀਂ ਇਹ ਜਲੂਸ ਆਇਆ ਅੱਜ ਇਤਿਹਾਸਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ। ਜਦੋਂ 1930 ਵਿਚ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਡਾਂਡੀ ਮਾਰਚ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ, ਉਹ ਇਸ ਆਸ਼ਰਮ ਵਿਚ ਰਹੇ। ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਦਿਵਸ 'ਤੇ ਇਥੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹੋ।
Punjabi News ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਹੋਰ ਅਪਡੇਟ ਲਗਾਤਾਰ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਲਈ ਸਾਨੂੰ Facebook ਤੇ ਲਾਈਕ Twitter ਤੇ follow ਕਰੋ।