ਜਸਟਿਸ ਰਮਣਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਬਹੁਤ ਸਾਰਾ ਸਮਾਂ ਅਤੇ ਮਿਹਨਤ ਜੋ ਵਿਅਕਤੀ ਦੁਆਰਾ ਘਰੇਲੂ ਕੰਮਾਂ ਲਈ ਸਮਰਪਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ,
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਨੇ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਘਰ ਵਿਚ ਇਕ ਔਰਤ ਦਾ ਕੰਮ ਉਸ ਦੇ ਦਫਤਰ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਪਤੀ ਨਾਲੋਂ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ । ਅਪ੍ਰੈਲ 2014 ਵਿਚ ਇਕ ਜੋੜੇ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਮੁਆਵਜ਼ਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ । ਜਦੋਂ ਇਕ ਕਾਰ ਦੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਕੂਟਰ ਨਾਲ ਟਕਰਾਉਣ ਨਾਲ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਜਸਟਿਸ ਐਨਵੀ ਰਮਨਾ ਅਤੇ ਸੂਰਿਆਕਾਂਤ ਨੇ ਮਈ 2014 ਤੋਂ 9% ਦੇ ਸਾਲਾਨਾ ਵਿਆਜ ਨਾਲ ਬੀਮਾ ਕੰਪਨੀ ਦੁਆਰਾ ਮ੍ਰਿਤਕ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਅਦਾਇਗੀ ਲਈ ਮੁਆਵਜ਼ਾ 11.20 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵਧਾ ਕੇ 33.20 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ।
ਜਸਟਿਸ ਰਮਨ ਨੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ 2001 ਵਿੱਚ ਐਸਸੀ ਦੁਆਰਾ ਲਤਾ ਵਾਧਵਾ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਇਸ ਵਿਚਾਰ ਦਾ ਵਿਸਥਾਰ ਕੀਤਾ, ਜਦੋਂ ਇਹ ਇੱਕ ਸਮਾਰੋਹ ਦੌਰਾਨ ਅੱਗ ਦੇ ਪੀੜਤਾਂ ਲਈ ਮੁਆਵਜ਼ੇ ਦੇ ਮੁੱਦੇ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਿਆ ਅਤੇ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਇਸ ਦੁਆਰਾ ਦਿੱਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ ਘਰੇਲੂ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ । ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਾਲ 2011 ਦੀ ਮਰਦਮਸ਼ੁਮਾਰੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਲਗਭਗ 159.85 ਮਿਲੀਅਨ ਔਰਤਾਂ ਨੇ "ਘਰੇਲੂ ਕੰਮਾਂ" ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਮੁੱਖ ਕਿੱਤਾ ਦੱਸਿਆ, ਜਦਕਿ ਮਰਦ ਸਿਰਫ 5.79 ਮਿਲੀਅਨ ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅੰਕੜਾ ਦਫਤਰ ਦੀ ਇੱਕ ਤਾਜ਼ਾ ਰਿਪੋਰਟ, ‘ਟਾਈਮ ਯੂਜ਼ ਇਨ ਇੰਡੀਆ -2017’ ਦਾ ਵੀ ਹਵਾਲਾ ਦਿੱਤਾ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਔਰਤਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਦਿਨ ਔਸਤਨ 299 ਮਿੰਟ ਬਿਤਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਘਰੇਲੂ ਮੈਂਬਰ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਅਦਾਇਗੀ ਵਾਲੀਆਂ ਘਰਾਂ ਦੀਆਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਲਈ ਬਨਾਮ ਮਰਦਾਂ ਨੂੰ 97 ਮਿੰਟ । ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਔਰਤਾਂ ਘਰਾਂ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਲਈ ਬਿਨਾਂ ਭੁਗਤਾਨ ਕੀਤੀ ਦੇਖਭਾਲ ਸੇਵਾਵਾਂ 'ਤੇ ਦਿਨ ਵਿਚ 134 ਮਿੰਟ ਬਿਤਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਦ ਕਿ ਮਰਦਾਂ ਦੁਆਰਾ 76 ਮਿੰਟ ।
ਇਨ੍ਹਾਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ 'ਤੇ ਪ੍ਰਤੀ ਦਿਨ ਕੁੱਲ ਸਮਾਂ ਤਸਵੀਰ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵੀ ਸਪਸ਼ਟ ਬਣਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ । ਔਸਤਨ ਔਰਤਾਂ ਆਪਣੇ ਦਿਨ ਦਾ 16.9% ਅਤੇ 2.6% ਘਰ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਲਈ ਬਿਨਾਂ ਤਨਖਾਹ ਵਾਲੀਆਂ ਘਰੇਲੂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਅਤੇ ਅਦਾਇਗੀ ਦੇਖਭਾਲ ਸੇਵਾਵਾਂ' ਤੇ ਬਿਤਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਦਕਿ ਮਰਦ 1.7% ਅਤੇ 0.8% ਖਰਚ ਕਰਦੇ ਹਨ । ਜਸਟਿਸ ਰਮਣਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਬਹੁਤ ਸਾਰਾ ਸਮਾਂ ਅਤੇ ਮਿਹਨਤ ਜੋ ਵਿਅਕਤੀ ਦੁਆਰਾ ਘਰੇਲੂ ਕੰਮਾਂ ਲਈ ਸਮਰਪਿਤ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਮਰਦਾਂ ਨਾਲੋਂ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਵਧੇਰੇ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਘਰੇਲੂ ਔਰਤ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਹੈਰਾਨੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇੱਕ ਘਰੇਲੂ ਔਰਤ ਅਕਸਰ ਸਾਰੇ ਪਰਿਵਾਰ ਲਈ ਭੋਜਨ ਤਿਆਰ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਕਰਿਆਨੇ ਅਤੇ ਹੋਰ ਖਰੀਦਾਰੀ ਦੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਘਰ ਅਤੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਸਜਾਵਟ, ਮੁਰੰਮਤ ਅਤੇ ਰੱਖ ਰਖਾਵ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ । ਬੱਚਿਆਂ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਬੁੱਢੇ ਮੈਂਬਰ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਕਰਦੀ ਹੈ । ਘਰ ਬਜਟ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਹੋਰ ਵੀ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਕਰਦੀ ਹੈ ।