ਘੱਟ ਆਮਦਨ ਵਾਲੇ ਗਾਹਕ ਜ਼ਿਆਦਾ ਛੋਟੇ ਕਰਜ਼ੇ ਲੈ ਰਹੇ ਹਨ।
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ - ਲੋਕਾਂ ਵੱਲੋਂ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਦੀਆਂ ਲੋੜਾਂ ਪੂਰੀਆਂ ਕਰਨ ਲਈ ਲਏ ਗਏ ਛੋਟੇ ਕਰਜ਼ਿਆਂ ਵਿਚ ਭਾਰੀ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ 10,000 ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ 50,000 ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਦੇ ਨਿੱਜੀ ਕਰਜ਼ਿਆਂ ਵਿਚ 48 ਫ਼ੀਸਦੀ ਦਾ ਵਾਧਾ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਹ ਵੀ ਉਦੋਂ, ਜਦੋਂ ਬੈਂਕਾਂ ਦਾ ਕੁੱਲ ਕਰਜ਼ਾ 15 ਫ਼ੀਸਦੀ ਤੋਂ ਘੱਟ ਹੋਵੇ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਛੋਟੇ ਕਰਜ਼ਿਆਂ ਦੇ ਅਸਫ਼ਲ ਹੋਣ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਬਾਰੇ ਆਰਬੀਆਈ ਨੇ ਬੈਂਕਾਂ ਨੂੰ ਚੇਤਾਵਨੀ ਵੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।
ਘੱਟ ਆਮਦਨ ਵਾਲੇ ਗਾਹਕ ਜ਼ਿਆਦਾ ਛੋਟੇ ਕਰਜ਼ੇ ਲੈ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਰਜ਼ਿਆਂ ਦੀ ਮਿਆਦ ਤਿੰਨ ਤੋਂ ਚਾਰ ਮਹੀਨੇ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਕਰਜ਼ਾ ਲੈਣ 'ਚ ਵਾਧਾ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਰਬੀਆਈ ਨੇ ਕਰਜ਼ਦਾਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਛੋਟੇ ਨਿੱਜੀ ਕਰਜ਼ਿਆਂ 'ਤੇ ਸਖ਼ਤੀ ਕਰਨ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਕੇਂਦਰੀ ਬੈਂਕ ਦੀ ਚੇਤਾਵਨੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਬੈਂਕ ਅਤੇ ਵਿੱਤੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਜੋਖਮਾਂ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਸਖ਼ਤ ਕਦਮ ਚੁੱਕ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਕਰਜ਼ਾ ਵਸੂਲੀ ਦੀ ਰਫ਼ਤਾਰ ਤੇਜ਼ ਹੋ ਗਈ ਹੈ।
ਬੈਕਿੰਗ ਸੈਕਟਰ 'ਚ ਖ਼ਰਾਬ ਕਰਜ਼ਾ ਯਾਨੀ NPA ਇਕ ਦਹਾਕੇ 'ਚ ਸਭ ਤੋਂ ਹੇਠਲੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਆਰਬੀਆਈ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਹੈ ਕਿ ਮਾਰਚ 2024 ਤੱਕ ਬੈਂਕਾਂ ਦਾ ਐਨਪੀਏ 3.6 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਰਹਿ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜੂਨ 2023 ਤੱਕ, 50,000 ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਘੱਟ ਦੇ ਕਰਜ਼ਿਆਂ ਲਈ NPA 8.1 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਸੀ। ਇਹ ਮਾਰਚ 2023 ਤੱਕ ਸਾਰੇ ਪ੍ਰਚੂਨ ਕਰਜ਼ਿਆਂ ਦੇ 1.4 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦੇ ਐਨਪੀਏ ਦਾ ਲਗਭਗ 6 ਗੁਣਾ ਹੈ। 2022-23 ਵਿਚ, 10,000 ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਘੱਟ ਦੇ ਕਰਜ਼ੇ ਵਿਚ 37 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦਾ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ
ਜਦੋਂ ਕਿ 10,000 ਤੋਂ 50,000 ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਦੇ ਕਰਜ਼ੇ ਵਿਚ 48 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦਾ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਵਾਲੀਅਮ ਦੇ ਲਿਹਾਜ਼ ਨਾਲ, ਪਿਛਲੇ 12 ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿਚ 10,000 ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਘੱਟ ਦੇ ਕਰਜ਼ੇ ਦੇ 38 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਮਾਮਲੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਚੋਟੀ ਦੇ 100 ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਸਨ। ਬਜਾਜ ਫਾਈਨਾਂਸ ਦੇ ਸੀਈਓ ਰਾਜੀਵ ਜੈਨ ਨੇ ਵਿੱਤੀ ਨਤੀਜਿਆਂ ਦੇ ਜਾਰੀ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਿਹਾ ਕਿ ਛੋਟੇ ਕਰਜ਼ੇ ਜੋ ਕਿ ਛੋਟੀ ਮਿਆਦ ਦੇ ਹਨ, ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਮਜ਼ਬੂਤਵਾਧਾ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਡਿਜੀਟਲ ਰਿਣਦਾਤਾ ਸਮੇਤ ਗੈਰ-ਬੈਂਕ ਵਿੱਤੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਕਰਜ਼ੇ ਦੇ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਹ ਬੈਂਕਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਬੈਂਕ ਹਨ ਜੋ NBFCs ਨੂੰ ਲੋਨ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।
